VAN VEURNE
N
11
UI
III
BravoIk maskers af!
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
.v ay
Kiir
Het Advertentieblad
is verkrijgbaar aan 10 centiemen het num
mer L -
De Schollaert Betooging
Wie er niet was.
De nieuwe Schoolwet.
De Staatsrenten
staan aan 87.70
ST® ...«e i».i;
Statie 5.00 6.50 gtr ,Q>J5 12,15J3^M5_ÏLMÜ1__-
Xi«i<*i*<!**w September
,jaar.
aan 3 fr.
derwijze dal onze titels
L
maken voor een liberaal-demokratiseh
bewind.
En nimmer meer hoort men spreken
nog van zin hun voorstel van schoolwet
te doen doorgaan, mits ëenige lichte ver-
Mijn
STaT»» van den fameuzen schoolbon
k.
ville aan hel katholiek dagblad Le Uien
Public gedaan.
De liberalen zijn hel eens met de kleri-
kalen om te bekennen dat de huidige
schoolwel niet meer aan de noodwendig
heden beantwoordt. Een nieuwe school
wet, hel verplichtend onderwijs inbren
gende, zou in de Kamers wellicht eene
meerderheid vinden. Doch de klerikalen
willen van dien schoolplicht gebruik
maken om hunne vrije en dogmatische
scholen door den Slaat te doen onder
houden. En wal er ook die heeren van
denken mogen, dat zal niet; des le min
daar de katholieken ver van ’t akkoord
zijn.
Onlangs, op het congres der klerikale
jonge wachten te Aalst, hebben wij hel
nogmaals kunnen bestatigen.
De XX* Siècle» van Brussel, als op
schrift van zijn verslag, draagt
M. Woeste neemt het woord.
M. Schollaert wordt toegejuicht.
Men verslaat gemakkelijk hel verschil.
Alleen M. Schollaert wordt loegejuicht;
voor wat M. Woeste, de oude leider van
de katholieke partij betreft, deze neemt
het woord en wordt niet loegejuicht. En
waarom? Omdat hij zich vijandig ver
klaart aan die fameuze schoolbon door
M. Schollaert uitgevonden.
M. Woeste wordt dus verlaten en
M. Schollaert vooruit gezel. Maar M.
Woeste is niet de man om zich zoo te
laten van kant schuiven. Dus zal men nog
met zijne zienswijze moeten rekening
houden in het klerikaal kamp. Van daar
verdeeldheid; terwijl de opposition, als
één man, legen die versletene, verdeelde
partij zullen opstaan, om hunnen wil te
doen doordringen.
Die te veel wil krijgt niets, zegt hel
spreekwoord. Wij hebben reeds gezegd
en wij herhalen hetde klerikalen willen
alles voor hun vrij onderwijs bekomen.
De millioenen welke zij nu onrechtstreeks
opslikken zijn niet meer voldoende, veel
andere millioenen willen zij er nog bij
krijgen, 't Is te veel, en die gulzigheid zal
de oorzaak zijn van den val van den reeds
versleten klerikalen boel.
In Mei 1912, valt het ministerie de
Broqueville op zijne beurt, om plaats te
namelijke waarde van 100 fr.
staat, in de
waard zijn; zoodanig dal v-
een verlies ondergaan van 13.30 ft*.
partijen te treden, vraagt men zich af, met
welke reden de Priesters die door libe
rale en socialistische zoowel als door kle-
zich
recht kunnen toeeigenen dat aan de
andere ambtenaars wordt ontzegd.
Maar is het niet ontstellend, te moeten
bestatigen hoe weinig de geestelijken het
juist begrip van hunne heilige zending op
vatten
Weten ze niet dat, volgens de leering
van hunnen Oppersten Meester, zij zich
1 niet met lijdelijke of wereldlijke zaken
i te bemoeien hebben, ze enkel ongesteld
i zijn om aan de zedelijke behoeften van den
mensch, voldoening te verschaffen? Heeft
Christus niet gezegd: «Bemint uwen
evennaaste zooals u zelven alsook
rijk is van deze wereld niet
En in tegenstrijdigheid met die aanbe
velingen, hitsen zij den eenen mensch
op tegen den anderen. Ja, zelfs van af de
lagere school, boezemen ze aan de kleine
kinderen den afkeer in van de zoogenoem
de «geuzen» of liberalen.
Is dat menschlievendheid?
Welnu, wij bezitten de bekentenis van
De Veurnaar: De Priester MOET zich met
openlijke politiek bezighouden.
Dat de liberalen die woorden indachtig
blijven en dat ze hunne houding tegenover
de priesters schikken navolgens de gevoe
lens welke deze tegenover hen koesteren.
