VAN VEURNE
Liberalen Volksbond
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Onzijdig Onderwijs
Hervorming van
’t Belgisch Leger.
Belgie’s Onafhankelijkheid.
Zaterdag 16 Haart 1912.
Nr 11
86e Jaar.
AANSTAANDE KIEZING.
op
van geest en i ijk aan kennis, mannen die
bunnen weg in T leven zelve zullen zoeken
en onder de voogdij van onze hedendaag-
sche meesters niet zullen staan.
Van bet katholiek standpunt kan die be-
redeneering logiek zijn; maar laat ons die
heeren herinneren, dal wij in de twintig
ste eeuw leven en dat hel reeds een tijdje
geleden is, dat wij legen Rome, de vrij
heid'van denken hebben veroverd, want
de schoolkwestie komt ten slotte daarop
neer!
1. M. Vansieleghem
2. Oostende
3. Nieupoort
4. Oostende of
Ghistel
Tegenover al die oneerlijke kiesmidde-
len stellen wij hel stelseléén man, ééne
stem. Wij verhopen dal de werkman zijne
belangen zal verdedigen.
De klerikale dagbladen kunnen niet ge
noeg herbalen hoe er ongelooflijk zal
moeten gewerkt worden, om in de aan
slaande kiezingen niet de nederlaag te
onderslaan. Dit is eene bekentenis dal de
klerikale partij op den boord van den af
grond slaat, waarin de liberalen hen zul
len werpen door hun onverpoosd streven
met woord en daad.
Op onze beurt willen wij de aandacht
onzer vrienden roepen op een punt: de
katholieken, in hunnen doodstrijd, zullen
hoegenaamd alle middelen, eerlijke en
vooral oneerlijke gebruiken om ons aan te
vallen: dwang, broodroof, omkooperij,
preek- en biechtstoel, geld, alles zal ten
dienste slaan onzer tegenstrevers.
Ons grootste wapen tegen al die ver
foeilijke middelen moet beslaan in bel
volgende: Wij moeten doen uitschijnen
aan de brave buitenlieden, aan den werk
man, aan den kleinen burger, hoe de kle-
rikaleu hen altijd als verslootelingen, als
dommerikken hebben aanzien, vermits zij
hun slechts ééne stem hebben willen toe
staan, terwijl zij voor huune pastoors en
paters, voor hunne rijke steunpilaren, drie
zelfs vier stemmen voorbehielden.
De eene man is de andere waard. En
eene partij die vindt dal een burger, om
dat hij bel geluk bad een zak geld in zijne
wieg te vinden, recht heeft op drie maal
zooveel macht als degene die moet zwoe
gen van ’s morgens lot ’s avonds om zijn
brood te verdienen, die partij is onwaar
dig langer ’s lands zaken te bestieren.
IN DEN
:«o»:
Zondag laatstleden werd eene algemeene
vergadering bijeengeroepen met hel doel
de kandidaten van het kanton Veurne aan
te duiden.
Die algemeene vergadering had plaats
in Den Keizer om 3 ure namiddag.
Twee honderd leden van Veurne en om
liggende hadden den oproep van nel be
stuur beantwoord.
De Voorzitter Lesaffre opende de zitting
en kondigde aan dal Middencomileil der
partij besloten had met de goedkeuring
der verschillende liberale Volksbonden
van de plaatsen voor de Kamerkiezing op
volgender wijze tusschen de verschillende
kantons te verdeelen
1. M. Buyl.
2. Oostende.
3. Veurne
4. Dixmude
5. Socialist
5. Veurne
Het Middencomileil had mtl algemeene
stemmen de eerste plaats gegeven aan
onzen dapperen en moedigen volksver
tegenwoordiger M Buyl, die sedert meer
dan 16 jaren op de bres was en met de
grootste krachtdadigheid en verkleefdheid
zijn mandaat had welen te vervullen.
De eerste plaatsvervangende plaats werd
ook eenpariglijk toegekend aan M. Van
sieleghem van Dixmude voor de talrijke
diensten die hij bewees.
De Voorzitter gaf kennis van het regle
ment belrekkelijk de aanduiding der kan
didaten. Hel Bestuur stelt ze voormaar
ook 25 leden algemeene kiezers
hebben hel recht er voor te stellen. De
stemming is geheim tenzij hel getal kan
didaten hel getal plaatsen niet overtreft;
dan mogen de kandidaten toegejuiclit
worden; nochtans hebben 10 leden nog
het recht de geheime stemming te eischen.
