VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Rhetorica.
Een geschenk
van 360 millioen.
Verplichtend Onderwijs
Een aardsch Paradijs.
Krislelijke Liefdadigheid.
Fruitboomkunde
Eene merkwaardige rede
van Mr BUYL in de Kamer.
Zaterdag 12 Januari 1907.
SI Jttar.
I
Men schrijft in bij CAMILLE BRUNEIN,
Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Vlaamsche provincies in zake openbare
wei ken, kasseiwegen, spoorwegen, pos
terijen vee! minder goed bedeeld zijn dan
de drie Waalsche provincies. De spoor
dienst lusscben de twee groote Vlaamsche
steden Gent en Antwerpen is eene prehi
storische inrichting.
Zij hebben maar drie atheneums, legen
twaalf aan den anderen kant, en een onbe
duidend getal middelbare scholen. Met
eene landbouwbevolking van 765.000 zie
len hebben ze geen gesticht van booger
landbouwonderwijs, maar de Walen met
eene landbouwbevoking van 438.000 zie
len hebben er wel een. Onze loodsdienst,
die noodzakelijk heelemaal Vlaamsch is,
moet zijn gevaarlijk werk verrichten met
roei- en zeilbootjes. Voor stoombooten,
zooals die in alle andere landen gebruikt
worden, heeft het Waalsche Middenbe
stuur te Brussel geen geld. Enz Enz.
Volgens ernstige berekeningen wordt
de waarde der reeds ontdekte koienlagen
Weg met het officieel onderwijs» hui
len de klerikalen, enkel en alleen om hun
ne scholen aan te bevelen. En zij roepen
zulks, niet omdat zij eenen afschrik hebben
van de onzijdige school, maar wel omdat
zij tegen den leerplicht zijn, die, werd bij
in ons landje ingevoerd, de macht der
dompers mei kelijk zou verminderen.
Meest al de priesters zijn tegen de ver
plichtende school nochtans treffen wij
eenen priester aan, die alhoewel door
zijne ambigenooten belasterd. de zuivere
waarheid durft neerschrijven. Ziehier boe
Onlangs zei M. de Smet de Naeyer in
der Senaat dat ons land bijna een aardsch
paradijs was, want, voegde bij erbij, de
Belgische boer en werkman, iudien zij
niet naar de herberg gaan, betalen om zoo
te zeggen geen centiem belasting.
Herinneren wij, bij die gelegenheid,
eenige cijfers die wij reeds vroeger deden
kennen.
De in olie bewaarde visschen betalen
15 fr. inkomrechlen per 100 kilos; de
cacao 5<i fide ingemaakte legumen 15 fr.
de voedende meelbeslagen (vermicelle,
macaroni, korreldeeg, enz.) 4 fr.; de spe
cerijen, 15 fr.; hel meel, van 2 lol 4 fr.;
de suiker betaalt accijnsrechlen; de katoe
nen weefsels 22 lot 23 °/0 van hunne waar
de; de kledingstukken 13 tol 20 van
hunne waarde, enz., enz.
Om geen centiem belasting te betalen
voldoet het niet dal boer en werkman de
herberg voorbijgaan'; zij zouden zich ook
moeten kleedmi gelijk vader Adam en
zich voeden met wind en waier.
Zooals men ziel zijn wij nog verre van
hel aardsch paradijs waarvan de minister
der openbare schuld gewag maakte.
arme en lijdende menschen.
Dal de zuivere liefdadigheid nooit het
doel is geweest van al die krislelijke
dames en heeren dal hoeft niet betwijfeld.
Al de katholieke inrichtingen van lief
dadigheid zijn werktuigen van gewetens
dwang. De krislelijke liefdadigheid is eene
ononderbroken kiespropaganda. Men geeft
en steunt, maar in ruil moeten zij uwe
stem hebben en uwe kinderen, die ge
verplicht zijl naar klerikale scholen te
zenden. Uwe algeheele vrijheid van deuken
en handelen woidt u ontnomen, zoo gij
het ongeluk hebt eenen boterham uit
hunne handen aan te nemen.
De klerikale gazellen om in hun >e rol
te blijven zullen wellicht roepen dal wij
leugenaars en lasteraars zijn.
