VAN VEURNE
Godsdienst en Politiek.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
1
86® Jaar.
Nr8
Zaterdag 24 Februari 1912.
Slerke Financiers!
Onrechtstreeksche Belastingen.
Boeren bonden.
Arme klerikale Ministers.
Waar gaat ons geld
Vooruitgang van de
Katholieken.
De Klerikalen en de
Belastingen.
Men schrijft in bij CAMILLE buunein, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
o
il
Dit blad verschijnt den Zaterdag. Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieële annoncen 16 c. den drukregel. Reklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
Alle artikels moeten tegen Donderdag avond vrachtvrij en onderteekend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
opgenomen. De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
De Annoncen voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Publioité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
In hel liberaal en vrijdenkend Frankrijk
slaan de siaatsrenlen 3’/. aan fr. 95.25.
In ons verslaafd, verdrukt en geklerika-
liseerd Belgiezijn onze Siaatsrenlen gezon
ken tol op 88 fr. dus een verlies van 12 fr.
per honderd frank.
Dit maakt dat de Renleboekjes die in
ons land lot de kolossale som van 549
miljoen beloopen, een verlies onderslaan
van 50 miljoen!!
De klerikalen weten niet wal uilvinden
om niet dien vernederenden toestand te
moeten bekennen.
Bah, roepen zij uit, de stadstolen van de
groote liberale gemeenten, zooals Brussel,
Gent en Antwerpen zijn wel nog lager ge
vallen dan de Siaatsrenlen. Zoodus vol
gens hen, kan het katholiek ministerie
daarover niet aansprakelijk gemaakt wor
den’.
Ahbah
Maar weten die slimooren dan niet dal
de stadstolen maar 2 per honderd opbren
gen, terwijl de Siaatsrenlen 3 per honderd
uilkeeren?
Die twee waarden zijn dus met elkan
der niet te vergelijken 1
In vele gemeenten zijn de geestelijken
wederom op loop geweest om den werk
man en de neringdoener zijne laatste cen
ten af te persen.
De eene keer is het voor de prijsdeeling
van de arme kinderen der katholieke scho
len. Dan gaan ze rond voor de S' Pieters
penning. Het geld dezer omhalingen had
den zij zekerlijk nog den lijd niet gehad te
tellen, of daar komen zij nogmaals rond
voor de Nieuwjaarsgift aan den Paus.
Nu is het eene non, dan een pater, dan
eens een onderpastoor die komt schooien.
’t Is eene echte aftroggelarij, die op
groote schaal plaats heeft, in alle gemeen
ten en dorpen. T Zijn onrechtstreeksche
belastingen die dubbel en dik wegen op de
menschen, die reeds zooveel te klagen
hebben van het dure leven, waarin de
klerikale regeering de burgers gebracht
heeft met al die lasten op eetwaren en met
al die millioenen-verbrassingen, waarvan
de neringdoeners den intrest moeten beta
len.
Onder dit slavenjuk gaat het Vlaamsche
land gebogenmaar, bij de eerste gelegen-
Boerenbond beteekent: bond van kies-
propaganda door den pastoor opgerient.
Ziehier eens te meer het bewijs, uil het
Staatsblad genomen
Nutteloos verder aan te dringen. Hoe is
hel mogelijk dal de boeren er in toestem
men zich op zulke wijze onder de voogdij
der geestelijkheid te stellen.
M. Renkin, minister van Koloniën, was
vroeger kristen demokraal. Hij houdt van
geenen luxe!
De Staal heeft voor M. Renkin een huis
gekocht voor iets meer dan vijfhonderd
duizend franks.
Dat was nu toch maar eene kleinigheid.
Aan dal huis zijn ten koste van den
Slaat eenige kleine veranderingen gedaan
die slechts beloopen tot de som van
fr. 316.587,48 c.
Men berekent dal met de meubelen, lijn
waad en andere toebehoorten.dal huis om
in orde te zijn zal kosten een millioen en
half. Voegt daar nu bij dat M. Renkin als
minister 21.000 fr. ’s jaars wint en dat hij
daarenboven 4000 fr. wint als volksver
tegenwoordiger en gij zult gewaar worden
daler veel werklieden in Belgie zijn, die
alzoo geen voldoend loon verdienen!
Voor ’nen armen kristen demokraal is
dal nog al wel gevlogen. M. Renkin kan
legen nen kwaden winter en leven mag
nog een beetje duur zijn.
