VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
De goede trouw van den Veurnaar.
I
I
Xaterdo^ 1 Februari 19055.
76' jaar.
Men soli rij fl in bij
VANDER KERCKHOVE, Drukker-Uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
main
Hier en daar.
bit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenas traat, Brussel.
zullen wij ons zelven welen le beschermen.
Uitroepingen rechts, handgeklap links
De heer Huysmans. Laten wij hel
eens zijn om elkeen aan te sporen de
rechterlijkheid te eerbiedigen.
Verschillige stemmen Ziedaar
De heer Buyl. Zekere agenten der
Regeering verre van de wettelijkheid te
eerbiedigen, spelen de rol van verklikkers.
Ten slotte willen wij den Veurnaar op
heeterdaad van voorbedachte leugentaal
laten kennen.
Men kent de schaamtelooze kwade
trouw waarmede de bisschoppelijke gazet
a La Patrien van Brugge onzen ver-
dienslvollen Volksvertegenwoordiger heeft
bevochten en blijft bevechten; lol de wal-
gelijksie middels wendt men zich, om
onzen wakkeren strijder te bevuilen en te
bemodderen. Hel Veumaartje die blaft
nevens de andere klerikale vuilbladen,
blijft ook in die taak niet ten achteren.
Welnu, zie hier wal de klerikale Patrie
in haar nummer van 24 Januari leslieden,
overschrijft
Men moet bekennen dat M' Buyl
een Volksvertegenwoordiger is die
zeer nauwkeurig de zittingen bij-
woont Allrappe.... Mr Pilen toch
EEX WERKER iw
Die bekentenis die aan La Patrie is
ontsnapt, wreekt Mr Buyl over de eer-
looze aanvallen zijner dweepzuchtige
tegenstrevers.
De heeren Volksvertegenwoordigers,
Liefmans, Nolf, Termote, Francois, Van-
devenne, Crombé, Buyl en Vandcwalle,
hebben aan de liberale kringen van geheel
het land, eenen brief toegestuurd, waarbij
zij vragen dal er aan de Ligue Libérale
van Brussel zou geschreven worden ten
.einde haar aan te wakkeren lol bet sluiten
van een kiesverbond met de Association
Libérale» op de grondslagen van hel
programma der overgroole meerderheid
der liberale partij hel Zuiver Algemeen
Stemrecht gepaard mei de Evenredige
Vertegenwoordiging der minderheden en
met uitsluiting van het kiesrecht voor de
vrouwen.
In <le Kamer.
Handelwijze van sommige overheden.
Ziehier, volgens de Handelingen der
Kamer hoe M. Buyl zich in zitting van
21" Januari uitdrukl betrekkelijk de
houding van sommige overheden ter gele
genheid van voordrachten en meetingen
M. Buyl. Mijne Heeren, ik wil deze
bespreking niet al le veel rekken, doch ik
kan niet nalaten den wensch le slaven
door mijnen achtbare collega, M. Anseele
uilgedrukl, strekkende om de Regeering
aan hare agenten de grootste gematigbeid
op le leggen.
De Regeering kan niet weigeren derge
lijke houding aan le nemen, want Mijne
Heeren, zooals gij T weet, hebben de
partijgangers van zuiver algemeen stem
recht en evenredige vertegenwoordiging
vast besloten het gansche land door eene
ijverige propaganda voor die twee her
vormingen op touw le zetten. Welnu, hel
is te vreezen dat indien de Regeering hare
agenten tol de grootste gemaligheid niet
aanzei, wij gedwongen zullen zijn van
zeer belreurenswaardige gebeurtenissen,
want handelwijzen in den aard dergene
die den heer Anseele zooeven komt aan
te halen, doen zich ook elders voor.
Zoo, bij voorbeeld, in de kiesomschrij
ving die ik de eer heb meer bijzonderlijk
in deze vergadering te vertegenwoordigen,
bepalen zich agenten der overheid niet bij
het verkrachten der wettelijkheid op de
manier door M. Anseele aangehaald, maar
zij veroorloven zich zelfs, in de openbare
vergaderingen de rol te spelen van tegen
sprekers, opruiers en verklikkers. Eenige
maanden geleden, gaf ik eene voor
dracht
De heer Voorzitter. Maar, M. Buyl,
de ondervraging betreft enkel de zaak van
Waarschoot. Ik verzoek u niet builen de
kwelie te gaan.
