1908-1909
VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
De Alkool in België.
Aan Hellepulle, als memorie, een plan yan nu aai) voorspellen de ministeri-
van de haven van De Panne. jj^den eene vermindering van bet
Hel Vergunningsrecht.
Met ons ’t akkoord. 629.464 fr. in de schatkist.
'UI
Xnter<lny 9 Januari ÏS>O$K
2V 1
®3e jaar
I
Drukker-Uitgever, te Veurne,
f
de kiezingen van 1910.
een plan
andere
DEMOS.
man-
f
I
i I
1
1908 gaal de vroegere jaren in T ver
leden vervoegen en wij schrijven 1 Jai uari
1909.
Weer een jaar ouder zegt al klagende
de bejaarde, terwijl de jongere met fier
heid zich meer man gevoelt. De jonge
meisjes beneden de twintig aanzien het
als een gelukkige dag, de oudeSl. Anna’s-
dochter zou wel ieder nieuwjaar naar den
duivel wenschen. Maar dal alles belet niet
dat wij die gelegenheid te baat nemen om
te wenschen aan allen, jong en oud, ge
huwd of ongehuwd, veel voorspoed, ge
zondheid, in een woord, alle genot wal
dit tranendal ons aanbieden kan.
Voor do rijke gaal die dag voorbij gelijk
de'overige, enkel een beetje meer ver
strooiing. In vele arme gezinnen kijkt do
vader, in dezen guren tijd, kommervol
door do bevrozenc vensters en vraagt zich
of weldra T werk zal kunnen hernomen
worden en ontbering niet als nieuwjaars-
cadeau zal beschoren worden.
In algemeen politiek opzicht was 1908
geen geluksjaar. Bij zijnen laatsten adem
ziet hij over Europa het gevreesde oorlog- bedrog gepleegd werd in hel legerco'ntin-
spook drijven. De oude roode Sultan van
Turkije, de uitmoorder van deAimenianen
heeft moeten duim leggen en het gezag er
kennen van een naar Westerse!) model in
gericht parlement. Oostenrijk heeft die
toestand te baal genomen om Bosnië en
Herzegovine in le lijven en Bulgarije heeft
zich vrij verklaard en in Servie zijn de
oorlogzuchtige gemoederen aan ’i gisten.
Wal zal 1909 ons aanhrengen? T Is alsof
de groole Mogendheden vervaard waren
zich met dien politieken aangebrande hut
sepot le moeien, uit vrees zeil er door
ondereen in ruzie le geraken.
Verder is de Marrokko kwestie nog
steeds hangende. Een oogenblik zelf werd
er gevreesd voor een oorlog lusschen
Frankrijk en Duitschland.
Dan heeft 1908 nog op zijn geweten de
moord van den Koning van Portugal en
diens oudste zoon.
In Engeland sprak men in de Kamers
over eene eventueelê mogelijke landing
van Duitsche troepen in de Biitsche
eilanden.
Tot nog voor een paar dagen gebeurde
eene schrikkelijke aardbeving die de gan-
sche streek van Sicilië rond Messina met
de stad zelve vernietigde en die» zegt men
75,000 slachtoffers maakte.
Oorlog, moord en aardbeving. Neen
1908 mag geen gelukkig jaar gcheelen
worden.
De hervorming of gebeurlijke afschaf
fing van hel vergunningsrecht, om ver
vangen le worden door het voorstel Lie-
baerl, is alweer op de lange baan gescho
ven.
De bijzondere commissie, gelast met de
oplossing van dit vraagstuk, kwam ver-
ledene week bijeen. Er waren slechts zes
leden op veertien aanwezig. Gezien de
m verslaggever, oud-minister Francotte, het
.«ij boven zijne waardigheid achtte zich te
over die miljoenen beschikken, wij zouden derangeereti voor zulke kleinigheid en dal
met onze wenschen menigvuldige kadeau- een tiental leden afwezig waren, kon de
tjes kunnen geven. zaak niet besproken en opgelosl worden.
Men is onverrichter zake uiteengegaan,
na beslist te hebben dat men den eersten
Donderdag na de nieuwjaarvacantie, terug
zal vergaderen.
En gezien M. Francotte niet voor Paschen
met zijn verslag kan gereed zijn, zal deze
hervorming ongetwijfeld op de plank blij
ven liggen, tot na de kiezincen van 4Qin
geld moet binnenkomen, alleenlijk om den
vereischten intrest le betalen!
Ehwel, Veurnaar, wal zegt ge daarvan?
