VAN VEURNE
Het officieel Onderwijs
en de Klerikalen.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Stad Dixmude.
Groote MEETING
in de herberg Het Gouden Paard», bij
P. Weyne, Schoolplaats, Dixmude.
Te Morlanwelz.
Het afschuwelijk
Frankrijk.
Xnterday Februari 1910.
W' G
8x4e jaar.
Men schrijft in bij CAMILLE BRLXF.IA, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Terminus
1861
1888
Klerikalen.
Van Sintjan 1082
Vanharen
Debaise
1151
119
Het is nu jaren en jaren dat de klerikale
pers van Belgie niet ophoudt Frankrijk
aan te vallen 1 Niet eene week gaal voorbij
of men leest in de groote zoowel als in de
kleinste pastoorbladen, hevige artikels
legen onze zuiderburen
i besluit, hebben,zij wellicht de grootste
schuld
Nu heeft men de liberale volksvertegen
woordigers der arrondissementen, die aan
de Franscbe grens palen, verzocht tus-
schen te komen om te trachten dat de wet
door de Fransche Kamer gestemd niet
door den Senaat zou bekrachtigd worden.
Natuurlijk, hebben die volksvertegen
woordigers, altijd gereed om de noodlij
denden bij te staan, zich gaarne met die
taak gelast.
Maar zullen zij erin gelukken, dat is
eene andere zaak.
Gelukken zij niet, dan zal men weten
wie de verantwoordelijkheid draagt van
de ware ramp die zoovele Vlamingen zal
getroffen hebben.
En wanneer de klerikale schrijvelaars,
om hel slecht bestuur hunner meesters te
verduiken in den aanstaanden kiesstrijd
nog zullen spreken over Frankrijk, dan
zullen weenende moeders hun hongerig
kind aan de borst drukken en uilroepen:
Zwijgt, laffe beleedigers, want het
is ten gevolge van uwe schandalige leu
gens, dal mijn man aan zijn brood niet
meer komt, brood dat hij moest gaan
zoeken in het land dal gij beliegt en belas
tert en waar men hem nu, door uwe
schuld, niet meer wil
De klerikale leugenaars hebben waarlijk
proper werk verricht!
Het officiéél onderwijs, T is te zeggen,
hel onderwijs door den Staal betaald, toe
gezien en voorgestaan!!! is meer dan ooit
door de klerikalen aangevallen. En die
aanvallen zijn des te erger dal hel diezelf
de klerikalen zijn welke sedert 25 jaren
aan hel bewind zich bevinden. Dus zijn
hel juisl diegene, welke gelast zijn hel
officiéél onderwijs te ondersteunen en te
verdedigen, die zich ten allen lijde de
ergste vijanden ervan verklaard hebben.
Om des le beter hel officieel onderwijs
aan te vallen, hebben de klerikalen on
langs eenen bond gesticht, «Katholieke
Schoolbond genoemd, waarvan Mgr.
Thomas-Louis, bisschop van Namen, in
zijn mandement van December 1909, hel
nul en hel doel doel uitschijnen
«Zonder katholieke scholen, zoo luidt
dil bisschoppelijk geschrift, ware den fa
miliekring weldra niet katholiek meer,
hel gebed ware vergelen, de Kerk zonder
bezoekers, de seminaries zonder leerlin
gen, en het aanwerven van priesters on
mogelijk; en alzoo zouden verdwijnen, al
de goede klerikalen, welke de Kerk nu
tegen de talrijke aanslagen der ongeloovi-
gen kan oprichlen.
Mgr. Thomas-Louis bekent dus dat de
klerikale school slechts ingericht is om de
klerikale kiesbelangen te verdedigen. Hel
onderwijs is slechts op den tweeden rang
als een bijvoegselde lioofdzaak is goede
en trouwe stemmers le vormen. T Is deze
kieszaak.deze inrichting tol bestrijden van
politieke vijanden, dat hij wil ten laste
leggen van de Staatskas, dus van al de
lastenbelalers.
Monseigneur legt ons de grondbe
ginselen van den Katholieken Schoolbond
uiteen: de Belgische bisschoppen hebben
hem samengesteld uil ervaren en verstan
dige mannen, met eene volledige rangorde:
In ieder van onze (1!) provinciën, (men
ziet dat die Monseigneurs reeds België
aanzien als hun België!!) hebben wij eene
provinciale commissie aangesteld, en on
der hun gebied, caulonale commissiën.
