VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
M. Buyl in de Kamer.
De Meeting van 7 Mei
in Veurne.
Het wordt tijd.
Xatei*cla$4 19 Mei 1902».
.’V 19
79'
Drukker-Uitgever. te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
de kinderen te zien op straal ioopen
zonder onderwijs of de ouders daartoe u
Het land stelt evenmin vertrouwen in
de socialisten, omdat het begrijpt dat het
onnoozel is van den hemel op aarde te be
loven; die partij heeft ook willen geweld
gebruiken en het land keurt zulks af.
Tusschen die uiterste partijen
ORDEVOORSTEL.
Oeheer Buyl.-Sedert geruimen
lijd is bij de Kamer aanhangig een wets
voorstel om de wetsbepalingen betreffende
hel onderwijs der Nederlandsche taal in
de middelbare scholen en athenaea toe te
passen op private inrichtingen.
Dat wetsvoorstel gaat uit van leden der
meerderheid, doch schier al de leden der
liberale en der socialistische linkerzijde
stemmen er mede in.
De lieer Smeet». De blok
De lieer Buyl. Derhalve veroor
loof ik mij bij het bureel aan te dringen,
opdat hel den heer Helleputle zou verzoe
ken onverwijld het verslag over le leggen,
waarmede hij was belast door de midden-
afdeeling, die bedoeld wetsvoorstel onder
zocht.
Ik houd mij overtuigd dat de achtbare
afgevaardigde van Maaseick des te geree
delijker dien wensch zal inwilligen, daar
hij zoodoende gelegenheid zal vinden om
een nieuw bewijs te geven van zijne ge
negenheid voor eene zaak waarvan hij.
naar wordt gezegd, een der vurigste ver
dedigers is, en hij terzelfdertijd zal kunnen
bewijzen dat het hem, evenals ons, ernst
is, een einde te stellen aan eenen onuit
staanbaren toestand, waaruit zoo behendig
als onrechtvaardig partij wordt getrokken
tegen ons officieel onderwijs van den mid
delbaren graad.
De heer Voorzitter. De midden-
afdeeling heeft haren verslaggever nog
niet aangeduid.
De heer Buyl. Dan vraag ik dal
het bureel de noodige maatregelen zou
nemen om de middenafdeeling zoo spoedig
mogelijk bijeen le roepen en opdat deze
haren verslaggever onverwijld benoeme.
willen er niet van omdat bel vele schade
aan de macht van onze partij zou kunnen
teweeg brengen.
Altijd eigenbelang, altijd hunne heer
schappij en niets voor de ware belangen
van het volk. Ook is het niet te verwon
deren dal het land den rug toekeert aan
die partij.
Dit comediespel zal weldra een einde
nemen.
De plaats ontbreekt ons om langer van
die schoone voordracht te spreken.
M. Devigne zal in T korte terugkomen:
hij heeft dal aangekondigd terwijl zijne
aanhoorders hem zeer lang toejuichten,
hetgeen bewijst dal zijne voordracht veel
bijval heeft gehad.
M. Barbier heeft den spreker hartelijk
bedankt voor zijne schoone rede, die
eenen diepen indruk heeft teweeggebracht
en die zal weerklank vinden in Veurne-
Ambachl.
Reeds herhaaldelijk deed deheerpries-
ter Daens eene zelfde motie als ik. maar
de heer Voorzitter bepaalde zich altijd er
bij hem akte van zijne motie te geven.
Het bureel heeft nochtans lot plicht de
werkzaamheden der Kamer te bespoedigen
en ik verzoek hem ons in de mogelijkheid
te stellen dat wetsvoorstel te behandelen.
De lieer Voorzitter. Er wordt
nota genomen van de vraag des heeren
Buyl.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij CAMIULE BRUNEIN,
Ja vele menschen zeggen hotT wordt
lijd dal er een einde gesteld worde aan
de noodlottige regeering der klerikale
partij.
De liberalen willen rechtvaardigheid
voor iedereen, kieswetten welke geene
aanleiding zouden geven tot bedrog en
vervalsching, waarop de klerikalen hunne
macht steunen.
De liberalen willen A. S. en E. V. waar
door alleen het bedrog zou vermeden
worden en elke partij zou gekozen hebben
volgens hare werkelijke getalsterkte.