Dal zijn nagels met koppen, die u zeker
niet aanstaan, vriend der waarheid?
De sedert vijf-en-lwinlig jaar heerscheiide
klerikale partij kwam, wel is waar, zeer
gehavend uil den slag, maar de uitslag der als de meeste katholieken maar Vlaamsch
kiezing kon geene verandering te weeg lol in het merg der beenderen.
brengen. I 1)31 de sedert zoolang in de commissie
Ondanks de kwistige regeering, ondanks begraven Coremans wet eindelijk gestemd
geul en een ander katholiek minister ver
klaren, dal om de twee eindjes te kunnen
aan een knoopen hij verplicht was geld te
leenen uit dc kas der remplafanten.
Dal gelijkt wel aan T begin van T einde,
’t Is ruzie volop, twist, failliet in ’t ver
schiet. Is toch ook zoo in vele van onze
burgerhuisgezinnen Als de kas ledig is
komt T krakeel binnen.
’l Is in zulke toestand dat de klerikale
partij zich gereed maakt in 1909 haar
jubilé le vieren. Wel zullen eenige fana-
lieken, opgedrild door politieke twist-
zoekende priesters, in T gansche land
jubelzangen uitgalmen, maar T zullen wel
zwanenzangen zijn. De klerikale partij is
oud en versleten en de centen zijn op; zij is
niet meer als rcgccrende partij mogelijk.
Misschien zullen wij de verlossing in
1909 niet zien gebeuren. En toch mits nog
eenige fouten en eenige krakeelen lusschen
katholieken zou hel toch kunnen gebeu
ren.
Daarom, liberalen, houden wij voel bij
stek en sluiten wij onze gelederen en hou
den wij ons strijdvaardig. Gedenken wij
steeds ons vernielde volksonderwijs, hel
onderwijs, hel geestelijk brood van den
werkman.
Heelt 1908 onze partij versterkt, wij
wenschen voor 1909 nog meer.
Met hel begin van hel jonge jaar voelen
wij ons mol meer betrouwen op de toe-
In Belgie hadden wij Kamerkiezingen. komst bezield dan ooit.
Wij wenschen dal -de libeialen steeds
Vlaamsch blijven, geen Vlaamsche vernis
de verwaarloosde staatsdiensten in handen
van politieke schepsels toch waren de
fouten niet groot genoeg. De klerikale
partij heeft gedurende zijne vijf en-twiniig-
jarige dwingelandij onze financiën ont
redderd, ons leger vervalschl, ons staats
onderwijs vernietigd. Zij heeft schulden
op schulden gemaakt en geen een barer
vroegere beloften gehouden.
De liberale partij heeft zich gedurende
1908 springlevend getoond en speelde in
de Statenkamers de eerlijkste, de treflë-
lljkste en de pati iotieksle rol. Heeft zij in
de laatste kiezing hare hoop niet zien ver
vullen, zij ziel hare triomf naderen.
De klerikalen zijn verdeeld en kii;hi
ondereen, de eene trekt links, de andere
rechts. Woeste, de oude grijze autokraat
der klerikalen heeft zijne macht verloren
en ziel in een katholiek ministerie een man
treden die hem vroeger naast Pastoor
Daens bevochten heeft.
T Is gelijk het spreekwoord zegt; De
klerikalen zijn ertoe geraakt pijlen le moe
ten maken van alle hout.
De laatste dagen hoorden wij een katho
liek minister bekennen, dal sedert jaren
-- I dubbeld waren, bracht de jenever
Hel klerikaal bladje «Nieuws van den
Dag», schrijft: Hel moet uil zijn in
prachtwerken en praalgebouwen bet geld
le verspillen, om dan in ijdele hoovaardig-
heid le kunnen boffen en pronken.»
Verdei nog: Wij mogen niet vergelen
dal de schuld van den Staat nu over drie
milliard beloopt, en dat er jaarlijks veel
worde, alhoewel die averechtsche volks-
lievende bisschoppen zich
zetten. Dal de Vlaamsche
in T Staatsonderwijs stil
eindjes aaneen te knoopen. Was
er een te kort, dan bleef er niets anders
over dan de rechten op hel borreltje le
verhoogen. Tol tweemaal toe verdubbelde
hel klerikaal ministerie dan ook de accijns
i op alkool om hetdeficiet in de kas te ver
bergen. Zoo bracht de alkool in 1896, voor
de eerste verhooging ruim 19 millioen op.
