VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
N
11
86e Jaar.
Nr 9
t
Ontslag van
Minister Hellebaut.
Priester Fonleyne
in den ban geslagen.
Zaterdag 2 Haart 1912.
Die schamele arme Kloosters!!!
De schandalige politieke
benoemingen duren voort
Be Katholieke Missiën
in Congo.
ren
rk.
n.
3n
IE.
vol-
en;
un
!n
l-
en
|Ton-
r be-
lede-
Wij lezen in hel «Staatsblad».
Hel ontslag door den heer Luitenant-
Generaal Hellebaut aangeboden, uil zijn
ambt van Minister van Oorlog is aanvaard.
De heer de Brocqueville, minister van
Spoorwegen zul de portefeuille van Oor
log lijdelijk waarnemen.
Er dient opgemerkt te worden dat deze
nieuwe minislerieele crisis, evenals de
vai van het ministerieSchollacrt, door de
katholieken zelven in de hand werd ge
werkt.
Hel is de klerikale Van Cauwelaert die
de interpellatie tolden minister van Oor
log richtte, aangaande den slechten toe
stand der kazernen van Antwerpen, inter
pellatie die schijnt minister Hellebaut ont
zadeld te hebben.
van
an-
I<>-
pu,
1
45
5.
et
>P
r.
Priester Fonleyne is in den ban der
H. Kerk geslagen en heeft verbod ontvan
gen, zich voortaan nog aan kerkelijke oe
feningen over te leveren.
Ziedaar hoe de katholieke overheid de
priesters behandelt, die meenen dat ze
van hunne persoonlijke vrijheid mogen be
schikken.
Hij is, gelukkiglijk voor hem, de eerste
niet, die de banbliksem inloopt; 'óór hem
hadden we, in Belgie, priester Daens; in
Frankrijk bestaal de abbé Lemire.
Hetgeen niet zal beletten dat priester
Fonleyne, zooals zijn voorzaal priester
Daens, zich weinig over die tuchtstraf zal
bekreunen en dal hij steeds de achting zal
waardig blijven van al de deftige en eer
lijke burgers, van alle partijgangers van
de vrije denkwijze.
Men verzekert dat twee andere minis
ters, namelijk Renkin en Hubert sedert
lang over boord waren geworpen, indien
de kiezing niet op handen was.
De heer Renkin, onderkoning van Congo
na de veropenbaring der Congo schanda
len is onmogelijk geworden. Stelt hij zich
niet boven de wel, toen hij zijne vrienden
aan T gerecht onttrekt.
De beer Hubert veroorzaakte onrecht
streeks de werkstaking in de mijnstreek,
en slechts op 's Konings aandringen is het,
dat hij eene wijziging in de wel voorslelde
om de werkstaking te doen eindigen.
Een geluk voor Belgie, T is dal wij bin
nen eenige weken aan die groote vernuf
ten!!!) eene welverdiende rust zullen ver
schaffen.
Ware priester Fonleyne, de nederige en
slaafsche dienaar gebleven van zijnen bis-
schop, hij zou erover buitenmate beloond
zijn geweest.
Hij heeft, integendeel bewezen dat hij
machtig was van eigene wil.
De leus der katholieke kerk isBuigen
of barsten.
Konden de klerikalen hunne politieke
tegenstrevers vat: honger en nood doen
vergaan, om hunne heerschappij te ver
zekeren, ze zouden niet eens aarzelen om
aan dergelijke dwangmiddelen hunnen
toevlucht te nemen.
Ziedaar heel de macht der klerikale
partijze overheerscht door dwang en
slavernij.
Waarom geeft de heer Hellebaut zijn
ontslag? dal zegt het Staatsblad niet.
Hij heeft minder schuld aan zijn af
treden dan de gansche klerikale partij, en
de verantwoordelijkheid der onbekwaam
heid en nalatigheid die zijnen val veroor
zaakten, valt meer op al zijne colleges
dan op zijn eigen persoon.
De waarheid is dat, onder een klerikaal
stelsel een minister van Oorlog in geen
geval zijn plicht kan vervullen.
Tijdens de onderhandelingen over Ma
rokko, tusschen Frankrijk en Duitschland
was een oorlog op handen Dan zag men
dat minister Hellebaut hel Belgische
leger niet had gereed gehouden. Doch
aan hem alleen niet de foul. De klerikale
partij hield hem tegen toen hij verbete
ringen voorstelde. En men weet dat de
klerikale partij meer bekommerd is met
bet behoud van zijne regeering dan met de
rust en de veiligheid van het land.
