VAN VEURNE
Zij zilleii mei schrik
:(o):—
Coiicerl-Voordracht
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Klerikaal
Medelijden.
Schoolkwestie.
I
WILLEMS FONDS, VEURNE.
De zedelijke toestand
van Belgie.
Minister Renkin
en Congo.
eveiny Maart 1910.
11
84te jaar.
NA HET CONCERT, KLEIN DANSFEEST.
Ten gevolge der overstroomingen, zoo
wel in het Walenland, als in Vlaanderen,
hebhen verscheidene volksvertegenwoor
digers aan M. Schollaert, minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw, mil
de toelagen gevraagd om den noodlottigen
toestand der slachtoffers te verbeteren.
Helaas! M. Schollaert is niet zeer ge
voelig aan al die rampen. En hij heeft be
gonnen met te verklaren dat alles veel
overschreeuwd was, dat nocb de gouver
neurs noch de arrondissements-commis-
sarissen hem bijzondere feiten hadden
laten kennen.
Ook is het met veel moeite dal men
hem heeft kunnen den plicht opleggen, op
staanden voet, hulpgelden te doen gewor
den aan diegenen, welke door de over-
slroomingen van alles beroofd zijn.
De Veurnaar, welke zoo dikwijls Frank
rijk aanhaalt om er alles door den hekel
te trekken, draagt wel zorg deze handel
wijze van M. Schollaert niet te vergelijken
met deze der Fransche ministers in derge
lijke zaken. Inderdaad, zoohaast deze den
toestand der inwoners, tijdens de laatste
overstroomingen kenden, deden zij aan
stonds hulpgelden stemmen. En niet alleen
werden zij op de hoogte gehouden door
de prefecten of gouverneurs, maar zij be
zochten persoonlijk de zoo diep geteister
de streken.
Onze ministers blijven aan al die onge
lukken onverschillig. De gouverneurs lie
ten alles in rust en hunne bijzitters de
arrondissements-commissarissen hadden
te veel werk met het overzien der kiezers
lijsten.
Wel nemen de klerikalen een toon aan
alsof zij zeker zijn bij de aanslaande wet
gevende kiezing de meerherheid te be
houden, maar dal is maar om de gaanderij
te verblinden. De waarheid is dal zij met
angst de kiezing te gemoet zien.
En ze hebben waarlijk reden om in
enge schoentjes te zitten.
Bij elke gedeeltelijke kiezing verminder
de telkens de klerikale getalsterkte van
20 is zij thans op 8 man gedaald, en de
gemoedsgesteltenis des lands doet ons
verhopen dal de thans bestaande meerder
heid dees jaar nogmaals met eenige cijfers
zal verminderen, om misschien geheel te
vallen.
Want, men moet ziende blind zijn om
niet te bespeuren dat de liberale partij
overal veld wint. Het vroeger zoo kleri
kale Limburg zendt twee vrijzinnige afge
vaardigden naar de Wetgevende Kamers;
de katholieke stad Mechelen stuurt een
liberalen vertegenwoordiger naar den pro
vincialen raad van Antwerpen; het kleri
kale Aalst, waar Woeste den scepter
zwaait heeft zijn liberalen verdediger;
kortom, het land is ontwaakt; het is de
klerikale heerschappij moede en wacht
het oogenblik af om deze af te schudden.
De klerikale kopstukken, de verdeeld
heid bespeurende welke in hel katholieke
kamp heerscht, blazen alarm.
En hoe kan bel anders De maal is vol,
zij loopt over.
Overal heerscht er misnoegdheid; de
klerikalen, die met allerlei beloften de
teugels van het bewind hebben veroverd,
luisteren niet naar de verzuchtingen der
bevolking; zij blijven doof voor de stem
der rechtvaardigheid en der gelijkheid;
zij vervullen geen enkele hunner beloften,
terwijl zij hel geld der natie met volle
Spreker: De heer AD. MARTENS, Voor
zitter van «T Zal wel gaan
Onderwerp: Vlaamsche lloogeschool.
aan uwe
aan uwe verblindheid, doch in dit geval
staal verblindheid boven bedrog.