Geld in de Staatskas, dat is zoo raar als
de blauwe honden.
Doch voor vriendjes, b. v. voor de be
schermers... om niet te zeggen de mees
ters van de klerikale partij, wij bedoelen
de geestelijken van allen aard en opgang,
voor hen is er altijd geld.
Van 1 Januari 1911 tol einde Mei van
hetzelfde jaar, heeft de Staal meer dan
800.000 fr. aan de kerken gejond. Men zou
kunnen antwoorden: de kerkfabrieken
zijn zoo arm. Jawel, maar toch ontvin
gen zij gedurende dezelfde maanden rond
de 500.000 fr. van bijzonderen als erfdeel.
Dit voor de kerkfabrieken alléén.
Voor wat de 5.600 priesters aangaat
De klerikale lasteraars en zeeveraars
stoefen op hunnen vooruitgang. Welnu
hier zijn de cijfers
Te Luik in de laatste gemeentekiezing
verliezen zij 13.000 stemmen; te Brussel
12.000; te Gent 10.200; te Antwerpen
10.000; te St-Gillis-Brussel 4.409; te
Charleroi 3.000; te Sl-Joosl-ten-Noode
2.500; te Bergen 1.700; te Alh 1.400; te
Leuven 12.000; te Schaerbeek 700; te
Namen 630 en te Arlon 200.
Werklieden, wordt ge nu gewaar dat
die trommelaars u voor den zot houden
De klerikalen zijn over 22 jarun aan
T bewind gekomen onder voorwendsel dat
de liberalen te veel belastingen hadden
doen betalen en te veel geld aan het leger
verteerden.
Hun geroep was: geene belastingen
meer, geen man noch geen kanon meer
voor bet leger
Laat ons eens zien wat zij verricht
hebben
Wal hel leger aangaat, hebben zij forten
op forten doen bouwen, langs de Maas, te
Luik en te Namen, en zij zijn nu nog bezig
er eene heele reeks nieuwe te bouwen
rond Antwerpen; zij hebben al de kanons
van het leger vernieuwd en het getal ver
dubbeld
Wij zeggen niet dat hel niet nuttig is
geweest voor de verdediging van het land,
maar hoe durven ze dan nog op de libe
ralen uitvallen als ze tweemaal meer
uitgaven gedaan hebben dan die afschu
welijke liberalen, en waar blijven hunne
verbintenissen van geen cent meer uil te
geven voor militaire onkosten, van geen
kanon meer toe te staan aan het leger,
als zij hel getal kanonnen voor de forten
en voor de veld-artillerie verdubbeld
hebben
Maar er is nog veel meer 1
Zij klaagden dat er in den lijd van de
liberalen te veel belastingen bestonden
en zij beloofden er de helft van af te
schaffen.
Wal hebben zij afgescbafl?
Niemendalle!
En nog verre van daar.
In 1884, toen de liberalen aan T bestuur
van ’l land waren, beliep hel totaal der
belastingen tol 155 millioen.
In 1912, onder de klerikalen, beloopt het
tot 252 millioen. Honderd millioen 'sjaars
meer dan in 1884
Wat zegt gij daarvan?
En dat men ons niet kome zeggen dal
alles verduurd is en dal de uitgaven van
Staatsbestuur dan ook moeten klimmen.
Geen oogenblik hebben de klerikalen de
belastingen verminderd, niettegenstaande
al hunne beloften.
Zij hebben ze niet verminderd in 1884,
toen ze aan hel bewind kwamen, noch in
1
’t Is op den oogenblik, dat zij eene zoo
ernstige inwendige crisis doorworstelt,
waarop zij te vergeefs de oogen houdt
gesloten, dat de Roomsche kerk, in alle
landen, den strijd tegen de openbare
machten aangaat.
T Is, langs alle kanten ondermijnd, dat
zij hare vertegenwoordigers in den poli
tieker! kamp werpt.
Overal ziet men den priester, in zijne
verwaandheid, zich van het kruisbeeld,
als politiek wapen, bedienen.
Komt de raad hem niet van booger hand?
Was het niet Leo XIII, die in zijn Rerum
Novarum» reeds den Godsdienst in de
sociale werken mengde? Is het Pius X
niet, die onlangs oordeelde, dat hel vruch
teloos is kerken te bouwen, zendingen te
prediken, scholen te slichten, indien niet
levens hel wapen der klerikale pers wordt
hanteerd?