Geene voorstellingen hadden door de
leden gedaan geweest.
De Voorzitter verontschuldigde den
eersten Ondervoorzitter M. Glorie, notaris
die de stad had moeten verlaten, en liet
In t voorzitterschap over aan den tweeden
Ondervoorzitter M. Rousseeuw.
M. Rousseeuw verklaart dal hel Bestuur
de twee kandidaturen voor Veurne aange
boden heeft: de eerste aan den heer Voor
zitter Lesaffre en de tweede aan den eer
sten Ondervoorzitter heer Glorie.
Hij is gelukkig te mogen aankondigen
dal die heeren die plaatsen hebben aan
vaard en hij bedankt ze harielijk in naam
van den Bond.
Hij brengt ook eene welverdiende hulde
aan onzen ouden Voorzitter Dokt. Barbier
die gedurende lange jaren kandidaat is ge
weest en onverpoosd heeft gestreden voor
den vooruitgang der liberale gedachten.
Hij vraagt of niemand de geheime stem
ming eischt en daar hel antwoord ontken
nend is, stelt hij voor de kandidaten te
proclameeren
Warme toejuichingen begroeten dit
voorstel en de namen der HH. Lesaffre en
Glorie zijn met groote geestdrift begroet.
M. Lesaffre, in zijn naam en in naam
van M. Glorie, bedankt de leden voor het
vertrouwen die zij stellen in hunne hoofd
mannen en verzekert hen dat zij al liet
mogelijke zullen doen om de liberale lijst
te doen zegepralen.
Van onzen kant voegt bij erbij
vragen wij u ons bij te staan en te helpen
en doel iedereen zijn plicht, dan zal de
uitslag schitterend zijn.
Hij brengt ook hulde aan de heeren
Buyl, Verbeke en aan den ouden Voorzit
ter Dokter Barbier, dewelke ons altijd
voort zijne medewerking zal verleenen.
Hij stelt voor aan de heeren Buyl en
Verbeke telegrammen van gelukwenschin-
gen in naam van den Bond toe te sturen
en na eene welgelukte tombola wordt de
zitting geheven onder de meeste levendig
heid en hoop in de toekomst.
De liberale Volksbond mag fier zijn
over zijn reeds verricht werk want hij
lelt nu reeds boven de 300 leden en van
alle kanten komen talrijke aanvragen.
De toestand is dus lachend.
Allen aan werk
Om zijne lezers den schrik voor onzij
dig onderwijs aan te jagen, gebruikt De
leurnaar het middel, dal van de katho
lieke bladen eigen is.
Eenige volzinnen, met behendigheid
of met listuit de redevoeringen of wer
ken van politieke tegenstrevers gegrepen,
worden samengebracht en alzoo doel men
aan hunne schrijvers T tegenovergestelde
zeggen van hetgeen zij beweren.
Deze manier van polemiek voeren is ge
makkelijk, als men zich lot lezers richt,
voor wie het eene doodzonde is een libe
raal blad te lezen. Wie maar eene klok
hoort, hoort maar ééne klank. En zoo
komt het, dat noch nuchtere zielen, aan
wie hel niet loegelalen is vrij te onder
zoeken, geloven, dat onzijdig onderwijs
hel zelfs beteekent als goddeloos onder
wijs.
Neen, brave menschee, in de officieele
scholen, waarop het gouvernement overi
gens een waakzaam toezicht uitoefent,
kan er geen spraak zijn van een onderwijs
dat tegen de geloofsbelijdenis der katho
lieke ouders stoot.
Tegen de ernstige geesles-opvoeding,
die daar gegeven wordt, kan de dweep
zucht geen beweegrede" inroepen, en
daarom is het, dal zij dat onderwijs met
een leugen bekampen moet.
Maar de weldaden der officieele school
zijn in T land te goed gekend en hel is niet
met schrikwekkende woorden, dal m<*n ze
kan bestrijden.
De geschiedenis van ex-minister Schol-
laerl’s wetsvoorstel heeft hel bewezen.
Het Belgisch volk heeft niet gewild, dat
eene verraderlijke hand op hel onderwijs
van den Staal gelegd wierd en het voor
stel verdween onder den vrijheidskreel
van de overgroote meerderheid der Bel
gen.
Hel onzijdig onderwijs is gegeven bui
len alle geloofsbelijdenis. Hel bereidt hel
kind voor hel werkelijk leven, door het
aanleeren van begrippen, die algemeen
worden aangenomen, opdat zij op vasten
grond berusten. Kan men de kleinen niet
leeren lezen en schrijven, rekenen en den
ken zonder dal daarbij de eene of andere
godsdienstige overtuiging worde gemengd?
