VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Herziening der Kiezerslijsten,
Ml
*1.' 33.
jaar.
I
meer
eene maand
'A'
L„ B
geveinsd, zeggen wij.
Onderwijl* en Politiek.
T Heeft vele menschen verwonderd, dal
de heeren Woeste en Verhaegen, zij bet
dan ook in figuurlijken zin, handgemeen
zijn geworden. Wij, die niet vertrouwd
zijn met de geheimen van het klerikale
huisgezin en er ook geen verklikkers op
nahouden om ons in te lichten nopens
hetgeen er geschiedt, wij verkeerden in
den waan, dal hel twee onafschcibaren
waren, twee verbonden ieeke apostels in
dienst der Roomsche Kerk
Schijn bedriegt, helaas! ook in dit geval
Zij gluren elkander, integendeel aan ’lijk
een grollende hond en een blazende kat
en Kaïn en Abel verkeerden, wis en zeker,
niet op meer vertrouwlijken voet
Aanvankelijk was hel debat, dat zij uit
gelokt hebben, zooals het tussclien Broe
ders in Kristus behoort te zijn, daarna
kortweg beleefd, vervolgens nijdig. Hel
doel denken aan een riddergeveclit in de
middeneeuwen, waarin de kampers zich
in den beginne lioil’elijk groeten en dan
dapper op los gingen lol een van beiden
zieltogend nêeistortte.
Voortdurend neemt de pennelwist der
twee katholieke kamerleden in hevigheid
toe. Niet één is geneigd hel hoofd in den
school te vleien. In zake onderwijs heb
ben beide twee juist afgeleekeede tnee-
ningcn, waarvan zij hoegenaamd niets
willen prijs geven, nu minder dan ooit,
vermits zij, ten aanzien van eenieder, in
de dagbladen den strijd hebben aange
houden, de aandacht van het nieuws
gierige publiek wakkerd geschud, dat,
door den band, medelijdend en spottend
neërziel op hem, die hel onderspit delven
moei.
Te samen 2742-05
Zegge twee duizend zeven honderd
twee en veertig franks en vijf centi-
men
11 faut le voir, pour le croire I
Het Festival en onze Harmonie.
De k’eurnaar kondigt aan dat 32 muziek
maatschappijen zijn ingeschreven voor
hel festival van den Zondag 24 Oogst
aanslaande.
Laat ons, met hem, verhopen dal die
dag wal winstgevender moge zijn dan die
ongelukkige kermisweekdie hel gemeenle-
b’esluur zelfs niet gepoogd heeft op te
luisteren door de eene of andere door
slaande feestelijkheid.
Onze confrater gebaart verders eenige
verbazing le gevoelen uil hoofde der ont
houding onzer verdiensivolle Harmonie
S1’ Cecilia die noglans tol hel festival
werd uilgenoodigd, zegt hij.
Die verwondering kan voorzeker maar
in den schijn bestaan, want de Veurnaar
Znt.erdag 1<» Augusti S9O2.
weet geheel wel dat de waardigheid der
Harmonie zich verzet tegen haar bijtreden
aan een festival dal door het gemeente
bestuur is ingericht.
Iedereen weel dal, zonder récht noch
reden, zonder hel minste voorwendsel,
hel huidig gemeentebestuur alle loelaag
aan Cecilia brutaal heelï ontnomen.
Tegen die onrechtvaardige beslissing
wierd door hel bestuur der Harmonie
hevig protest aangeteekend.
Doch die proteslalie bleef zonder ant
woord van wege hel stadsbestuur, dat
geene verdediging vond over hare grove
handelwijze....
En dil zelfde stadsbestuur gewaardigl
zich dan wal later eene uitnoodiging le
zenden lol een festival....
En die uilnoodiging zou dan blindelings
moeten worden beantwoordAllons,
done
Veronderstelt dat gij iemand onbeschoft
builen uw huis zoudel drijven.... en
eenige» lijd nadien gij noodigi hem weder
tot een feestmaal. Welk zal het antwoord
wezen, denkl gij, van den man wiens
eergevoel gij hebt gekwetst?.... ludien
hij eenige waardigheid bezit, zal hij u
zenden wandelen, niet waar?...
