VAN VEURNE
s
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Nr 40
86* Jaar.
Je aanstaande Kiezers en de Paters
Zaterdag 9 Haart 1912.
Katholieke
Sociale Werken.
Klerikale Benoemingen
Klerikale Begeering.
Veurne-Brussel.
Het nieuw Schoolontwerp.
Liberale Volksbond van Veurne.
Algemeene Vergadering
Alleman op postNiemand mag ontbreken
Slimmerikken.
Men schrijft in bij Camille DRUNEIN, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
meststoffen, kolen,
1
dal ook straffen Gods, omdat zij slecht ge
stemd hebben?
’t Is kinderachtig en anders niets.
Wij verhopen da’, alle verstandige man
nen die paters eens voor goed zullen uit
lachen met hunnen armen praal; het ge
zond verstand zal zegenpralen en de paters
zullen in hunne kloosters onder hen hunne
uitgevondene histories vei tellen.
Doch is twijfelachtig; want zij zelven
hechten er niet hel minste geloof aan.
syndicaten die de klerikale partij in het
leven roept.
Gij die uw vinger in dien strik steekt,
zult uwe stoff lijke voordeelen duurbeta-
lenuwe vrijheid is er de prijs van. Gij
zult afstand doen van uwe onafhankelijk
heid en als een schaap in de kudde, u door
uwe meesters laten leiden.
Alz.oo verstaan de klerikale» de sociale
werken. Nooit zijn zij oprecht geweest en
nooit kunnen zij hel worden. Ziet maar
wie zij verbond sluiten: met den adel en
de groote grondeigenaaars.
Hetgene zij vandaag voor het volk doen
hadden zij gisteren kunnen verwezenlijken.
Maarzij hebben gewacht tol het volk zelf
het mes op de keel legt.
De ban en de achterban van het kleri
kaal leger wordt op oorlogsvoet gebracht,
met hel oog op den beslissenden aanval,
die hel beslaan van hel klerikalism in
België in gevaar brengt.
Volgens de gewoonte, wordt de gods
dienst van langs om meer in den strijd
meegesleept.
Men tracht den godsdiensligen dweeps-
zucbi der verachterde en weinig geleerde
menschen in ’t spel te zetten, om de stem
men te behouden van kiezers die door de
politieke geestelijken werden gefopt, ont
goocheld als zij zijn door de massa helo
ten welke onvervuld zijn gebleven.
In de steden, tracht men de kleine bur
gers schrik aan ie jagen met hel dood
versleten roode sp<'ok, vergetende dal to
Gent, klerikale ministers, zooals Vande
Vyvere, bondgenoolen waren der socia
listen
Te lande, poogt men de onwetende kie
zers bang te maken voor eene schielijke
dood, voor de martelingen des vagevuurs
en voor de gruwelijkste folieringen in hel
rijk van Lucifer.
Omdat de pastoors te veel werk hebben
met hel overzienl en verknoeien der kie
zerslijsten, het bewerken der kiezers ten
huize, hel ophalen van geld voor den kies
strijd enz. enz. worden in al de gemeen
ten Paters gezonden, gelast aan die brave
kiezers voor oogen te leggen welke mis
daad, ja welke doodzonde het is, voor
de liberalen te stemmen.
Ziehier een staal van de middeltjes
waartoe die paters kiesdravers hunnen
toevlucht nemen
Een landbouwer liet zich overhalen om
voor de liberalen te stemmen; lerugkee-
rende naar huis, werd hij onderweg door
een automobiel overreden; ziedaar zijne
straf.
Een ongelukkige die altijd voor de
katholieken stemde liet zich overhalen om
kandidaat te zijn op de geuzenlijsl. Eenige
dagen daarna op een feestmaal, bleef hem
een brok vleesch in de keel zitten en hij
slikte: nogmaals gestraft.
Ziedaar, onder duizend, de onnoozele
vertelseltjes, waarmede de ongelukkige
kiezers op den buiten schrik ingejaagd
worden.
En dal gebeurt in volle XX' efiu\v!!
