VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
1
De Schepencrisis
van Gent.
De Vrijheid van Onderwijs
en De Veurnaar
Te Gent.
MONSTERVEBOND
I
XoterdskM 2*2 Januari 1909.
83" jaar.
Men schrijft in bij CAMILLE RRUNEIN, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
DEMOS.
heid te ver drijven met te Gent het libera-
en het socialismus als bloedver-
gestemd is geweest.
Ten anderen is het onderwijs vrij en
Dal die beslissing in den aard was om
do socialisten te vleien lijdt geen twijfel,
immers het is een droombeeld der socios
de kinderen geheel en gansch op last der
Regeering te werpen. De ouders zouden
zich vergenoegen ze ter wereld te brengen
en de Staal zou ze opbrengen, op gemeene
kosten zonder tusschcnkomsl der ouders.
Dat was een eerste stap en daartoe leen
den de katholieken de band
Wal zal hel gevolg daarvan zijn?
Van de zijde der liberalenAl de liberale
vereenigingen en wijkafdeelingen hebben
met eenparigheid van stemmen, de libe
rale schepenen gelukgewenscbl over hunne
kranige houding en niet hel minst over de
louding van Burgemeester Braun en
Schepen Camiel De Bruyne, die hel aan
bod van hel Monsterverbond met af keer
van kant wezen. De Genlsche liberalen
mogen fier zijn op hunne gekozenen, ’t zijn
eerlijke, opene karakters en enkel stads
welvaart is hun eenig doel. Hel kiezers
korps zal zich dal in tijd en stond herin
neren.
Kan socialistische zijdeZiehier de ver
klaring uitgedrukt door gezel P. Do Bruyne
socialistisch gemeenteraadslid van Gent,
in de verkiezing der schepenen.
«Ik verklaar mijne stemmen te geven
noch aan de katholieken, noch aan de
socialisten. De gedachten der eerste zijn
tegenstrijdig met de onze, vooral in zake
van onderwijs. De tweede (de socialisten)
hebben ons vertrouwen verloren. Zij
hebben de werkmansstand verraden met
driemaal na een te stemmen tegen zijne
belangen. De liberale partij is diegene die
tegenwoordig bel minste kwaad doet,
daarom geniet zij mijne voorkeur in deze
beraadslaging.
Van katholieke zijde: Ziehier een strooi
briefje, dal in Gent op duizende exempla
ren rondgezonden werd.
De gebeurtenissen in den Genlschen
Gemeenteraad houden nog steeds de poli
tieke gazellen onledig. Een paar regels ge
schiedenis dier zaak zullen, denken wij,
onze lezers welkom zijn.
Tol 1 Januari laatst was Gent steeds be
stuurd door een eenzijdig liberaal collegia
niettegenstaande dal in den Gemeenteraad
de drie partijen vertegenwoordigd waren.
Sedert lange jaren, hadden de socialisten
gepoogd de liberalen te verplichten een
deel der schepenzelels aan hen af te slaan.
Doch telken jare hadden de liberalen hard
nekkig stand gehouden, en zulks was hun
recht overigens. De Gemeentelaad is im
mers de beslissende macht en een
Schepencollegie is enkel de uitvoerder der
genomene maatregelen.
Doch is een Gemeenteraad vooral een
drijzijdige gemeenteraad, eeue inrichting
waar ieder der drie partijen volstrekte
onafhankelijkheid, de eene van de andere,
blijft behouden, een Schepencollegie is
geheel iets anders. De Schepenen zijn soli
dair verantwoordelijk onder elkander voor
alle zaken van bestuurlijken aard. Hel is
dus onvoorwaardelijk noodig dal onder de
Schepenen een volle vertrouwen heersche
en vooral personen genoemd worden die
waarborg leveren van eerlijke, verlrouwe-
lijke samenwerking zonder inmenging van
enge partijgeest.
Beantwoordden de socialistische ge
meenteraadsleden aan die desiderata?
Door hunne onverdraagzaamheid, hunne
aanmatiging hebben zij de liberalen mis
trouwen ingeboezemd en hunne vereeni-
ging met de klerikalen, bewijst ten volle
dal de vroegere hardnekkige weigering
aan de eisch der socialisten, van wege de
liberalen gerechtvaardigd was.
