VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
vv".XJ2KS
Ouders, die zonen en dochters hebt
Oogen open
Leerplicht in China.
Over Schoolmeester
De Kieswetten.
h
ja;»I*.
IV 34L
Za|(‘i-<la^ AuglMti 1908.
Annoncen
aan België??
zuiver
I
zullen wij het
verwacht
zittijd der
Kamers. Het zal iedereen genoegen
het chineesch kiesstelsel J~'-
Ja of noen betaalt won in Vlaanderen op de
Die bekentenissen in den mond van een
katholiek schrijver zijn ons duurbaar, zij
lichten ons in nopens den werkelijken
toestand van ons Vlaanderen, dal hijgt
naar een ander regiem, naarde vrije, libe-
rale partij, die hunne belangen weel te
behartigen, hun onderwijs en zedelijke en
stoffelijke welvaart zal verschaffen.
De personen die aan Mr BUYL iets mede
te deelen of te vragen hebben, worden
verzocht zich lol hem te wenden op het
Bijna voor niets kunnen ze een uil-
ii!
Vlaamsch, Boekhouden, SnelschriftMa-
chienschrift, enz. loeren, hetzij gedurende
de weekdagen van 2 u. ’s namiddags tol
7 u. 's avonds, hetzij ’s Zondag van 8 tot
1 uur.
Vraagt uurtafel kosteloos. English Club.
Bavannstrnat, !üt>, Gent.
Het grootste llandelsinstituut van ons land.
Opening Zondag 13 September.
lang gaat de kruik te water tol ze breekt.
Als de klerikalen geraadzaam achten hel
masker af te werpen om zich te toonen in
hun volle dweepzucht en onverdraagzaam
heid, moeten zij zich niet verwonderen
dal het volk den handschoen opraapt en
hunne uitdaging beantwoordt.
Vrijzinnigen van elke opinie, onderwijs-
vrienden van elke kleur, opent de oogen
en waakt; men bereidt eenen aanslag op
wat ons dierbaarst is: de school onzer
kinderen.
Wij hebben onze lezers op lijd en stond
gemeld dal de klerikalen zich gereed ma
ken om eene nieuwe, «mlinnlwet nnj !>»«-
lijker dan de huidige in te voeren.
Die wet van zoogezegde gelijkstelling
zou hel wapen zijn, waarmee de school-
verwoesters onze reeds zoo ondermijnde
volksscholen don genadeslag willen toe-
ongunsiige uitslag der kiezing
s nochtans voor onze re-
aanmaning tot voorzicblig-
i invloedrijke personen
meenden dat men in de
oordige omstandigheden best deed
nieuwe schoolwel maar
voorzichtige!) welen dal
is aan het onderwijs
en zij speelden liefst
Een ministerieel besluit, beveelt het
verplicht onderwijs aan alle Chineesche
kinderen. Ieder kind, die den ouderdom
bereikt van 7 jaar moet ter school gezon
den worden. Strenge straffen worden toe
gepast aan de ouders die aan dezen plicht
zouden te kort komen.
Wanneer is het de beurt
Over eenigen lijd, verscheen te Geut,
een boekwerk, getiteld «.Schoolmeester»,
van 0. Sevens.
Dit werk, door een overtuigd katholiek
geschreven, baart heden nog veel opziens,
door zijne sociale beleekenis, en ook
vooral door de bekentenissen, die de
schrijver er ons doel nopens den toestand
van ons Vlaanderen, dat nog zucht onder
hel knellende juk der katholieken.
Wij deelen er hier een uittreksel van
mede:
Elsene (Brussel).
wat er aan-
wordt
weken dat
nieuwe schoolwel
...i waarschijnlijk
hatelijken partij
en onze volksscholen
Wij hebben reeds in een voorgaand
nummer getoond dat de katholieke volks
vertegenwoordiger van Gent, de heer
Arthur Verhaegen, een warm voorstander
geworden is van do Zuivere Evenre
dige Vertegenwoordiging, den Persoon
lijken Soldatendienst en hel Verplichtend
Onderwijs, drie der voornaamste punten
Van het programma der Liberale Linker
zijde.
Wij hebben er niets tegen dat de katho
lieken ons programma aanvaarden; maar
het moet ons toch locgclaten zijn hier eens
le meer met voldoening vast to stellen dat
de klerikalen, met de liberale hervorming
hij te treden, welke de katholieke partij
zoo lange jaren bestreden heeft, weeral
gelijk geven aan de liberalen, die steeds
den rechten weg volgen en dat zij dus be
kennen dal zij, klerikalen, hel volk mis
leid en bedrogen hebben, wanneer zij
vroeger de kiezers aanwakkerden, omdics-
wille van gemelde hervormingen, legen
de liberalen ie stemmen.