En de ongelukken aan goede, onover-
haalbare katholieken overgevallen, aan
klerikale kopstukken overgekomen, zijn
Dit blad verschijnt den Zaterdag. Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieële annoncen 15 c. den drukregel. Reklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
Alle artikels moeten tegen Donderdag avond vrachtvrij en onderteekend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
opgenomen. De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
De Annoncen voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Publioité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
De hedeudaagsche politieke strijd, met
dien van vóór een twintigtal jaren verge
leken, vertoond een gansch nieuw uit
zicht.
Beter onderwezen en door de vrijzinni
ge partij opgeleid is de werkende klas der
groote steden en nijverheid-centrums van
hare politieke i echten bewust geworden
en heeft T algemeen stemrecht veroverd!
Nutteloos do houding der behoudsge
zinder! tijdens dien groolschen strijd te
herinneren. Het is verschrikt door den
storm, dien hare blinde politiek had laten
losbreken, dal de klerikale partij aan hel
Belgisch volk bet vervalschte stemrecht
behoudt, waaronder hel nog smacht.
De uitslag was niet schitterend, maar
voortaan was iets veranderd in het poli
tiek leven: De werkman had een recht
veroverd dal in zijne handen een machtig
wapen wezen zou.
De klerikalen, die de werkende klas tot
daartoe aan haar lot hadden overgehtten,
verstonden dat zij voortaan met haar te
rekenen hadden.
En overal zag men die sociale werken
tot stand komen, die als een lokaas voor
kleine burgers en werklieden dienen
moesten.
Sedert een twaalftal jaren, zien wij ze
overal op onzen Vlaamschen buiten, als
bij looverslag uit den grond rijzen.
Het zijn die bonden van allen aard,
waarvan de leden de toelagen van Slaat en
Provincie ontvangen; hel zijn die coöpe
ratieven en syndicaten voor het aankoo-
pen in T gemeen van
eetwaren, enz...
Zeker vindt de kleine man daar profijt bij.
Maar (er is ook een maar bij). Door zijne
bijireding in deze gilden, onderleekenl hij
een conlrakt; een contrakl dat hem han
den en voelen gebonden, aan zijne mees
ters levert. En die meesters, gij kent ze,
beste lezers. Het zijn de geestelijken ol
hunne goede vrienden, de kasteelheeren.
In meestal die gilden is den pastoor
van rechtswege de waardigheid van voor
zitter voorbehouden.
Kan een betere keus gedaan worden
Wie kan mei meer lijd en vlijt onder
zoeken of al de gildebroeders goed den
bijzondersten slandregel der maatschap
pij volgen. Wie kan beter in hun leven en
in hun geweien snuisteren en zorgen dal
zij zich allen, als goede kristenen van hunne
kristelijke plichten kwijten.
Want dal is de hoofdzakeiijke voor
waarde om de stoffelijke voordeelen der
inrichting te kunnen genietenMen moet
katholiek zijn.
Wij welen, helaas! wal dil beleekenl
den dag van heden: dal is onderworpen
zijn aan hel klerikaal politiek programma.
Een liberaal, die naar de mis gaat, kan
in de maatschappijen niet binnen.
Een katholiek, die voor zijne kinders
eene officie!Ie school kiezen zou, omdat
daar alleen een degelijk onderwijs wordt
gegeven, moei eruit. Een vrijzinnig week
blad lezen is een onvergeeflijk kwaad en
de kringen bezoeken, waar een verdachte
vrijheidsgeest zweeft is onverdraaglijk.
En op die leest passen zij alleen, de
Op 18 notarissen zijn er nog 3 liberalen
in ons arrondissement. En nog van die
drie was er een in bediening reeds voor
1884 en een ander in plaats zijns vaders
benoemd.
Laat ons nu eens de benoemingen on
derzoeken in T jaar 1911 gedaan in de
rechtbanken van gansch België.
Op 135 benoemingen zijn er... 14 libe
ralen. ’t Is schandalig. Eu zeggen dat de
klerikalen op alle lonen roepen dat zij ver
steken zijn. Ze zijn waarlijk te beklagen,
niet waar.
Onder hel ministerie Schollaerl, in de
jaren 1908-1909 en 1910 werden 246 be
noemingen gedaan. Op dat getal zijn er
StT liberalen.
Te samen op 363 zijn er 41 liberalen
hetzij 1 op 10.