Heeft hunne laatste handelwijze overi
gens niet bewezen dat hel niet was om de
belangen van hunne kiezers te behartigen
dat zij schepenzelels reclameerden, maar
enkel uil pronkzucht, uil heerschzucht,
uit liefde voor de schepenfrak. Dal wisten
de katholieken te exploileeren en zoo heb
ben Anseele en Gambier, voor de schepen
frak hunne rechten verkocht, evenals Esaü
voor een schotel linzepap zijn eerstgebo-
renrecht aan Jacob afstond.
Die toestand was natuurlijk voorbereid,
tusschen de Roomsche en de Roode
partijer bestaat geen twijfel en de eerste
occasie de beste werd beetgenomen. Na
een dier onzinnigste beraadslagingen, acht
te ’t liberaal Schepencollegie de toestand
eerschendend en gaf zijn ontslag. De
clerico-socialislische groep had namelijk
besloten aan alle kinders van Gent, zoo
schoolgaande als busschemakers ’s mid
dags soep uit te deelen, in een bijzonder
daartoe ingericht lokaal, onder de dolzin
nigste voorwaarden.
Intusschen mogen de katholieken nu
niet meer de liberalen verwijlen dat zij
voorlgesleepl worden door de socialisten.
Ecus sprak Anseele in een zijner mee
tings; De liberale partij zal de roode vlag
volgen of zij zal niet meer beslaan. Thans
mag hij zeggen tie klerikale partij
volgt tie roode vlafjj, Siffer, de
voorzitter der klerikale schoolpenning is
onze trawant, onze knecht geworden.
Maar wal moeten de klerikale kiezers, die
blindelings de politieke priesters gelooven
ervan denken? Als deze spreken van ge
vaar van den Godsdienst, heiligsebenderij
en kerkvervolging en dat de kiezers hen
zullen vragen naar de gezondheid van den
loezemvriend der katholieken, van gezel
Anseele,de fanatiekste socialist van Belgie
hoe zullen zij zich uit den slag trekken?
Nooit hebben de katholieken beter be
wezen dat hunne politiek eene aaneen
schakeling is van konkelfoezerijen bedrog.
TZal niemand moeten verwonderen, een
dezer dagen zal gezel Eedje Anseele uit-
genoodigd zijn in hel bisschoppelijk paleis
en vereerd worden met de decoratie Pro
Ecclesia et Pontifice.
Te vergeefs poogt de Veurnaar de
houding der klerikale gemeenteraadsleden
van Gent, welke openbaarlijk een verbond
hebben gesloten met de socialisten, te
verrechtvaardigen. Hij gelukt er niet in.
Maar hij verdraait weeral de kwestie en
gebaart zich verontwaardigd over de zoo
gezegde onverdraagzaamheid der liberalen
die weigerden de schoolsoep toe te kennen
aan de leerlingen uil de katholieke scholen.
En nogtans is de handelwijze onzer
politieke vrienden onweerlegbaar.
Inderdaad, de gemeenten hebben voor
plicht de openbare gemeentescholen in te
richten derwijze dal de geestelijke en
stoffelijke ontwikkeling van hel kind ver
zekerd worde.
Die scholen zijn toegankelijk aan allen,
zonder onderscheid van denkwijze.
Ze staan immers onder de waakzaam
heid van den Staal, die er een zuiver on
zijdig onderwijs moet verzorgen. En door
zuiver onzijdig onderwijs verslaan wij een
onderwijs dat alle politieke of godsdiens
tige grondbeginselen onaangevallen laat.
Voegen wij er bij dat de degelijkheid
van hel huidig onderwijs aan alle ouders
zoo katholieke als liberale volle
voldoening moet geven; dewijl hetzelve wc |)em niei) het ware waarlijk de stoul-
Maar, geeft die vrijheid van ambtswege
recht op geldehjke toelagen, van wege de
openbare besturen? Neen! Duizendmaal
neen
De katholieken richten scholen op
waarin de partijgeest in de opvoeding de
hoofdrol speelt.
Zien wij niet bij elke kiezing, de kinde
ren herschapen tot de vernederende rol
van politieke kiesdravers, belast met het
te huis bestellen van kiesmanifeslen
Moeten wij ook herinneren hoe in die
gezalfde lapscbolen men de kinderen kies-
iedjes aanleert, welke rechtstreeks legen
de andere partijen worden gericht.
En de liberalen zouden zoo flauwhertig
moeten zijn die scholen, die politieke
scholen, met de gemeene penningen van
eiken burger, zoowel van liberalen als van
klerikalen, te begunstigenMaar we
denken toch niet dat onze partijgenooten
zich zoo onnoozel moeten laten foppen
Indien de katholieken, katholieke scho
len openen, dal zij ze zelve betalen en
onderhouden. Ziedaar de ware leus.
