VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN
I
F
I
De Kloosters in Belgie
HET ARRONDISSEMENT
j
BERICHT.
fTh
?en,
Inder
tan
Klerikale Boerenvrienden.
JR
f,
L
tot
boezemvrienden
De heer de Spot,
I
3?
Batig slot
i eene som 17...
werd als hulpgeld
3
16
19
25
25
48
147
206
ge-
vroegen
on-
1
In de
Ivan
11
Ive
1
I fl
i
beloopen
I Vai
fen.
meisjes
jongens
meisjes
Te zamen 426
nog bij gunst tot
den Ge-
voorjongens
va
Inne
“d
ven
Batig slot
J van
Ontvangsten
Uitgaven
De liberale kiezers die eenen brief van
het Schepencollegie hunner gemeente tot
afschrabbing van de kiezerslijst of ver
mindering van stemmen ontvangen, zijn
verzocht van hem dadelijk te doen gewor
den aan hel bestuurder LIBERALE VER-
EENIGING TE VEURNE, dal zich koste
loos gelast met de noodige inlichtingen te
geven.
October.
aki
!l -
,1 ‘I
het kosteloos
meenteraad
Gemeenteschool
Aangenom. school
id.
d<
4de
tan
vs
he
rich
n B
dn
r
inei
T G
I p
'd
1 ml
^lijk
Irgei
|treg
jan
lb be
I het
wijzigingen
uitgaven
ook r
nderwijs loo?
Vertrekuren van den IJzerenweg met
- B:
wordt de zitting voorgezeten. B) Rekening
de Spot, le Schepen. -
j geopend, doet
van het verslag der vorige
elk goedgekeurd wordt.
Kosteloos lager onderwijs.
der voor fat jaar
van onderwijs, geeft verslag over deze
I lijsten waaruit blijkt dat het getal kinders
recht hebbende op kosteloos onderwijs,
in eene der gemeente- of aangenomene
scholen onzer stad, mag vastgesteld wor
den als volgt
Gemeenteschool
id.
Aangenom. school
id.
het Weezengesticht
fr. 18,952,14
7,349,27
w -l 11,602,87
hierin begrepen eene som van fr. 2,972
die ontvangen werd als hulpgeld van den
Staat voor de vergrootingswerken in hel
namens de commissie Weezengesticht.
gedurende die slechte tijden voor iedereen,
ziet men de kloosters ontelbare schatten
verzamelen, welke dienen om meer en
meer den ondergang le bewerken der br~
De boeren hebben noodig legen groote
verliezen, door hagel en door sterfte
hunner dieren veroorzaakt, gevrijwaard
te worden. Tot nu toe betaalde de over
heid soms nog iets; maar de klerikalen
besturen zoo slecht, dat zij tol over den
kop in de krot zitten en dat zij op alles
moeten sparen.
Toen de liberalen, eenige maanden
leden, in de Kamer een hulpgeld
voor de landbouwers, die door het
weder schade geleden hadden, het minis
terie weigerde er was geen geld in kas
In de Provincie gaat het niet beter; hier
ook is er geen zaad meer in ’t bakske.
Onlangs zond de Gouverneur van West-
Vlaanderen den volgenden plakbrief rond
De Gouverneur der provincie West-
Vlaanderen heeft de eer ter kennis der
belanghebbenden te brengen dat de
Provinciale Raad, binst zijnen gewonen
zittijd der maand Juli laatstleden, de
verordening op het Veefonds heeft vol-
ledigd door inlassching, in artikel 14,
eener bijvoegelijke bepaling, houdende cieraad bij
dat er geene vergoeding betaald zal
worden voor de dieren, die in eenen
brand zijn omgekomen, of door den
bliksem werden getroffen.
Diezelfde vergadering heeft insgelijks
de Bestendige Deputatie bemachtigd,
voortaan alle schadeloosstelling op het
veefonds te weigeren voor de runddieren,
die ten gevolge der pokziekte gestorven i
zijn, of die uit hoofde dezer ziekte in
extremis geslacht werden.
Brugge, den 7 September 1909.»
Dus, landbouwers, geene hulp, geene
schadeloosstelling meer le bekomen,
wanneer ge koeibeesten verliest door
I brand of bliksem, door pokziekte gestorven,
of ten gevolge dezer ziekte gedood.
Ze zullen algauw alle hulp afschaffen,
die klerikale stichters van Boerenbonden,
waar men geld klopt op den rug der
boeren, met alle slach van handel en ver
koop.
O! die klerikale
In Oost-Vlaanderen waren er 11.610
leerlingen in 123 kantwerkscholen. Daar
gaf men 75.420 fr. welke hebben opge-
brachl, 1 iniliioen 819.000 fr.