Weet ge wat minister Renkin ant
woordde Ik heb altijd gedacht dat mijne
verklaringen met de echte waarheid over
eenkwamen. Thans echter moet ik be
kennen, gezien de nieuwe feiten, dat zij op
verschillende punten onnauwkeurig waren.»
Ziedaar dus een Minister overtuigd en
bekennende te zijn gefopt geweest en
noglhans blijft hij aan hel bewind. Gezien
deze verklaring welke bewijst dat de
Regeering de Kamer in dwaling bracht,
zou men denken dat M. Renkin zou aftre
den. Ten is geen nood. Geene schaamte
hebben die klerikale ministers als het
hunne portefeuille geldt.
ZONDAG 15 MAAKT 1910
om ure namiddag, in de RHETORICA,
gegeven met de welwillende medewerking
van eenige leden van het Taalminnend
Studentengenootschap «7 Zal wel gaan»
van Gent.
nooit verzadigde geldwolven, die met de
klachten der natie den spot drijven.
Noch de werkende klas, noch de kleine
burgerij, noch de handelaars hebben van
de klerikalen eenig voordeel genoten; in
tegendeel, men heeft hel werkvolk bespot
met eenige faoadewelten te vervaardigen,
en bun een armzalig pensioentje toe te
werpen; de kleinhandel wordt verdrukt
onder de samenwerking der Boerenbon
den, die doodende concurrentie aan de
neringdoeners verwekken; de herbergiers
lijden onder een schandig onrecht; hun
worden alle rechten ontnomen, zo moeten
enkel helpen om de ledige geïokas te
vullen.
Een enkele kas geniet voordeelen het
is die der geestelijkheid, die rijkelijk put
uit de openbare kassen en voor wie alle
voorrechten worden geschapen.
Moet dati in ons vrije Belgie de onge
lijkheid der burgers een wel blijven
Moeten enkelen alle voordeelen genieten,
terwijl de geringe man zijn zuurgewonnen
geld en zijn leven prijs moet geven om de
voorrechten der anderen te beschermen
Neen, dat wil hel Belgisch volk niet
meer verduren, en daarom verbeiden de
klerikalen met angst de toekomende kie-
zingen; zij weten dal het uur der gerech
tigheid is geslagen.
handen rondstrooien in den school van I gij zijl medeplichtige. Wij gelooven niet misdaden willen zien, gepleegd sedert
medeplichtigheid, doch veeleer ruim 5 jaren, met de aanduiding der scho
len, waar de plichtigen hun onderwijs
i hebben genoten, maar dat zal de katho
lieke pers zwijgen; ze kent het spreek
woord Schendt ge uwen neus, ge
schendt uw aangezicht.
Wal willen de liberalen op schoolgebied?
Ziehier de verklaring van M. Hymans,
een der voornaamste leden der linkerzijde
en misschien, na de kiezing van Mei 1910,
liberale minister van onderwijs:
Het verplicht onderwijs voor kinde-
ren tot den ouderdom van 13 jaar is een
der voorname punten van het liberaal
programma. Ons ideaal is de onzijdige
Staatsschool, doch in zeker mate kunnen
wij ons vereenigen met de toelagen aan
de vrije scholen, voor zooveel deze
zekere waarborg geven, in het toepassen
van hei leerprogramma en in het aan-
werven van het onderwijzend perso-
neel.»
Wij kunnen niet genoeg
de leden aanwakkeren dit
Concert bij te wonen dat
onder alle opzichten zeer prachtig en
kunstrijk zal zijn.
Dit Blad verschijnt den Zaterdagavond. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; per post 5 fr. Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieele annoncen 15 cent, den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
Men wordt verzocht alle artikels uilerlijk tegen Donderdag middag vracnlvrij en onderteekend toe te zenden. Artikels ongeteekend of personaliteiten
bevattende, worden niet opgenomen.
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij CAMILLE BRUNEUV, Drukker-Uitgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Wanneer men heden een dagblad open
slaat, valt onwillekeurig het oog dagelijks
op de lijding van eene nieuwe misdaad.
