in
VAN VEURNE
den Schouwburg te Veurne.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Een kostelijke Olifant.
Hel zwart gevaar.
BERICHT.
’t Steekt zoo nauw niet
Geen nieuwe Schoolwet.
Le Service personnel
maar voor den armen alleen.
K<>ter<ln» October 1310
-43
®-4e jaar
i
bil Blad verschijnt den Zaterdagavond. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 Ir. s J;’ars; Per Post a fr. Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieele annoncen 15 cent, den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen aO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
Men wordt verzocht alle artikels uilerlijk tegen Donderdag middag en Artikels ongeteekend of personuliteiten
het Buitenland worden ontvangen door den Office
De personen die aan Mr BUYL iets mede
te deelen of te vragen hebben, worden
verzocht zich lol hem te wenden op het
volgende adres Krij^sluan, 102,
Elscne (Brussel).
Men weel dat de Belgische Staal het
Congoland heeft overgenomen.
Deze kolonie heeft aan Belgie reeds
veel millioenen en vele menschenlevens
gekost zonder daarom aan ons land een
groot voordeel voor handel en nijverheid
te verschaffen.
Er blijkt uit de begroeting voor 1911
dat er voor dat jaar 6 millioen aan gewone
uitgaven en 12 millioen aan buitengewone
uitgaven door de brave, goedzakkige
Belgen zal betaald worden. Achttien
millioen
En weet ge voor hoeveel millioen koop
waren België jaarlijks in den Congo in
voert Voor IJ» millioen I
Eene kleine vergelijking zal onze lezers
alras doen besluiten dat de overname van
den Congo mag vergeleken worden aan
een geschenk onder den vorm van...
Olifant
Een dure Olifant, voorwaar I
Intusschen zijn er verschillige honder
den klerikale fils-h-papa die er een
schoon plaatsken bekwamen.
’t Is hel eenige voordeelHet geld van
den Slaat in den zak der klerikale niets
doeners brengen
Hoe lang zal dat nog duren
Dagelijks een eindje verder wordt
gansch ons lager onderwijs ingepalmd
door gllerlei inlandsche en overgewaaide
kloosterlingen van ongemeene lieersch-
zucht, van onverzadelijken gelddorst. De
zware olievlek breidt zich steeds verder
uit, de Roomsche klauwen openen zich
dreigender dan ooit over de school onzer
kinders en den dag kan niet ver meer af
zijn, waarop de laatste wereldlijke onder
wijzer en onderwijzeres door paters en
nonnen zullen verdrongen geworden zijn.
Qu'ils s'en aillent I Dal ze er van door
trekken Ischreeuwde noodlottige Woeste
in 1884 de gemeente-onderwijzers toe.
En minister Jacobs, van onzaliger gedach-
tenisse, grijnsde hem achterna: «Ja, ja,
er zal geween zijn onder de gemeente
onderwijzers en knarsing der tanden
En honderde onderwijzers en onder
wijzeressen werden door eene booze,
wraakgierige geestelijkheid op straat ge
zel, gebroodroofd, vervolgd, lichamelijk
en zedelijl gepijnigd, en gemarteld lol in
de kinders hunner kinders toe 1
Maar wie, onder de overloopers van
1879, die toen den eereposl gedeserteerd
zijn en laflelijk zijne makkers verraden en
Onderkropen hebben, wie van hen zou
ooit gedacht hebben dat, thans er bijna
geene gemeenteonderwijzers meer zijn,
dat de akelige woorden van Woeste en
Jacobs nu uit den mond der geestelijkheid
onheilspellend zouden weerklinken aan de
ooren der katholieke onderwijzers zelf
Wat zien wij inderdaad gebeuren
Rome, de bisschoppen en de kloosters
hebben den ondergang gezworen van den
laatsten wereldlijken onderwijzer; de nog
schaars overgebleven gemeenteonderwij
zers door de wel beschermd, zijn gelukkig
buiten bel bereik van den Zwarten Klauw;
en de aangenomene en vrije katholieke
schoolmeesters, verblind door de be
krompenheid en dweeperij, vallen in groot
getal als onmiddelijke slachtoffers van de
Morgen Zondag, Vertooning i
Excellentie heer Renkin
De kosten werden geraamd
VVV
frank doch tot heden zijn er reeds 400,000
frank verkwist en
Men heeft er een c'.
slap i ‘n 8ePlaalsl van 16,000 frank,
te ontvangen,
op 250,000
eleclrischen ophaler
om toe te
laten dal M. Renkin, zonder veel moeite,
uil zijne slaapkamer rechtstreeks in zijn
kabinet kan dalen.