En zeggen, voegde Frère-Orban erbij,
dat men aan die betreurenswaardige han
delwijze de naam geeft van liefdadigheid.
Is het inderdaad niet treurig te moeten
beslatigen dat, onder voorwendsel van
liefdadigheid, die scholen van kantwerk
voor eene uitgave van 150.371 fr. voor
3.045.800 fr. kanten verkocht hebben, en
zal men dan nog verwonderd zijn dal de
kerkmannen zulke spoedig gewonnen for-
tuinen bijeenzamelen.
i De bovengemelde cijfers kunnen niet
gelogenstraft worden. Zij zijn door Pries
ter de Haerne in Le Spectateur gedrukt
geworden.
Hedendaags is het zooals in 1854.
In zekere kloosters zijn er enkwesten
gedaan geweest door katholieken, welke
eerlijk dien staal van zaken hebben be
kend. Zoo zien wij dal jonge werkmeisjes
die van 10 tol 12 uren daags werken 30 i
35 centiemen per maand winnen. En nog,
van deze som moet men aftrekken hetgeen
I --..apen-1
ning en andere werken van zelfden aard.
Is men dan nog verwonderd te zien dat
de kloosters aan den privaten handel zulke
eene noodlottige concurrentie kunnen
doen. Het is bewezen dat, in een klooster
van Vlaanderen hel maken van een dozijn
manshemden 2.40 fr. hetzij 20 centiemen
per hemd betaald wordt. Hetzelfde hemd
kost in het magazijn 35 h 45 centiemen
van maken.
Een ander klooster maakt twaalf voor
schoten voor 1.80 fr. In hel magazijn is
hetzelfde werk 4.20 fr. betaald.
Wij leggen deze eenige cijfers voor aan
de overweging onzer lezers. Misschien
zullen er menigen onder hen in staat zijn
onze woorden te bevestigen. Misschien
ook zullen eenigen van hen het beproefd
hebben, hoe zwaar de concurrentie der
kloosters weegt in het omliggende.
Allen zullen met ons vaststellen dat het
hoog tijd is dat paters en nonnen, zoowel
ie^een wetójn
worden.
De handelaars, de nijveraars zijn met
belastingen overladen. De daglooneti ver-
hoogen van dag tot dag. De stand der
kleine burgerij is zoo akelig dal het kleri-
-
n des Rijks.
I Aanwezig Al de raadsleden, uitgeno- I
men M. de Burgemeester, wegens rouw,
en M. Verraes, uit ambtsbezigheid, belet.
In afwezigheid van den heer Burge-
meester wordt de
door M. r
Hij verklaart de zitting
lezing geven var
zitting, hetwelk
1' Punt. Kuaiciuos lagi
„.«wigaug <.c ucwci xen uer bur- Vaststelling der schoollijsten
I gers, die van handel en nijverheid moeten 1909-1910.
j leven. A*
Daarbij worden
aanveerd
__1 voor jongens
meisjes
jongens
meisjes
Te zamen 63
.1 gemeenteraad
’"'•n aan de
J ge-
In onze steden en dorpen hoort men
van alle kanten klachten aangaande de
overgroote concurrentie aan den plaatse-
lijken handel gedaan door de kloosters,
tegen dewelke het onmogelijk is op te
komen, gezien hunne ongelooflijke lage
prijzen. Deze lage prijzen zijn het gevolg
der bijzondere conditiën, waarin.het werk
in de kloosters wordt uitgevoerdbet ge- I
nieenleven der kloosterlingen, ten eener,
js veel goedkooper dan bel leven der
werklieden, welke vrouw en kinders moe
ten onderhouden. Ten ander, mogen wij
vaststellen dat er in de kloosters groot aebtergehouden wordt voor S‘ Pieter
misbruik is gemaakt van het werk der 1S|
kinders. Het onderwijs is er totaal ver
waarloosd, op liet punt dat, na verschilfi-
ge jaren, de kinders bijna noch lezen, noch
schrijven, noch cijferen kunnen, terwijl
zij vele uren van hunnen tijd hebben ge
bruikt om te werken voor het klooster.
Weet gij, vriend lezer, hoeveel kloosters
Belgie lelt. In 1846, waren er 779 kloos- I
Iers met 11.968 kloosterlingen. In 1906, I
na de toepassing der wet op de kloosters I
in Frankrijk, vinden wij in ons zeer ge- I
lukltig Vaderland 2764 kloosters met
46.794 kloosterlingen. Hel getal is dus in I
60 jaren vervierdubbeld. En de waarde I
der onroerende goederen dier kloosters in I
1846, op 100 millioen geschat, is vertien- I
dubbeld.
