VAN VEURNE
Katholiek Programma,
o
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
SP
Bericht.
BERICHT.
Nog klerikaal
Bestuur.
Erge Toestand in Rusland.
Jonge Liberale Wachten.
Xntor<ls»y 5JS Juli 1906.
IV »o
SO' jaar.
i
le deelen of le vragen hebben, worden
verzocht zich tol hem te wenden op hel
volgende adres tirij^aiaan, lOSt,
Eltene (Brussel).
Voor den armen zwoeger, die zijne
zuurgewonnen penningen naar den ont-
meer gedaan krijgen men vraagt gendar
men ten allen kant
Leve, lang leve de katholieke Regeering!
Wij beslaligen dal sedert ruimen lijd de
plakbrieven, voortkomende uil onze druk
kerij, van de stadsmuren afgerukt worden.
Wij verwittigen de plichligen dal er een
waakzaam oog zal op nagebouden worden
en dal zij desnoods met Moeder Justitia
zullen af le rekenen hebben.
Opgeld dus.
-
De Czaar heeft hel eerste Parlement,
welke hij in Rusland hielp inrichlen, ont
bonden.
De Doema heeft maar twee maanden en
half geduurd. (De eerste zitting had plaats
den 10 Mei). De Czaar belooft andere ver
kiezingen voor 5 Maart 1907; T spreekt
van zelf dat zulks maar eene belofte is om
lijd le winnen.
Ernstige gebeurtenissen staan thans te
wachten en ’t zou niemand verwonderen
brak dezer dagen de zoo lang aangekon-
digde revolutie uil.
De regeering heeft hare voorzorgen ge
nomen Sedert vier, vijf dagen zijn er een
groot getal troepen naar St-Pelersburg
geroepen. De politiemaatregelen zijn ook
versirengd.
Het Middenin stuur van het Nationaal
Verbond der Jonge Liberale Wachten,
heeft zijn bureel als volgt samengesteld:
Voorzitter, M Alb. Devèze, Bruss< I on
dervoorzitter. E. Bayens, Gent; algemeene
schrijver, M. Mnuritz Duwaerts, Ander-
1 dit; hulpschrijvers, MM. Rob. Godding,
Antwerpen en S. Fischlowitz, Geeraards-
itergen; schatmeester. M. A Baekeroodt,
Brugge; Sekretai iaat, Brogniezslraat, 13,
Bi ussel.
Hel Bestuur heeft vervolgens aan den
heer Verschueren, uiltredend voorzitter,
den titel van eerevoorzilter verleend. Dit
huldebewijs is eveneens gericht lot de
werkzaamheid en het talent van den stich
ter van het Verbond als tol de bewonde-
renswaardige toewijding van de Jonge
Wacht van Antwerpen, derwelke M. Ver
schueren reeds tien jaren voorzitter is.
In den loop van dezelfde zitting heeft
het Bestuur besloten van af de maand Oc
tober, heel 't land door, een lievige prö-
pagandatochl te beginnen voor de herzie
ning der gemoentekieswet, en de liberale
instellingen die hel vertegenwoordigd uit
le noodigen, van heden af hune maatrege
len le nemen om die beslissing uil le
voeren.
werkersjongens, dieet in loten, niet waar
heeren katholieken?
Maar juist daarom, zult gij misschien
zeggen, om dit onrecht te doen verdwij
nen hebben wij dit tweede punt op ons
vanger der belastingen moet dragen, is
i een blik op de jaarlijksche rekening van
programma gezet.» Abuis! de klerika-
len hebben nooit en nu nog niet willen
hooien van rechtvaardigheid in zake van
soldaterij. Als zij hel niemand gedwongen
3<ddaat voorstaan, is dit niet zoozeer om
de arme sukkelaars te verdedigen, die den
ransel moeten opnemeti, dan wel om een
tegenhanger te hebben van den persoon
lijken dienstplicht, om zoo lang mogelijk
de rijkmanszonen le vrijwaren van den
wapendiensl.
Nogmaals een fameus punt dus. dat voor
eenig doel heeft de voorrechten aan de
door het lot begunstigden te behouden en
hel onrecht te bestendigen.