Hel is aan de cantonale commissiën dat
de plicht is opgelegd, kinderen te bezor
gen aan de aangenomene en vrije scholen.
Voor hetgeen de benoeming van onder
wijzers en onderwijzeressen betreft, kun
nen alleen gekozen worden de gediplo
meerden der congregatiën en, in geval
van gebrek, niet gediplomeerden die hel
vertrouwen der plaatselijke geestelijken
genieten.
Inderdaad, geene groote geleerdheid is
van hun gevergd, mits ze niet geleerde,
maar goede kiezers moeten vormen. Heeft
M. Kurth niet verklaard in het Congres
i arm, Frankrijk gaat te niet. Frankrijk is Mea Culpa zeggen, want in ’t genomen
een land van deugnieten, van schurken, i
van dieven, van bandieten, Frankrijk is j
dil en Frankrijk is dal
Hoe dikwijls hebben wij gezegd Dal is
allemaal goed en wel, maar er is iels dat
gij vergeet’t Is dat er alle jaren duizen
den en duizenden Vlamingen zijn die in
Frankrijk bun brood moeten gaan ver
dienen. Gij boft zoo gaarne met den wel
vaart en den voorspoed van Belgie omdat
de klerikalen hier meester zijn, maar gij
weet nochtans dal onze vlaamsche werk
lieden zoo arm zijn, zoodanig van alles te
kort zijn gedaan, dat er duizende en dui-
zende gezinnen niet zouden welen hoe aan
hun brood gekomen indien zij... Frankrijk
niet hadden.
Zij moeten gedurende verschillige maan
den van hel jaar hun rijk gebenedijd Vlaan
deren verlaten, om in hel zoogezegde
rampzalige Frankrijk als lastdieren te gaan
zwoegon en werken, van ’s morgens vroeg
tot ’s avonds laat, ver van vrouw en kin
deren. En dan komen zij naar huis wan
neer de oogst af is of de beeten binnen
zijn, met geld, geld dat zij daar in hel af
schuwelijk Frankrijk hebben kunnen ver
dienen, geld zonder hetwelk zij aan vrouw
en kinderen de korst brood niet zouden
kunnen verschaffen die ze moeten doen
leven.
En wij voegden erbijPast op, want een
oogenblik zou kunnen komen waarop
Frankrijk er genoeg van krijgt op onge
hoorde wijze door de belgische klerikalen
aangevallen, belasterd en belogen le wor
den. Zal vier jaren geleden zijn, met Mei
aanstaande, dat onze klerikalen, vooral in
de arrondissementen tegen de grenzen,
prenten uitdeelden, waarop de Franschen
als moordenaars en plunderaars afge-
teekend stonden. Men zag ze op die
prenten bezig met de kerken in brand
le steken en weerlooze priesters neer te
schieten.
Wie zou kunnen nalaten verontwaar
digd te zijn over zooveel oneerlijkheid van
wege onze tegenstrevers.
En zie, wal is er nu gebeurd?
De Fransche Kamer komt eene wet te
stemmen, waarbij een laks gelegd wordt
op de belgische werklieden die jin Frank
rijk komen arbeiden
Dal dit veel ophef heeft verwekt in onze
vlaamsche gewesten is niet le verwonde
ren.
Hel is de aanslaande armoede voor tal
rijke Vlamingen want wordt die taks toe
gepast, dan verliezen ze het stukje brood
dat zij in Frankrijk moeten gaan winnen,
omdat hun zoo voorspoedig vaderland hun
de gelegenheid niet laat hel hier te ver
dienen
Ook men jammert, men klaagt!
De klerikale bladen zijn de eerste om
nogmaals schande te roepen, zij die zieh
Aan de Kiezer».
Met bel oog op de aanslaande wetgeven
de kiezing richten wij op ZONDAG 6
FEBRUARI, om 2 1/2 ure namiddag, zeer
stipt, eene
Blijft niet onverschillig aan de politieke
beweging. Vrienden, doel allen u best, op
dat de Meeting wel moge gelukken.
Dus alleman op post!
