VAN VEURNE Klerikale Polemiek. Na den Slag. NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT Nr 24 86e Jaar. Zaterdag 15 Juni 1912. OPROEP tot onze Vrienden van den buiten. Was het de schuld van Kartel? stand nut- ie en bliksem bediend. om ditmaal niet neg eens met ’t kruisbeeld te komen schermen. Heeft bet ditmaal ook gelukt >ij vele eenvoudige gcloovige menschen? Zeker! Nog één van nu af te bekampen leugen, liberalen, want morgen wordt hij nog maals aan de lichtgeloovigen opgedischt. Wij vinden hel nuttig, nu de gemoede ren een weinig meer bedaard worden, de bijzondere aandacht der Veurne-Ambach- lers te roepen op de schandalige wijze, waarop de klerikale dagbladen de polemiek gevoerd hebben tijdens de laatste kiezing. Van Brussel kwamen ons alle slag van lasterende schimpdruksels, waaronder de fameuze teekening, die al de leerlingen uil de offlcieele scholen als moordenaars, apachen, Carouy’s en Bonnot’s voorsielde. Maar niet alleen vau Brussel kwamen ons die schandalen af. In onze|streek zelve werden er opgesleld. Zoo is T dal zeker weekblad een supplement, op rood papier gedrukt, uitgaf, één of twee dagen vóór de stemming. Dit supplement is aller partijen onwaar dig, en degene die er het gedacht van op vallen alsook degenen die ervan de verantwoordelijkheid wilden nemen ver dienen de achting niet meer der eerlijke lieden. Een oogenblik terug gekomen tol hel fameus supplement. Het verbeeldt een zoogezegd blad, welke zou bel nieuws van den dag geven 15 maanden na den 2 Juni, indien de kartelmannen het klerikaal mi nisterie hadden omvergeworpen. Volgens dat supplement, zou dan Belgie gansch in vuur en vlam staan, bommen zouden overal ontploffen, de Rente zou nog dalen (als hel nog mogelijk is na 30 jaar klerikaal bestuur) enz. enz. De priesters worden vervolgd, de non- Wie nu het gedacht dezer walgelijke zaak opvatte, is niet moeilijk om vinden; waarschijnlijk dezelfden, die eene dood kist deden vervaardigen, en zich voorstel den dezelve Zondag 11. rond de stad te doen drentelen!!! Die twee euveldaden zijn zoo walgelijk de eene als de andere, en moeten uil den koker komen van ben die de weldaden van hel vrij onder wijs hebben ontvangen. Welk hoog ver nuft!! nummer 10 c. Extrakten 20 c. i’ LM Groote letters volgens plaatsruimte r- - Het land door, schijnen de klerikalen, hoogst tevreden over den uitslag der kie- zingen. Onze triomf is volledig, roepen zij luid op. Wel wal te luid, zullen wij zien. Als wij ons bij het brutale feit van bel stemmengetal ophouden, moeten wij be kennen, dal onze tegenstrevers zijn voor uitgegaan. Maar een leit, om goed le worden ver slaan, moet van naderbij worden ontleed. Dan eerst trekken wij er de beleekenis en Ook wel de les uit. Een politiek verschijnsel is altijd zeer ingewikkeld. Hel spruit voort uit vele verschillende oorzaken. Het zijn die oorzaken, die onzer nederlaag die wij in korte woorden zullen bespreken En nu de kartel-kwestie. Hoe deden de kadodders bun best om hel kartel als een geduchte .- pook af le schil eren, waarvan alles moet worden gevreesd Oprechte liberalen hebben zij daarmée toch zeker niet verschrikt. Het ware om •o wanhopen! Misschien zijn hunne hate lijke leugens als waarheden opgeslikt ge weest in de gemeenten, waar zelfs de eenigzins vrije lieden, nooit een ander -C"d van vrede rheidsprekende In de eerste plaats, vinden wij de stem- wet zelve: het onrechtvaardige meervou dig stemrecht. Hel princiep raken wij van daag niet aan, maar vij kunnen niet na laten van wéér te keeren op de misbrui ken waaraan die wel aanleiding geeft. De kiezerslijsten zijn bijna overal door de vrienden van T gouvernement opge- maakl. In de gemeenten vooral kennen zij alleen de kiezetsen ge kunt denken of daar mannen zijn gevonden aan wij zij gerust drie stemmen mogen schenken Hier ook kunnen wij niet nalaten aan vele onzer poltieke vrienden hunne nala tigheid te verwijten. Hoevele liberalen hebben wij nogmaals door hunne eigene fout van de stembus verwijderd gezien! Hei meervoudig stemrecht, door de klerikalen gefabrikeerd, dient hen alleen. en in al de Postkantoren. meer tot de en getracht 7. .].<r - \bonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjnars; per post 5 fr. - Een numme. iv c. -isxtrakten 20 c. den drukregel. Dit blad verschijnt den Zaten jl. Keklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte. Notarieëb-annoncen 15 c. vrachtvrij en onderteekend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet Alle artikels moeten tegen Donder ag opgenoinen De uitgever heeft het recht artikels te weigeren. nul behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Publtcité, Nieuwstraat, 36, Brussel. De Annoncen voor Belgie en Buitenia ------s.