Men schrijft in bij camiixe bhunf.in, Jjrukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
5" Voor wal betreft de kapel-hofsteden,
heeft men ook moeten bekennen dat de
cahtéchisten of geloofsonderrichters,
die rechtstreeks onder hel beheer van de
paters staan, jkinderen aan hunne ou
ders gingen ontrooven, om dezelve in
die kapel-hofsteden te doen werken; ten
anderen daldeJezuieten geschenken gaven
aan de oversten, opdat deze hen kinderen
zouden toevertrouwen, tegen den wil van
hunne ouders!!
6" Dal de 4 priesters die deel maken van
de commissie, ingesteld voor de bescher
ming der inboorlingen, .liet recht
eisctien, voor de hoofden der missiën en
der koophandelsmaatscbappijeri.dezwar-
ten te straffen met lichamelijke kastij
dingen Zeker Pater beweert zelfs dal het
recht moet toegekend worden, de vrou
wen, met zweepslagen te straffen, die zich
aan hunne huwelijksplichten willen ont
trekken
In voile Kamer, namelijk op 16 Februari
heelt hel katholiek kamerlid Thibaut niet
geaarzeld om te verklaren dal hij liet eens
was met M. Vandervelde om dergelijke
leerstelsels af te keuren
7° In het distrikt van LeOpoldstad,
weigeren de zendelingen hunne ver
klaringen te doen in de rechterlijke
onderzoeken, door (fê'bilrgeriijke reel)-'
Iers ingesteld, dit, navolgens de onder
richtingen hun door hunnen bisschop
overgezet
Inderdaad, op 4 September 1911, was
proces-verbaal opgesleld legen een pater,
die één dag en één nacht, een jong meisje
had opgesloten en baar zweepslagen had
doen toebrengen; ten anderen, in 1911,
ontstond er eene vechtpartij tusschen
zwarte boys en soldaten. Zeker pater
kwam er tusschen en deeldeopzijne beurt,
links en rechts, lappen en oorvegen uil.
Ewel, in die twee gevallen, weigerden
de Paters voor hel gerecht te vei schijnen
om onderhoord te worden... zóódanig dat
de minister zelf moest lusscbenkomen om
aan dé missionnarissen te doen verstaan
dal de wet voor iedereen gemaakt is en
door allen moét nagevolgd worden
En al die misbruiken zouden aan de
openbare meenii g niet mogen bekend ge
maakt worden
De heer Vandervelde, handelende zoo
als hij deed, heeft zijn plicht van eerlijk
man gekweten.
Indien men wil dal Belgisch Congo door
de Mogendheden worde geëerbiedigd, is
hel van noode dat de katholieke missiën,
zoo ais de protestanlsche en de andere,
zich aan de algemeene wet onderwerpen.
Wij zijn nieuwsgierig om te welen hoe
de aangekondigde sprekers dergelijke on-
rechlveerdigheden zullen pogen te weer
leggen.
Doch er valt niel eens te betwijfelen dal
zoogezegde huldebelooging ter eere onzer
missionnarissen in Congo in niets anders
zal uitvallen tenzij in eene zuivere poli
tieke betooging.
Immers, de algemeene kiezingen zijn
nabij en daar de priesters zich van nu af
bereiden om er in de hoofdrol te vei uilen,
is hel dan ook nog al natuurlijk dal zij,
met open vizier, in het strijdperk treden.
Men kondigt aandalde Fransche Zusters
genoemd De witte kappen of de Zee
meeuwen hel huis gekocht hebben van
wijlen den heer Declercq, in de Duinker-
kestraal, en zich aldaar zullen vestigen.
Wil men nu eens de samentelling maken
.van de. voorname gebouwen die, in Veurne,
door geestelijke genootschappen worden
gebruikt
De Fransche Zusters, in de huizen van
wijlen M. De Grave, Zuidstraat. Is één.
Andere Fransche Zusters, in het huis
Declercq, Duinkerkesiraal. Is twee.
De Zwarte Zusters, in het gesticht Cu-
velier, Beestenmarkt en Vleeschhouwers-
straat. Is drie.
De Bruine Zusters of Annonciaden, in
de Vleeschhouwersstraal. Is vier.
De Zwarte Nonnen, in de Zwarte
Nonnenslraat. Is vijf.
De Blauwe Nonnen, in de Panneslraal.
Is zes.
Hel Bisschoppelijk Golkgie. zeven.
De Germana. Is acht.
De Tap of S‘ Jozef. Is negen.
Zonder de Zusters van hel Hospitaal en
het Weezenhuis te rekenen, komen we
reeds aan een fatsoenlijk getal voor een
stadje zoo als Veurne.
En zeggen dal men hier nog menschen
aantreft, die durven spreken over die
arme, schamele kloosters en kloosterlin
gen
T Is om te gelooven dal de mensctielijke
dwaasheid onmeetbaar is
Een Koninklijk besluit noemt als notaris
in vervanging van den heer J. Fraeys,des
tijds te Alveringhem, den heer Jozef Sim-
pelaere, die vroeger notaris was te Oosl-
vleleren.