Zoo dus....
Geen «luit, geen kanon
voor liet leger.
Onder hel liberaal ministerie bedroeg
de begrooling van het leger met die der
gendarmerie 46 miljoen.
Nu, onder ons gezegend ministerie,
heeft men de gendarmerie van hel leger
gescheiden. De begrooling van oorlog
bedraagt nu 57 miljoen, en die der gen
darmerie 7 miljoen 647 duizend 419 frs.
Voor hel werkmanspensioen geeft men
1 centiem en drievierden van een centiem,
dus geen cent per hoofd; voor hel leger
integendeel 9,13 per hoofd.
Maar builen T gewoon budgel van
oorlog is er nog een buitengewoon budget
en dil geefi nog eens 9,912,721 fr. voor
hel leger.
Dus. als de legerwet, die onlangs ge
stemd werd, en die volgens berekeningen
van deskundigen minstens 12 miljoen
per jaar meer zal kosten, als zij al hare
uitwerksels zal hebben, zal men, als men
er de vergelding der inililianen bijvoegt,
lot eene jaarlijksche uitgave van 100
miljoen komen voor hel leger.
De verwondering van den Veurnaar is
En inderdaad hoe zou hij de houding
van Cecilia kunnen laken, hij, die heel
natuurlijk vond dat hel Sl Jozefsmuziek
of de toenmalige Melomanen zich ont
hielden, als hel liberaal gemeentebestuur
een festival inrichlte. Hetgeen dan juist
en natuurlijk scheen, voor den Veurnaar,
hoe is hel nu al met eens aardig en mis
plaatst geworden
Men is tegenwoordig bezig met liet her-
opmaken der kiezerslijsten deze worden
voorloopig gesloten op 31 Oogst, waarna
iedereen lijd heelï tol 31 October om
daartegen eene reclamatie in le dienen,
zij voor eene inschrijving, T zij voor
eene afschrabbing, vermeerdering of ver
mindering van hel getal loegekende
stemmen.
Ieder ga zien of hij in regel is hel is
ditmaal des te belangrijke!-, daar de lijsten
toekomende jaar moeten dienen voor de
Gemeeniekiezingen.
Wij geven dit bericht zonder daarom te
gelooven dat men er zal gehoor aan geven.
De kiezers hebben den tijd niet om zich
met hunne politieke rechten bezig ie
houden. Hel is immers nu te warm
Zij verkiezen moord en brand le roepen
waaneer zij den dag der kiezing hel is
le zeggen le laai bemerken dal zij op
de lijst niet staan of dal zij de stemmen
niel hebben welke hun loekomen.
De onderwijswet van 1895 gaf aan
leiding tol bun krakeel.
De heer Woeste verzet er zich tegen,
dal zij gewijzigd werd in hel belang
der katholieke partij De heer Verhaegen
wenschl ze te vervangen door een andere,
een betere, verklaart hij, met néerge-
slagcn oogen en hel had verheven tot
God in het belang der katholieke partij.
Schaamteloos of onbewust erkennen
zij dus dal zij ook de oflicieele scholen
voor hun polilieken winkel benuttigen,
dal de bloei en de toekomst van hun
kraam de drijfveren van bun handelen,
dat de onderwijzers hun knechten en de
leerlingen hun slaven zijn die, op com
mando, hel spoor hoeven le volgen, dat
door de klerikale Staats lieden is ge
graven.
Alle hout beschouwen zij als timmer
hout, wanneer liet er op aankomt bun
macht te bestendigen of hun tegenstrevers
den voet drwas te zetten. De onschuldige
knapen en meisjes grijpen ze vast, wan
neer zij pas aan moeders waakzaam oog
onttrokken zijn, op de plaatse zelve, waar
zij, door haar en door vader gezonden
werden niel om de femelige kwezels, tol
fanatieke lummels, maar tot flinke kin
deren opgeleid te worden.
