VAN VEURNE
Onderwijsbelaiigen.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Staatsbedienden.
Leest en verspreidt
i dit blad.
Stilte in de rangen
Mengelingen.
Moord le Korlrijk.
Rechterlijke Kronijk.
G April 1SAOT.
A' 14
SI jaar.
dan
O.-o
o
i-
500
1000
2000
3000
5000
6000
7000
8000
9000
1000
2000
3000
5000
6000
7000
8000
9000
10.000
meer
len en dit resultaat zal gemtikki-lijk ver
kregen worden door hel afschaffen der
overtollige geld verkwistingen ten voor-
deele der domperscholen.
Zoodra die ongehoorde en niet te ver-
nchlv aardige milddadigheid zal ophouden
dan ook zal hel t fficieel onderwijs mei
reuzenstappen een tijdperk van bloei en
herleving te gemoet gaan.
om hen toe te
laten legen te pruttelen als de katholieke
regeering iels voorstelt (laan de heeren
bestuurders dier onderneming er weldra
orde onder brengen ja of neen
Dal beleekent in andere woorden de
katholieke werklieden zijn maargoed om
in lijd van kiezingen naar de stembus op
te rukken voor de goede zaak en daarmee
uil. Voor T overige... stilte in de rangen
In politiek moeten ze gehoorzamen en
voelen van waar de wind komt.
Mits opzending van 50 G"
in posttimbers, ontvangt
men vrachtvrij een fraai
boekdeeltje van 66 bladzijden, getiteld
LOSSE BLAADJES
behelzende
De meest volkslievende hervorming
welke hel programma der liberale partij
behelst is het verplichtend onderwijs.
Offic'ë’de cijfers lootten op onweerleg
bare wijze de noodzakelijkheid dezer her
vorming aan. Die cijfers zouden overal
daor de liberale propagandisten moeten
bekend gemaakt en verspreid worden.
Volgens de laatstetienjaarlijksche volks-
optelling gedaan in 1900 waren er alsdan
19 ten honderd ongeletlerden in ons land,
hierbij niet gerekend de kinderen beneden
de acht jnren. De examens welke de mili-
cianen bij hunne inlijving ondergaan be
wijzen dal er 17 1/3 ten honderd j mge
Soldaten zijn die niet het minste onderwijs
genoten hebben en 40 ten honderd die
nauwelijks lezen en een weinig schrijven
kunnen.
Voegen wij hierbij dat de meeste kinde
ren de school verlaten op tien- of elfjari
gen ouderdom, dat zij sh chts gemiddeld
honderd cn negentig dagen per jaar. 't zij
iets meer dan zes maanden in de klas aan
wezig zijn, en dat nagenoeg 120 000 kin
deren volstrekt geene school bijwonen.
Hel streven der liberate partij ten voor-
deele van hel verplichtend onderwijs kan
dus niet anders dan goedgekeurd worden
door allen die een einde willen zien stellen
aan dien bedroevenden en voor ons,
Belgen, zeer vernederenden toestand.
De schoolwel van 1895 laat toe dat aan
zienlijke subsidies aan de klerikale scholen
toegekend worden, en dat onze tegen
strevers van die toelating ruimschoots ge
bruik maken bewijzen de 2500 aangenomen
en gesubsidieerde scholen die thans in
België beslaan.
Terwijl hel klerikaal onderwijs, recht
gehouden mei het geld van iedereen, zich
op onrustbarende wijze h efl ontwikkeld
wordt integendeel tiet officieel onderwijs
al meer en meer in den grond geboord.
S*derl 1884 is de bevolking van ons
land met meer dan een millioen zielen
vermeerderd en nochtans is het aantal
gemeentescholen mei 327 verminderd. In
talrijke schoolkanlons telt men zelfs geene
enkele gemeenteschool meer, zoodat onze
tegenstrevers aldaar hei monopool van het
onderwijs bezitten en naar beliefte de
breinen der kinder en kunnen kneden.
Wanneer, gelijk alles hel doet Verhopen
de liberale partij binnen kort aan hel be
wind komt, zal zij voor zending lubben
niet alleen het verplichtend onderwijs in
te voeren, maar ook het officieel onder
wijs te beschermen legen de hatelijke
ondermijningen der klerikale gemeente
besturen en liet le redden uil den wanho
pige!) toestand waarin hel zich thans
bevindt. Er zal dan een einde gesteld wor
den aan de ontvolking der gemeentescho-
Onze klerikale tegenstrevers hebben
zich sedert jaren zeer ve< I moeite gegeven
om op den builen en in de sleden de
kruisbrave boeren en werklieden in gilden
en bonden te vereenigen.
