VAN VEURNE
f
KIEZERSLIJSTEN.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Te Gembloers.
11 Juli.
Misplaatste
kitteloorigheid.
De Vergunningswet.
Xnter<ln« II .luli 1908.
?V »8
De
te bieden bij
V. M.
I
82' Jaa v.
Verscheidene bladen hadden gemeld dal,
ter gelegenheid der laatste provinciale
kiezingen erge onregelmatigheden gepleegd
waren geweest in zeker oplellingsbureel
van hel kanion Gembloers, alwaar de voor
zitter beschuldigd was liberale slembrie-
overigens hel recht hebben, dan leggen zij
vrijwillig hunne priesterlijke weerdigheid
af, worden eenvoudige burgers als wij
en wij hebben hel volste recht hunne
handelwijze le beknibbelen en hen te be
strijden met alle weltelijke wapenen.
Of denken die heeren soms dat hun
alleen, om wille van hun zwarten rok,
alles toegelaten is Dat zij alleen mogen
beknibbelen, bestrijden, uitdagen, belee-
digen en dat wij zouden moeten zwijgen
en werkeloos blijven, op straffe van voor
priestervervolgers aanzien te worden?
Zoo verre zijn wij gelukkiglijk in België
nog niet.
Moesten alle ambtenaren zoo kitleloorig
zijn als de priesters, de maatschappij ware
onmogelijk. De geneesheeren, de advo-
katen, de notarissen beschermen en ver
dedigen hunne koliega’s in uitoefenen
van hun ambt en zij hebben gelijk. Maar
krijgt een advokaat, een dokter of notaris
het in ’t hoofd zich met politiek te gaan
bemoeien, worden zijne koliega’s dan ver
bitterd omdat hij in dagbladartikelen of op
meetingen aangerand wordt? In T geheel
niet en het tegenovergestelde zou belache
lijk wezen.
Zoo ook de geestelijkheid. Wil zij als
geestelijkheid geëerbiedigd worden, dal
zij zich bezig houde uitsluii elijk met pries-
lerzaken. Gaal zij daarbuiten en mengt zij
zich in T politiek geharrewar der gewone
stervelingen, dan hoeft zij slechts zich
zelve te wijlen dal zij daarbij bel lot deelt
dezer laatsten en in menig geval deerlijk
gehavend, mei verlies van eer en aanzien,
uil den slag komt.
:(o):—
Te beginnen mei 1" Juli wordt op het
stadhuis overgegaan lol de herziening der
«'ezerslijslen voor 1 Mei 1909-1910-
De personen, die niel ingeschreven zijn
°P de kiezerslijsten, of die hel getal
stemmen niel bezitten, waarop zij recht
hebben, mogen van nu af hunne rechten
doen gelden op het Stadhuis.
Wij wakkeren onze politieke vrienden
nogtans aan zich liever aan te bieden bij
de Liberale Associatie.
I leger, de gewapende natie.
Samen I
man bijeengetrommeld, allen bezield met priesters in boerenbond™ u -
rechtzinnige vaderlandsliefde. Smtenbonden,
Het was geen godsdienstigen strijd,
immers de Leliaerts, de verraders, evenals
de Franschen waren even Roomsch-
katholiek als zij zelven, T was alleen een
politieken strijd voor de onafhankelijkheid
van ’t land, bet behoud der vrijheden.
Hevig was de schok, bloedig de slag
maar duurzaam de zegepraal!
Liberale Vlamingen, nemen wij de hel
den van 1302 ais voorbeeld. Wijden wij al
onze krachten aan het behoud onzer vri/-
lieden en vooral vrijheid van gedachte,
van vereeniging, van drukpers! Blijven
wij trouw aan onze taal en ons roemrijk
demokratisch verledenEn desnoods trek- wereldsche zaken bemoeien
ken wij te velde tegen degene die ons aartoe zij
Vlaanderen aan vreemden invloed willen
overleveren met de hedendaagsche wa
pens: hel woord, dopen, dekiesbrief.
In Vlaanderen Vlaamsch!!
In Vlaanderen Vl ij
Vertrekuren vnn <len IJzerenweg tot a<> September.
ven kwaadwillig le hebben vernietigd.
Wij meenen aan de waarheid getrouw
te moeien blijven mei aan le kondigen dal
de persoon die zich als aangewezen achlle,
de feilen ten stelligste heeft geloochend
en zelfs een geding heeft ingespannen om
schadevergoeding le bekomen ten titel van
eerherstelling.