De katholieke kerk werpt hel masker af!
Voorlaan is zij vooral eene politieke in
stelling, ten dienste der behoudsgezinde
partij. Zij schreeuwt het luid op.
De God, dien zij op aarde vertegenwoor
digt en die de kooplieden uit den Tempel
joeg, moet van het altaar treden, waar hij
in vollen luister troonde.
Christus, die niet wilde, dal er verwar
ring lusschen het «geestelijke» en het
«wereldlijke» bestond, krijgt een kaak
slag van zijne priesters.
Al de grondvesten vat) de leer van Jezus
zijn door bet klerikalism ontaard.
De'Kerk kan er niets bij winnen, en
valt zij meer en meer onder de moderne
criliek, dan draagt er het klerikalism er
groote verantwoordelijkheid van.
De verstandige en klaarziende katholie
ken hebben bel begrepenmaar het woord
van een Imbarl de la Tour of een Berthon-
nière hebben lot niets gestrekt. Loisy is
voor de geestelijke rechtbank veroordeeld
geworden en Fogazzaro onderging het
zelfde lot.
De tijd nochtans is voorbij der Staats
godsdiensten. In de bedendaagsche maat
schappij moet de godsdienst eene persoon
lijke zaak wezen en beeft builen het ge
bied van het geweten niets te maken. Op
dit terrein beperkt, zou men nooit de gods
dienstige overtuigingen bel brandpunt zien
worden van die driftige kampen tusseben
burgers van een zelfde Vaderland.
De waarheid is dat de Roomsche kerk
het laatste bolwerk is, waar achter zich
al de autocraten en behoudsgezinde par
tijen tegen de opkomende democratie ver
sterkt houden.
Hoever is zij van haar oorspronkelijk
ideaal afgeweken, de Kerk die de dienares
van de machtigen der wereld is geworden
en van Christus een soort van opperhoofd
van alle reaclionnaire legers heeft ge
maakt.
1885, noch in de volgende jaren, en dan heid, zullen die verdrukte burgers, na 28
was er nochtans geene levensduurte. jaar uitbuiterij en vernedering, zich weten
Hoe kan men onbeschaamder met de te verlossen met voor de liberalen te stem-
menschen den zot houden? men en de katholieken voor goed van het
--- - r t- mi - bewind te jagen.
TT V, Wij weten allen hoe zwaar die omha-
giei o I lingen wegen, in ’t bijzonder op de werk-
’t Is kiezing en de klerikalen zullen lieden en neringdoeners, die meer of min
wederom gaan spreken over hel afschaffen van de klerikalen afhangen. Want wie
van het vergunningsrecht. M. Maenhoul niet mede doel of niet inschrijft, is op hel
die zich aanstek als uwen verdediger, is zwart boekje geschreven en wordt be-
een klerikale volksvertegenwoordiger, dreigd niet meer te mogen werken voor
Kon hij die wet niet doen stemmen ge- de klerikalen, of zijn winkel te zien ver
durende de lange jaren dal hij aan het laten door de kalanten die van den kleri-
bewind was? Alle jaren staat de bespre- kalen boel afhangen.
king op de dagorde van de Kamer bij het
uitééngaan. De budjellen worden haastig
gestemd en op de dagorde van T volgende
jaai' wordt geschreven wel op de ver
gunning De klerikalen denken dat dit
genoeg is om u tevreden te stellen. Zij
willen hel onrecht niet doen verdwijnen;
in hun meetings met gesloten deuren
zullen ze u dal wel beloven, maar in de
Kamer lachen ze u vierkant uil.
Hoe ziel ge dat toch niet en hoe kan
nog een herbergier voor die veelbelovers
stemmen 1
I
ADVERTENTIEBLAD
t
ART. 1. Onderdo benaming: de melkmaat-
schappij S* Hubert, is eene eamenwerkonde
maatschappij gesticht.
ART. 2. Al de samenwerkende leden moe
ten zich van hunne kristene plichten kwyten en
goede katholieken zijn.
ART. 13. De maatschappij is door een raad
van 7 personen bestuurd, waaronder een voor
zitter. De E. H. Pastoor van de parochie is lid
en voorzitter van rechte.
De voorzitter alléén heeft het recht den be
stuurder en hot personeel der melkerij te be
noemen.
ii wi—
