VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
L
1'1" jaar.
Zaferdag IO Januari 10021.
Men schrijft in bij
bis
I
Landbouw.
I
I
I).i Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’sjaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen don drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide 1 laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
KERCKHOVE, Drukker-Uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Onder vele dingen welke de klerikalen
beloofden te redden bij hunne opkomst
aan hel bewind, in 1884, bekleedde de
landbouw eene eerste plaats
Tien jaren later verklaarde een bevoegd
man in de Kamer, de katholieke volks
vertegenwoordiger Gartuyvels, dat men
nog niets, volstrekt niets gedaan had om
den landbouw op te beuren.
Weer zijn sinds dien 8 jaren verloopen
Do Suikerkwestie.
Het is in den laatsten lijd ten over
vloede bewezen, dal suiker als voedsel de
spierkracht merkelijk vermeerdert. Hel
Driekoningenfeest in Rhetorica.
Dinsdag lest vierde de aloude Maat
schappij van Rhetorica haar jaarlijksch
gildefeest. Dit maal heeft het lot den
Scepter en het Koninklijk gezag toever
trouwd aan den goeden confrater, heer
F. I). Goossen, die met zijne waardige en
geachte Koningin Mevr. W* Haelewyck
plechtig en zegevierend, en met hunne
kostbare eereteekens versierd, de zaal
rondwandelde, onder hel spelen van eene
daverende Brabanponne en hel luidruchtig
handgeklap der gildebroeders.
Een hartelijk proficiat aan Koning en
Koningin, en luid klinke hel lied
Ja, wij roemen
Ja, wij roemen
Hem den Koning van ons Gild.
Hij zal leven
Daar zijn streven
Op ons feest de kroone spant.
gouvernement moest er zich dus op toe
leggen de suiker in ’t bereik van de
werkende klassen te stellen en daarom
allen accijns op dit produkl af te schaffen.
België bracht tot 300,000 ton suiker
voort per jaar. Indien wij 13 kg. per
inwoner zooals in Duilschland verbruik
ten, dan maakte dat nog maar 90,000 ton.
Wel heeft het gouvernement de accijns
op 15 frank per 100 kg. gebracht, hetgeen
het verbruik zal doen toenemen. Maar dat
is niet voldoende, hel is nog 44 t. h. van
de waarde van hel verbruikte.
de schatting is van hunne rijkdommen
Verschild niet 11,035,346,000 franken
honderd zes en veertig duizend franken).
En die olievlek breidt zich altijd uil
mei eene toenemende evenredigheid voor
hel grootste ongeluk van Belgie.
Hul godsdientig oogpunt daar gelaten
en ons op het economisch gebied stellende
beweren wij dat eenieder, die dit vraag
stuk onderzoekt, verschrikt moet slaan
wanneer hij op de toekomst van ons land
denkt; de geschiedenis is daar om te
bewijzen dal de overvloed van kloosters
(Tis te zeggen doode band) in een land
ontwijfelbaar als gevolg de ondergang
van dit land veroorzaakt.
Dal is een mooi uitzicht
De verbetering van den toestand
der Onderwijzers.
Wij vernemen dal Hel Verbond der
Onderwijzers in hel korte eene groote
openbare vergadering le Brussel zal ver
wekken.
Eu dal is om de billijkheid van het
wetsontwerp der Heeren Buyl en Maen-
houl le doen uitkomen.
Die heeren hebben voorgesleld de
onderwijzers van de vierde categorie af
le schaffen voor hetgeen de jaarwedde
aangaat, om aldaar de jaarwedde der
onderwijzers van den eersten graad te
kunnen vermeerderen.
Al de Volksvertegenwoordigers en
Senatoren zullen uitgenoodigd worden.
Hel Bal dat op de trekking van Koning
volgde, muntte uit door zwierigheid en
pret, door jolligheid en luim. De blijheid
stond op ieders aangezicht te lezen. Men
flikkerde onverpoosd; T was oprecht
liefelijk om zien, zoo’n bonte mengeling,
zoo veel blijde en opgeruimde gezichtjes;
ook boeit men hel niet bekend te maken
dal hel vroeg in den morgen was toen de
laatste geïmproviseerde zangers en zange
ressen huiswaarts keerden en hun lachend
een slaap wel toestuurden.