Wij zullen onze lezers op de hoogte
houden van den uitslag dezer zaak.
De uitslag der wetgevende kiezingen en
lesiantscbe, schismatieke of joodsche
hel rumoer dat de nieuwe voorgestelde
priesters onderelkaar met overeen wegens
vergunningswet m hel land verwekt heeft
ge oofspunlen, wij trekken hel ons niel
doel de regeering aarzelen er flinkweg
aan; wij laten hen twisten, haarklieyen,
mede voor den dag le komen... en t ont
vochten, zoolang hunne ruzie de openbare
werp maar stillekens laat rusten...
'"VATcAmmi d:.l de priesters ziel, mei ,lic'; heelt kal!l“'“ln!
getracht aan de menschen wijs le maken
dal de nieuwe voorstellen der regeering
eigenllijk zeer voordeelig waren en ieder
een er over tevreden moest zijn.
Maar... als de nieuwe wet twee millioen
meer moet opbrengen, dan moeten die
twee millioen toch van ergens komen.
T Zijn dus wel de herbergiers, de slijters,
de verbruikers die ze zullen moeten
spinnen, en ’t is de klerikale regeering die
ze zal opstrijken.
Dal zegt meer dan genoeg en al die nu
komen beweren dat de nieuwe vergun
ningswet zoo voordeelig is... en onkel
goede gevolgen kan hebben... zijn leuge
naars en volksbedriegers
Als wij de regeering beschuldigen
medeplichtige te zijn en de groote schuld
te dragen van het drankmisbruik in Belgie
dan hebben wij gelijk, en meer dan gelijk.
De regeering heeft nog niets anders
gedaan dan geld geklopt uil den genever
en heeft geen enkel afdoend middel genomen
om de dronkenschap te doen opkonden.
De regeering leeft op de dronkenschap!
Van de opbrengst der accijnzen betaalt
het ministerie al de traktementen van
rechters, ministers en legeroverheden.
De rekening is gemakkelijk te maken
en is overigens al dikwijls gemaakt zonder
dal iemand ze heeft kunnen weerleggen.
Wij noemen hel huichelarij als eene
regeering ouder voorwendsel de drank
pest le bestrijden, geene andere middelen
vindt dan geld te kloppen uit de ondeugd.
De gevolgen der strenge vergunnings-
wetten zijnmeer geheime stokerijen,
meer schadelijk vervalschten genever,
meer geheime dronkenschap en ook meer
geld in de kas der regeering.
In andere landen zijn reeds doortasten
der en eerlijken middelen genomen. Zie
maar Zweden, Noorwegen, Denemarken.
Eene trapsgewijze invoering van het
Staatsmonopool, met beperking van voort-
brengsl ware beter, rechtvaardig, maar
zou zooveel niet opbrengen.
En ziedaar waarom de regeering van
het monopool niel wil weten.
Pas is de veertiende eeuw ingetreden.
De Vlaamsche Gemeenten waren in
•en bloei, in T toppunt hunner macht- -el’
voor een hadden zij met taai geduld aan
gedrongen om de meeste vrijheid te beko
men. Zij wisten door list als door hunne
macht voordeel te trekken uit den geld
nood hunner regeerders om de bekomen»,
vrijheden te handhaven en uil le breiden.
Handel, nijverheid, kunsten bloeidtn m
vollen luister en verspreiden den naam
van Vlaanderen de wereld door.
Op den troon van Frankrijk regeert e
Filips de Schoone. Wie hij was. hoe hij
zijn volk uitbuitte, kan alleen getuigen 1
bijnaam die de Vlamingen hem scboo
namelijk de De Munleschroder».
De willekeurige handelwijze van t en
Franschen vorst, de ophitsingen van len
Engelschen Koniug, de zwakheid
Gwijde brachten de gemoederen dei
mingen aan T gisten. Eene achrikke ij
botsing moest plaats grijpen.
Filips de Munleschroder had w® tJ
langs zijn kant te krijgen, de Lelunui».
dat waren de rijke verfranschte edelhet e
de ontaarde Vlamingen. De Klauw.ici
'varen de burgerij, de werkers, tic ec
Vlamingen. u;'a
Over deze laatsten liet hij door en
schop van Senlis en den Aartsbisschop
van Reims den banvloek uitspie en
alzoo eenig recht le hebben in
rechtvaardigen oorlog ol beter nog o
Vlamingen, die hij godsdienstig wi
le schrikken. Maar de banvloek kon
helpen. De Godsdienst was op den acme
grond geschoven om alleen te den '®n
de duurbare, bedreigde vrijheid,
bare onafhankelijkheid van Vlaandeie
Het onweer barstte los op 2b Mei iöu-.
de Brugsche Metten genaamd en ie
als een vuurlont aan een poedermagazijm
Ganscb Vlaanderen rees op: «^Iniu e
Vriend, Wal Waalsch is, valsch is»
over T gansche Graafschap.