De liberalen willen, dal de godsdienst,
de kerk en de priesters buiten de politiek
zouden blijven; de pastoor in de kerk, de
onderwijzer in de school, de burgemeester
op ’t gemeentehuis.
De liberalen willen voor de landbouwers,
de betere inrichting van het landbouw
krediet, bel einde der komedie met het
vee aan de grenzen, de bescherming der
geringe landbouwers wier grond voor
werken van openbaar nut wordt ont
eigend. enz.
De liberalen willen voor hel leger de
afschaffing der plaatsvervanging en der
zielkooperij, ze willen de vermindering
van den diensttijd tol den volstrekt
noodigen tijd.
De liberalen willen praktische maat
schappelijke wetten; ze willen goed
onderwijs voor de kinderen, goed loon
voor de arbeiders, goede verpleging voor
de ongelukkigen en goed pensioen voor
de ouderlingen.
De liberalen willen rechtvaardigheid in
de benoemingen, vrijheid voor al de
Belgen, lotsverbetering voor de bedienden
en onderwijzers.
De liberalen willen de afschaffing van
T vergunningsrecht; eene redelijke rege
ling der paienten der herbergiers, hande
laars en winkeliers, in evenredigheid der
uitgebreidheid voor den verkoop.
De liberalen willen u niet bedriegen
mei valsche beloften, ze willen alleen U
de verzekering geven dal ze slechts be
trachten, al wat op praktische wijze het
welzijn van werkman, landbouwer en
burger kan bevorderen. Dal is in kort
ons programma.
Stemt niet voor de klerikalen, hun bestuur
van 20 jaren heeft ons niets gegeven dan
wijze geopend geweest. Een honderdtal
sprekers, waarin de hoofden der Partij,
hebben op 7 Mei bel woord gevoerd in
meer dan 80 gemeenten; die ontwaking
van de liberale werking heeft bij hel pu
bliek overgrooten bijval genoten, bewij
zende dal al de liberalen de overtuiging
hebben van toekomende aandoénlijke
zegepralen.
In Veurne hadden wij de eer en hel ge
not den heer .1. Devigne, advokaai,
volksvertegenwoordiger en schepene der
stad Gent, als voordrachtgever te zien op
treden. Zijne rede was eene ware, ver
standige en welgesmaakle voordracht.
De heer Gesar Barbier, in eenige wel
gepaste woorden doel de beleekenis van
den dag uitschijnen en geeft hel woord
aan M. Devigne.
Een jaar vóór de kiezing hard aan hel
werk; dit had men, zegt hij, om zoo te
zeggen nooit gezien! En indien wij van nu
af die groote pogingen aangaan, hel is
omdat wij vertrouwen hebben in de zege
praal.
Hebben wij bet recht van dit vertrouwen
le bezitten? Zeker. Want de kiezingen
van Mei en Juni 1904 hebben ons met
reuzenschreden doen vooruitgaan, let wijl
onze tegenstrevers in bun laatst congres
te Gent gehouden en voorgezeten door
M. Woeste, laten gevoelen hebben dal de
toestand voor hun zeer verslecht.
Hoe komt zulks? Hel land is moede van
de twintigjarige klerikale regeering en
wat heeft die partij gedaan Zij heeft
hoegenaamd geene voldoeningen gegeven
aan de wenschen van het volk en zij is
ertoe onbekwaam, ’t Is de partij van hel
verleden die zich vasthecht aan al hetgeen
haarzelve en bovenal en vooral de kei k
kan bekrachtigen. Zij is de slaaf van de
kerk en moet haar alle voldoeningen
geven. Als voorbeeld, de 2 laatste wetten
die men dit jaar heeft gestemd de wel
op de echtscheiding en deze op de Zondag-
rust; een dag rust voor den werkman
bekommert weinig, bet moet de Zondag
zijn omdat hel de dag is van de kerk; als
een arme werkman iets zal kunnen bij
winnen om zijn treurig lol te verbeteren,
zal het hem verboden zijn dooi de nieuwe
wet.