Zoo ging hel altijd en zoo zal hel blij-
ven gaan: De klerikalen eindigen altijd
^et ons gelijk te geven door, vroeg of
lnat. al de punten van ons programma ie
helpen vcrwczenilijken. Hol volk zou dus
heler doen ons onmiddellijk op den weg
des vooruitgangs te volgen.
4,37 UW ’’•“„'X'
brengen. De
van 24 Mei was
geerders eene l
heid. Er werden
gevonden, die t...
legen wc. :J:~"
hel ontwerp der
te begraven. Die
hel altijd gevaarlijk
des volks te raken
niet met vuur.
Met een nieuwe, zuiver katholieke
schoolwel in te voeren zou men hel zwak
ke en waggelende regeeringskraam niel
opknappen noch verslerkcn; integendeel
hel zou een geweldigen storm hebben
kunnen uitlokken, die heel de machl der
klerikale partij in duigen zou doen vallen.
Doch de wijze en voorzichtige lieden
zijn niet alleen baas in ’t klerikale leger.
De ware meesters zijn de bisschoppen en
die willen naar hel schijnt, kost wat kost,
de kans wagen.
Een katholiek bladje, de ChristeneSchool
dal natuurlijk best kan weten
gaande dit punt in T klerikale kamp
geregeld, zegde over een paar
er stellig en vast eene
komt. Zoodat het meer dan
is dat de klerikalen bun
aanslag toch plegen
wurgen zullen.
Een verwittigd man is er twee waard.
De Christene School heeft wel gedaan de
liberalen en andere vooruitstrevende par
tijen te verwittigen. Zij zullen de oogen
open houden en waken en dan, wees ge
rust, is hel laatste woord nog niel gezegd
over de schoolkwcslie. Men herinnere
zich slechts de woorden, door M. Hymans
in de Kamer uitgesproken in eene opwel
ling van verontwaardiging over al hel ge
pleegde onrecht:
«Als gij, klerikalen, voorlgaal met onze
scholen te verwoesten, dan l_."ho»
volk niet meer tegenhouden 1»
I Hel volk kan wel verdragen, doch zoo-
.i.e voor /tet Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel,
voor Belgte, uitgezonderd beide Vlaanderen, aismeai p—'-
nnfjvEIM. hriikker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Men schrijft in bij C- - --o-, ■■«■■ui m
f-cn punt van T liberaal programma, dal
weldra zal verwez.cnllijkt worden, is
üe Eenmaking der Kieswetten.
Over twee weken heelt de Middenafdee-
ln* der Kamer vergaderd, welke gelast is
l het onderzoek betrekkelijk deeenma-
*og der kieswetten, dat is: om ten minste
•- Wet der Kamerkiezingen ook toe te
lassen voor Provincie en Gemeente.
Waren tegenwoordig: MM. Nerincx,
voorzitter; A. Deiporle, Cousol, Mecbc-
ynek en Mahille.
Met alyemeene stemmen heeft dc Midden-
a deeling zich gunstig verklaard voor de
‘oepassing der Zuivere Evenredige Ver-
U-'Kenwoordigiug voor de Provincie en de
cmeente, alsook voor de eenmaking der
Voorwaarden van hel kiesrecht.
Mm. Cousót, Delporte en Mcchelynck
gelast eene label ler groepeering der
kantons op ie maken, welke zal noodig
z*jn om de Evenredige Verlegenwoordi-
K*ng voor de Provincie overal te kunnen
Roepassen. Men tveel immers dal er nu
kantons zijn, die maar 1 of 2 leden kiezen,
hetgeen de toepassing dier hervorming
daar zou onmogelijk maken.
De kieshervorming wordt
v°or den naasten gewonen
Kamers. Hel zal iedereen genoegen doen
let chineesch kiesstelsel eindelijk te
z‘en verdwijnen, dat sedert 189-4 in voege
20,18
'll
7,46
7,50
18,12
18,17
hebben om te eten l
Groote Markt
ADVERTE jUTIE-BLAD
t
19,18 21,14
19,23 21,19
fabrieken of in de werkhuizen het kleinste loon
voor het grootste getal werkuren Is dat het
dagelijksch brood dat Christus geeft aan zijn
volk.
En dan, welken invloed hebben de priesters
gehad op de zedelijkheid?
Heeft Vlaanderen de triestige beroemdheid
niet het land der messentrekkers te wezen!
Troont hier de schijnheiligheid niet en de onge
leerdheid En is dat de Christono beschaving I
Wat is 't christen Vlaanderen op letterkundig
gebied en do wereldgeschiedenis l Hoeveel boe
ken wordon or in dat door en door katholiek
Vlaanderen gelezen Wat doet do geestelijkheid
om de kunst in het volk te krijgen? Of maakt de
verfijning van den mensch misschien geen doel
uit van het programma van Christus t
Haik ben overtuigd dat dit alles wel in het
programma van Christus staat. Nooit heeft een
omdat do leering van oen God komt.