Die verkwisting der openbare gelden
heeft verzet uitgelokt van wege Staats
minister Beernaert.
Wanneer ik minister was», zegde hij,
dachten wij er tweemaal op na vooraleer
ander papier te doen plaatsen in ons
hotel, doch tegenwoordig springt men
met dil alles om, alsof het geen stukken
van menschep kostte.
En om in weinige woorden saam te
vatten wat iedereen sinds lang denkt,
voegde de oude staatsman er bij
T Zijn altijd dezen die hel in hun prille
jeugd niet te breed hadden, die later
den moesten bombast verkoopen en
zich in de weelde wentelen... op de
kosten van den Slaat
Ziedaar L. de klerikale minister Renkin
door een der opperhoofden der klerikale
partij beoordeeld wordt.
De voorloopige kiezerslijsten voor het
dienstjaar 1911 1912 zijn verschenen Zij
liggen ler inzage van eenieder in hel
Gemeentehuis van elke gemeente. Wij
raden onze vrijzinnige vrienden aan deze
lijsten eens goed na te zien en hunne
reclamation op lijds in te dienen.
De Liberale Vereeniging en de Liberale
Burgers- en Wei kmanskriug van Veurne,
stellen zich ten dienste van hunne vrienden
om kosteloos hunne rechten te doen
gelden.
De kiezerslijsten van de stad liggen ter
inzage in liet Hotel Koyal en in bel Café
de l Aigle alwaar ook nog de kiezerslijsten
ter inzage zijn van de buitengemeenten
van het arrondissement.
- -
De regeering heeft ten behoeve van den
minister van koloniën het oud-hotel der
adellijke familie de Croy aangekocht.
Hel hotel waar de oude hertogen van
Croy verwant aan de d’Arenberg’s
honderd jaar hebben in geleefd, werd niet
prachtig genoeg geoordeeld, en er moeten
veranderingen aan toegebracht worden,
om de woon waardig te maken zijne
bevattende, worden niet opgenomen.
f>e Annoncen voor Helgie. uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor
Men schrijft in bij CAMILLE llRUNEirv, Drukker-üitgever, te Veurne, en
1 lieersch- en geldzucht der Belgische Gees-
j lelijkheid.
I En thans dat ze ellendig liggen te sparr
telen in den rampzaligen pul, die zij voor
anderen gedolven hebben, thans laten vrij
in hunne vakbladen, op hunne vergade
ring, en jammerlijke alhoewel bedwongene
kreten hooren van angst en wanhoop 1
Een voor een worden ze onmeedoogend
ten offer gebracht.
Te Herck-de-stad in Limburg heeft de
gemeente over 4 jaar eene prachtige
school met 2 klassen laten bouwen. Zij
heeft echter de dwaasheid begaan hel
gebouw aan de geestelijkheid af te siaan
hel werd dus eene aangenomene schoof
De onderwijzer werd benoemd door den
pastoor en zijne vrouw als hulponderwij
zers aangesteld. Alles ging goed, maar
nu wordt de onderwijzer verplaatst naar
een schooltje met 1 klas, zijne vrouw
wordt eenvoudig zonder verder compli
menten als hulponderwijzers afgedankt
I en in hunne plaats in de groote schoone
school komen nonnekens, die vanaf 1 Oc
tober de zielezaligheid der knechtjes en
meisjes zullen verzekeren met er alle
kinders arm van geest te maken.
En de aangenomen onderwijzer en zijne
vrouw mogen kiezen lijden en zwijgen
of luide klagen en de straat opvliegen 1
Arme katholieke schoolmeesters 1 Het
is erg té betwijfelen of gij nog een
sprankel eergevoel hebt, en ook of gij nog
verder ziet dan uw nens lang is.
Naar loopende geruchten uit de minis
teriële kringen, zou M.Schollaert, kabinets
overste, gezien de verdeeldheid in de
rangen der rechterzijde, verzaakt heb
ben aan het nieuw wetsontwerp, welke
bij van zin was aan te bieden bij de her
opening der Kamers.