De heer Buyl. Ik bepaal mij bij hel
aanbalen van een feit dal mijn gezegde
slaaft.
De heer De Ponlhière. Er is hier geen
spraak daarvan, maar van Waarschoot.
De heer Buyl. Dus, Mijne Heeren, ik
gaf eene meting le Coxyde, en weet ge
wie ik op ee:. gegeven oogenblik als
tegenspreker zie verschijnen
De heer Voorzitter. Maar dat is het
onderwerp niet meer der ondervraging.
De heer Buyl. De Brigadier-Veld-
wachter in oflicieële klcedij, die mij uit
scheldt als leugenaar, uitbuiter, uilmaakt
en hel publiek tegen mij ophitst.
De heer De Ponlhière. Maar dal is
de kwestie niet.
De heer Smeels. Zwijg, M. De Pon
lhière.
De heer De Ponlhière. Zwijg ook,
M. Smeels. Gelach aan de rechterzijde).
De heer Buyl. Daags na de voor
dracht verhaast zich de beruchte brigadier-
veldwachler legen mij een valsch proces
verbaal op te maken, waarin hij mij
driestig beschuldigde hem uitgedaagd en
beleedigd te hebben in de uitoefening van
zijn ambt.
Deze nieuwsoorlige Pourbaix had voor
blijkbaar doel mij mijne politieke rechten
le doen ontnemen. Dank aan de getuigenis
van eerlijke lieden die de voordracht
hadden bijgewoood heb ik de valschheid
der aantijgingen van dezen schaamte
lozen verklikker kunnen bewijzen.
Ik zeg aan de Regeering dal we niet
zullen ophouden de gedachten die ons ter
hand liggen, onverpoosd te verspreiden,
en dat indien de agenten der Regeering
weder te voorschijn komen om ons de
beleedigen en om de menigte legen ons
op te hitsen, wij ons zullen verdedigen.
Indien de overheid ons niet beschermt,
Om aan onze lezers de gelegenheid le
laten de rechtzinnigheid en de goede
trouw van den Veurnaar naar waarde
le schallen, nemen wij over
1° Den officieelen tekst van de woorden
die door Mr Buyl in de Kamer zijn uitge
sproken geweest, nopens het geval van
Coxyde dit volgens helgene is ver
schenen in de Annales Parlementaires
Daaruit zal blijken dal er niet eens kwestie
is geweest van eenen brigadier der gen
darmerie en ten anderen dal Mr Buyl, en
ten zijnen gevolge, Mr Huysmans geen
ander doel hebben gehad dan de vertegen
woordigers der openbare macht lol be
daren aan te wakkeren alsook lolde nauw
keurige nakoming der wet. Dien tekst
hebben onze lezers hier hooger gevonden.
2° Den officieelen tekst van den brief
waarbij M* Graaf Eug. de Grunne, Voor
zitter der Kas voor werkongevallen, aan
Mr Buyl laat welen dal op zijn verslag
eene som van 400 fr. aan de Wed' Van
Beveren is toegeslaan. Ziel hier gemelden
tekst.
waar om onzen wakkeren Volksvertegen
woordiger Mr Buyl aan te vallen met eene
hoffelijkheid die slechts eene flauwe be-
oordeeling doel opmerken nopens de
opvoeding zijner opstellers.
Ter gelegenheid der onlusten welke te
Waarschoot zijn ontslaan uil oorzaak der
barsche handelwijze der gendarmerie in
eene meeting, herinnerde Mr Buyl, in
volle Kamer, wal hem in ons naburig
dorp Coxyde was voorgevallen.
In eene volksvergadering aldaar door
de liberalen gehouden, had de vertegen
woordiger der politie zich geoorloofd
lusschen le komen in de bespreking en
was dus opgelreden als politieke strijder,
hij, aan wien zijne bediening moei ver
bieden zich mei politiek te bemoeien en
wiens tegenwoordigheid zich enkel kon
verschoonen tenzij uil hoofde zijner
hoedanigheid van openbaren ambtenaar,
bijzonderlijk aangesteld om de orde en
niets dan de openbare orde le handhaven.