De beide bollingen, zoo voor de dames
als voor de heeren, hebben veel deel
nemers uitgelokt en zijn goed en vlot van
stapel geloopen.
In een woord, iedereen was tevreden,
gildebroeders en gildezusters, en zoo
moet het zijn; hand in hand, geen onder?
scheid, en voorop de Vlaamsche rond
borstige leute. Tot naaste jaar
Van Onderwijs gesproken.
De volken, nel als een bijzonder mensch,
moeten profijt trekken der goede voor
beelden hunner geburen. In zake van
onderwijs, heeft Belgie, en niemand
twijfelt eraan, veel aan den vreemde le
leeren.
De statistiek van het lager onderwijs
in Duilschland is onlangs verschenen;
zij treft de 15 laatste jaren (1886-1901
Gedurende dit kort tijdperk is hel getal
onderwijzers van 65,000 op 90,000 ge
komen en hel budget van het lager onder
wijs van 116 lot op 270 millioenen
marken hel budget is dus meer dan
verdubbeld. Hel middenevenredige der
jaarwedden der onderwijzers was in 1886
van 1292 marken en is nu in 1902 van
1942 marken; de jaarwedde der onder
wijzeressen is gerezen van 1108 lol op
1503 marken.
Wij zullen dezen toestand niet verge
lijken met den onzen het ware le ver
nederend voor ons.
Duilschland binst die 15 jaren is altijd
vooruitgegaan op eene manier die de
gansche wereld verbaasd heeft.
Al de geschiedkundigen zijn liet eens
om te verklaren dal die ongehoorde
voorspoed van Duilschland als bijzonder
ste oorzaak hel verspreiden van het
onderwijs heeft.
En nu hel voorbeeld van een kleiner
land dan T onze van Zweden.
Zweden is min bevolkt dan Belgie maar
hel bezit eene bloeiende nijverheid, eene
bewonderenswaardige vloot en eene
letterkunde waarover hel fier mag zijn.
Volgens de verslagen van hel ministerie
van oorlog er waren le Stockholm in
1900 op 29614 lotelingen van hel eerste
jaar 23 jongelingen, T is te zeggen 0,08
per 100, die niet lezen konden en 73, of
0,24 per 100, die niet konden schrijven.
En nog zijn deze meest alle Fienneezen,
die het Noorden van hel land bewonen.
In Belgie waar de bevolking zeer talrijk
is en de middels van verkeer krioelen is
de evenredigheid der ongelelterden zoo
iets als 80 maal groeier.
Schande voor onze regeering
Met <Ie messen J
De kanker breidt zich uit.
Er is in Vlaanderen geenen zondag
meer zonder dal de messen spreken.
Hoe fanatieker, hoe meer de wildemans-
slreken er bijval vinden.
Wie durft er nog des avonds op eene
buitengemeente vertoeven
Schande er bestaal thans in gansch
Europa geene gevaarlijker streek meer,
dan hel klerikaal, fanatiek Vlaanderen.
Ja, nog cenige jaren katholieke over-
heersching, en Vlaanderen zal in eenen
fanalieken moordenaarskuil herschapen
zijn.
Zullen eindelijk de klerikalen de ge
volgen inzien hunner moordende politiek
Zal weldra hel rood der schaamte hel
gelaat onzer politieke priesters kleuren
Vlaanderen is nu in hunne macht Zij
zijn .er in gelukt de gemeentescholen
groolendeels af le schaffen, de vrijgezinde
doch bekwame onderwijzers zijn sedert
twintig jaren van de buitengemeenten
gehouden; de toenmalige schoolkinderen
die aan hunne leiding werden ontrukt om
naar de verstompende katholieke scholen
te worden gezonden, die schoolkinderen
zijn nu groot, T zijn jongelingen, onge
leerd, lomp, wel is waar klerikaal, zonder
zeden, en de moordenaars of vechters zijn
er talrijk
Katholieken van Vlaanderen, ziedaar
uw werk
Gij waart bang van de geleerdheid
welke het liberaal Goevernemenl lot op
de kleinste gemeenten wilde doen door
dringen, en onder voorwendsel dat uwen
katholieken' winkel in gevaar was, hebt
gij hel liberaal bestuur kost wat kost
willen omverwerpen.
