Eene les uil ’I verledene.
VAN VEURNE
I
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
I
i
Arme Woeste
Ons Veurnsch Muzeum
IS
De Macht der Kloosters.
De Reuzen(ü) Betooging
van Leuven.
ALGEMEENE VERGADERING
Xnttsrclnw September 1O11.
Wr 36
jaat-.
Men
zogde
i
t
1
i
Als besluitTe Brussel hebben 140.000
betoogers den vasten wil uitgebracht het
Zuiver Algemeen Stemrecht te zien toe
passen.
Te Leuven hebben 45.000 klerikale sla
ven M. Schollaert als leider der klerikale
politiek uitgeroepen.
De betooging van Brussel was een toe
loop van vrije burgers welke hunne rech
ten willen doen gelden. Deze van Leuven
eene samenkomst van verslaafde en be
taalde mannen door pastoors en paters,
het is te zeggen door hunne meesters op
geleid.
i
Gedurende het feestmaal, waaraan 5
ministers en 86 kamerleden deelnamen
hebben die heeren het goed gevonden een
telegram van verkleefdheid te zenden...
aan den Paus en daar diezelfde heeren
misschien eensdaags hel een of ander
baronschap van den Honing te verwachten
hebben, hebben zij het zich getroost ook
een telegram aan den Koning toe te sturen.
De Paus, een vreemdeling die te Rome
verblijft, eerst en vooral; daarna de Koning
hel is te zeggen hel Vaderland.
Altijd dezelfde die klerikalen. Hel orde
woord komt van Rome voor die brave
Vaderlanders
UI
en moedig durven
in klare, onbewim-
,.i aan den onwaar-
1 Ge moet
meer als onzen
en ge zijl onwaardig
Wij hadden voorzeid dat de betooging
van Leuven niet zooals deze van Brussel,
deftig en waardig zou zijn. En de klerikale
stokslagers, de leerlingen van het vrije
onderwijs hebben ons niet willen logen
straffen. Slagen werden er in overvloed
uitgedeeld. Dal men ons niet kome zeggen
dat het de fout is der Leuvensche socia
listen; inderdaad, hoe komt het dat in de
statie van Leuven, waar niemand anders
dan klerikale betoogers zich bevonden, de
ordedienst door soldaten, met baionet op
hel geweer moest gedaan worden? Voor
wie hadden de overheden die maatregelen
moeten nemen, tenzij voor de slaven der
geestelijkheid
Hoeveel betoogers waren er wel te
Leuven? Laat ons de middelmaat nemen.
De klerikale dagbladen beweren van 80 tot
100.000; de liberale zeggen 30.000, dus de
Hel blad De Dender, archi-klerikaal van
strekking, dient aan Woeste de volgende
a Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; per post 5 fr. Een nummer 10cent. Extrakten 20 c. den drukregel,
bit Blad verschijnt Z:,.te,',l:lga|7li drukregel Groote letters volgens-plaatsruimte. Rekiamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
Nolarifi‘^ Donderdag middag naCl.Urij e.i(^ Artikels ongeteekend of personaliteiten
e t itmtenland worden ontvangen door den Office de
middelmaat, 45.000, cijfer welk door de
uitgegevene reiskaarten naar Leuven
wordt bevestigd.
Hoeveel pastoors en paters van alle op
gangen eti kleedij er aanwezig waren; bel
krioelde er van te Leuven. j
Onze lezers hebben reeds meermalen
hooren spreken
«Gioconda», de vermaarde schilderij van
nn -__‘.'.’.Jer Leonard de
Vinei, welke onlangs ten nadeele van den
Welke beteekenis heeft die betooging i -?
van Leuven
De betooging van 15 Oogst te Brussel
heelt op merkwaardige wijze aan onze
klerikale meesters bewezen, dat het gan-
sche land, van aan de Fransche grens tot
aan de Hollandsche en de Duitsche WIL
liet Zuiver Algemeen Stemrecht doen in
brengen, en NIET WIL van bet hatelijk
schoolontwerp.
De betoogers van Leuven hebben niets
anders gedaan dan hulde gebracht aan een
gevallen minister. Zij hebben hem uitge
roepen als leider der klerikale partij. En
daar M. Woeste tot nu toe aanzien werd
als opperhoofd van hetzelfde leger, staan
onze klerikale tegenstrevers met twee
leiders. De kwestie is deze: Zal M.Woeste
zich zoo gemakkelijk laten buitenzetten
door M. Schollaert. Wij denken dat de
toekomst ons schoone dagen voorbehoudt.
fflOOND DER OUD-LEERLINGEN, VEURNE.