De Veurnaar meent op dit incident te
mogen terugkeeren, dit, met hel voor
bedachte doel, den in zaak geslelden
bediende le verontschuldigen, ja meer,
hem zelfs op le hemelen.
Dat is waarlijk le veel vlijt ten dienste
stellen van eene slechte zaak.
Want ons dunkens, en zoo als hel zoo wel
in de Kamer door Mr Huysmans, liberale
Volksvertegenwoordiger van Brussel, is
gezegd geweest, iedereen zelfs de
veldwachters is verplicht binnen de
palen der wettelijkheid te blijven.
Dit is eene doorslaande blaam, die door
rechter en linkerzijde is bijgetreden ge
weest.
Hij treft in volle borst den in fout
bevonden ambtenaar I
De Veurnaar heeft zich daar met eene
slechte verdediging belast I
Vergadering der linkerzijde.
De liberale groepen van Kamer en
Senaat hebben verleden week eene alge-
meene vergadering gehouden. Al de aan
wezige leden waren hel eens om te ver
klaren dat hel algemeen stemrecht en de
evenredige vertegenwoordiging moeten
onafscheidbaar blijven; zij verklaarden
zich verder legen bel stemrecht voor de
vrouwen.
De Veurnaar bezit een geliefkoosd
argument lol hetwelk hij zijnen toevlucht
neemt bij iedere gelegenheid dat hij in
nauwe wordt gebracht.
Verwijten wij aan de katholieken de
eene of de andere houding bij heeft
zijn antwoord gereed Ewel.... de libe
ralen deden hel ook alzoo, als zij aan
T bewind waren
Dit is flauwe praat.
Moed liberalen
Als er eene politieke partij bestaal,
welke met betrouwen hel ingelreden jaar
mag te gemoet zien, dan is het wel de
Belgische liberale partij. Jaren lang lag zij
dank aan eene eerlooze kieswet in
onmacht en vernedering te kwijnen; in
wendige hel gewoon verschijnsel na
de nederlaag brachten haar schier den
doodslag toe.
In onze wetgevende vergaderingen,
lernouwernood nog vertegenwoordigd,
vervulde zij eene ondergeschikte, nauw
merkbare rol. Een voor een verdwenen
hare meest gezaghebbende aanvoerders
van het politiek looneel en haar beslaan
zelfs als partij scheen velen, bij gebrek
aan elk teeken van leven, meer dan
twijfelachtig toe. Hel was eene algemeene
ontmoediging, een doodslaap,...
Daar kwam eensklaps eene straal van
rechtvaardigheid den donkeren hemel
onzer kieswetgeving verhelderen en be
zielde ook liet schier levenlooze lichaam,
dat van het bestaan eener eens zoo
machtige en bloeiende partij getuigenis
moest geven. Als door een eleklrischen
schok getroffen, sprong de schijndoods
recht, voelde een jong en frisch bloed
door zijne aderen stroomen en greep met
forsche hand hel zwaard, dal kort te
voren moedeloos ten gronde was gevallen
en opnieuw loog hij ten strijde, ten heelen
strijde voor Vrijheid, Volksoutslaving
Recht en Rede. De Evenredige Vertengen-
woordiging was geboren; de liberale
partij hei leefde
Glansrijk was de eerste proef. Bij de
eerste toepassing van nieuw kiesstelsel
namen <33 liberalen ter Kamer plaats, do
machtigste groep na de klerikalen En
niet de eerste liberalen de beste, o neen 1
maar een Buyl, een De Vigne, een
Hymans, een Delvaux, een Van Ryswyck,
een Vandc Walle en meer anderen, allen
mannen van talent, moed en overtuiging
Hel kiezerskorps heeft de liberale ge
kozenen aan hel werk gezien; mei waar
digheid, maar met iever en opoffering
levens, hebben zij zich van hunnen plicht
als vertegenwoordigers des vrijzinnigen
Belgischen volke gekweten. Zij hebben
wel is waar minderheid als zij zijn
de hatelijke parlijaaiislagen der klerikale
overmacht niet altijd kunnen verijdelen.