Hel volkskind, dat op twaalfjarigen leef
tijd de school verlaat, beschikt waarlijk
niet over te veel school-uren om de ken
nissen op te doen, die hedendaags in alle
vakken noodig zijn geworden.
Willen nu de ouders dal, buiten den
schooltijd, hunne kinders de lessen van
Godsdienst volgen, de gelegenheid is hun
aangeboden.
De officieele school slaat voor den katho
lieken priester open. Hij alleen geeft er de
lessen van Godsdienst en zedenleer
Wat meer is dat voorrecht bestond reeds
onder de schoolwel die het laatste liberaal
ministerie liet stemmen. Maar dan wilden
de bisschoppen er niet van wetende
priester zou zich onthouden, in de hoop de
Staatsscholen te kunnen afschilderen als
scholen van verderf.
Hetgeen de katholieken willen, durven
zij niet rechtuit zeggen. Het onzijdig on
derwijs moet verdwijnen; hel moet ver
dwijnen omdat hel mannen vorml, vrij
Na Generaal Heilebaut van zijne bedie
ning van minister van Oorlog te hebben
afgezet, komt minister de Broqueville op
met eene gansche reeks onbeduidende
hervormingen voor het Belgisch leger.
Waarom? Heel eenvoudig omdat de toe
stand van het leger maar al te erbarmlijk
was, zooals de oppositieleden het deze
laatste dagen klaarblijkend in de Kamers
hebben doen uitschijnen. Ook na 28 jaar
niets gedaan te hebben, komen de veran
deringen uit... eenige weken voor eene
algemeene kiezing, welke nog nooit be-
langrijker was voor de toekomst van
België.
Sedert ik aan het hoofd der regeering
sta, heb ik bet als een plicht aanzien
zoo zegt de heer de Brocqueville,al wat
hel leger aangaat te bestudeeren en on
verwijld de maatregelen te ver-
wezentlijken, waarvan het nut niet kan
betwist worden.»
Zoodus bekent hij openhartig dat sedert
28 jaar door de klerikale regeering niets
voor hei leger gedaan werd. Zoodus be
kent hij dat zijne voorzaten, hetzij Schol-
laert, hetzij de Smet de Naeyer of alle
andere, aan hunne plichten te kort geble
ven zijn.
Gedurende 28 jaar, bleven de opvol
gende klerikale regeeringen doof aan de
vermaningen van de vaderlandslievende
liberalen die belangloos op hel gevaar
wezen, spruitende hieruit dal wij een
leger bezaten dal niet in slaat was, zich
tegen invallen van den vreemde te ver
zetten.
En'lis eerst na dit gevaar te hebben
beseft, tijdens de mogelijkheid eenen oor
log tusschen Frankrijk en Duilschland,
dat de verantwoordelijke ministers de
oogen hebben geopend.
Dat de hervormingen onontbeerlijk wa
ren, niemand zal hel betwisten. Doch het
geen moet gelaakt worden, T is dat al het
geen sedert 28 jaar in de steek gebleven
is, nu al op eens zal moeten gedaan wor
den. ’l Is dat al de uitgaven die gedurende
die 28 jaar hadden moeten trapsgewijze
geschieden, nu in eens uil de reeds uilge-
putle kas zullen moeien komen.
Van waar zal men hel geld halen?
Er is geen zaad in T bakje.
De Staatsschuld die reeds zoo zwaar
het budget weegt zal moeten vergroot wor
den ofwel nieuwe belastingen zullen moeten
geheven worden, belastingen die op burgers
en neringdoeners zullen wegen, zij die reeds
uitgepul zijn door het duur leven, waaraan
de klerikale Regeering de grootste schuld
heeft.
Wanneer hel geldt Belgie’s onafhanke
lijkheid te verzekeren, T is te zeggen de
noodige uitgaven tol ’s lands verdediging
voor ie stellen, dan heeft de katholieke
I
Dit blad verschijnt den Zaterdag. Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
Notarieële annoncen 15 c. den drukivv 1. Reklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
Alle artikels moeten tegen Donderdag avond vrachtvrij en onderteekend toekomen. - Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
opgenomen. De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
De Annoncen voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Publicité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
Men schrijft in bij C.imillk Bin’XElN, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
fr-
1
ADVER
UIE-BLAD
Plaatsvervangende
Werkelijke kandidaten