Nogmaals eene loutere politieke benoe
ming
In geheel hel arrondissement Veurne,
zijn er achttien notarissen.
Op die 18, waren er, vóór hel overlij
den van M. J. Fraeys, slechts 4 liberalen.
Dit was nog te veel, voor onze dweep
zuchtige meesters.
Men heeft zich verhaast M. Fraeys, door
een klerikaal van het zuiverste bloed te
vervangendus op de 18 notarissen
van ons arrondissement, blijven er maar
drie liberalen meer over
Zulke rechtsmiskenning gaal alle palen
te buiten.
Dergelijke partijdigheid kan zich maar
op ééne wijze uitleggende klerikalen
zijn overtuigd dat ze, binnen korte weken
Dit blad verschijnt den Zaterdag.- Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieële annoncen 15 c. den drukregel. Reklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
Alle artikels moeten tegen Donderdag avond vrachtvrij en ondo -pokend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
opgenomen. De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
De Annoncen voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Püblicité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
Er zal dus hulde worden 'gebracht
aan de missionnarissen, die de goede leer
aan de zwarten gaan prediken.
Maar... wie deukt er aan, uezeive in
het vervullen van hunne roeping aan
te vallen Niemand
Zelfs niet de heer Vandervelde, die in
de Kamerzitting van 6 December 1911,
openbaar hel volgende verklaarde
Ik heb in Congo verscheidene Paters
Jezuieten gekend en ben overtuigd dal
zij handelen met eene volstrekte belang-
loosheid en dat ze denken dat ze, ten
besten, de belangen van de inboorlingen
en van den godsdienst ter harte nemen.»
Ziedaar hel klaarste bewijs van de vol-
komene rechtzinnigheid van de socialis
tische leider.
Maar... hetgeen hij met duizende goede
redens heeft gelaakt en aan den schand
paal beeft gespijkerd, hel zijn de onver
draagzame misbruiken, tot dewelke tie
zendelingen zich plichtig maken.
En die beschuldigingen, ver van gelo
genstraft te zijn, werden door klerikale
Kamerleden, ja zelfs door den Minister
van Justitie ten groolendcelet chl herkend.
Wal de heer Vandervelde beeft afge
keurd is het volgende
1* De Minister heeft niel kunnen ont
kennen, dat, legenstrijdiglijk aan de de-
creeten, in de missië van Luluaburg,
de paters eene distilleerderij van al-
cohool bezitten
2° Een pater zendeling werd vervolgd
vóór de rechtbank van Coquilhatslad,
omdat hij eenen inboorling had gevangen
gehouden, die, zooals de pater hel be-
weeide, niel den noodigen voorraad in
visch had bezorgd, ten anderen omdat die
geestelijk, een anderen inboorling, bij
handen en voeten had gebonden, daar
deze klaagde dal zijne hut door hel volk
van d“ missië was vernield geweest.
En die vervolgingen zijn niet door
gedreven geweest, ze werden zuiver
en eenvoudig ingetrokken
3° Men heeft niel ontkend dal de minis
ter. een missionnaris bemachtigd heeft
om in Congo terug te keeren, alhoe
wel deze, eerst vervolgd uit hoofde
van moord, werd vrijgesproken, al moe
tende aanzien zijn als niet-verantwoor-
delijk, gezien zijne verstand vermo
gens I
4’ Er is niel ontkend geweest dat een
missionnaris aan een magistraal in Congo
heeft verklaard, dal hij bevel had ontvan
gen de zwarten met de ketens en de
zweep te straffen, voor de inbreuken
betrekkelijk de godsdienstige plich
ten
Plakbrieven zijn hier uitgegeven, waar
bij eene volksvergadering wordt aange-
kondigd in den loop derwelke hulde zal
betoond worden aan de katholieke zende
lingen in Belgisch Congo, en levens pro
test zal worden aangeteekend tegen de
aanvallen waarvan de Jezuieten, in T bij
zonder, bet voorwerp zijn geweest
Bemerken wij eerst dat die oproep de
onderteekening draagt van den secretaris
der klerikale Jonge Wacht, die, denken
wij, staatsambtenaar of beambte is en, in
die hoedanigheid, waarschijnlijk bijzonder
goed geschikt is bevonden geweest, om
eene politieke betooging op louw te stellen.
Herinneren wij inderdaad, dat, onder het
huidig ministerie, de werkelijke politieke
handeling maar aan de lib rale ambtenaars
alléén wordt ontzegd; voor de klerikale
pennelekkers, is zulks integendeel eene
warme aanbeveling.
ADVERTEfimE-BLAD
II
la-
ill.
ig-
ir>
ip.
Mt
ht,
e.
r
9.
ct
1
el-
rel-
Ita-
ioi,
en
I