Onlangs gebeurde het nu dal eene
wei kgilde van Si Niklaas hei dierl wagen
eene dagorde goed le keuren waarbij den
I klerikalen volksveriegenwoordigeis werd
Dii Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uilerlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevallende, worden niet opgenomen.
De \nnoncen voor Belgte, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij CAMILLE BIIUAIEIA', Drukker-Uitgever. te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
aangemaand hei voorstel Helleputle te
stemmen betrekkelijk de regeling van den
arbeidsduur in de mijnen.
Die verregaande stoutmoedigheid van
werklieden valt niet in den smaak van den
ultra-klerikalen Courtier de Bruxelles.
Het heilig blad snuift den wind op en
begint aan die Sl-Niklaassche katholieke
luiij s de les le sp. Hen
ll'ul heeft dit te beteekenen. roept het
I blad uit... Sinds wanneer worden katholieke
werkinanskringen gesticht
Uil eene onlangs opgemaakte statistiek
blijkt dat de Staat in dienst heeft 42.046
ambtenaars, die jaarlijks de som van 95
millioen 498.321 fr. trekken, hel zij ge
middeld 2.284 fr. per hoofd.
Van die 42 046 ambtenaars in Staats
dienst zijn er 416 die minder dan 500 fr.
•S jaars trekken.
5.164 van
21.440
6.162
4 084
1.916
658
344
323
126
CRISIS?
Ik zat te dutten in m’n hofje, na den eten,
en voelde me’n gelukkig mensch. Het zon
netje speelde grillig door de nog naakte
boointakjes, de lucht was blauw: ’t was ’n
heerlijke lentedag
Daar kwam bezoek: m’n ouwe vriend
Houwitser, gepensionneerd kommandant,
kwam aangéhiukl, op z’n wandelstok steu
nend.
Hij zag er glanzend uit: Hein, klonk
hel van zoo ver hij me zag, «'t is er op, en
voor goed!...»
Ik dacht dat hij zinspeelde op 't mooie
weer.
«Nu, ’t wierd tijd,» weervoer ik, «we
wachten lang genoeg!
Of we! In de laatste tijden wierd ik
razend, ’I bloed steeg me naar den kop Maar
nu is 't o. p. op. Al die ouwe zeever wordt
aan kant uekegeld, weggegooid! II y aura
encore de beaux jours, alle duivels!..
Ah, ahlachte ik. bij ’l zien zijner
vreugde, «gewordt er nog jong bij, ouwe
kerel
«Jongbarstte de kommandant los,
en z’n gelaat zette zich in 'n ttagi-komische
plooi «Jong!... Als ’l zoo voortgaat, stel ik
me kandidaat bij de eerste gemeenlekiezing!»
Ik keek verwonderd. Kiezing‘1 Wat kwam
dal te pas? Zou de lente hem soms in de
hersens geraakt hebbent
IVul sla je me daar stom aan te
gapen? viel de kommandant uil, kandi
daat zeker, en gij ook! En we zullen winnen,
zeg ik u, kolossaalHet land is ze beu, ze
moeten afgedankt, en de blauwe geuzen
zon...
Geuzenzon Maar waar ziet ge die
geuzenzon
Nu was 'l de kommandant die me scherp
in de oogen zag
Maar, ellendige filosoof, leest ge dan
geen dagbladen? Weet ge dan niet, misera
bele pessimist, dat de Smet de Naeyer en
consoorten over boord liggen? Ziet ge dan
niet, kleinsleedsche weet mei, dat de kleri
kalen aan 't twisten zijn, dat ze verdeeld
I zijn, onmachtig, onbekwaam om ’t land te
I besturen? Of beslaat de jeune droite niet,
lot
161 ambtenaars trekken
10.000 fr. en 40 meer dan 20.0<'0 fr.
Tusscheu de liooge ambtenaars die hel
best bezoldigd zijn, moeten geiangschikl
worden
De gezanten in den vreemde, 40.000
lot 60 000 frank.
De ministers 21.000 fr., de aartsbis
schop van Mechelen. 21.000 fr de vijf
bisschoppen, elk 16.000 fr.; een zendings-
overste in ’t ministerie van buitenlandsche
zaken, 20 000 fr.; de procuieur-generaal
en de voorzitter van liet Verbrekingshof,
die 16 300 lï. en 17.200 fr. opstrijken;
de bestuurder van ‘t Brusselsen Conserva
torium 13 000 fi .;de voorzitter dei Reken
kamer, 14 uüü fr.; d<’ bestuurder der Ver
beleringsscbool van Ruyss'-lede, 1(1 800 fr.
de secretaris en de b-beerdeis van het
spooi wi gbestuur, 12.000 en 13.200 fr,,
enz. enz.