Zij hebben niet immer kunnen beletten
dal er nog lal van onrechtvaardige en
onvolksgezinde wetten door het Parlement
zijn gestemd geworden. Maar wat zij
konden hebben zij gedaan, dal is, namens
het vrije Belgische volk, een luid protest
doen hooren, iedermaal men hel juk der
klerikale dwingelandij zwaarder op onze
schouderen wilde leggen, iedermaal men
op ’s volks rechten inbreuk maakte of de
stoffelijke belangen des lands door bestuur
lijke onbehendigheden in gevaarbracht.
Dat was alles wal de vrijzinnige afge
vaardigden in hel Parlement vermochten
en dat was reeds veel. Doch er zal meer
en beter gedaan worden, want niet immer
zullen de liberalen ter Kamer de minder
heid uilmakeu; eerder dan men wel denkt,
zullen onze 33 afgevaardigden lol 50 en
meer nog gestegen zijn en dan hebben zij
hel lot der regeering in handen.
Ten gevolge der gebrekkelijke vorming
der kiesomschrijvingen werd de liberale
partij bij de verdeeling der zetels ten
zeerste verongelijkt. Niet 33, maar 40
zetels, zouden den liberalen loegekeiid
geweest zijn, in geval de kiesomschrij
vingen behoorlijk waren gesplitst geweest.
Welnu, dal is eene onvolmaaktheid in de
Evenredige Vertegenwoordiging, welke
moet verdwijnen en dat zal zij, indien de
liberalen het willen.
Door den aangroei der bovolking onzes
lands zal er moeten overgaan worden tol
de kiezing van 14 nieuwe volksvertegen
woordigers. Van dit getal kunnen de libe
ralen de helft verwerven, bijaldien zij
eene dergelijke kieswerking op louw zetten
en hunne krachten niet sparen. Partijge-
noolen, zonder vertoeven aan het werk I
Ja, wij herhalen helEerder dan men
denkt, zullen de 33 liberale afgevaardig
den in de Kamer lol 50 en meer zelfs ge
stegen zijn en dan, o klerikalen I is hel uil
met uwe meesterschap en uwen over
moed I
Zoo hel schijnt mag het ook niet door
gaan dat Mr Buyl pogingen heeft aange
wend ten voordeele van eene zekere
weduwe wiens man op Ysland is gebleven.
Want, Mr Pil zou eenige dagen vóór
Mr Buyl verwittigd zijn geweest dal een
hulpgeld was toegeslaan en, zoo besluit
de Veurnaar, bijgevolg is M’ Buyl er voor
niets in.
Maar.... wal kan dit verschil van dag-
leekening van brieven, den eenen toege
stuurd aan Mr Pil den anderen aan
Mr Buyl, hier ter zake inhouden
Vermindert dit eenigszins de verdiensten
van den liberalen representant die ook
het zijne heeft bijgebracht om onderstand
te bekomen? Hoegenaamd in niets.
Maar wij verstaan dat hel ministerie
en zijne aanhangers.... uit politiek doel
de leden der meerderheid verwittigen
vóór degene der linkerzijde. Op die
manier, peinzen onze meesters, zullen de
klerikalen alleen hel recht genieten zich
daarover le beroemen.
Behendig, maar weinig eerlijk I
De aanslaande Kamerkiezing nadert
met rasse schreden.
Ook neemt de Feiiniaar de gelegenheid
Brussel, den 13 Januari 1902.
Mijnheer,
Als gevolg aan hel verslag dal gij naar
den Bestuurraad hebt gezonden, wordt er
aan de Wed" Van Beveren, de som van
vier honderd franken toegeslaan, welke
wij aan de belanghebbende zullen laten
geworden.
Ontvang, Mijnheer, de verzekering
mijner hoogachting.
De Voorzitter,
Graaf Eug. de Grunne.
Aan Mijnheer Buyl, Volksvertegen
woordiger, Elsene.
Verders vernemen wij uil goede bron,
dal de Veurnaar wêeral liegt als hij be
weert dat de vraag van M’ Buyl streklte
lol hel bekomen van een hulpgeld ten
voordeele van eene Wede Van Beveren
die zou aangegeven zijn geweest als de
gemeente Ooslduinkerkc bewonende
Daar is niels van, hoegenaamd niets;
enkel loutere uitvindingen I
Welke zonden men toch op zich moet
nemen, om de heilige zaak in den schijn
le verdedigen
A:
J
ADVERTENTIEBLAD
ME
- it-mbmti .i -
--MHQ6BO*»gl ii -