De wensch van grootere schoolver-
woesiing en verdere ontreddering van ons
officiéél onderwijs, door de Woeslisten
beraamd, zal dus schipbreuk lijden.
Wel bekome het hun
Men zou enkel om al de klerikalen zoo
veel mogelijk te bevredigen, eene nieuwe
aanzienlijke toelage stemmen voor de
kloosterscholen.
Bij de reeds gestemde 185 millioen
sedert 1884, moeteen nieuwenmillioenen-
dans gevoegd worden.
Lastenbetalers, gij zijl verwittigd 1
Schiet maar in uwe geldbeurs; de schat
rijke kloosters eischen zulks van u, niet
omdat «de schoone ziel van 't kind» in ge
vaar verkeert in de officiëele scholen aan
hel toezicht van den Slaat onderworpen,
maar enkel om de macht en den invloed
van het zwarte leger te versterken.
Hoe lang zal hel kiezerskorps dit nog
gedoogen?
de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
in de Postkantoren des Rijks.
Wanneer over jaar de hervorming van
ons leger gestemd werd, ging in België
een verlossende zucht op: de eerste i
was gesteld tol den persoonlijken dienst,
tot hel alleman soldaat 1
Helaas! We zagen die hervorming met
geen goed oog aan: de katholieken zijn j
zoo listig, ze zouden wel konkeltoesen en
een middel vinden om de wet le ontdui
ken en voor de vriendjes te zorgen. En
wilt ge weten boe die hervorming heeft
gemarcheerd. Op 3 October werden alle
regimenten hervormd: Een kapitein die
tien regimenten heeft nagegaan verklaart
zich aldus: Niels is veranderd, als vroeger
vindt men in dezelfde verhouding: Boere-
jongens, Metsers, Schoenmakers, Kleer
makers, Plakkersen Mijnwerkers en maar
een of twee per 100 eigentlijke zonen der
burgerij en geen enkele rijkaard.
Maar, vraagt men zich af, waar blijven
die dan, T remplaceeren is toch afgeschafl
jawel, en toch met eenige honderde franks
kan uw zoon van de kazerne-corvée ont
slagen zijn, zoowel als vroeger.
Weet ge hoe LuisterHebt ge de mid
dels niet uw zoon ter Hoogeschool le zen
den, zendt hem dan maar naar de Sint
Lucasscbolen, naar de landbouwscholen
van Leuven of Gembloux, naan eene
schrijnwerkersschool, eene teekenschool,
een conservatorium of zoo iels, ’t Ware
wel zonderling dat de jongen niet een
weinig neiging gevoelde tot de eene of
andere roeping die hem vrijstelt van den
soldatendienst.
Maar zorg vooral voor een woordje aan
beveling van Mijnheer Pastoor of van den
hoog edelen Baron, en gerust zult ge dan
mogen slapen.
Ha! Ons katholiek ministerie wist wel
wal hel deed, moest lijd winnen, T moest
de gemoederen stillen, een schijn van vol
doening geven aan de voorstanders van
den persoonlijken dienstplicht, en de hate
lijke, schandalige plaatsvervanging in
schijn afschaffen.
De beele hervorming is eene jesuielen-
wel en ons land is eene belachelijke facade
wet rijker.
Wanneer zal dat alles eens in orde ver
anderen?
'i
ADVERTENTIE-BLAD
18,12 20,38
18,17 20,43
vuuo •xw,vud
is nog niet gedaan.
V»VI UV lUltUUlIfc UUV U1HMV.W --¥— --T7
vnn Ijzerenwofj; tot 30 Api-il 1311.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6,49 8.03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35 (Adink.) 7,43 9,52 12.10 (Ad.) 14,40 18,05 20,17(Ad.) 22,02
Vertrekuren van den Buurtspoorweg met 1 October.
Vertrok van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
Oroutu Markt 5,05 6,55 8,50 (Pan. str.) 10,09 12,26 (Pan. atr.) 13,15 15,21 18,09 20,25
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 8,05 9,50 14,18 16,06 19,24
Pannestraat 5,57 8,11 9,56 11,24 14,24 16,12 19,30
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,18 8,34 10,28 12,10 14,50 17,32 19,54
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
Statie 4,41 7,43 9,55 10,26 13,06 16,02
Voorstad 4,46 7,48 10,00 10,3113,11 16,07
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,25 14,27 18,05 21,00 (Beveren)
Voorstad 7,50 10,29 14,30 18,09 21,04