Bij de bovengemelde 95 millioen frank
en oneffen zijn niet begrepen de loonei)
betaald aan de werklieden van den Slaat.
Wij tellen nu een ambtenaar voor 170
inwoners.
er geen koolmijn-kwestie, spitsboef?...
De kmnmandant was opgewonden; hij
trappelde driftig over en-weer en zwierde
gevaarlijk met z’n wandelstok alsom ’n on
zichtbare vijand aan te vallen.
«Zoo, zoo!» weervoer ik onschuldig,
*dan krijgen we 'n liberaal ministerie: Dat
is mooiPaul Hymans. Janson, Huysmans,
die hebben viel kans. En als minister van
Oorlog, neemt men misschien de... oud-
kom man dant Houw U ser?
De kommandant stond pal en zag me
woedend aan. Hij fronste de wenkbrauwen,
trok de schouders minachtend op, en slapte
driftig weg. «Domkop!» bromde hij en
sloeg met z’n slok ’n keitje uit hel pad.
PUCK.
Om een zijner bloedverwanten le wre
ken wien, in een herbergt wist, een pint
glas op hel gelaat was geslagen, heeft een
zekere Veicouiere, 18 jaar oud. van Au-
tryve, den genaamden Hollevoel drie mes
steken toegediend. Hollevoel, die zwaar
gekwetst werd in den onderduik, stierf
weldra aan de bi komen wonden.
Veicouiere, die eens zijne misdaad vol
bracht rustig was gaan slapen, werd zon
der tegenstand aangehouden. Hij loont
niet het minste berouw.
120
Correctionneele Rechtbank van Veurne.
ADVERTENT
BLA
Statie 7,46
14,26
18,34
I
19,10
19,16
18,12
18,17
O
I
*»O Schetsen door 1‘LICK.
Schrijven aan T bureel van ’i blad.
Vertrekuren van «len I.Izerenweg tot 30 April 1907.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 (naar Thourout) 15,53 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerker
7,30 (Adink.) 7,43 9,52 12,10 (Adiuk.) 14,40 18,05 20,17 (Adink.) 22,07
Vertrekuren vnn «len lluni-tspoorweg.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORT en OOSTENDE:
Statie 5,05 6.56 10,00 12,22 13,32 15,16 18,04 20,04
Oroote Markt 5,10 7,02 8,57 (Paunestr.) 19,05 12,27 13,37 15,22 18,09 20,u9
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26’ 13,16 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,21 16,07
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Oroote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statio 6,22 9,50 11,44 14,20 16,06
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,26 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,46 8,41 10,28 12,10 14,52 17,32 19,38
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
10,20 14,22 18,30 Voorstad 7,50 10,24
Oeeraert Henri, werkman en Vantiee Leonie,
vrouw Louis Rembrouck, herbergierster te
Nieupori. de eers o 15 dagen en 26 fr. en de
tweede 8 dagen en 26 fr. voor slagen.
Decaestecker Alois. Ryckeghem Cyriel, werk- 1 ‘T/'7 Y' "’T'"' “1U1LU '"cl'
lieden, Demoen Etniel, barbier, allen to Èessen, IS de p u tl] dei omilj peulen^
Senesael Edmond, werkman te Clei eken, allen ‘n droom ongeletterde mensch? Of kent ge
elk 15 dagen en 26 fr. en 15 fr., de eerste nog de Congo-Zaak niet, ellendige rekruut? Of is
2 maal 15 dagen en 24 fr., de 3 laatsten elk i -
8 dagen eu 26 fr. voor woonstschennis, dronken
schap. bedreigingen en vernieling van afsluitin
gen; voorvv. voor de derde.
Vandamme Pieter, werkman te Merckem,
voorvv. 1 maand en 26 fr. voor slagen.
Despeglo 1 Marie, vrouw Pieter Abeele, werk
ster te Vladsloo, 8 dagen en 26 fr. voor eerroof.
Dekock Bruno, laudlooper, geboren te Hand-
zaème, 1 jaar en 26 fr. eu 3 maauden voor diefte
en baubreuk.
Plaetevoet Jan, werkman te Proven, 8 dagen
en 160 fr. voor jacht.