Het is nog niet genoeg. Deze schatten I
zijn ten intreste gebracht, in den zin eener I I
gewone economische onderneming. Op 1
trage doch onfaalbare wijze, zullen die
schatten onze nationale nijverheid te niet
doen gaan, n.v» o
maar om den rijkdom der kloosters te I de wetten en verordeningen onderworp
vergrooten en de klerikale werken te on-
dersteunen.
In 1854 dus, waren er in West-Vlaan-
deren, 11.154 leerlingen in 124 kantwerk
scholen, die eene uitgave van 74.951 fr.
veroorzaakten en welke opgebracht heb
ben 1 nilHloen oüO.SOO fr.
i e zamen
Deze lijsten, door den gom
eenpariglijk vastgesteld, zullen aai
hoogere overheid tot kennisgeving
zonden worden.
I 2e Punt. Aanvraag kosteloos vervoer
steenafval voor onderhoud der besteende
landbouwwegen.
In den laalsten zittijd, heeft de Provin-
l'j eenparigheid den wensch uit
gedrukt dal de Staat aan de gemeenten
het kosteloos vervoer zou toestaan van
het benoodigde materiaal tol het onder
houd der besteende landbouwwegen.
Tol nu toe was hel kosteloos vervoer
I slechts toegestaan voor het nieuwleggen
I van de macadam en niet voor het onder
houd.
De gemeenteraad Luot
door den Provincieraad i
ondersteunen en hare r2“
der andere gemeenlebeslu
gen om dit kosteloos
3e Punt. Armbestuur.
vroedvrouw.
In zitting van f
Armbestuur tot vroedvrouw uuue-
stuur benoemd in vervanging van weduwe
Kuyle-Delepiere, ontslaggeefster,
Gatine Rachel, gediplomeerde vroedvrou
le Veurne.
Die benoeming wordt door den Ge
meenteraad goedgekeurd.
4' Punt. GodshuizenbestuurReke
ning van het dienstjaar 1908.
M. Pil, schepen, geeft verslag over deze
rekeningen welke zonder w"
goedgekeurd worden.
GEMEENTERAAD VAN VEURNE. De ontvangsten en
Zitting van 30 October 1909. als volgt
- a) Rekening van het Gasthuis
Ontvangsten fr. 54,163,86
Uitgaven 41,987,97
12,175,89
wensch
te
aanvraag met deze
esturen te vervoe-
vervoer te bekomen.
Benoemiw
26 Augusti 1909 heeft het
van jit, be-
Jufvr.
Dit Blad verschijnt den Zaterdagavond. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; per post 5 fr. Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel
Notarieele annoncen 15 cent, den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel?
Men wordt verzocht alle artikels uiterlijk tegen Donderdag middag vrachtvrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
u—mmww— iiiiiiiJUTiiwiiwiiiiMrimu-wmrr.-jr! mlhihmhii—irinr jiHiBMwnMnwwnmwwM—Miwwiiwnoiwi wi
Men schrijft in bij CAMILLE MRUWEIW, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Poslkantore.
Deslist, den v.C1
uilgedrukt‘
*’en te vervoe-
Terminus
19,54
j
19,24
19,30
20.20
18,09 20,25
Bo
Nd z<
r
ADVERTENTIEBLAD
i,
18,12
18,17
Wlj
Statie
Pannestraat
^•00 (Beveren)
*1,04
1 J
si:
nal
V/iet
neen
U ëu.
- «.VICU ll
vai
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35(Adink.) 7,43 9,52 12,10 (Ad.) 14,40 18,05 20,17(Ad.) 22,02
Vertrekuren van den liutirtspoorweg niet 1 October.
Vertrok van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 10,04 12,20 13,10 15,16 18,04
Groote Markt 5,05 6,55 8,50 (Pan.str.) 10,09 12,25 13,15 15,21
naar DE PANNE.
11,44 14,18 16,06
11,50 14,24 16,12
naar VEURNE.
12,10 14,50 17,32
uiv vauKNE naar YPER.
Statie 4,41 7,43 9,55 10,26* 13,06 16,02
Voorstad 4,46 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07
Alleenlijk den Woensdag. Vertrekt Oroote Markt om 10,20 u.
Vertrek uit VOurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05
Voorstad 7.50 10,24 14,30 18,09
1„s 01
Reeds in 1854 had Frère-Orban, de ver
maarde liberale minister, dezen toestand
ten e>—-
der kinderen in de kloosters in de Vlaan
deren, is ten nutte gebracht.
-JW
Vertrek uit Veurne
6,15 9,50
6,21 8,09 9,56
Vertrek uit De Panne
6,30 8,34 10,28
Vertrek uit VEURNE
7,43 9,55 10,26*
446 7,48 10,00 10,31
Vertrek uit Veurne
7,46
7,50