VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Concert-Voordracht
In ’t Vatikaan.
Willems-Fonds. Afdeeling Veurne.
De Veurnaar
heeft gesproken.
Het Werk van het Willemsfonds.
Zaterdag SZi Januari 1908.
IV
82' jaar.
Men schrijft in bij CAMILLE BRUNEIN, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
opbeuring van het Vlaamsch geestelijk
OnderwerpOver hel oude lied.
DEMOS.
Spreker: De heer Vercoullie, hoog-
leeraar te Gent.
Toekomende week beginnen wij eene
reeks hoogst interessante artikels over
den Congo, van onzen medewerker Demos.
Onze lezers zullen op die wijze, op de
hoogte gesteld worden over de verscliillige
punten van die brandende kwestie, die
ganseb België beroert.
OP ZONDAG 26 JANUARI 1908,
om 8 ure slipt, in DE RHETORIKA,
bij J. de Vallejo-Cavereel.
De rechtzinnige Veurnaar die zoo laste
rend over Frankrijk schrijft, alsof hel be
stuurd werd door oneerlijke ministers,ver
geel ons te melden wat in het Vatikaan ge
beurt. Wij willen hem hierin helpen en
onze lezers bekend maken met wat men
uit Italic over T Vatikaan zooal overbrieft.
Dezer dagen heeft men er eene oneer
lijke daad ontdekt, bedreven door een
hooggeplaalsien prelaat. Die Monsignors
had hel middel gevonden zijn traktement
te vermeerderen door eene eigenaardige
manier. Hij had eene bijzondere gave, de
rijke en edelmoedige vreemdelingen in de
hotels op te sporen. Hij trachtte met hen
in gemeenschap te komen om hen een
bijzonder verhoor te verleenen aan den
Pauselijken Stoel. Hij kon al de gaven van
den H. Vader met kunst uiteenzetten,
loofde zijne zachtheid, zijne goedheid,
zijne liefdadigheid en eindigde met te
doen verstaan dal een goed katholiek naar
Rome niet gaat zonder aan den H. Vader
eene aalmoes voor de St. Pieterspenning
te geven.
De Monsignore gelastte zich bereid
willig de gift zelf te bezorgen, maar zij
bleef soms steken in Monsignore’s porte
feuille zelf.
Zekere rijke Rus had alzoo aan Mon
signore zijne aalmoes loevertrouwd, maar
was nieuwsgierig te weten tot welk lief
dadig werk zijne bankbiljetten zouden
dienen. Hij nam, zonder de wele van den
Monsignore, de nummers van de bank-
mandolien en fransche salutjes leeren,
volksgezinde priesters als Daens, Pottier,
I Fonteyne, Guido Gezelle, Hugo Verriest
en nog meer andere, verstooten, vervol
gen, muilbanden; speculceren op de dron
kenschap der armen om 's lands geldkof-
fer te vullen; arme volksjongens koopen
voor 1800 fr. enz. enz.
Niet waar, gij die al die wandaden op
uw geweten hebt, zijl niet legen den
Godsdienst’!
De liberalen zijn tegen geen enkelen
Godsdienstzij zeggen, wij zijn geene
godsdienstige partij en willen enkeljvrede
in ’t land, welvaart van ’t volk in ’t alge
meen door 't verheffen der kleinen, ze
te ontwikkelen en verstandig denkende
burgers te maken.
De liberalen zijn ook tegen de overname
van Congo, zooals voorgesteld door de
katholieken. Zijn zij daarom ongodsdien
stig of zijn de katholieke jaknikkende
volksvertegenwoordigers gelukzaligen,
omdat zij onze zwarte broeders op onzen
nek zullen leggen
Neen, Fenniaar, gij hadl deesmaal toch
beter gezwegen
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar; 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen SO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uilerlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgte, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Mag dalenast raat, Brussel.
even. Zoo hebben geregeld nu te Tonge
ren volksvergaderingen met voordrachten
ilaats; zoo worden ook thans te Lokeren
de noodige maatregelen getroffen om voor
drachtavonden in te richten en zelfs de
werkzaamheden van het Hooger Onder
wijs voor het Volk tot daar uit te breiden.
Elders, als te Ledeberg en te leperen,
wordt de laak van het Willemsfonds door
plaatselijko maatschappijen overgenomen,
die enkel in hun pogen slagen, doordien
ze de uitsluitende medewerking van Wil-
emsfondsers verkrijgen.