Als sprekers zullen optreden
De Liberale Kandidaten.
Er zal gehandeld worden over: DE
POLITIEKE TOESTAND IN T LAND.
Ingang en woord vrij.
De Liberale Propagandabond
voor het kieskanton Dixmude.
Dit Blad verschijnt den Zaterdagavond. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; per post 5 fr. Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieele annoncen 15 cent, den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
Men wordt verzocht alle artikels uiterlijk tegen Donderdag middag vrachtvrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Inunderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
In de gedeeltelijke gemeentekiezing heb
ben de kartellisten (liberalen en socialis
ten) gezegepraald.
Kartel.
Wastelain 1693 (gek.)
Berloz 1861
Frankrijk gaat ten achter, Frankrijk is zouden moeten op de borst kloppen en Delaltre 1888
van Mechelen, dal de Catechismus het
eenigste was, dal de kinderen behoeven
le kennen
En alhoewel het klerikaal gouverne
ment op uiterste mate de Staats Normaal
scholen heeft geklerikaliseerdnochtans
mogen de onderwijzers eruit komende
niet genomen worden; zelfs van de onder
wijzers door de bisschoppelijke normaal
scholen gevormd, is Mgr. Thomas-Louis
niet gansch tevreden en wil, met den lijd,
ze vervangen door non en pater. (In de
buitengemeenten vindt men nu reeds bijna
overal nonnen, zonder diploma natuurlijk.)
De canlonale commissiën moeten zorgen
vrije scholen in le richten waar slechts
officieële bestaan, want hel godsdienstig
onderwijs alleen levert de verzekering op
van deugd en zedelijkheid. (Ons dunkens
vergeel Monseigneur opzettelijk de talrijke
zedelooze feilen in zulke gestichten voor
gekomen, namelijk onlangs nog in een der
klerikaalste sleden onzer provincie.) En
met al hun vermogen, moeten de ver
tegenwoordigers van den Bond te werke
gaan om die scholen te doen aannemen,
overeenkomstig de wel, door de gemeente
besturen, en groote subsidien ervan le
verkrijgen.
In andere woorden en om het kort te
maken, wal wil de Katholieke Schoolbond?
Het nationaal onderwijs, verdraagzaam en
wetenschappelijk, verpletteren en vervan
gen door het klerikaal, fanatiek, confes-
sionneel onderwijs.
Ziedaar wat de klerikalen willen ver
richten met ons officiéél Staatsonderwijs.
Het is hooge lijd dat wij met al onze
macht opkomen tegen deze handelwijze.
Het verplichtend onderwijs is een der
hoofdpunten van het liberaal programma.
Ook zullen onze vrienden eene zware
laak ten laste ontvangen als zij, na de
nederlaag, welke de klerikalen te wachten
staal, gansch onze huidige schoolinrich-
ting zullen moeten veranderen en de vrij
heid van gedachten doen eerbiedigen door
eenieder, zelfs door de bisschoppen van
België en hunne aanhangers.
Aan liet adres van «DE VEURNAAR».
ADVERTENTIEBLAD
19,54
18,12
Statie
Pannestraat
7,46
7,50
19,24
19,30
Vertrekuren van den IJzerenweg met 1 Januari.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35(Adink.) 7,43 9,52 12,10 (Ad.) 14,40 18,05 20,17(Ad.) 22,02
Vertrekuren van den liiiurtHpoorwog met 1 Januari.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORT en OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 8,44 10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
Groote Markt 5,05 6,55 8,49 10,09 12,26 (Pan. str.) 13,15 15,21 18,09 20,25
TWWMMMMMMMMTTnnwTTT-i1-rTiirniiTTTTTTirTTr i Trrarrri—~ttt~ïïttwibb__ j—■■nn ..IIJi i ■mwn r
-- -
Vertrok uit Veurne naar DE PANNE.
9,50 14,18 16,06
7,29 9,56 11,24 14,24 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
7,48 10,28 12,10 14,50 17,32
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,41 7,43 9,55 10,26 13,06 16,02 18,12 20,52
Voorstad 4,46 7,48 10,00 10,3113,11 16,07 18,17 20,57
Vertrek uit Veurne naar POPpRINGHE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05 21,00 (Beveren)
Voorstad 7,50 10,24 14,30 18,09 21,04