En ik kniel voor dien God van liefde, voor
dien God van rechtvaardigheid, voor dien God
van edelmoedigheid. Maar ik vind hem niet terug
in het meeste doel der priesters. Hij is in geen
stal geboren, opdat zijne priesters hem paleizen
zouden opbouwen, hij werd in [geen armzalige
doeken gewikkeld, opdat zijne priesters met
gouden gewaden omhangen den altaar zouden
beklimmen.
Paleizen hebben zo gebouwd niet om de macht
van God te toonen, maar om hunne macht vast
te stellen. Gouden gewaden dragen ze, opdat hot
volk niet meer kniole voor God, maar voor hen.’
Als men den togenwoordigen toestand van
Vlaanderen nagaat, zou men somtijds op zijn
kop slaan om te zien of men niet droomt! Een
goede honderd jaar geleden was do grondeigen
dom in do handen der kloosters. De Fransche
omwenteling kwam, en het zoogezegde zwart
goed» werd verkocht voor een appel en een ei.
En die opkoopers van hot zwart goed, die dieven
gebruikten dezelfde kerk welke ze eens
bestolen om hot volk te onderdrukken. Dat arm
volk wroet jaar in jaar uit, om dat land te ver
beteren en vruchtbaarder te maken. Do adeldom
verzuipt dat geld, waar zoovele zweetdroppels
aan kleven, met do wijven of verbrast het in de
speelholen.
En niet alleen blijft do adeldom meester van do
grond maar ook van het geweten van den slaaf
die het bebouwt. En nog eens daaraan helpen de
priesters van den zoon van don Timmerman.
Vandaag vieren ze woder Victorie, do aristo
craten van Vlaanderen, die de katholieke partij
uitmakon spotte do schoolmeester maar eeuwig
zullen ze geen victorie kraaien. De katholieke
partij lijdt aan eene ziekte dio lang duurt, doch
die altijd doodelijk is zo teert uit.
En met die partij brokkelt ook de katholieke
godsdienst af, omdat do priesters het ongelijk
gehad hebben, den godsdienst te vereenzelvigen
mot eene partij.
- De schoolmeester sprong recht en riep uit
neen, nooit, nooitIk kan den kop niot bukken,
als ik om mij niets dan stoffelijke on zedclyko
ellende zie. Of ik hier ben of elders, overal blijft
de toestand dezelfde, want overal geldt dezelfde
regelGo moet de menschon dom houden, om er
meester over te blijven. Ha we zijn nu katho
liek Voor mij een katholiek moot tot eer van
den godsdienst aan het hoofd staan van de be
schaving, van de ontwikkeling van de kunst en
van do wetenschap. Wij moeten het licht niet
vreezen, maar het licht zoeken.
Do Vlaanders zijn, God zij gedankt, de katho-
lieksto streek der wereld. Hier zweert men door
zijn pastoor. Ha! ik heb dikwijls een schoonen
droom gehad! Vlaanderen dat hot katholioksto
land is, was ook het welvarendste, het vrijste,
het zedelykste. Vlaanderen wa» do zon, dio
schitterde over ganseh de wereld, Vlaanderen
was het ideaal van wat do christen beschaving
vermag
En och arme, vijftien eeuwen is do kerk van
Christus meester over hot Vlaamsche volk 1 En
wat hebben de priesters, dio de vertegenwoordi
gers van het christen goloof.ziJn, van.het Vlaam- I
scho volk gemaakt
Ja of neen, durft men in ’t katholieke Vlaan
deren, aan de boerenwerklieden negen stuivers
daags betalen, zoodanig dat de ongelukkige dut-
sen van ’s morgens om drie uur op hun stukje
land moeten wroeten, om toch wat patatten te vo]gcnde adres
Vertrek «II ,I5(A.I.)
5,40(Adtnk.) 7,43 9,52 10,47 (Ad.) 14,40 lM-> -•
Vertrekuren van «len «“urtnpoorweg tot S^OFtoepteinb
Vertrok van VEURNE Daa\NI^°°20 °ni5,16 16,57 18,06
S..UO 5,00 0.50 - ?.O5 .1» 18,11
--1 5,05 6,55 8,41 (Pan.str.) 10,10 1-,w
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26* 13,06 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07
Alleenlij'k don Woensdag. Vertrekt Groote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 5.50 6,52 8,38 9,54 11,20 12,22 14,39 18,04 19,12 20,48
Pannestraat 5,56 6,53 8,02 8,44 10,02 11,26 12,28 13,44 14,45 15,57 17,08 18,10 19,18 20,54
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,20 7,30 8,28 9,18 10,20 11,50 13,09 14,08 15,05 16,46 17,32 18,34 19,45 21,18
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05 21,00 (Beveren)
Voorstad 7,50 10,24 14,30 18,09 21,04