Ten slotte worde nog vermeld dat te
Moerbeke, dank zij hel zoo lofwaardig
inilialief van burgemeester M. Lippens,
eene nieuwe afdeeling lot stand is geko
men. De wakkere voorziter, de^heer G. D.
Minnaert, en de knappe secretaris, Prof,
.1. Vercoullie hebben daar, 29 Dec., met
den bekenden musicoloog, F. van Duyse,
voorzitter van het Comiteil van den Neder-
andschen zang, he' doel en de strekking
van hel Willemsfonds uiteengezet en een
zeer gelukte proef gegeven van de wijze,
waarop in de Gentsche liederavonden de
Vlaamsche zang aan het volk wordt aan
geleerd.
Hel aanslippen van een dergelijke be
drijvigheid is de hoogste lof, die kan
gebracht worden aan hel Willemsfonds,
dat vast en zeker, degelijk en doelmatig,
met onverzwaklen moed zijn verheven
doel nastreelt.
Eindelijk is onze, in devotie geconfijle
confrater De Veurnaar wakker geworden.
Wij waren bijna van meening dal ’t lezen
van slechte gazellen hem verboden was
door zijnen biechtvader. Immers men kan
nooit weten hoe men soms aan twijfelen
geraakt vooral als men zooveel leugens
op zijne consciëntie heeft.
Wij zijn recht gelukkig te vernemen dal
wij nog gelezen worden en dat hij ons
vereert met eene wederlegging voor den
vorm' Edoch, dees maal had hij toch beter
gezwegen.
De liberalen hebben nooit iets tegen
den Godsdienst gedaan. De Godsdienst
stond steeds opgeschreven onder de leer
vakken van hel officieel onderwijs. Ja, de
liberale regeering heeft de priesters zelf uit-
genoodigd de les van Godsdienst te komen
geven, iels wat onze politieke priesters
niet aanvaard hadden. Zij zelve zien den
Godsdienst zoo gaarne, dat zij liever de
kinders zonder les lieten dan getrouw de
wet na te leven.
Dan hebben diezelfde liberalen, die de
Feurnaar beweert tegen de Godsdienst te
zijn aan de onderwijzers last gegeven de
Catechismus aan te leeren en betaalde ze
zelf extra daarvoor, liever dan ze zonder
les te laten, door de koppigheid van die
priesters. Dat deed een liberaal Ministerie.
Niet waar, Veurnaar, dal zijn godsdienst
vervolgers en aan ’t hoofd van hel mini
sterie was de FRAMASSON Van Humbeek!
Nog een woordje, Veurnaar. Weel gij
wie den Godsdienst verkracht. Dat zijnde
katholieken,
Heeft uw chef, graaf de Smet-de
Naeyer, de geldverkwister, niet eens in
volle Kamer verklaard dat ongodsdienstige
menschen, let wel, Veurnaar, hij sprak
van geen liberalen, met gerustheid van
geweten plaats mochten nemen in de
katholieke partij!! Dal zegde uw poli
tieker) God van destijds, nu echter van
kant gezel.
Christus prees de broederliefde en ver
draagzaamheid aan en wat doet gij onder i
den dekmantel van Godsdienst: Armen
ééne slem toewerpen en rijken vier, arme
kinderen afsluiten in arme scholen, laien
spelen op eenen armen koer en rijke kin- Willemsfonds hel zoo groolsch opgevat
Onverpoosd volbrengt het Willemsfonds
hel opvoedend werk, waartoe hel de beste
krachten weel aan te zeilen. In de eersle
plaats dient vermeld te worden de uitgave
van hel vierde deel van Vlaamsch België
sedert 1830, dal een beknopt, maar uiterst
merkwaardig overzicht geeft van den toe
stand en de ontwikkeling van de Neder-
landsche letterkunde, het Nederlandsch
tooneel, de drukpers en den boekhandel,
de muziek, de beeldende kunsten, de
bouwkunst en de nationale kunstschatten
in onze gewesten. Nog nooit is een derge
lijke proef, om een aangrijpend tafereel
van de veelzijdige uitingen van het Vlaam-
sche leven op te hangen, zoo volledig en
indrukwekkend geleverd geworden, als
dit hier is geschied. Ieder hoofdstuk, aan
bevoegde mannen loevertrouwd, draagt
den algemeenen stempel van diep door
dringende studie en het bijzonder kenmerk
van den zeer verschillenden tram der
schrijvers. Daardoor leveren deze weten
schappelijke verhandelingen, vol treffende
beschouwingen en verrassende openba
ringen, eene groote aantrekkelijkheid op.