Morgen om 1 l-urezeer stipt, Algemeene
Vergadering van den Bond, bij De Baenst-
Symoens, Duinkerkebrug.
Vriéndelijk verzoek aan de leden er zoo
talrijk mogelijk aanwezig te zijn.
Het Bestuur.
CIM1LLK liliL'tDrukker-Uitgever,
Publicité, Nieuwstraat, 36, Hrussel.
I lllll» f
te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Het getal Veurnsche manifestanten die
aan de betooging van Leuven deelnamen,
was O.
Niet een enkel reiskaarlje werd voor
die stad afgeleverd.
Dat zijn nu die fameuze Vlaamsche Leeu
wen, die sterke verdedigers der grrrroole
klerikale partij, ’t Zijn en blijven alleen
ferme Veurnsche slapers!
Vertrekuren vnn den Ijzerenweg tot 30 September.
In Brabant EEN ACHTSTE van den grond.
In Henegouwen EEN DERDE
In ’t Naamsche, DE HELFT
In Kamerijksche de DRIE VIERDEN
van den grond
I Ten allen kante wierden kloosters ge-
I sticht, zonder dat men zich de moeite ge-
1 troostte, de vereischle toelating te vragen.
De godvruchtige en vrome Koning
Philips III klaagde bitter over die gestadi
ge aangroeiing der kloosters, die, zooals
hij schreef: versmachten en kwijnen ais
hoornen die groeien in eenen hof waar er
te veel staan
In 1620 bezat Gent reeds 2(1 vrouwen
kloosters en weigerde er nieuwe te laten
stichten. Hoeveel zijn er nu?
In 1633, verzetten zich de Staten-Gene-
raal tegen de aanhoudende uitbreiding der
Doode Hand of «liet Kloostergoed.
Wanneer zullen de hedendaagsche Bel
gische Kamers eene dergelijke houding
aannemen?
Eindelijk zag men, drie eeuwen geleden
de kloosterlingen zelven hel tot stand
brengen van nieuwe kloosters bestrijden,
uil baatzucht, opdat hunne eigene inkoms
ten niet door anderen zouden worden in
geslokt. Een staaltje van deze houding
hebben we, kortgeleden, in Belgie kunnen
waarnemen, tijdens den inval der Fransche
orden.
Op het einde der XVII* eeuw, dank aan
de Jezuïeten, de Recolletten, de Capucij-
nen, de paters en nonnen van alle kleuren,
was Belgie, zooals Spanje, en voor dezelf
de redens, lol den laagsten graad van den
schandelijksten ondergang gezonken.
Mochten eens die lessen uil het verleden
nuttig uitvallen voor ons verdrukt en ver
slaafd Vaderland
van weten, omdat hij
ollnprt frnhnl-LA^ 1r.
Reeds meermalen hebben wij, in ons
blad, over de rijkdommen der kloosters
gehandeld.
Dit vraagstuk is immers van het hoogste
en gewichtigste belang.
Beschikt inderdaad, de rijke niet van
eenen machtigen invloed over den minde
ren man?
En maken de kloosterlingen van hunne
schatten niet misbruik, om diengenen te
onderdrukken die, gebruik makende van
een recht dat eigen is aan eiken vrijen
burger, eene andere denkwijze belijdt als
deze welke men hem zou willen opdrin
gen.
Immers, ten allen tijde, hebben, zelfs
de katholiekste Staatshoofden, de opper
macht der kloosters.willen beteugelen.
In 1556 verzette zich Granvelle, die
later aartsbisschop van Mechelen wierd,
tegen de pogingen der Jezuïeten, die zich
in de Nederlanden wilden komen vesti
gen. Maar Koning Philips II, die, zooals
men weet, een onzer dweepzuchtige mo-
narken was, liet hen dit toe; doch op
voorwaarde dat, om het priesterambt te
vervullen, zij zich, telken male, de bijzon
dere toestemming zouden verschaffen van
wege de bisschoppen en daarenboven nog
dal ze geene onroerende goederen mochten
verkrijgen, tenzij met de speciale bemachti-
ging van den Staat.
Ongelukkiglijk wierden die voorwaar
den niet lang nagevolgd en de macht der
kloosters strekte zich algauw uit als olie
vlekken over het land, vooral gedurende
de regeering van Albrecht en Isabella.
Een lal andere kloosterorden komen tot
stand, zoo voor vrouwen als voor mannen,
Nonnen Karmelieten, Ursulinen, Clarissen,
Kanonikessen van S‘ Augustijn, Annoncia-
den. Benedictijnen, Paters Capucijnen,
Recolletten overrompelden onze streek.
Te Leuven, gedurende de dertig eerste
jaren der XVII’ eeuw rees' de geestelijke
bevolking der kloosters van 1600 tot 2180
eenheden.