Ten gevolge dezer benoemingen ziju ai
de vrederechters van T arrondissement
Altijd komen de klerikalen uit met de
weldaden door hunne regeering aan hel
volk gejond. Ziet eens naar hunne daden,
beste lezers.
1° Wie heeft de hatelijke wet op hel
vergunningsrecht doen stemmen in 1889?
De klerikalen
2° Wie beeft het patentrecht verhoogd
De klerikalen in 1909
3’ Wie heeft er rechten gestemd op hel
vleesch en hel graan
De klerikalen
Wie heeft de rechten op de suiker
doen stijgen van 6 tol 20 millioen
De klerikalen
5° Wie beeft de wel op de persoonlijke
belastingen gewijzigd, derwijze dat men
nu veel meer moet betalen
Nogmaals en altijd de klerikalen
Aan de kiezers zich deze handelwijze te
herinneren, tijdens de stemming van Mei
aanstaande.
Ten einde gemakkelijker en in min lijd,
per spoor den afstand Gent-Veurne alsook
Genl-Nieupoort te kunnen afleggen, heeft
hel bestuur van Staatsspoorwegen beslo
ten zegt men bel ballast dezer lijnen
te versterken om toe te laten zwaardere
locomotieven te gebruiken.
Al de bruggen moeien vernieuwd wor
den.
Tusschen Dixmude en Caeskerke zal
eene dubbele lijn gelegd zijnde eene voor
Dixmude Veurne, de andere voor Dixmude-
Nieupoorl. Op die wijze kan men twee
treinen, een naar iedere stad te samen uit
Dixmude sturen, terwijl nu de eene moet
wachten tol de andere Caeskerke voorbij
is.
Laat ons verhopen dat wij dan eenige
betere en snellere aansluitingen zullen
verkrijgen met bet centrum van hel land.
Wanneer worden deze werken uilge-
voei’4, dat is wal anders?! Want reeds
lang is er gewag van.
En, jammer genoeg, de Staatskas is
ledig; alle nuttige openbare werken moe
ten opgeschorst blijven, daar men van hel
noodige geld niet beschikt om de onder
nemers te betalen
Voortreffelijk bestuur niet waar!
Schollaerl, de vader van «de schoolbon»
werd gedwongen verleden jaar het Mini
sterie te verlaten
Men herinnert zich in welke omstandig
heden.
Wij zegden van dan af: wij,- ijfposilie-
partijen hebben eene schoone zegepraal,
maar laten wij ons door geen schijn be
driegen.
De klerikalen zullen opnieuw probeeren
want hunne politiek heeft voor doel de
triomf van de Roomsch katholieke kerk
en de verplettering van het nationaal,
openbaar onderwijs.
Wij hadden gelijk.
Nu komt M. De Brocqueville met een
nieuw ontwerp op, wal min brutaal of bet
andere, maar niet min gevaarlijk voor de
toekomst van hel land!
De kloosterscholen zonden in een maal
de scholen van den Staal worden, in tegen
stelling met de gemeentescholen!
De kloosterscholen moeten onderhouden
worden door al de laslenbelalers! Dat is
de leus
Hetgeen M. De Brocqueville voorsteld
is hetgeen het land in eene krachtdadige
kreet van verontwaardiging heeft verwor
pen
Wal het land dan niet wilde, zal hel nu
nog veel min laten gebeuren.
De gansche kwestie stelt zich zoo
Wij, oppositiepartijen, willen scholen
inl ichten voor eenieder met hel geld van
eenieder. Zij, klerikalen, willen hei geld
van eenieder voor kweekscholen van kleri
kale kiezers in te richten.
Hel mag en het zal niet zijn
ZONDAG 1O MAART 191%, om 3 ure namiddag, in de herberg
DEN KEIZER, Pannestraat,
DAGORDE: 1° Voorstelling van Kandidaten, 2° Tombola.
Antwerpen klerikaal, alsook deze van
Mechelen.
Indien deze toestand moest voortduren,
zouden wij mogen twijfelen van de noodi
ge onafhankelijkheid en onpartijdigheid
onzer magistratuur.
Iedereen vraagt maatregels tegen het
dure leven.
En wat doen onze slimme ministers?
Zij nemen eenen maatregel belrekkelijk
het vervoer der kolen, waardoor deGent-
sche nijverheid alleen een verlies van
ADVERTENTIE-BLAD
i