Nu komen wij aan het laatste deel van
het katholiek programma Wetten voor
boer en handelaar. Het Nieuws van den
Dag, vindt dat men veel en ten rechte
voor den werkman der sleden heeft ge
daan en voor boer en handelaar niet ge
noeg. In andere woorden gezegdmet den
werkman is het nu al wel geweest, die
kan gemakkelijk een heelen tijd voort
zonder dat de katholieken zich om hem
bekommeren. De bekentenis is goud
waard.
Wat boer en handelaar aangaat, sinds
de twce-cn-lwinlig jaren dal de klerikalen
in ons land den baasspelen, hebben beide
genoegzaam de ondervinding kunnen op
doen, hoe weinig men zich van hooger-
hand om hunne belangen bekommert. Zij
zullen zich dus door geene ijdele beloften
laten in slaap wiegen.
Vóór de klezing, als hun hel vuur aan
de schenen gelegd wordt, loopen de
katholieken altijd over van zuivere ge
negenheid voor den minderen man, den
neringdoener en den landbouwer. Doch is
eens de keus voorbij en blijft de katholieke
overmacht bevestigd, dan bemerken de
eenvoudige kiezers dal men hun eenvou
dig wat blauwe bloemkens op de mouw
heeft gespeten.
Hel derde punt van hel klerikaal pro
gramma is dus al zoo merkwaardig als de
twee eerste.
Kiezers, betrouwt er niet op, want het
is eene zeepbel.
Hoe hebben wij niet gezocht, tijdens
den laatsten kiesstrijd, in honderde katho
lieke gazellen en strooibrieven, naar iets
dat van dichtbij of van verre op een katho
liek programma geleek.
Hei was al zoeken om op niet vinden
uil le loopen. De katholieken, dat was
klaar, konden hel zonder programma
doen.
Nu, dus twee maanden later, beeft hel
Nieuws van den Dag, f-r toch een gevon
den. T Heeft lang, lang geduurd, maar T is
er nu toch eindelijk en beter iels dan
niets.
T Is een heel kurieus programma en
beval di ij punten, die wij voor de aardig
heid willen opsommen: Godsdienstige op
lossing van de schoolkwestie; niemand
gedwongen soldaat, vrijwilligersleger
wetten ten voordeele van boer en hande
laar.
Elk punt is natuurlijk vergezeld van de
noodige beschouwingen’, die al even merk
waardig zijn, eerstens omdat zij de spie
gel niet zijn van de daden, hel doel en liet
streven der klerikale partij, tweedens om
dat zij door hunne onbeschaamheid kun
nen dienen als staal der klerikale waar
heidsliefde.
Godsdienstige oplossing van de school
kwestie wil eigenlijk zeggen, volgens Het
Nieuws van den Dag, God terug in de
school brengen.
Dat is sedert 1879 hel schoonste boe
renbedrog, waarmee de klerikalen de
builenmenschen op flesschen hebben ge
trokken. Van toen af werd er gepreekt,
gedonderd, geschreven, gezegd dal God uil
de school was gejaagd, dal de kruisbeel
den waren verbannen en verwijderd. De
hatelijkste leugen, die ooit werd verspreid,
want nooit werd God uil eene gemeente
school verwijderd, maar wel werden aan
hel oppergezag van M. de Pastoor gren
zen gezel, welke hij zich zelf hadde moe
ten stellen, ware hij een wellevend en
laklvol mensch geweest.
Ook is hel niet de zaak van God, welke
zij verdedigen, maar hunne zaak, hun be
lang, hunne macht, hun prestige.
Daar God nooit uil de school is geweest,
is hel ongerijmd Hem er terug te willen
inbrengen. Dat eerste punt van het kleri
kaal programma is dus een zinledig punt,
om niet le zeggen een krankzinnig; men
mag hel dan ook gerust weglaten en over
gaan tot de twee volgende punten.
Niemand gedwongen soldaatVrijwil
ligersleger! Ook een fameus puntje dat.
Niemand gedwongen soldaat builen de
ons klerikaal gouvernement troostvol,
verkwikkend en bemoedigend!