Met belangstelling zien we het vervolg
van deze zoo gewichtige onderneming te
gemoet, die een eenig iets is in de geschie-
met voorbeeldige toewijding voor volks
voordrachten en bibliotheken gezorgd.
Te Gent hebben sedert begin Novem-
jer wekelijks zittingen plaats, waar een
teur van sprekers voor een steeds talrijk
en aandachtig publiek de aantrekkelijkste
onderwerpen behandelen.
Achtereenvolgens traden daar op als
sprekers, de beeren:
Prof. P. Fredericq (De martelaars van
de XVI' eeuw).
Prof. J. Vercoullie, (Het Volkslied).
Dr. Miele (Het werk van moederlijken bij
stand te Gent), met zichten.
J. De Clercq (De roeiwedstrijden van
Henley) met zichten.
M. Basso (Taalstrijd in Oud-Engeland).
V. Van Wilder (Langs Berg en Dal), met
zichten.
O. Van Hauwaerl (Nieuwe figuren in de
letterkunde).
A. Buysse (Sociale toestanden), met zich
ten.
De afdeeling te Brugge richtte in
Het Zwarte Huis, twee volksvoordrachten
in, met medewerking van Dr.Van de Velde,
die sprak over Het Water, met proef
nemingen, on den heer O. Van Hauwaerl,
die de lotgevallen van Ons Tooneel ver
haalde.
Te Oostende hield Prof. G. DeBruyne
schepen der stad Gent, een rede over:Den
plantengroei in de duinen.
Te iNiieupoort behandelde de heer
M. Castiau het onderwerpMijne reis in
de republiek Columbia, met zichten.
Te Veurne sprak Dokter Barbier
over De besmettelijke Ziekten en Advokaat
Lesaffre had voor onderwerp: Napels en
omstreken, met zichten.
Te Bt. Nikolaas had een reeks
feesten plaats met de sprekers: de hoeren
V. Fris (Piet PaaltjensJ-, G. D. Minnaert,
(Elamingantismus en Eranskiljonismus)
A. Reychler en A. Mallhys.
Te Volst besprak Dokter Persoons,
volksvertegenwoordiger, De belangrijkheid
der gemeenteverkiezingen.
De afdeeling Ninove richtte eene
mooie looneelvertooning in.
Te Eekioo hield hel Willemsfonds,
behalve de gewone wekelijksche zittingen,
een groote volksvergadering, waarin de
heer A. Gillis, handelde over hel Nijver
heid- en Adultenonderwijs.
Te Mechelen herhaalde de verkleef
de beer De Clercq, kapitein bij de burger
wacht te Gent, de aantrekkelijke voor
dracht over De vermaarde regatten van
Henley.
Te Bupeimomle trad de heer
J. Hamendt op, met hel onderwerp
Vlaamsche beweging.
Te Brussel hield de gevierde dichter
Pol de Mout een rede over Herman Gorter.
Te Schaarbeek sprak de heer
Temmerman over Het Kind.
Ongeveer vijf en twintig voordrachten
werden aldus het Vlaamsche land door
gehouden binnen het enge tijdperk van
enkele weken. Een verheugend feit is het
dat afdeelirjgen, sedert jaren als in een
doodslaap verzonken, tot nieuw leven
ontwaken en met andere wedijveren ter
denis van den Vlaamschen volksstam en
den Vlaamschen volksstrijd
Terwijl hel Algemeen Bestuur van het
deren bederven, in ’t fransch opvoeden, plan uitvoert, wordt door de afdeelingen
ADVERTENTIEBLAD
15,53 18,03
4,37
6,49
20,17 (Ad.)
22,04
7,30(Adink.)
7,43
19,38
10,20
10,24
19,10
19,16
Vertrekuren van den IJzerenweg met 3 Januari 19OS
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
8,03 9,53 11,55 13,44 (naar Thourout)
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke
I 9,52 12,10 (Adink.) 14,40 18,05
Vertrekuren van den HuurUpoorweg met 3 Januari
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,05 6,56 9,56 12,22 13,22 15,16 18,04 20,04
Grooto Markt 5,10 7,02 8,56 (Pan.etr.) 10,01 12,27 13,27 15,22 18,09 20,09
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26* 13,06 16,02 18,12
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07 18,17
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Groote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 6,22 9,50 11,44 14,26 16,06
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,32 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,46 8,40 10,28 12,10 14,52 17,32
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,25 18,05
Voorstad 7,50 10,24 14,29 18,09