Ook juichen wij met volle geestdrift de
onverschrokken houding too onzer liberale
vrienden van den gemeenteraad te Gent.
De Veurnaar komt weer terug op hel
voorwendsel welke katholieken te Gent
hebben gevonden om de liberalen uil het
stadhuis te krijgen. de schoolsoep.
Doch nooit rept bij een woord van uitleg
ging over de overeenkomst tusschen soci
alisten en klerikalen. Hij durft dat punt
nooit aanroeren.
En hij komt voor den dag met studenten
streken. Ver van ons het gedacht die
handelwijze der studenten voor deftig te
aanschouwen. Nogtans herinner uwen
studententijd, schrijver van de Veurnaar,
ofwel ondervraag uwe vrienden nopens
dit punt, en gij zult overtuigd zijn dat alle
jongelingen in hunnen lijd zulke duivels
hebben ontbonden. Bovendien bel is zoo
lang niet geleden dat in dezelfde stad
Gent de katholieke studenten van Leuven
slokslagers genaamd zich op ge
lijker wijze gedroegen.
De Eeurnaar voegt er bijdat de
liberalen de katholieke huizen gaan stuk
slaan, dat is naar den schik van het libera-
lismus, maar dat zij zouden een strooi in
den weg leggen der socialistendat niet
’t zijn kinders van denzelfden vader.
Waarschijnlijk heeft de geachte schrij
ver van deze volzinnen, een weinig ver
strooid geweest, want (misschien verslaan
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 4 fr.
Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgte, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
mmmmmmmmmmmwmmmmitm—TnrT—~TF— wnwBmMmnrrMiiwi-jTTrgiiT rawin bi iibiii i inriii m i mmhub—miiii— ■■■wwmTmmMWMn~wMT»rrrrraBBMMBmwiiirrwBiiiiTiiiiT mi ninm i ii—uirwini—■■imiibii i imiiiiiwi imwri
Kalholieten en Socialisten komen
een KARTEL te sluiten in den Genl-
schen Gemeenteraad.
Ten gevolge van dit kartel hebben
de KATHOLIEKEN als schepen der
stad gekozen het kopstuk van VOORUIT
den revolulionnair ANSEELE.
Wanneer de Demokraten in de laat
ste kamerkiezing een verbond sloten
met de opposilieom hun algemeen be
lang te verdedigen, waren het slechte
Christenen.
Wat zullen de bewaarders gazetten
nu daarvan zeggen?
Zooals men kan oordeelen is de liberale
partij de eenige die ongeschonden uit de
crisis komt. Men zal dal zonderling
clerico-socialistisch kartel aan het werk
zien; vuur en water te samen, de pause
lijke vlag met de roode muls, Marianne
met den domphoren en Mgr. Stillemans
bras dessus bras dessous met Anseele.
wordt gegeven navolgens de voorschriften
eener wel, die door de klerikalen zelve ]jsmus
wanten, als broeders te aanzien. De soci
alisten sluiten zich bij de vijanden der
liberalen aan, dus zijn hel hunne beste
niemand, in de rangen der liberale partij, vrienden.
denkt er aan dezelve te krenken. j O logiek, waar zijl ge!!!
ADVERTENTIEBLAD
es
I
18,05
18,09
19,10
19,16
18,12
18,17
■Vertrekuren van clou IJzerenweg tot April 1OOS>.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 (Cortemarck) 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35(Adink.) 7,43 9,52 12,10(Ad.) 14,40 18,05 20,17 (Adink.) 22,07
7,46
7,50
Chriatene Volkspartij.
Vertrekuren van den Buurtspoorweg tot JtO April.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,05 6,56 9,56 12,22 13,22 15,16 18,04 20,04
Groote Markt 5,10 7,02 8,56 (Pan.str.) 10,01 12,27 13,27 15,22 18,09 20,09
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,34 7,43 9,55 10,26* 13,06 16,02
Voorstad 4,39 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Groote Markt om 10,20 u.
o Vertrok uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 6,22 9,50 11,44 14,28 16,06
Pannestraat 6,28 8,15 9,56 11,50 14,34 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,46 8,40 10,28 12,10 14,54 17,32 19,38
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,30 18,05 21,00 (Bevoren)
Voorstad 7,50 10,24 14,33 18,09 21,04