VAN VEURNE
j
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
ONGRONDWETTELIJK.
Willems-Fonds
Het Werk van het Willems-fonds
Kolossaal
2oo millioen
op den rug van neringdoeners, herber
giers, boeren en werklieden geplukt.
KLERIKALE KIESBELOFTEN.
DE SCHUILHAVEN DER PANNE
.V IT
Xnfenla;; April I Oil.
HZ» jaar.
Men schrijft in
en
vreemd voorkomen en zekere verwonde-
het officieel on-
de Publicité, Magdaleriastraat, Brussel.
Afdeeliug Veurne.
ZONDAG 23 APRIL om 7 i/i u. zeer slipt,
L’oiicerl-Voonlruclil
Spreker: Heer Dokter BARBIER.
Onderwerp Over Vei huizingen.
Na het Concert, klein dansfeest.
De afdeelingen van hel Willems-fonds
zeilen onverpoosd hunne laak van voor
beeldige toewijding aan volksbeschaven
lot hel einde van hei win léf lijd perk voorl.
In de laatste weken werden weder lal van
openbare vergaderingen gehouden, waar
een keur onzer sprekers onderwerpen be
handelden, die de algemeene belangstelling
kunnen opwekken.
Te Meclielen hield Prof. Vercoullie
een 'oordiachi over «Een Christen Demo
craat uil de XIV' eeuw»; Dr J. De Decker
sprak er over «Ouden Godsdienst».
Te «Schaarbeek mochten de leden
van eene mooie vertooning in den Neder-
landschen Schouwburg genieten. M. Julius
Hoste behandelde er, in een concert-voor-
drachl, hei onderwerp: Vervlaamsching
der Gentsche Hoogeschool.
Te Aalst sprak de heer A. Brys, over
«Volkswijsheid over de Vrouwen»; Dok
ter Miele over Bescherming der kinderen
legen de besmelielijke ziekten, vooral
legen knobbelziekte (met lichtbeelden).
Een schitterend kinderfeestje genoot er
een ruimen bijval.
Dit Bl.id verschijnt den Zaterdagavond. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. 's jaars; per post 5 fr Een --==-
Notarieele annoncen 15 cent, den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterin?er i Ce'U’ Extrakten 20 c. den drukregel.
Men wordt verzocht alle artikels uiterlijk tegen Donderdag middag vrachtvrij en onderteekend toe te zenden Ai-rikeU 'Jeer ierste,ln’gen I fr. den drukregel?
bevattende, worden niet opgenomen. 8 onKeleekend of personaliteiten
tnnoncen voor flelgte, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office
bij CAMILLE URCiycitv, Drukker-Gitgever, te Veurne en
Van 1884 tot 1909 werden er door de
klerikale regeering voor kerken en pasto
rijen 20 millioen 404 duizend franks toe
lagen verleend.
Voeg daarbij de toelagen door de pro
vinciën en gemeentebesturen verleend.
Voeg daarbij de ISO millioen voor de
jaarwedden der geestelijkheid.
Voeg daarbij de ontelbare millioenen
aan de schatrijke kloosterscholen verleend.
Gedurende dit tijdstip werden er dus
meer dan
En zeggen dal er geen frank pensioen
afkan voor oude werkmenschen.
oei oei u i»"' -(erwPl wj|den invoeren de zaak op de lange baan te schuiven, om vroeger niet, dal dit werk zeer moeilijk en
i i-eactionnaire iatel- voo|. goed jn d(, millislerie(.|e zee|. j,.gewikkeld zou zijn en dal het veel
kartons le sloppen en te begraven. geld kosten zou? En dan, men weze partij-
I Wat wij voorzagen schijnt zich le ver- I Éraimpr nf -
wezenllijken. En inderdaad, over 4 jaren
hoorden wij de visschers al zeggen -ten
I tijde der kiezing dal ze binnen een paar
I jaar hunne haven in De Panne zouden heb
ben. Onze maatjes hebben zich bedrogen
en laten bedodden. In plaats van spoedig
de band aan T werk te slaan en een of
twee ingenieurs te gelasten seffens aan de
plans le beginnen (ingenieurs zijn toch
mannen die hun stiel moeien kennen, is
hel niet?) werd in 1907 de studiecommissie
genaamd. Zooals alle commissies was die
ook niet gepresseerd en hare werkzaam
heden duurden drie volle jaren, zoodal zij
haar verslag in 1910 aan hel ministerie
liet geworden.
Meer dan een jaar is sedert verloopen.
