lloulsatm-Olleiier L.
o
Lesaffre August
Rousseenw Oscar
Ruyssen Honoré
Vanelslaude Reuii
EN HET ARRONDISSEMENT
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE
filoric Kcné teraad aan*aa'-
Voor de Liberale Lijst
Gemeentekiezing van
Testamenten.
De macht der geestelijken.
Wat de klerikalen met het Officieel
Onderwijs hebben gedaan.
Hoe onze lijst
wordt onthaald.
Kandidaten
S2S' jaar.
410
30 Septe,n,>er
Za«er<l« -
voor
.Men
voor
zou
voor
ver
scholen voor volwassenen
r
instellingen.
als liet
scholen van
Ewel, de verontwaardigde wereldlijke
katholieke onderwijzers hebben hem hel
woord willen ontzeggen; en als, niettegen
staande dal verzet, Monseigneur toch
heeft willen spreken, is hij onthaald ge
weest met een oorvei doovend getier dat
hem algauw verplichtte, het spreekge
stoelte te verlaten.
Als nu zelfs de katholieke belanghebben
den zich opruien legen de handelwijze
van hel ministerie en zijne aanhangers,
wal moeten wij denken over den staat
onzer meesters tegenover hel openbaar
onderwijs
Hoe de Klerikalen de Evenredige
Vertegenwoordiging der minderheden
verstaan.
Niemand meer in ons land betwist de
degelijkheid van het billijk stelsel der
Evenredige Vertegenwoordiging der min
derheden in de beraadslagende besturen.
Doch de klerikalen passen die recht
vaardige grondbeginselen zoo stelselmatig
loensch loc, dat men ze met recht met den
naam van politieke aftroggelaars mag be
stempelen.
Inderdaad, voor wal de gemeenle-kies-
wel betreft, deze is derwijze opgemaakt
dat de klerikalen verzekerd waren in de
stederaden van de groote gemeenten ver
tegenwoordigd te worden. Gelukkiglijk is
het Kartel er dezen keer gesloten, om
zulke gevolgtrekkingonmogelijk te maken.
Integendeel, de E. V. der Minderheden
vindt niet hare toepassing in de kleinere
steden of dorpen, waar er maai twee par
tijen bestaan. Hier blijven de liberalen van
>-
le
n
m
c
•g
h
o
i I
Atlvoknat,
II ii nvork maker,
Ajiotheker,
wier getal gedurig aangroeit, zijn
Belgie een overgroot gevaar.
En wal zal er gebeuren toen die gees-
telijken, reeds zoo machtig door hunne
samenstelling en lucht, van al de plaal-
sen en voordoden van het gouverne-
ment zullen beschikken. Wie zal er nog
kunnen, opkomen tegen hunnen invloed
en legen de politieke mannen welke
slechts eu niets anders dan den wil en
de orders dier geestelijkheid zullen uit-
voeren
Zal hel de wetgevende macht zijn De
geestelijkheid is meester over de stem
mingen, en doet enkel kiezen dezen, welke
zij als haar verkleefd en onderdanig be
schouwd.
Zal het de uitvoerende macht zijn De
geestelijkheid zal deze ook overmeesteren
vermits de ministers onder de gekozenen
der wetgevende Kamers benoemd worden.
Zal hel de rechterlijke macht zijn
Wel neen, op de rechters sedert 1884
genaamd zijn de 9 tienden klerikaal.
Wie zal er dus kunnen tegen die ver-
drukking opkomen, legen die macht,
wier opperhoofd buiten het Vaderland
woont, le Rome. Wij gaan een regiem
van verslaving te gemoet welke ons in
het verderf zal leiden. Ongelukkig en
plichtig zijn dezen welke aan dezen
toestand niet willen gelooven 1
Deze toestand is sedert 1886 niet
belerd, integendeel.
Weel gij, kiezers, hoeveel testamenten
men heeft afgelroggeld in ’t jaar 1910, ten
profijte der kerkfabrieken? Meer dan één
millioen, en daarbij nog eene eeuwige
rente van 4000 fr. hetzij een kapitaal van
100.000 fr. aan 4 Dus le samen meer
dan 1.100.000 fr.