Om hun de gelegenheid te geven tegen
ons te bulderen, zullen wij eenige regeltjes
mededeelen uil eenen confrater, gekonfijt
in heiligheid en kristelijkheid te Kortrijk,
waar hij de eer heeft als tolk te dienen
van den sussenwinkel. Dit Kortrijksch
blad zegt
Wij vernemen dat verscheidene con
fraters alsook vele liefdadige dames be
sloten hebben van een groot aantal arme
families van de lijst der ondersteunden af
te schrabben, omdat de gesprekken der
vaders, sedert de laatste kiezingen ge
houden, geloond hebben dal zij niet tol de
onzen behoorden.
Niet waar, lezer, dat de .fijuvrome
kadodders de liefdadigheid beoefenen uit
zuiver medelijden met de ongelukkige mis
deelden.
Gij behoort tol de onzen niet, gij wilt
uw geweien niet vertrappen en onzen
slaaf zijn?... Goed, van de lijst geschrapt,
honger lijden, gij, uwe vrouw, uwe
kinderen, gansch hel huishouden, de
goeden moeten hel met de kwaden be-
koopen.
Krislelijke liefde Krislelijke liefdadig
heid
Zoo de klerikale gazetten ons nog willen
uitschelden voor leugenaars, dat zij dan
eerst beginnen zich tol akkoord te stellen
met bunnen Korlrijkschen konfraler.
gffggSgpUs» kantoor
wSSSST van den IV'ota-
w ris 1.0 II IE,
te Veurne, is gevestigd
priester Fonteyne zich desaangaande uil- Gfoote OOStStPHat, 7.
drukt*
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar; 4 fr. ’s ja ars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Men word' verzocht alle hoegenaamde artikels uilerlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Relgie, uitgezonderd beide l laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicity, Magdalenastraat, Brussel.
De Drickoningenfe-sten der aloude Rhe-
torica-gilde zijn mei don grootstee bijval
en onder algemeene dèelii ming barer
leden gevierd geworden.
Bij de trekking voor kuning en koningin
is het lot gunstig g weest aan confrater
Julien Vanhoutte en aan de bevallige mede
zuster Jufvrouw Zulina de Vallejo,diedoor
de aanwezigen hartelijk werden geluk
gewenscht.
Het Bal wasuitnemend levendig en men
zag nooit zooveel leden aan dit feest
deelnemen.
De prijsbolling voor de vrouwen lokte
85 mededingsters uit. De eerste prijs
werd gewonnen door Made Vaudenkerck-
hoVe-Cornelis. m i 200 punten.
Aan de worstenbolling namen 50 leden
deel, die m *t welbehagen en innige vol
doening de lekkere en smaakvolle «endjes»
verobberden.
En zoo is weer hel Driekoningenfeest
zich bij de an lere van vroegere jaren
gaan vervoegen.
Eu nu tot naaste jaar.
Een Rederijker.
Het klerikaal ministerie heeft reeds
kolenvelden ter waarde van 40 milliard
frank afgestaan en dien kolossalen koek
verdeeld onder zijne vriendjes en kozijn
tjes, onder de Limburgsclie klerikale
kasteelheeren en de Waalsche kolen
barons.
Om nog beter te verstaan, hoe schanda
lig het klerikaal ministerie handelt, is liet
slechts noodig uit te rekenen hoeveel
millioenen hel gouvernement zou verkre
gen hebben, indien helde 18.000 hectaren
reeds vergunde kolenvelden openhaar
verkocht had.
Gerekend aan 35 millioen frank per
1000 hectaren, (koopprijs ie Elzas-Loiha
ringen over 2 jaar), dan zou hel Gouver
nement 630 millioen frank opgesirekeu
hebben.
Nu zijn het millionnairen, zooals Graaf
de Theux.de klerikale representant. Baron
de Pituurs-Hiegaeris, de gouverneur van
Limburg, enz., die het cadeautje van 630
millioen frank hij hunne vele millioeneu
voegen.
De katholieken hebben allerhande zoo
gezegde werken van liefdadigheid.