De katholieke dagbladen roepen veront
waardigd uit dat nergens meer moorden,
branden, diefïen, onteeringen plaats grij
pen dan in ons katholiek België. En wat
is daarvan de schuld, vragen de katholie
ken. Ze antwoorden zelf: «het huidige
onderwijs», en hunne pers vraagt op alle
lonen, eene betere wel op het onderwijs.
Wanneer in 1884 hel katholiek bestuur,
met Woeste aan ’t hoofd, honderden en
honderden goede scholen sloot, duizenden
onderwijzers op straat wierp, riepen de
nog eerlijke katholieken uil voorzichtig I
voorzichtighoe min scholen hoe meer
gevangenissen!»
Eu de tegenwoordige toestand heeft ten
volle hiervan de waarheid bewezen: de
goede scholen zijn verdwenen, maar de
gevangenissen zijn te klein geworden, de
misdaad is ’s lands meester.
En zou eene nieuwe wet op het onder
wijs den toestand verbeteren? Bijlange
niet, zoolang de katholieken vijandig blij
ven aan het verplichtend onderwijs, dal
den vader dwingen zou zijn kind ter
school te zenden, in plaats van het te
laten straalloopen, en verkeeren met
slechte makkers.
Maar daarvan willen ze niet, ze werpen
veel liever de oorzaken van den huidigen
toestand op de onzijdige scholen, en noch
tans waar gebeuren meest misdaden? Zie
rond u, op 10 misdaden zijn er 2 te Brussel
Antwerpen, Gent, Luik, waar het onder
wijs in handen der liberalen is. De andere
8 hebben plaats op den buiten, in ons
katholiek Vlaanderen en Limburg, waar
hel onderwijs in handen is van pastoors
en nonnenkloosters.
Volgaarne zouden we wel eens de reeks
Indien onze ministers zich niet de alge-
mcene droefheid aantrekken, veroorzaakt
door de overstroomingen in de Dender
streek en in de Maasvallei, hebben zij
noglhans zorg zich op ongehoorde wijze
aan het bewind te klampen. Daartoe ge
bruiken zij alle middelen, en alhoewel er
klaarblijkelijk wordt bewezen dal ze
groote fouten hebben begaan, noglhans
blijven ze minister.
Verledene week hadden wij een nieuw
bewijs van de ongemeene liefde welke
M. Renkin aan zijn ministerie hecht.
Toen de Kamers de overname van Congo
stemden, was hel wel te verslaan, dat
Belgie hel passief maar ook hel actief der
Kolonie overnam. Natuurlijk was er een
staal opgemaakt van het passief en het
Relief.
Nauwelijks is Koning Leopold II ge
storven of men bestaligt dat hij als per
soonlijk fortuin voor zich beeft gehouden
ongeveer 27 millioen Congoleesche waar
den welke hadden moeten in het actief
der Kolonie gebracht worden.
En noglhans had Minister Renkin tijdens
de overname verzekerd dal alles in orde
was.
Nu vroegen onze volksvertegenwoordi
gers uitleg aan dezen ministerofwel
zegden zij, zijt gij gefopt geweest ofwe I
ADV
EHTIE-BLAD
Terminus
19,54
18,12
I
I
I
V
Statie
Pannestraat
7,46
7,50
14,27
14,30
19,24
19,30
Vertrekuren van den IJzerenweg met 1 Januari.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8,03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerko:
7,35(Adink.) 7,43 9,52 12,10 (Ad.) 14,40 18,05 20,17(Ad.) 22,02
n -
Vertrekuren van den Buurtspoorweg met 1 .lanuai i.
Vertrok van VEURNE naar NIEUPOORT on OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 8,41 10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
Groote Markt 5,05 6,55 8,49 10,09 12,26 (Pan. str.) 13,15 15,21 18,09 20,25
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
9,50 14,18 16,06
7,29 9,56 11,24 14,24 16,12
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
7,48 10,28 12,10 14,50 17,32
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,41 7,43 9,55 10,26 13,06 16,02 18,12 20,52
Voorstad 4,46 7,48 10,00 10,3113,11 16,07 18,17 20,57
Vertrek uit Veurne naar POPERINGIIE.
Statie 7,46 10,20 14,27 18,05 21,00 (Beveren)
Voorstad 7,50 10,24 14,30 18,09 21,04