Gij zijl er in gelukt
Maar tevens hebt gij van de ongeleerde
massa uil Vlaanderen, menige moorde
naars en vechters welen le maken.
Wal meer is, uwe hoofdmannen, uwe
gekozenen welen die messen vechters voor
le spreken ze te beschermen en uit hel
gevang te houden
Moordt maar, klerikalen, trekt maar
uw mes Op voorwaarde dal gij getrouw
voor de klerikalen stemt
Zooverre zijn wij in de beschaafde
wereld gedaald
En nu roepen de klerikalen om politie
Zij vragen gendarmen en soldaten, omdat
zij, evenals wij, zich bedreigd achten.
Maar politie noch gendarmen kunnen
in dien toestand niets verhelpen. Zij kun
nen hem enkel verergeren. Zelfs dan als
men op iedere gemeente eene gendar
merie inlichtte, dan zou men nog de
kwaal niet helpen. Verleden jaar vermeer
derde bel budjet der gendarmerie van een
miljoen franks, en nochtans, de moorde-
rijen in Vlaanderen zijn nu talrijker dan
vroeger. Wel is waar weid dit zelfde jaar
hel getal oflicieele onderwijzers nogmaals
verminderd.
De redding ligt alleen in hel onderwijs,
het deugdelijk onderwijs van hel volk,
zooals dit door de liberalen was begon
nen, zooals dit heden nog door de liberale
gemeenten in de Walenslreek en in de
groote steden wordt voortgezel.
Ook, daar gebeurt er É'ENE moord, als
er in Vlaanderen TWINTIG gebeuren.
Nog eens, hoe komt dat?
En hel antwoord ligt klaar Omdat
dhdr hel onderwijs niet ontredderd, ja
vernietigd kon worden door de politieke
geestelijkheid, die juist in die vernietiging
bare macht vindt
Ons volk is te ongeleerd
Zoolang onze Vlaamsche broeders dat
niet zullen begrijpen, zoolang zal Vlaan
deren vervallen en verarmen
Verslag der vijfde les gegeven door
Mr K. Demuynck, op 4 Janaari.
GROENSELHOF Kweek Aspergien,
Rubarbe, Aardbeziën.
Den grond voor Aspergien. De
Asperg'ie is eene plant, die eenen
droogen lichten verwarmden grond
verlangt. In killen grond komen de
scheuten langzaam op en zijn bitter en
roestachtig; zij vreezen dus blijvende
vochtigheid en beslotene standplaat
sen. Alle meststoffen zijn hun voor
deel!^, beter te vele dan te weinig;
strooimest, beer, chemische vette en
keukenzout is al zeer voordcelig.
Hoe de bedden aanleggen. Daar
waar men begeert aspergien te planten
zal men in het najaar of in het voorjaar
eene dikke laag mest, 20 centimeters
diep inspitten; in het voorjaar zoodra
den grond wat verwarmd is zal men
de bedden trekken, die zijn gewoonlyk
80 cm. breed en tusschen de bedden
eenen meter of-beter nog meer breed.
Men neemt 10 cm. grond uit de bedden
welke men er nevens legt en dan plant
men twee reken op een bedde. De
planten staan in de reken 50 tot 70 cm.
van elkander en men bedekt ze met
5 cm. lichten grond, tusschen de
planten wat verteerden mest ge
strooid, weinig aarde erop,zoodanig
dat de geheele partij terug effen is.
Keus der planten. De vroege van
Argenteuil is deze die boven vele
andere soorten verdient gekweekt te
De uitleggingen onlangs in de Kamer [duizend VijfeirtretTig millioenen en drie
door minister Vander Bruggen gegeven,
bevestigen overigens volkomen de boven
aangehaalde klacht.
In zake van landbouwhervormingen en
verbeteringen is ons klerikaal ministerie
le werk gegaan, juist op dezelfde wijze
als met de fameuze sociale wetten en
werkersher vormingen.