Daartoe dient de school zooals wij haar
opvallen. Zij moet het karakter der leer
lingen vormen hun geest met nuttige
kennis sloffeeren, hun lichaam ontwik
kelen. Zij wapent en pansert hen voor hel
leven hierbeneden en.laat aan de priesters
de zorg over, in hun tempels, bet gods
dienst onderricht le geven aan hen die
hel er komen vragen. Van dil standpunt
gezien zou de school hel gezegend plekje
wezen, waar de kinderen van alle standen,
wier ouders tol de meest uiteenloopende
richtingen beliooren, elkander zouden be
minnen, opdal zij, later, ais burgers der
maatschappij, zich bun gezellig samenzijn
Eindelijk durft de Veurnaar schrijven
Als er kwestie is van eene feeste op te
luisteren, dan zijn de liberalen niel te
huis.
Maar heefi hij reeds vergelen hoe
dwaas en onbehendig de Melomanen zich
hebben onthouden, tijdens bel vijftigjarige
jubelfeest onzer Staats middelbare school
Die plechtigheid was van alle politieke
lint beroofd Katholieke en liberale maat
schappijen hebben den stoel helpen op-
luisjeren; de katholieke overheden zalen
de feestelijke» voor I
En toch.... onthielden zich de Melo
manen, omdal er hier kwestie was hel
wereldlijk onderwijs le verheerlijken
En zulke mannen durven spreken van
feesten legen le werken
Neen, confrater, gij hebt den bal mis
geslagen en vooraleer le schrijven over
denkt liever, zoo als de wijze, zes maal
hetgeen gij wilt uiteenbrieven. Dit zal u
per naasten beletten vele ongerijmdheden
voor den dag le brengen.
Oproep aan <le gemeonto-
kiezers van Veurne.
De gcmeenlekiezers van binnen en
buiten de stad worden vriéndelijk uilge
noodigd le komen in oogenschouw nemen
de houten mikke of chineesche kiosk
tentoongesteld op de groole markt, opge
timmerd met hunne centen in hel jaar
1899, begraven in de kelders van S,e
Walburgakerkhof sedert den verplette
renden zondag 15 oktober 1899 liet
derdejaar eindelijk verrezen om wel
haast nogmaals voor eenen langen termijn
in de duisternissen le gaan verdwijnen.
Komt allemaal zien en oordeelt of gij
gediend zijl geweest voor uw geld.
Ziel hier lot iedereens onderrichting,
de kosten onzer monumentale mikke...,
zoo als het blijki uil de stadsrekeningen
Maken en leveren houten kiosk 2584-46
Schilderen kiosk 157-59
liest zijn kiesrecht niet uit hoofae dier
vei oordeeling
Verliezen hun kiesrecht voor tien jaren
zij die in den loop van vijf naeenvolgende
jaren, ten minste driemaal veroordeeld
werden voor dronkenschap, voor het ver-
koopen van drank aan bedronkene per
sonen, aan kinderen beneden de 16 [aar,
alsook voor kinderen beneden de 16 jaar
dronken gemaakt te hebben.
Als door hel ministerie de verlegging
der Schelde werd bestudeerd, heeft hel
waterbouwkundigen, van hier en elders,
omboden en geraadpleegd; als de heer
Liebaeri een werk van eenig belang ver
langt te laten uitvoeren, acht hij hel
le rechtvoorzichtig en verstandig
hel oordeel van één of meer ingenieurs
in te winnen. Als hel de inrichting van
bel openbaar onderricht geldt zijn hel
niel de wenken van vakkundige», ge
steund op kennis en ervaring, welke den
doorslag geven, maar wel de bevelen van
politieke drijvers, die T officieel onderwijs
schuwen als vergift en zij, die er werk
zaam in zijn, vervolgen als handlangers
van zijn majesteit den duivel.
De kinderen zijn de slachtoffers van al
dil onzinnig, misdadig geknoei. Hun edel
ste geestvermogens worden, mei voor
bedachten rade, in slaap gesusd of ver
keerd aangewend.