Niemand kan beweren dal men meer dan
een jaar noodig hebbe om de voorgestelde
ontwerpen le onderzoeken en een bepaald
besluit te nemen. Edoch, lol nog toe deed
het Gouvernement zijn besluit niet kennen;
hel is niet gepresseerd; bel weel niet hoe
zich uit den slag le trekken; hel vreest
misnoegden te maken en... het zwijgt als
een graf.
De Chronique des Travaux publics wordt
opgesteld door vakmannen: ingenieurs,
bouwmeesters enz. Zij houden dus geene
rekening der politieke beweegredenen en
beschouwen enkel den technieken kant
der zuiik
Hare opstellers hooren nog al in minis-
lerieele kringen te huis en bekomen in
lichtingen aan booger hand.
Wij echter, die de plaatselijke aange
legenheden kennen, beseffen beier waar
bel paard gebonden is en de redenen die
hel blad uanhaall om de stilzwijgendheid
van hei Gouvernement le verrechtvaardi
gen, kunnen door geen enkel belangheb
bende in aanmerking genomen worden.
Zoo zegt bel blad«men moet in der
waarheid zeggen dal de kwestie heel
moeilijk en erg ingewikkeld is en de uit
gave lot een buitengewoon hoog cijfer zou
beloopen.»
Welnu, visschers, wal zegt gij daarvan?
Als men zulks leest, zou men dan niet zeg
gen dat die grooie koppen van T ministerie
zich voorgesleld hebben dat bel maken
eener schuilhaven in De Panne eene klei
nigheid was, een alledaagsch werkje? Zou
men dan niet zeggen dat die heeren ge
dacht hebben dal hel voldoende was op
hel strand aan De Panne een pul van 10
voet le delven en dat alles hoop en al
eenige blauwe bankbriefjes zou kosten?
Heefi men het volle recht niet le zeggen
dat die aangehaalde reden geen stand
houdt en niets anders is dan eene eenvou-
tijd 'te'winnen/dan zand in de oogen der dige uitvlucht? Heeft men het recht met
OF
o(:)o—
Hel schijnt dus dat dit belangrijk vraag
stuk niet zoo spoedig zal opgelosi zijn,
wanneer men de stilzwijgendheid nagaat
van het Gouvernement. Voor oningewijde!)
voor menschen die met de slimme streken
der klerikalen niet genoeg bekend zijn;
voor lieden, die alles gelooven wat de
klerikalen, om hun zeteltje in de Kamers
le behouden, voor onfeilbaar nieuws de
wijde wereld inzenden; kan dat heel
vreemd \oorkomen en zekere verwonde
ring baren. Ons echter verwondert zulks
niet hel minst, omdat wij overtuigd waren
dal er slechts kieskomedie in T spel was,
omdat wij verzekerd waren dat het hier
eens te meer om klerikale kiesbeloften te
doen was.
Wij zegden vroeger dat de kwestie van
het benoemen eener studiecommissie; van
hel bezoek dier heeren aan vreemde vis-
schershavens, aldus reisjes makend *op
i Staatskosten, geen ander doel had dan
1857 hel land in I
had mogen
schiet) omdat
Er wordt ook r _1...
schooning der stilzwijgendheid
Gouvernement aangehaald, dal er kwestie
is eene visschershaven le maken le Zee-
brugge en dal de visscherijinalellingen te
Oostende zouden gewijzigd en uitgebreid
worden.
Die aangehaalde reden bespreken wij in
een volgend nummer.
Wal minister Schollaert met de kleri
kale partij wil, is eenvoudig ongrondwel-
telijk.
Het is niet aannemelijk dat de Staal
andere openbare besturen gehouden wor
den toelagen te verleenen aan scholen
welke er zich op beroepen uitwlulte-
HJk kutliolielc en conf*eMMlon«
neel te x.ljn. De vrijheid van geweien
en van godsdienst wordt door de Grond
wet gewaarborgd aan alle Belgen. Deze
vrijheid wordt geëerbiedigd in de olficieele
scholen, waar alle gezindheden loegelaten
worden en waar niemand in zijne gods
dienstige of wijsgeerige zienswijze kan of
mag gekrenkt worden. Deze vrijheid be
staat niet en wordt niet geëerbiedig I in de
katholieke vrije scholen, wel integendeel.
Men leert er dweepzucht en onverdraag
zaamheid. De kinderen worden er stelsel
matig legen andersdenkenden opgehitst.
Deze ophitsingen komen voor tot in de
lessen van godsdienst, wanneer men aan
de kinderen leert dat zij den omgang met
de andersdenkenden, keilers, schismatie
ke)), enz. moeten vluchten gelijk de pest.
Dal noemen wij een seclariscb onder
wijs, waarvoor wij wel de vrijheid van
beslaan kunnen aannemen, maar dal ook
moei zien om op eigen middelen te leren.