In 1880 kostte hel leger een goede
zeven-en-veerlig millioen aan het land; in
1902 was het reeds lwee-eu-zestig mil
lioen. En met de nieuwe forten, soldaten,
kanonnen zullen er jaarlijks nog wel tien
A vijftien millioemjes bijkomen.
Schept maai- op, burgers, boerkeus en
werklieden
Zestig millioen frank ’s jaars voor leger-
praal en nuttelooze forten en voor den
landbouw maar vijl, voor T lager onder
wijs maar zestien, voor de nijveheid an
derhalf millioen.
En om le eindigen de schoonste en kos
telijkste parel der kroon van minister de
Smel-de Naeyer:
hi 1880 hadden wij eene staatsschuld
van anderhalf milliard, in 1903 van drie
milliard, zijnde meer dan het dubbel
Daarvoor, belastingbetalers, om die
dwaze verkwistingen le helpen volhouden,
moet gij weiken, zwoegen en... betalen!
En nu met al de macht, waarover zij
beschikte, met al hel geld, hetwelk zij in
handen had, wat heeft de katholieke Be-
waarderspartij gedaan voor het kleine
arbeidende volk? Wal heeft zij gedaan op
hel gebied van het volksonderwijs?
Iedereen weel dal hel onderwijs de ge
leerdheid van het volk, de vrijheid, de
welstand, de macht en de grootheid is en
in dal opzicht slaat hel katholieke België
ver ten achter bij de protesianlsche lan
den. Dal bewijzen ten overvloede de jaar
lijksche statistieken van de geleerdheid
der lolelingen.
In 1900, op de geheele bevolking van
België, de kinderen beneden de 8 jaar niet
meegerekend, waren er 19 per 100 inwo
ners zonder eenig onderwijs. De reden is
gemakkelijk le vinden: meer dan honderd
duizend Belgische kinderen blijven jaar
lijks van elk onderricht verstoken.
Dal alles laat onze katholieke regeerders
koud. Bezorgdheid beloonen, geld geven
om prijskampen in le richten voor paar
den. koeien, varkens, geiten en konijnen,
kortom voor de verben ring der dieren
rassen in T algemeen, dal ja, kan er door;
maar voor de verbetering van bel men-
schenras, niets, niets!
En het gevolg daatvan?
In 1902 vijf duizend personen in de
De personen die aan Mr BUYL iels mede bedelaarsgestichleu, twee duizend in de
verbeteringshuizen, zestien duizend in de
zothuizen, vijf duizend in de gevangenis
sen.
De rechtbanken kunnen hun werk niet
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s Jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Men word! verzocht alle boegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteelzond of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij CAMILLE BRUNEIN, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
A
A 1
ADVERTENTIE-BLA
Statie 7,46
18,34
14,19
I
Statie
Pannestraat
18,18
18,17
Nationaal Verbond
DER
I
Vertrekuren van den IJzerenweg tot 30 September 1906.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,12 6,49 9,53 11,55 15,53 18,03 19,02 20,18
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke
5.40 (Adink.) 7,30 7,43 9,52 10,47 (Adink.) 14,40 18,05 18,15 (Ad.) 20,17 (Ad.) 22,07
Vertrekuren van den Buurtspoorweg tot 30 September.
Vertrek van VEURNE naar N1EUP00RTen OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 10,05 12,18 13,20 15,16 16,42 18,06 19,18
Oroote Markt 5,05 6,55 8,44 10,10 12,23 13,25 15,21 16,48 18,11 19,23 21,20
nu i r c
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26’ 13,16 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,81 16,07
Alleenlijk don Woensdag. Vertrekt Oroote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
5,50 6,52 8,38 9,54 11,20 12,22 14,39 18,04 19,12
5,56 6,58 8,10 8,44 10,02 11,26 12,28 13,44 14,45 15,57 17,08 18,10 19,18 20,40
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,20 7,30 8,28 9,18 10,20 11,50 13,09 14,08 15,05 16,32 17,32 18,34 19,45 21,04
Vertrek uit Veurne naar POPERINOHE.
10,30 14,15 18,30 Voorstad 7,50 10,35
I’S