De jeugd, welke op de meeste belang
stelling, o|) de warmste liefde, op de
grootste toewijding zou mogen aanspraak
maken, wordt als speelbal van grillige
kortzichtige met wijwater besprenkelde
politiekers
Bedroevend, bedroevend, bedroevend.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groole letters volgens plaatsruimte. Rekiamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd heide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in hij VANDEN KERCKHOVE, Drukker-Uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
bij den leermeester of de leermeesteres
herinnerend, zich zouden eerbiedigen
Dit willen de heeren Woeste en Ver
haegen beletten, al de bewandelen zij
daarvoor zeer verschillende wegen. De
schoolis voor hen de plaats, welke de kin
deren het eerst moeten doorloopen om
vervolgens, als jongelingen in een kougre-
gatie en ten slotte als mannen in een
Boerenbond of in een der succursalen
der Vrede’s opgenomen te worden. Dan
zijn hei lieden, die juist genoeg weien
om voor geen botlerikken uilgescholden
le worden. Dan zijn zij gelaarsd en ge
spoord om, onder hel toezicht der geeste
lijkheid, te velde le trekken legen allen,
die zich onder de bannier der vrijzinnige
partijen hebben geschaard.
Wij geven hier nogmaals de bijzonderste
bepalingen betreffende hel kiesrecht
Om kiezer le zijn voor de Kamer moet
men op 1” Mei 1903 ten volle 25 jaar
oud zijn; voor den Senaat 30 jaar; voor
de Provincie 30 jaar, en voor de Gemeen
te 30 jaar.
Om ingeschreven le zijn als kiezer voor
de Kamer en den Senaat, moet men op
1“ Juli 1902 ten minste sedert één jaar
ten volle in de stad of gemeente ver
blijven; voor de Gemeente, sedert ten
minste driejaar.
Hebben recht op éine bijgevoegde stem
Voor de Gemeeniekiezingen, de kiezers
van len volle 35 jaar op den 1 Mri 1903,
gehuwd, of weduwaar met kinders, ten
minste 15 frank persoonlijke belastingen
betalende aan den Staat in de gemeenten
van meer dan 10,000 zielen; van 2000 tot
1,0000 zielen, 10 frank; in de mindere
gemeenten vijf frank.
Voor de verkiezingen voor Kamer en
Senaat is deze belasting vastgesleld oj>
ten minste vijf frank.
Voor de werklieden is hel voldoende
dal zij een buis bewonen, welke voor
gemelde sommen als belastbaar aange-
teekend is op de belastingsrollen.
Hebben ook recht op ééne bijgevoegde
stem De kiezers eigenaars sedert 1"
Juli 1901 van gronden of huizen gevende
een kadastraal inkomen van 48 frank;
of van eene inschrijving op liet Grootboek
der openbare schuld, of van een route
boekje op de Spaarkas, gevende ten minste
eenen jaarlijkschen intrest van 100 frank
en beslaande sedert 1 Juli 1900.
Hebben recht op twee bijgevoegde stemmen
1° Dezen, die alle twee de bovenge
noemde voorwaarden van huisvader en
eigenaar samen bezitten;
2°, Zij, die drager zijn van een der diplo
ma’s, titels of getuigschriften opgesomd
in art. 17 der wet van 12 April 1894,
3° Zij, die een der openbare bedie
ningen vervullen of vervuld hebben, die
eene dei ambten bekleeden of bekleed
hebben, die een der beroepen uitoefen of
uilgeoefend hebben, aangestipl in art. 19
van voormelde wet.
Niemand kan meer dan drie stemmen
hebben voor de Kamers en de Provincie,
noch meer dan vier voor de Gemeente.
Hierbij nog eene inlichting, die ook
alleens kan van nutte zijn
Hel stemrecht wordt opgeschorst:
Gedurende 5 jaar, voor diegenen die
veroordeeld zijn geweest tol eene maand
gevang.
Opschorsing van 10 jaar, voor eene
straf van 6 maanden.
Opschorsing van 20 jaar, voor eene
straf van minsten één jaar.
Die voorwaardelijk werd gestraft ver-
ft
ADVERTENTIE-BLAD
MO*
-U-4d-U-