Dit geld kwam aan u toe, zusters, broe
ders, neven, nichtjes, aan u, familieleden,
I misschien in de armoede gedompeld. Hel
alle vertegenwoordiging beroofd.
Is dat juist, is dal rechtvaardig?
En, indien de vertegenwoordiging der
partijen een goed, lofbaar princiep uit
maakt, waarom passen onze klerikalen
hel niet toe in de ondergeschikte besturen.
Waarom zijn hier in Veurne, de libera
len uitgesloten uil de Hospicenraad, uil
den Dischraad, uil hel besturende Bureel
onzer Middelbare School, uit de Commis
sie der Nijverheidsschool, kortom uil al
de ambten en plaatsen van Siad en Staal?
Betalen wij, liberalen, ook geen conlri-
butien?
Hebben wij dus ook niet belang te
weten tot welke einden onze centen wor
den besteed?
De liberalen vragen dus niets dan bun
TiHuin congres’, oniangs te Borgerhout recht; en dit recht zal hun bij de eerst-
Kar.onink Temmermans, komende kiezing toegekend worden.
Ziehier wat M. Bara, in ’t jaar 1886
van hel lager onderwijs 1
onderwijs voor volwassenen, i
,'entescholen als in de aan-
aanneembare scholen, toe-
11,000, ja, elf duizend
nonnen I- -
u.J J zoo walgelijk geworden,
wereldlijke katholieke onder
wijzers tegen zulke schandelijke handel
wijze len hevigsten opkomen.
gehouden, wilde Kanonink -
J- van den Aartsbisschop van
woord voeren, om hel
Scbollaert te verdedigen,
igc gv.Jo2n zou mee-
onderwijs, di., in Kamors
- Die ontelbare rijkdommen, die slee...
-dromende inkomsien, die kioosiers J
personen, die zoo complaisant zijn hunne
I namen te leenen als enkele figuranten, en
Die ontelbare rijkdommen, die steeds die dan het verkregen goed aan de ware
wijze, meer dan 18 millioen en half en
eene rente van 41.000 fr. u ontsnapt zijn
in plaats dal die fortuinen armoede en el
lende zouden verlichten, worden die erfe
nissen lot politieke strijden gebruikt.
N. B. In deze optellingen worden
niet medegerekend de soms kolossale for-
tuinen, die aan oude kwezels, of aan gril
lige geestelijken worden afgepersl, om
kwansuis, over te gaan op derde private
-
werd u zonder recht noch reden onlno- 1
men, ten voordeele van reeds schatrijke
instellingen. f
Zoo is ’l dal sedert 1884, op dergelijke
-■ H
J 5° In 800
onder alle I plaats
le nemen
en bun ambt ge
weten le vervullen.
medeburgers is de i.._
T is eene schoone, érnstige
natuurlijk, verheugen er
moeten beken
vele bijtre-
afgevaardigde van
Mechelen, het
wetsvoorstel I
dat zulke noodlottige gevolge
slepen voor het wc.
ten uitsluitelijke bate van de
broeders en nonnekens.
Sedert 1884, zijn de klerikale» aan
T bewind. I
Wilt ge weten wat ze, gedurende hunne
27 jarige heerschappij, met het officieel
onderwijs hebben verricht Leest hier
1° De jaarwedden van 3,316 onderwij- I
zers en onderwijzeressen verminderd
2° 1,047 onderwijzers en onderwijze
ressen in beschikbaarheid gesteld
3° 228 bewaarscholen, 877 lagere scho
len en 1,079 scholen voor volwassenen
i, heeft I afgeschaft I
bevleiend- 4° In 200 gemeenten, de éénige gemeen-
I teschool afgeschaft
5° In 800 eenige gemeentescholen, de
van onderwijzeres voor hel hand
werk afgeschaft
6’ Het bestuur en het houden van som-
mige gemeentescholen, zelfs deze voor
meening I jongens, aan442 nonnekenstoevertrouwd
schoone, ernstige I 7° 2,632 niet gediplomeerde ptiderwij-
zers benoemd in de aangenomene en ge
subsidieerde scholen 11
8° Een gedeelte
en van het
zoo in de gemei
genomene en i
vertrouwd aan
paters en l
Die toestand is
dat zelfs de J—,
grn zulke schandelijke handel-
hevigsten opkomen.