Het jaar nadien, toen de rechten ver
dubbeld waren, bracht de jenever 47 mil-
Eenige
jaren verloopen, de opbrengst vermindert
en daalt t<»l ongeveer 34 millioen. Hoe
zulke vermindering van ontvangsten aan
gevuld Dal was voor minister de Smet
de Naeyer niet moeilijk en op zekeren dag
zonder dat iemand er iels van vermoedde,
werd de accijns op alkool een tweede
maal verdubbeld. Gevolg: in 1905 bracht
de jenever 55 millioen fr. op.
Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
ongetookénd Of personaliteiten
Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
en in de Postkantoren des Rijks.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters vol^ns plaatsruimte. Reklamen 50 cent.
Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uilerlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide I laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den
Men schrijft in bij CAMILLE BRUIVEIIV,
er legen ver-
beweging die
in ’t Staatsonderwijs stil maar zeker
zijnen weg maakt, ook in de vrije gestich
ten doordringen. Dal de werkman zijn
kosteloos officieel onderwijs met bekwame
onderwijzers lerugkrijge.
En om in eens alle eerlijke politiek te,
zien vervullen, dal weldra de liberale
partij hel staatsroer in handen krijgt’, om
door orde, gespaarzaamheid, rechtveer-
digheid ieder burger, ’t zij rijk of arm,
gelijkmatig de grondwellelijke vrijheden
te laten genieten en alle rechtmiskenning
te beletten.
Het Adverlenlie-blad is niet rijk en het i
stond niet in het testament van den
pastoor van Coxyde. Doch konden wij
over die miljoenen beschikken, wij zouden
met onze wenschen menigvuldige kadeau-
tjes kunnen geven.
Om kristelijk te blijven zouden wij met
onze vijanden beginnen en wij zouden
schenken
Aan Woeste, een glazen kast om zijn
thans onmachtige scepter als aandenken
te bewaren.
Aan Renkin, de collectie der Justice
sociale, een christen demokratisch blad
waaraan hij vroeger medewerker was,
rijk ingebonden en verguld op snee als
souvenir.
Aan Hellebaut eene groote doos looden jenevei.Verbruik in België. Voorspellingen
soldaten om de rangen van t leger le van dien aard zijn al te dom. Met geld toch
vu,len- koopt men de boter en., de jenever. Maar
Aan Schollaerl een ezeltje schudt geld. wie geen geld verdient kan er geen ver-
enz. enz. leren et) js jaar wej |(el geva| mel
Maar die miljoenen zijn vele andete alle werklieden en burgers geweest. Een
gaan vervoegen in de bisschoppelijke kas. tweed? fakior, waarmee le weinig reke-
Moge Monseigneur er een christelijk ge- ni|lg gehouden wordl zijll de geheime sl0.
bruik van maken kerijen. Hoevele duizende liters alkool
brengen die niet op de markt?
Toch blijft de accijns op de alkool, de
Onder vriendjes. I melkkoe o'izer bodemlooze schatkist. Dank
zij hem wist T klerikale ministerie steeds
M. Woeste kan maai niet vei kloppen d^, twee eindjes aaneen ie
dal zijne aarts-vijanden, de Renkins, de 1
Hellepulle, de de Lantsheeren, enz. decl-
maken van ’t ministerie. Hij laat dan ook
niets onaangewend dat den val van bel
ministerie kan bewerken,
Hel klerikaal schip heeft lek De
schappen staan vechtens gereed.
Een bewijs dal de val nabij is.
i
f
I
i
14,27
14,30
18,12
18,17
naar YPER.
13,06 16,02
13,11 16,07
om 10,20 u.
I
ADVERTENTIE-BLAD
21,00 (Beveren)
Vertrekuren van den JJzerenweg tot SS Januari 1900.
Vertrok uit Vourno naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 (Cortemarck) 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35 (Adink.) 7,43 9,52 12,1O(A<1.) 14,40 18,05 22,07
Vertrekuren van den Buurt npoorweg tot 1 .Innuari.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,05 6,56 9,56 12,22 13,22 15,16 18,04 20,04
Groot o Markt 5,10 7,02 8,56 (Pan.str.) 10,01 12,27 13,27 15,22 18,09 20,09
Vertrek uit VEURNE
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26"
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Groote Markt
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 6,22 9,50 11,44 14,28 16,06 19,10
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,34 16,12 19,16
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,46 8,40 10,28 12,10 14,54 17,32 19,38
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05
Voorstad 7,50 10,24 14,30 18,09
4