Dat elkeen onzer vrienden zich nu over-
tuige dat, als hij in tegenwoordigheid is
gesteld van een priester, hij vóór zich,
niet een zielenherder, een apostel van
toenadering, aantreft maar wel een poli
tieke vijand die, zoo als het zoo meer
malen in kiesstrijd is geschreven tot de
laagste middelen zijn toevlucht neemt om
de liberalen te beschimpen, te belasteren,
in hunne belangen te benadeelen, en, in
dien mogeiijk, ten onderen te brengen.
En vooral dat elk liberaal zijne daden
’takkoord stelle met die gegronde gedach
ten en zich de leus herinnere: Oog voor
oog, tand voor tand 1
Waar is de burger te vinden, die zijne
zuurgewonnen spaarpenningen in de op
gepropte geldkassen van zijn vijand zal
storten? Wij kennen er geen.
Waarom dus zijn de liberalen zoo blind
en onbezonnen dat ze, met hun eigen
koren, den klerikalen molen bevoorraden?
Waarom aan den vijand wapenen verschaf
fen, waarmede hij u zelven zal bevechten?
Wij zijn overtuigd dat indien onze vrien
den eene redelijke en vastberadene hou
ding tegenover de politieke geestelijken
wilden aannemen, zij deze algauw tot toe
geving zouden kunnen dwingen.
In plaats van de eendracht tusschen
klerikale gelederen terug in te
heeft de betooging ter eere
Niettegenstaande den val van het minis
Wie Xlï'AuX TiïEd'e'kStei - «-™*J
taiie vdu b klerikale gelederen terug in te voeren,
heeft de betooging ter eere van Oud-
M MiniSier Sobolleert op louw gesteld, geeo
ancien nge andei. uitwerksel gehad, tenzij de klove
de verklaringen ooi - - verbreeden welke de jonge rechterzijde
van de oude afscheidt.
Terwijl men aan de oud-conscvatieven
laat uitschijnen dat die optocht eigenllijk
tegen Woeste was gericht, doen deze op
merken dat hun oude leider zoo alleen en
afgezonderd niet is in zijne houding, als
de jonge heethoofden het willen beweren.
En, inderdaad, ze wijzen hierop dat op
de 150 katholieke Kamer- en Senaalleden,
er 49 zijn die niet mede hebben gedaan,
van meening zijnde dal de betooging van
27 Oogst ter eere van Schollaert in alle
gevalle ganseb onnuttig en ongepast voor
kwam.
Woeste was er niet bij, wel is waar;
maar Beernaert, Cooreman, de Smet de
Naeyer, alle drie oud-ministers waren er
ook niet.
Iets opmerkingswaardigs is, dal de
katholieke Associatie van Namen zeer kaal
vertegenwoordigd was; dal de klerikale
Associaties van Luik, Gent en Aarlen hoe
genaamd niet verbeeld waren...
Twist en tweedracht blijven dus de
klerikale rangen verwoesten.
Wal er uit die gebeurtenis le onthouden
valt is, daj Schollaert die als hoofd der
partij te Leuven door eenige zijner aan
hangers uitgeroepen was, als dusdanig
niet is herkend door 49 klerikale senators
en representanten.
In d. n goeden ouden lijd, hadden de rikale centen worden bezoldigd
geestelijken nooit Hurven bekennen dat ze j eeo rechl kunnen toeeigenen dat aa
zich met werkelijke politiek bezighielden. -•---
Eene zekere schaamte hield en in, sprui
tende hieruit dat ze er op prijs stelden
van, als ware discipels van Christus, dus
als apostels van vrede en verzoening, aan
zien te worden.
Andere tijrlt'n, andere zeden.
In een ellenlang artikel legt De Veurnaar
van 30 Oogst, uit waarom de hedendaag-
sche priesters hel als een plicht moeten
aanzien zich openlijk in den strijd le wer
pen.’ De Priester, schrijft bij, moet de
belangen van de hem toevertrouwde zielen
ter harte nemen en daarom moet hij ma
ken dat zijne schapen niet in den wolven
muil loopen.
En om die reden, zijn ze verplicht het
opperbeheer waar te nemen van de tal-
looze gilden, kringen en genootschappen*
waarin de klerikalen hunne aanhangers
inlijven, en vooral zich met hart en ziel
toewijden tot hel welgelukken der ver-
schillige kiezingen, waarin’s lands belan
gen worden beslist.
Bravo I Nu ten minste zijn de maskers
afgetrokken! Nu, weten we met wie we
te doen hebben.
De voorwendsels, welke ingeroepen
worden om die houding te verrechtvaar
digen, zijn verbazend, ja belachelijk.