Op den Groeningher kouter zou t. D
gebeuren. ael>
En om een gedacht le geven
aard van dal leger, zij alleen gem d
Brugge alleen 7308 man te voe
ruiters leverde. De Wevers v
I De geestelijkheid die, bier in Belgie
I vooral, voor gewoonte heeft zich hals
over kop in de politieke kiesworslelingt n
I te werpen, laat van tijd lot tijd in de
I katholieke gazetten jammerklachten ver-
schijnen, omdat zij met schrammen, builen
I en blutsen, in figuurlijken zin, wel te
I verstaan, is thuis gekomen. De anli-
klei ikalen, zoo krijten zij, hebben niet
I den minsten eerbied voor bet priester-
I kleedzij behandelen een pastoor of
I onderpastoor als den eersten tegenstrever
I den besten.
Zoo ooit dan is hier wel de gelegenheid
I om van misplaatste kitteloorigheid te
I spreken. Welhoede geestelijken treden
driest en aanmatigend tegenover ons
I liberalen op; zij beleedigen ons van op
I den predikstoel, maken ons hatelijk bij
J de kiezers en dan zouden wij op onze
beurt die heeren ook niet eens ruw onder
de handen mogen nemen Waarlijk, dat
kan er niet door
Wie slaat moet tegen den weerbots
kunnen. Willen de pastoors dal zij geëer- I
biedigd en gerust gelaten worden, dat zij
dan beginnen met andersdenkenden te
eerbiedigen en gerust te laten; in andere
woorden gezegd, dat zij zich uit den strijd
der partijen, die met hun verheven zending
niets te stellen heeft, terugtrekken en zich
bezig houden met de plichten van hun
ambt. I
Maar wat zien wij dag in dag uit rond I
ons gebeuren Priesters nestelen in alles
en overal; priesters indeklerikale kringen,
•ill en brachten 1984 en de Volders 1024 priesters op de klerikale meetingen, pries-
ii nen bijeen.’t Was dus wel een volks- ters in de opstelraden van klerikale ga-
s0 zetten, priesters op de kiesbureelen,
hadden de Vlamingen 20.000 priesters aan den ingang der stemlokalen,
verkensbonden, enz. enz.
Dat een geestelijke op zijne plaats is in
een geestelijk genootschap, geen mensch
zal zulks betwisten; dat hij in kerk of
kapel, in kongregatie of broederschap,
zijne leerstelsels vooruilzelte, zijnen gods
dienst aanprijze, geen vrijzinnige zal er
graten in vinden. Komen roomsche, pro-
schismatieke of joodsche
i wegens
,1 t0F,ICE D8 p‘,1L,c',e’
ADVERTENTIE-BLAC
18,12
18,17
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4.37 0.12 6,49 9,53 11.55 15,51 18.03 19,02 (Dixmude) 20,18
Vertrek uit Veurne naar Puinkerke 2, 07
5,40(Adink.) 7,43 9,52 10,47 (Ad.) 14,40 >8,05 18,1a (Ad.) - b
Vertrekuren vnn den Buurtspoorweg tot 30 September.
Vertrok van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,00 6 50 10,05 12,18 13,20 la,16 16, 21,19
Grooto Markt 5,05 6,55 8,44 (Pan.str.) 10,10 12,23 13,25 la,21
fmmbo—Drukker-Uitgever, te Veurnó, en in de Postkantoren des Rijks.
Men schrijft in bij EAMD i-i' -.n m mi
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26’ 13,06 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Óroote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 5.50 6,52 8,38 9,54 11,20 12,22 14,39 18,04 19,12 20,48
Pannestraat 5,56 6,58 8,02 8,44 10,02 11,26 12,28 13,44 14,45 15,57 17,08 18,10 19,18 20,54
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,20 7,30 8,28 9,18 10,20 11,50 13,09 14,08 15,05 16,46 17,32 18,34 19,45 21,18
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05 21,00 (Beveren)
Voorstad 7,50 10,24 14,30 18,09 21,04