Het is niet aannemelijk dat de Staal
die onzijdig is, en buiten de godsdienst
kwestie)) moei blijven krachtens de Grond
wet dergelijke sectarische scholen on-
dersteune. Hel is nog minder aannemelijk
dal de Staat een stelsel invoere, gelijk dit
van de schoolbons, waardoor de partijen
zullen aangemoedigd worden om jacht te
maken op de kinderen en waardoor de
geldzucht, veel meer dan de zucht om
wetenschap le verspreiden, bij de politieke
geestelijkheid tot bel uiterste zou aange
voerd worden.
Het is de Regeering die de sectarische
confessionneele klerikale scholen, om zoo
le zeggen uitnoodigt om met officieele toe- I
lagen den hardnekkigste!) oorlog legen I
hare eigen scholen, tegen liet officieel on- I
derwijraao te gaan.
’t Is niet alleen ongrond wettelijk, maar
het jaagt het land in een revolutionairen I
toestand, die bedenkelijker en gevaarlijker l
is dan degene welke in 1857 het land in
men weze partij
ganger of niet van de schuilhaven der
Panne, men oordeele de uitvoering noodig
of niet noodig om do eene of de andere
reden, wij zeggen: Als de uitvoering nut
tig is voor de visschers, waarom is de uit
gave le groot? Ons zeevolk is ten volle
waardig dal men zich aan liooger hand om
hun lol b- kommere. Lang genoeg werd
die nuttige klasse der samenleving ver
geten; de tijd dal men haar met beloften
paaie, moet uil wezen. Geene woorden,
maar daden zijn er noodig!
En gij, visschers, gij hebt liet recht te
zeggen dat die aangehaalde reden slechts
een voorwendsel is om u nog wat langer
op sleeptouw le nemen. Hel gouverne
ment laveert volgens den wind om uil den
draaikolk le geraken, waarin liet zich
heeft gestoken door de valsche kiesbe-
loften die liet u heeft gedaan. Er wordt
zooveel geld aan nuttelooze praai- en
prachtwerken in de grooie sleden besteed,
waarom zou het nu te veel zijn, al bracht
de uitvoering van hel onlworpene werk,
maar de helft van bel nul bij dal men er
had mogen van verwachten? Of is hel mis
er kwestie is van visschers?
nog als reden tot ver-
1 van het
beroerte bracht, toen de katholieken de lichtgeloovige Pannenaars te strooien, dan
De regeering wil den oorlog doen
uitberstenXij znl hem hebben.
De sn ijd zal hevig zijn en lang duren,
maar, wij voorzeggen bet u, heeren kleri
kalen, uwe meesters, de politieke geesle-
lijkheid, zullen de eerste zijn om d" gevol- I
gen te dragen en het zich te beklagen. De
schooloorlog van 1879-1884 deed vele
familien van de kerk verwijderen. De
nieuwe schooloorlog. waarmede gij ons
bedreigi, zal nog meer Belgen walg doen
krijgen voor eene geestelijkheid die aan
hare heersch- en geldzucht, de rust, den
vrede en zelfs de godsdienslbelaiigen op
offert.
18,05 20,)7(Ad.) 22,02
‘■lliJT ir,~~ .TJ WOSasr WE«WWB
in de Postkantoren des Rijks.
Statie 4,41
Voorstad
7,46
7,50
ADVERTEMTIE-BLAD
9,55 10,26
10,00
Vertrek uit Veurne
Statie
Voorstad
Vertrekuren van den
Vertrok van VEURNE naar
Statie 5,00 6,50 10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
Oroote Markt 5,05 6,55 8,50 (Pan. str.) 10,09 12,26 (Pan. str.) 13,15 15,21 18,09 20,25
21,00 (Beveren)
ll uu numutu *J|KZ auucuurti o ie strooien, tian aail die heeren te vragen-wist gij dat
IhiurtHpoorweg met 1 October.
NIEUPOORTen OOSTENDE:
10,04
Vortrekuren vnn den Llzerenweg tui
Vertrek uit Veuruo naar het Binnenland
4,37 6,49 8.03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
7,35 (Adlnk.) 7,43 9,52 12.10 (Ad.) 14,40
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 8,05 9,50 14,18 16,06 19,24
Pannestraat 5,57 8,11 9,56 11,24 14,24 16,12 19,30
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,18 8,34 10,28 12,10 14,50 17,32 19,54
Vertrek uit VEURNE naar YPER.
7,43 9,55 10,26 13,06 16,02 18,12 20,38
446 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07 18,17 20,43
naar POPERINGHE.
10,25 14,27 18,05
10,29 14,30 18,09
i. invAomri Ja nol nn zl.» lm,..,. -