Beeldt u in dat de Priesters bang zijn,
dal men hen zou willen uitmaken voor on
wetenden en luierikken, indien zij zich I
niet met politiek onledig hielden.
Stelt u gerust, gezalfden des Heeren,
wij mogen ons sterk maken over onze
politieke vrienden en verzekeren dal ze, in
tegendeel, uwe overdrevene bedrijvigheid
in kieszaken ten hevigste laken en bij ge
volg gij hunnen innigsten wensch zoudt
beantwoorden met u over uwe zedelijke
zending, en u over de zending alléén, te
bekommeren.
Verders heeft de Priester niet, zooals
andere burgers, belastingen te betalen?
vraagt De Veurnaar en daaruit besluit deze
nogmaals dal de geestelijken zich met de
algemeene wereldlijke belangen mogen en
moeten bemoeien.
Zoo, zoo! Wie denkt er aan, de Pries
ters van hun kiesrecht te berooven. Voor
de stembus genieten ze dezelfde rechten
als de andere burgers! En dal is voldoen
de.
Wij voegen er nogtans bij dat de Pries
ters, voor het uitoefenen van hun ambt, I
eene jaarwedde trekken die door ’s lands I
middelen wordt betaald. Ze zijn openbare I
ambtenaren. En, daar hel, in hel algemeen I
aan de openbare ambtenaren in Belgie I
verboden is, in het perk der strijdende
te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Dikwijls komen we op die zaak terug,
daar dezelve, in onze streek, het hoogste
belang oplevert.
Hier bloeit inderdaad noch handel noch
nijverheid.
Wij zijn eene bevolking die hoofdzake
lijk samengesteld is uit landbouwers, bur
gers, neringdoeners en werklieden.
Waar leggen we onze gespaarde oord-
jes in bewaring? In de spaarkas; en be-
loopen ze lol een zeker bedrag, dan,
nemen we een renteboekje, opdat we ver
zekerd zouden zijn den intrest
’s jaars le blijven trekken.
En nu, zijn die, eertijds zoo trouwin-
wekkende Staatsrenten gedaald tot 87.70
1 waarop eene
geschreven
werkelijkheid maar 87.70
l we op 100 fr.
v00r0p betaalbaar; 4 fr. 's jaars; per post 5 fr. Een nummer 10 cent. Extrakten 20 c. den drukregel.
nil v.M schijnt den Zaterdagavond. -volgens plaatsruimte. - Reklamen 50 cent. - Rechterhjke eerherstellingen 1 fr. den drukregel.
X Donderdag middag
Men won 't baanderen alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Nieuwstraat, 36, Brussel,
lie Annoncen voor Belgte, uitgc^oni t—
VMHXE iiRUIVKIN, Drukker-Uitgever,
Men schrijft m b.j CAMILbi
j LLfcï^nKeT,enll“>r-
jOJ7 (A<M -!^^r(H|,XrweK met 1 Juli.
Statie 5.50 6.52
4,37 6.08
5.30 (Adink.) 7.43 9,52
18.40 20.18
Statie
I
Statie
Voorstad
10,25
10,29
advertentieblad
7,46
7,50
20.55 (Pannestr.)
21,00 (Bevoren)
r r uvinijiü Udi UI1ZU HieiS V
«I ■WRMHHHmVMM III i u
Vertrek uit Veurne naar DE PANNE.
8,52 9,54 11.25 14,44 15.53 18.04 19 12
Pannestraat 5,56 6.58 8.02 8.58 10,00 11.31 12.39 13.44 14,50 15.59 16,59 18.10 19J8 21 10j
Vertrek uit De Panne naar VEURNE.
Terminus 6,20 7.20 8,30 9.22 10,40 11.59 12,59 14,08 15.20 16.40 17,32 18.34 19.45 21.30
Vertrek van Veurne naar Coxyde-Baden.
Statie 5.10 6.15 7.52 9.53 10.48 13.44 14.38 15.32 17.44
Vertrek uit Coxyde-Baden naar Veurne.
Terminus 5.42 6.58 9.22 10.18 13.18 14.10 15.08 17.13 18.14 19.26
Vertrek uit Veurne naar POPERINOHE.
«- 14 27 18>05
14,30 18,09
V<>rti’<*kuren v®n naar het Binnenland
Vertrek uit Veurne n 19.01 (Dixmude) 20.18
1O o M 11,55 13,44
Vertrok uit Veurne 18.15 (Ad.) 20.03 (Ad., 22,02
18,12 20,35
j 7 43 9,55 10,26 13* 11 16,07 18,17 20,42
4’4 7 48 10.00 10,31
Voorstad 4,41 -