HET ARRONDISSEMENT
VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN
I
I
il
1
t
||l\
Wee! dit* arme kloosters!
Wi
HM»
Hodie 0nze-Heere-Bedriegers
Vrije keus.
!i II
III
V' 20
be
Men schrijft in bij C/VMII.LK IWUIVEIIV, Drukker-Uitgever,
verdedigen.
alles
van die Jaffe r
onze klerikale
ogen hebben
van
Vertrekuren vnn den Buurtspoorweg tot 30 «Juni.
wat ons uil Frankrijk
-
gers!
ti'l
I
- ---s .jaap.
eenige
en meisjes
toevertrouwd
Dat middelen van allen aard uitge-
l om de uitvoering
De algemeene slem van mijne trouwe
onderdanen maant mij aan, schrijft zij. te
zorgen dat de goederen aan de familiën
zouden worden behouden en dat er worde
belet dat, door aanwinningen die tegen
strijdig zijn aan de bestaande wellen, een
groot gedeelte van de landen aan den
handel worde on!trokken.
Ook, om die onwettige aanwinningen
te vernietigen en van geener waarde te
doen verklaren, worden voortaan de
mannen van de wel verplicht onder eede
te bevestigen dat de zelve niet ten voor-
deele van de kloosters worden gedaan.
Meent gij dat openbare ambtenaars van
geestelijke genootschappen den tijd voor een valschen eed achteruit
zijn geweken
Hoegenaamd nietwisten ze niet dat
ze werkten voor de hemelsche glorie
En, wat zien we later gebeuren
In 1787, beliepen de goederen van de
geestelijkheid, voor ééne enkele Provincie,
te weten voor Brabant allëën, lot eeoe
waarde van drie honderd miljoen I
Voor gansch Belgie, klom het erfgoed
van de kerk tot bet kolossaal cijfer van
I vier mlljarda miljoen ITT
De fransche revolutie moest losbarsten
om aan dit regiem van schaamteloos
bedrog een einde te stellende Doode
Hand, wierd zuiver en eenvoudig afge
schaft...
I verste bronnen.
En als ge alles zult overdacht hebben,
dan zult ge openhartig moeten bekennen
dat de overgroote macht van de kloosters
een gevaar voor het Vaderland uitmaakt.
De k^tholiekste en godvreezendste Vors
ten hebben de beerschzucht der geeste-
erfenis, ’t zij per lijkheid,in hunne Staten moeten intoomen.
Zullen wij ons, met opene oogen naar
den afgrond laten medeslepen?
In plaats van jaarlijks 20 miljoen aan de j
kloosters te vergunnen, dat men die som-
en
1 werkman te verbeteren, met hun, het
streven naar een beter leven te vergemak
kelijken, met. namelijk, een degelijk open
baar onderwijs te stichten dat ten nutte van
de gansche bevolking van ons land zou
strekken.
door de bekentenissen van
katholieken, zooals advokaat Plancquaert,
den wclgekenden chrislen-democraal.
En daartegen komen alle vrijzinnigen op!
De kloosters,zeggen wij, zijn rijk genoeg.
Wat’ ze zijn veel te rijk... En, indien men
die gulzige slokkers niet de keel toenijpt,
dan is hel algauw gedaan met Belgie’s
voorspoed
En dit willen we heden bewijzen:
Ten allen tijde, onder alle regeeringen,
heeft men strenge maatregelen moeten in
brengen om bij de kloosterlingen den nooit
verzadigden zucht naar lijdelijke goederen
te beteugelen I
Want men weet maar al te wel dat, in
de handen van
de eigendom een middel van heerschappij i
eene gelegenheid van misbruiken uit-
maakt.
Reeds ten tijde van de Gravin Margriet,
nam deze een besluit dal namelijk luidde
als volgt
Bestatigende dat de eigendommen der
Geestelijken in Vlaanderen zoodanig aan-
Groeten, dat, indien men en niet in vóórziet,
deze algauw in staat zullen zijn, binnen kort
HieeMtera te worden van lied
het land
Ook wierd er een algemeen en eeuwig
durend edikt genomen, waarbij bel aan
alle geestelijke personen verboden wierd,
voortaan onroerende goederen te koopen,
ten ware met de toelating van den Graaf
van Vlaanderen
Dit verbod wierd, natuurlijk door de
kloosterlingen, niet nagevolgd en, Keizer
van -
afgeschaft in kale kopstukken
alzoo den derscheidi
on-
knechtjes
knechtjes en 2
Nieupoorl, Meenen, Moscroen, Meessen,
KnnnVn D—-J Jacobscappelle,
I Nieuwkerke, 1 voor knechtjes en 1 voor
meisjes; Leke 1 voor knechtjes en 1 voor
meisjes gehouden door
onderwijzeres en een
met 11,775 inwoners
14,196 inwoners staan
van Lombartzyde, St.