Al eenen anderen kant zijn de klerikalen
legen
te slaan
De persoonlijke dienstplicht. De kleri
kalen willen e, niet van welen, alhoewel
de Koning, de katholieke Ministers, er
partijgangers van zijn. Iedereen moet
zeggen dal hel recht is, maar de kleri-
kalen zeggenhet is recht, maar wij
De strijd is Zondag op eene schitterende Tusschen die uiterste partijen bevindt
zich de liberale partij die strijdt voor de
ware vrijheid, de gelijkheid en de ver
draagzaamheid.
De spreker legt ons dan uit, wal het
liberaal ideaal is en wal de hervormingen
zijn, die aan het programma ingeschreven
zijn geweest in 1900.
De kieshervorming bedraagt bet alge
meen zuiver stemrecht. De klerikalen wil
len er niet van weten omdat hel hunne
partij zou verminderen; de socialisten
verhopen daardoor eene grootere macht
de liberale partij, zonder te weten, zonder
na le zien of het voor haar beter of slech
ter zou zijn, wil die hervorming omdat zij
juist en rechtvaardig is en zij wil ook en
dit is eene ware liberale hervorming, de
algemeene evenredige vertegenwoordi
ging; iedereen moet zijne slem doen aan-
hooren en dan kan de meerderheid be
slissen.
liet onderwijs. Zijn toestand is ellendig!
Er zijn, en het zijn officieële cijfers,
120.000 kinders, die volstrekt geene school
bezoeken. Is dal geene schande in de 20‘
eeuw! En degene die aan de lagere scho
len zijn geweest, wat zijn zij grootendeels
geworden Wij kunnen liet bestatigen
door het examen dal de militairen onder
gaan, en men is zeer toegevend voor dal
examen! 11 kunnen noch a noch b
6 °/0 kunnen hunnen naam zetten maar
kunnen niet lezen 27 kunnen hunnen
naam zetten en een weinig lezen, maar
kunnen niet rekenen. Bijna de helft dus,
zijn onbekwamenIs zulks niet bedroe
vend. want die generatie is hoegenaamd
niet gewapend voor de zware strijd van
het leven.
Kan men zeggen men mag de vaders
niet verplichten. Neen. Want de wel ver
plicht hen, de kinders stoffelijk te voeden;
zij moeten dus ook de zedelijke en ver
standelijke opvoeding geven en het is
waai lijk eene schoone vrijheid van zijne
kinderen op straat le laten Ioopen Hel
zijn de rechten van hel land dat men
moet nazien Laat ons ook logiek zijn
iedereen is verplicht de wet le kennen en
moet zich er aan onder werpen; moet
iedereen ze dan niet kunnen lezen?
Hel verplichtend Onderwijs beslaat bijna
overal in Europa, zelfs in de Wereld, en
België wil het niet, of liever zijne heden
temet/ de schoone hervorming van hel' daagsche regeering, en zij heeft de per-
verplichlend onderwijs Zij hebben liever I tentie van aan het hoofd der beschaving
de kinderen le zien op straal Ioopen c,'*nn
s te I
verplichten, en zij vreezen dat, de kinders
naar de school trekkende tol eenen ouder
dom waar hel begrip zich begint te doen
gevoelen, hunne heerschappij zeer zou
verminderen.
ADVER
ITIE-BLAD
Terminus 6,46
19,38
19,10
19,16
Vertrekuren van den Buurtspoorweg tot ïil Mei.
Vertrek van VEURNE naar N1EUP00RT en OOSTENDE:
Statie 5,05 6, 6 10,00 moig. 12,22 13,32 15,16 18,04 20,04's av.
Oroote Markt 5,10 7,02 Pannest. 8,57 10,05 12,27 13,37 15,22 18,09 20,09
re»
7/
Vertrekuren vnn den IJzerenweg van 1 tot 31 Mei.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 9,50 11,55morgens. 15,53 18,03 avond».
Vertrek uit Vaurne naar Duinkarke
7,43 9,49 morgen». 14,40 18,05 22,07 avond».
rrwittlew -
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26’ morg. 13,16 16,02 18,12 avonds.
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,21 16,07 18,17
Alleenlijk den Woen»dag. Vertrekt Groote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 6,22 9,50 11,44 14,20 16,06
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,26 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
8,41 10,28 12,10 14,52 17,32