Het eenigsle doel was parade te maken,
veel blaai te verkoopen en de boeren met
klatergoud le verbluffen, juist zooals de
tandentrekkers en kwakzalvers op de
foorc doen.
De landbouwingenieurs, de proefveld™,
de toelagen aan alle katholieke pensiona
ten verleend onder voorwendsel van aan
moediging van hel landbouwonderwijs,
de uitgave van een landbouwtijdschrift
waarvoor men hooggeleerd moed zijn om
er iels le kunnen van verstaan en dat dan
ook door niemand gelezen wordt, de
Belgische groensel-restaurant te Londen,
de ooi ringen en kalkvoelbaden voor de
koeien, de rechten op de vreemde granen,
hel zotspel van hel willekeurig openen en
sluiten der grenzen voor hel vreemd vee,
de landbouwexpediliën naar verre hinden
en de kostelijk gedrukte verslagen die er
over verschenen zijn om eens als boter
papier verkocht le worden, voor dit alles
ja, zijn millioenen en millioenen uitge
geven.
Eenige zonen van papa en kozijntjes van
kasteelheeren, doorgans drooge vruchten,
dio mol moeite ecu examen peweerdon,
danken er wel is waar vette piaatskens
aan; schatrijke kloosters kunnen hunne
uilgestrektelanderijen, groensel en vruebt-
hovingen onderhouden op de kosten van
hel gouvernement en van de belasting
schuldigen, maar wal heeft de boer voor
deel gehad en geprofiteerd aan al die
fameuze veranderingen, maalregelsen her
vormingen waarvoor de klerikale gazellen
voortdurend de grosse caisse slaan???
Niels, niets, volstrekt niets 1
De pachten zijn niet verminderd, hel
graan en andere veldgewassen brengen
den boer niet meer op, de groote kwee
kers alleen winnen veel geld aan het vee,
hel leven op den buiten is niet verbeterd
cn niet goedkooper geworden. V.oor zijne
zuurgewonnen belastingen kreeg de boer
niets anders dan veel... kwakzalverij.
Armoede en onwetendheid heerschen al
meer en meer op den builen. Al wie naar
de stad zijn brood kan gaan verdienen,
trekt er henen. Meer en meer moeite
hebben de pachters om goede knechten en
meiden te houden en T zal niet beteren
als de zwarte zielverkoopers hunnen veld
tocht voor T aanwerven van vrijwilligers
zullen uilbreiden.
Wal de hervorming van de landelijke
politie betreft, door de ministers en al
onze gouverneurs dringend noodzakelijk
herkend voor de veiligheid der inwoners
op den buiten, wij hooren er niet meer
van spreken.
T Zal voor T jaar een zijn
Een Olievlek.
De heer J. Warnanl, zoon, heeft een
belangvol boek uitgegeven op Het gevaar
der doode hand in Belgie». Wij nemen
er hel volgende uittreksel uil om te laten
zien lol welken ongehoorden vooruitgang
de kloosters in ons land gekomen zijn
Belgie lelt eene bevolking van 6,500,000
inwoners; er is dus een kloosterling per
172 inwoners.
Ons land heeft eene uitgestrektheid van
29500 vierkante kilometers. Er is dus
1 1/4 kloosterling per vierkante kilometer.
Wilt gij nu welen, beste lezer, welke
ADVERTENTIEBLAD
LT
i
- - - -irr-ir N Tm.,-,1»1 ~a Jaa
Voor <Ie Roeren.
- -r I~TiiT
--
Hetgeen hier pijnlijk is, ’i is dat men
zulke waarheden nog aan vele menschen
moet betoogen
cn M. Gartuyvels zou nog altijd dezelfde
verklaring mogen doen. .covuiv, l,
In 1846 waren in Belgie 11968 kloosterlingen
1856 - - 14630
- 1866 - - 18196
1880 - 25452
1890 - 30065
- 1900 - 37684
In 1846 waren in Belgie 779 kloosters
- 1866 - - 1316
1880 - 1559
- 1890 - 1793
- 1900 - - 2221