Zij pochen bij elke gelegenheid op
hunne liefdadigheidsvereenigingen en op in bet Kempisch kolenbekken geschat op
het goed dal door hen wordt geslicht, 105 milliard of 105 maal duizend millioen
den troost en het heil dal zij dragen bij frank.
MORGEN ZONDAG 13 JANUARI.
3’ Les
inde RHETORIKA, om 3 ure namiddag.
Hier in ons land treft men meer dan
121.000 kinderen aan, die langs de straten
dolen, zonder eenin onderwijs, zonder de
minste opvoeding. Ongelukkige schepselen
voorzeker bestemd om eens hel aas te
worden van de rasphuizen en de gevange
nissen.En van degene die ter scholegaan,
geniet er nauwelijks 1 op 5 een volledig
onderwijs, want overal, bijzonderlijk op
den buiten, wordt de school om de kleinste
nietigheid verwaarloosd. Daarbij zijn vele
ouders gedwongen, uil armoede en ellen
de, om een broodpeuningske bijverdienste,
hunne kinderen van at hunne jongste
jaren, te doen slaven, of ook nog zijn de
kindertjes genoodzaakt l’huis te blijven
omdat zij honger lijden of geene kleeder-
tje» aan T lijf hebben,
Van daardildroevig schouwspel inons
land. Onder de mannen van 40 jaren leeftijd,
de tijd voorzeker van volledig verstand,
de tijd ook wellicht dat men de zwaarste
lasten des levens te dragen heeft, onder
die mannen hebben wij 18 1/2 per
die noch lezen noch schrijven kunnen.
En onder de B' Igen gerekend boven
de 8 jaren oud, zijn er meer dan 19 per
honderd, die niet kunnen lezen of schrij
ven kunnen.
Ongelukkig België! Ziel gij het gevaar
niet dal u bedreigt?
Bij de bespreking van de begroeting
van wegen en middelen heeft de heer
BUYL, onze geachte volksvertegenwoor
diger, eene merkwaardige redevoering
uitgesproken.
Hij heeft op onwederlegbare wijze aan
getoond dal de Vlamingen een grooter
aandeel in de belastingen betalen dan de
Walen en door den Staat vee! minder vrij
gevig behandeld worden dan de Walen.
Dat heeft de Vlaamsche pers noggezeid
en Julius Vuylsieke heeft hel in zijne
Statistieke Beschrijving van Belgie, met
alle bijzonderheden bewezen.
Maar nu heeft de heer Buyl de zaak ook
voor de Kamer gebracht en vooral de ver
dienste gehad om aan le toonen dat het
tol op den dag van heden nog zoo gebleven
is.
Tot aan de kadastrale herziening van
1867 was er eene schreeuwende ongelijk
heid maar sederl 1867 is hel er niel beter
om geworden.
In 1906 betalen West- en Oost-Vlaan-
deren voor grondbelastingen aan den
Staal alleen 6.533.196 fr. dat is 1.200.108
j fr. te veel en Henegouwen, Luik en
Namen 10.018.068 fr. dat is 1.252.250 fr.
te kort.
Daartegenover staal dat deze twee
4
ADVERTENTIE-BLAD
18,12
Statie 7,46
14,26
18,34
19,10
19,16
VAN
en Groen»elk\veek
Vertrekuren vnn den I.Izerenweg tot 30 April 1907.
Vertrek uit Veurne na*r h«t Binnentand
4,37 *,49 8,03 9,53 11,55 13,44 (naar Thourout) 15,53 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,30(Adink.) 7,43 9,52 12,10 (Adink.) 14,40 18,05 20,17 (Adink.) 22,07
Vertrekuren van den Buurt apoorweg.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,05 6,56 10,00 12,22 13,32 15,16 18,04 20,04
Groot# Markt 5,10 7,02 8,57 (Pannestr.) 10,05 12,27 13,37 15,22 18,09 20,09
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26' 13,16 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,21 16,07 18,17
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Groote Markt om ;0,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 6,22 9,50 11.44 14,20 16,06
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,26 16,12
Vertrek uit Da Panne naar VEURNE.
Terminus 6,46 8,41 10,28 12,10 14,52 17,32 19,38
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
10,20 14,22 18,30 Voorstad 7,50 10,24