Te Yper was er, rond dien lijd, EEN
GEESTELIJKEop 20 inwoners!
De kloosters bezaten in Vlaanderen
EEN TIENDE van den grond.
De Dender is een blad dal in hel eigen
arrondissement van Woeste verschijnt
De heer Woeste. Wat moeten wij
er mede doen Waarom op die vraag geen
klaar en onbewimpeld antwoord gegeven?
Waarom langer zwijgen wat gansch
i het arrondissement op het hart... op de
I i:->:-•
i We staan voor een toestand in ons
arrondissement, die op hel ergste uilkee-
ren zal, als we nu geen spoedig en af
doend middel gebruiken om onze partij te
zuiveren van den man, die haar niet wil
I en niet meer kan vooruithelpen.
I Dat is de verzuchting van het gansche
I laud, van de groote katholieke partij. Dat
I is onze verzuchting in ons arrondissement.
Dat is onze plicht. Daarom moet on»
I vonnis onwederroepelijk luiden
De heer Woeste mag onze vertegen-
I woordiger noch zijn, noch blijven
I Qu’il s’en ailleOch ja, dat is een
hatelijk woord; maar de heer Woeste zelf
I zal er de bitterheid - ...j
I hel zelf voor M. Schollaert gebakken heeft.
I wje kan en wie moet er aan land en
I aan het volk dien dienst bewijzen? Wie
I moet er aan hem, die ons met schande en
I schaamte overladen heeft, zeggen Weg
I Anders niemand dan wij.
I Aan ons is hei te zeggen Qu’il s’en
aille weg Wij1 willen niet langer de
I verantwoordelijkheid dragen, aan heiland
I en aan de partij een man op te dringen,
I die ons in de levenskwestie der partij zoo
I lief komt te verraden.
I Wij moeten spoedig
I onzen plicht doen en i.
I pelde strenge woorden u,
I dige zeggen Gij zijl bedankt
I wegwij aanzien u niet
I vertegenwoordiger
I voor onzen poll.
I Dat men ons niet kome spreken van
I verzachtende omstandighedendaardoor
I worden de grootste schelmen vrijgespro-
I ken
I Zoo gaat alle glorie voorbij
I reeds de- profeet over eeuwen...
van den diefstal der
aftakeling toe, die weinig vergevingsge- den beroemden kunslschild
zinde kristelijke broederlijkheid verraadt. 1 Vin',i ~-i--
If, IlltlH’
I iHinnrfii mm
•iirijl'l in i'ij
i
i
18.04 19,12
”.13 19,18 21.10]
19.45 21.30
advertentieblad
20.55 (Pannestr.)
-1,00 (Bevoren)
- V..VLUVUI
Vertrek uit Veurne naar het Binnenland
4,37 6.08 6,49 9,53 11,55 13,44 15,51 18,03 19.01 (Dixtnude) 20.18
Vertrek uit Veurne naar Duinkerke:
5.30(Adink.) 7,43 9,52 10.47 (Ad.) 12.49 (Ad.) 14,40 £8,05 18.15 (Ad.) 20.03 (Ad.) 22,02
Vertrekuren vnn den BuurUpoorweg met I Juli.
Vertrek van VEURNE naar NIEUPOORT en OOSTENDE:
Statie 5,00 6..50 10,10 12.10 13,10 15,00 17.05 18,06 19.18 20.18
Groote Markt 5,05 6,55 8,46 (Pan. str.) 10,15 12,15 13,15 15,05 17.10 18,11 19,18
Vertrok uit VEURNE TaZr~ YPElf -
Statie 4,36 7,43 9,55 10,26 13,06 16,02 18,12 20 35
Voorstad 4,41 7,48 10,00 10,31 13,11 16,07 18,17 20’42
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
Statie 5.50 6.52 8,52 9,54 11.25 14,44 15.53 1G.04
Pannestraat 5,56 6.58 8.02 8.58 10,00 11.31 12.39 13.44 14,50 15.59 16,59 18.10
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,20 7.20 8,30 9.22 10,40 11.59 12,59 14,08 15.20 16.40 17,32 18.34
Vertrek van Veurne naar Coxyde-Baden.
Statie 5.10 6.15 7.52 9.53 10.48 13.14 14.38 15.32. 17.44 18.40 20.18
Vertrek uit Coxyde-Baden naar Veurne.
Terminus 5.42 6.58 9.22 10.18 13.18 14.10 15.08 17.13 18.14 19.26
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE.
Statie 7,46 10,25 14,27 18,05
Voorstad 7,50 10,29 14,30 18,09
rd dn I iminneien
I
- >viHJUUIUC