Onze lijst, men mag het zeggen, ho«ft
bij onze ganache bevolking het bevleiend-
ste onthaal genoten.
Ze is samengesteld uit namen van deftige
geachte en vrije burgers die,
opzichten, waardig zijn plaats
in den gemeenteraad
wetensvol zouden
Bij al onze i.
eenparig:
lijst.
De liberalen
zich over.
Ja. zelfs de katholieken
nen dat zij van a_.
dingen te
deelden we de
onzer kandidaten, die,
zich de tolk makende onzer onafhankelijke
bevolking, erover met recht klaagde, dal,
op ons stadhuis, de zaken, zoo maar in
•l donkere en allijd zonder de minste
tegenspraak, worden behandeld.
Gekende katholieken geraken dal speltje
moede.
In hun innerlijke weuschen ze niets
beters dan dal, in den gemeenteraad, eene
liberale oppositie zou plaats nemen.
Immers kon men zich inbeelden dat het
i 7.,lol.an„nvond —Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr.’sjaars; per post 5 fr. Een nu nmer 10cent Extraklpn
AinriThAS 15'l™ - ,sk'7ne" 50 - «'»«erl,ike eertemellingen 1 ft. fe,1i?ukXé“
Pe'oi,’ uitgezonderd beide I laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Nieuw.itraat 36 Brussel
schrijft in bij CAMII^E imuiVElw, Drukker-Ü.tgever, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
aard is, zeer
verwerven.
Zeggen wij immers maar zoo
waarlijk is.
In ons vorig nummer
rede mede van een
Vertrekuren vnn «len IJzcrenweg met 1 October.
V«»rt^‘kür«»n vnn «len IIuiirtMpoorweW met 1 October.
«n nPfnI1pr aanneembaar en doelmatig ware dal, bij
13 UClüUcr. 1 v00I.|)(.,.|(|i Kamer van Volksverlegen-
woordigrrs of de Senaat zou samengesteld
worden uiisluilelijk uil mant en van ééne
der Liberale Veteeniging en van den (>ri)Stigb> oprechte geest
Liberalen Burgers- en Werkmanskring (jcrge|ijke toestand verdragen.
1>e hoeren s Zoo ook moet men redeneeren
wat de samenstelling van den gemeen-
In hel stadhuis moeten optreden vrij'*,
onafhankelijke, rechtzinnige burgers die,
desnoods. T is gelijk tegen wie ook, de
noodige tegenwerpingen durven uit
spreken.
Daarom zullen al de vrienden van het
algemeen nut stemmen
BLAD
i>r tininneen
18,03
1,37 6,4»
20.13 (Ad.) 22,02
IA
7,46
7,50
14,27
14,30
18,12 20,35
18,17 20,42
21,00 (Beveren)
21,04
oi
rVIJv.it-».».r,
ii ma»—
lil UUn --o
advbtbvmme
i* ,.«..1»...^ .^i -Ariikeis
Vertrek uit Veurne^^7’dE PANNF
Statie 8.05 9,50 U ]8 jfi nr' ,Q
Pannestraat 5,57 8.11 9.56 11.24 14.24 16,'12 19,30
Vertrek uit De Panne naar VKURNF
Terminus 6,18 8,34 10,28 12,10 H,5Q 17,32 19,54
Vertrek uit VEURNE naar YPWP
Statie 4,36 7,43 9,55 10,26‘ 13 1(i n<>
Voorstad 1,41 7,48 16,QQ 10,31
Vertrek uit Veurne naar POPERINGHE
Statie 7,46 10,25 14,27 18 05
Voorstad 7,50 10,29 14,30 18,09
Vertrek uit Vcurno naar het Binnenland
8.03 9,53 11.34 11,55 13,44 (Cortenfarck) 15,51
Vertrek uit Veurne naar Duinkerker
7.3MAdii>k.) 7.43 9.00 (/\<1.) 9.52 l2~50 IA,L)
V.irtrok van VEURNE naar NJEUPOORTen OOSTENDE:
10,04 13,10 15,16 18,04 20.20
OMOfSS? SS ^8.5O(Pan.str.) JO.i.O 12.26(Pan. str.MSJÜ 15,21 18,09 20.25