tl lift!
i ffi
<en vrije
voor de
naar eene ge-
Welnu, kiezers van alle denkwijzen,
overweegt ernstig die leervolle lessen uit
onze nationale geschiedenis; ze zijn onbe-
Karel V, diê nogtans geboekt staat als een twistbaar, daar ze geput zijn aan de zui-
trouwe dienaar der H. Kerk, vond zich
verplicht een nieuw Plakkaat uit te geven
op 26 April 1515, waarbij bij verklaarde
dat:
Toegevende aan de «*me«klngen
van zijn volk hij aan de mannen van de
Doode Hand (de geestelijken) streng ver
bod aanzegde, ’t zij per
testament, goederen te verkrijgenverders
mochten zij enkel dezelve aankoopen en
dit nog, met de bijzondere toestemming
van de overheid.
Nogmaals wierden die wetten ontweken! men besteede om het lot van burger
Weet gij wat de vermaarde kronijk-
schrijver Wynants daarover schreef:
Het staat algemeen bekend dal «I®
^geestelijken de twee derden,
en meer, van de jjansciie uit
gestrektheid van bet land be-
Hel schoolonlwerp Schollaert zou aan
de kloosterscholen een cadeau verschaffen
van V<> miljoen '«JnarH.
Dit hebben we in onze vorige nummers
be
hunne gemeente-
zuslerkens toe- Heilebaut
En waarom dal alles?
M. Verhaegen heelt ons gezegd in een
congres le Nijvel: «Geef ons goede scho
len, en wij zullen u goede kiezers geven.
Dus alles voor de vrije, confessionneele
scholen die klerikale kiezers voorbereiden
en niets voor de oflicieele scholen, waar
men van de kinders burgers maakt, welke
hunne ware intresten kunnen beseffen,
vorensiaan en verdedi««n
Wij lezen in de dagbladen dal President
Fallières, ter gelegenheid van zijn officieel
bezoek naar onze hoofdslad, de volgende
decoraties heeft verleend, le weten:
Aan MM. Cooreman, voorzitter der Ka
mer van Volksvertegenwoordigers; Simo-
nis, voorzitter van den SenaatSchollaert,
kabinetshoold, en Davignon, minister van
buitenlandsche zaken het Groot Linl
van hel Eere-Legioen.
De HH. De Lantsheere, de Broqueville,
üellebaut en Berryer, ministers, zijn
I Groot-Oflicier benoemd.
I Gij zult veronderstellen dal onze kleri-
l-.:;i met afkeer die hooge on-
uurscneidingen hebben geweigerd, daar
I deze hen werden toegekend door dal ver-
I maledijd geuzen-gouvernement van Frank
rijk, dat uit ketters, schismatieken, kerk-
af brekers, framassons en andere baan-
slroopers is samengesteld!!
Ge zijl er wel medel
Met de diepste kniebuigingen hebben
onze meesters de hielen gaan lekken van
de Fransche ministers en deze laatsten
wel honderd malen bedankt voor de aan-
1 gedane eer
Wal meer is. onze katholieke beheerders
hebben zich verhaast, ten titel van bijzon
dere erkentelijkheid, een van de hoogste
graden van de Leopoldsorde aan le bieden
aan M. Gruppi, thans eerste minister der
Fransche Republiek!!
Welnu vrienden, hoe vindt ge zulke
handelwijze?
Is dit niet de klinkendste verloochening
J' '_.Tj en snoode aanvallen waarmfie
J" penneknechten, ten allen
_..j gouvernement pogen
i het anders moceliiv -::-
DE Publicitê, Nieuwstraat, 36, Brussel.
Postkantoren des Rijks.
De personen die aan Mr BUYL iets mede
le deelen of te vragen hebben, worden
verzocht zich lol hem le wenden op het
volgende adres Ivrijj^Mlawn, 102,
Elsene (Brussel).
Ziedaar hoe het klerikaal beslunr sedert
26 jaar voor het openbaar onderwijs ge
zorgd heeft.
De klerikalen vinden nochtans dat het
te veel is. Hel nieuw wetsvoorstel zou de
bij mirakel overgeblevene gemeentescho-
len ten onder brengen,
Oi, „„n,,d Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar.’4 fr. ’s jaars; per post 5 fr.
NouriS'dnikrejel. Grooie leners volgens plaatsruimte. - Beklemen SO cent. - necnterlljke eer'hëïïtêlhi
Mee word, verzoet,t aile artikels uitertijk tegen Donderdag
Artikels ongeteekend
/InrmMcrn voor Belgte. uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office
te Veurne, en in de
Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel.
Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
Artikels ongeteekend of lier*''-”
Willende op alle manieren den halelij-
ken Schoolbon Schollaert verrechtvaar
digen, beweren de klerikalen dat deze aan
de familievaders de vrije keus van school
zou toelaten.
Laat ons eens onderzoeken indi
keus bestaal in Wesl-Vlaanderen,
vaders die hunne kinders nc'
meenteschool willen zenden.
Natuurlijk neen, vermits er in vele
gemeenten geene gemeenteschool bestaal,
en dal, len gevolge der nieuw voorge-
slelde wel veel der thans beslaande zouden
verdwijnen.
Ziehier den huidigen toestand in Wesl-
I Vlaanderen
gemeenten hebben geene gemeente
school meer.
1» gemeenten hebben hunne
gemeenteschool (dus knechtjes
te samen) aan zusterkens
(namelijk Boilshoucke).
5 gemeenten hebben
school voor meisjes aan
vertrouwd.
145 gemeenten hebben de plaats
meesteres van handwerk
hunne eenige gemeenteschool,
toegang van de school voor meisjes
mogelijk makende.
Er zijn in het geheel 215 gemeenten
waar het openbaar onderwijs ofwel ont
breekt ofwel zeer slecht is ingericht.
Er blijven slechts 33 gemeenten waar
de vrijheid van den familievader min of
meer zou kunnen wezentlijk plaats hebben.
Oostende telt 11 gemeentescholen;
Rousselaere 3 voor jongens en 1 voor
meisjes; Brugge, deftige hoofdplaats der I
provincie, 2 voor knechtjes en 1 voor
meisjes; Yper 1 voor knechtjes en 2 voor
meisjes; Veurne, Blankenberghe, Dixi
Kin—''»''- Meessen,
Knocke, Breedene, St. r
1 voor knechtjes en 1
voor knechtjes en 1
eene wereldlijke
zuslerken; Thiell
en Iseghem met
op denzelfden voel -- Pen
Pieterscappelle, tijde, het Fransche
Wilskerke, Helchin, Kerchove, Avelghem, te bezwadderen?
Eggewaerlscappelle, St. Joris, Houcke en Wanl 110e zou 1,cl “"aers mogelijk zijn
Ruddervoorde met ééne school gemeen platte mouwvagerij takkoord te stellen
voor knechtjes en meisjes: Walsten en rael c'e zoogezegde verontwaardiging,
n voor welke onze katholieken, vooral in tijde
i, eene van kiezing> ten toon stellen, jegens alles
wat ons uit Frankrijk wordt gemeld.
Ahdie schijnheilige Onze-Heer-bedrie-
I’Q
bitten en dat zij zich van alles zullen j
overmeesteren, indien er geene maalrege- i
len worden genomen.
Ja, zelfs de godvruchtige keizerin Maria
Theresia moet, in haar edikt van 1753,
beslaligen
wezen, door cijfers, welke door T Gou-
vernement zelf waren opgegeven, ja zelfs, vonden zijn geweest
openhartige o,er standregeien te ontwijken.
Statie
Voorstad
18,05
18,09
18,12
18,17
Vertrok van VEURNE naar NIEUPOORTen OOSTENDE:
Statie 5,00 6,50 10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
Groot- Markt 5,05 6,55 8,50 (Pan. str.) 10,09 12,20 (Pan. str.) 13,15 15,21 18,09 20,25
DVERTENTIEBLAD
'ertrektircn vnn den I.Izerenweg tot 30 .Juni 1O11.
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6.08 6,49 8.03 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03 19.01 (Dixmude)
f Vertrok uit Veurne naar Duinkerke:
5-3<’(A<Jink.)7,35(A.) 7,43 9,52 10.47(A.) 12.49(A.) 14,40 18,05 18.15(A.) 20,17(A.) 20.05(A.) 22,02
..vv.t,uc, uixmude,
ffl
naar DE PANNE.
14,18 16,06 19,24
11,24 14,24 16,12 19,30
.je naar VEURNE.
12,10 14,50 17,32 19,54
naar YPER.
13,06 16,02 18,12 20,35
13,11 16,07 18,17 20,42
POPERINGHE.
14,27 18,05 21,00 (Bevoron)
14,30 18.09 21,04
Vertrek uit Veurne i
Statie 8,05 9,50
Pannestraat 5,57 8,11 9,56 T'
Vertrek uit De Pann,
Terminus 6,18 8,34 10,28
Vertrek uit VEURNE
4,41 7,43 9,55 10,26
4,46 7,48 10,00 10,31
Vertrek uit Veurne naar
Statie 7,46 10,25
Voorstad 7,50 10,29
rj
vuur Knecntjes en meisjes; Waaslen
Oostcamp, twee scholen gemeen
knechtjes en meisjes en Eessen,
school voor knechtjes.