- ikiiuiVF.irv, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, Men schrijft in bij CAMii i ben verraden, wel onder de liberalen rangschikken? Waren meest allen be houdsgezinder! die, zonder vastberadene grondbeginselen achleruildeinzden vóór eene mogelijke verandering in de regee- ringslelsels. En verder, in ons arrondissement zelve, werd in 1910 de strijd aangegaan ook nog eens onder’t regiem van ’t kartel; want de socialisten waren dan op de gemeene lijst vertegenwoordigd door den socialist Coppieters. Wij denken dus dat de politiek van ’t kartel, deze was die ons door de om standigheden werd opgelegd en dat geene andere kon aanbevolen worden. In onze kiesomschrijving in ’t bijzonder, is onze kleine achteruilwijking alleenlijk toe te schrijven aan de schandalige stem- menomkooperijen, waaraan de klerikalen zich plichtig hebben gemaakt, en aan de hatelijke houding der geestelijken, die, in ons dweepzuchtig Vlaanderen, den gods dienstoorlog hebben aangepredikt. nen buitengezet, nieuwe lasten worden ingébracht, op de tabak enz. enz. Walgelijk, hoogst walgelijk gansch hel supplement. Wij herhalen het, de leugens zijn zoo grof, zoo schandalig dat geen eer lijk man zou durven de verantwoordelijk heid nemen van dergelijk schrijven. gekomenHel biel le pas In de vorige kiesstrijden reeds hadden die nienwerwelsche christenen zich met le veel bijval van dien kunstmatigen donder De schandelijke misbruiken, waaraan onze tegenstrevers zich, geheel T land door, plichtig hebben gemaakt, om in de wetgevende kiezingen de overhand le be halen, zijn zóó schreeuwend, zóó wraak roepend, dat hel van nu af vastgesteld is, dat eene ernstige bespreking daarover zal ontslaan in de eerste zittingen van de aan staande Kamervergadering. Wij sturen een dringenden oproep tot al onze politieke vrienden en in T bijzon der lol onze vrienden van den buiten, want in onze buitengemeenten werden de loensche trekken onzer tegenstrevers nog talrijker gepleegd dan in onze stad op dat zij ons alle inlichtingen zouden willen verschaffen die van aard zouden zijn om de lage en laffe middelen le laten kennen, tol dewelke de klerikalen en hunne aan hangers hunnen toevlucht genomen hebben om de meening van hel volk te ver- valschen. Al de bedreigingen, broodrooverijen, omkooperijen moeten aan de schandpaal gespijkerd worden. Onze wakkere en ijverige volksver tegenwoordiger BUYL die nooit vóór zijn plicht achteruilwijkte is bereid helzijne bij le brengen om het bewijs te helpen opleveren hoe de klerikalen den volkswil hebben verkracht. Doch, hel is noodig dat hem al de tige inlichtingen worden verstrekt. Daartoe rekenen wij op de machtige medewerking van onze slrijdbroeders van den buiten. Dat ze, ofwel ten bureele van ons blad, hunne inlichtingen bestellen ofwel dat ze dezelve rechtstreeks opsluren naar onzen dapperen volksvertegenwoordiger M. Buyl Krijgslaan, 102 le Elsene (Brussel). Nog- tans is hel noodig dal alle briefwisselin gen daaromtrent genaamteekend worden. Verders mogen de schrijvers rekenen op de volstrektste geheimhouding. Wij komen eindelijk lot een ander fac tor: de drukking door eigenaars, bazen, en bijzonderen op pachters, werklieden en klanten uitgeoefend. Onnoodig te zeggen, dat dit alleen in de klerikale partij eene algemeene wel is. Die middels stooten te veel tegen bet princiep van het liberalisme om door ons te worden gebruikt Indien daarvan een bewijs noodig ware, zou men het in ’i volgende feit vinden: In I al de kiesomschrijvingen vond men katho lieke leenbriefjes in ov rgroot getal. Te Namen, bij voorbeeld, steeg hun getal tot 30 per honderd der stembrieven. Die werking is zooveel te gemakkelijker geweest, daar de priesters ongemaskerd of zij overal gemakkelijk binnen dringen. Op den builen is hel voor hen overal binnen zonder klinken». Wij gelooven, beste lezer, dal daar de bijzonderste oorzaken zijn der klerikale overwinning. Zij berust in gelijke mate op de onrechtvaardige kieswetten, op de on wetendheid, op de drukking en op het geld dal alle Goden heeft onttroond Zij mogen er lier mêe zijn I Onze vrijzinnige princiepen blijven recht ondersteund door alle iieoen, die den stof- felijken welvaart van alle klassen betrach ten en nooit zullen toelaten, dat hunne persoonlijke vrijheden worden vernietigd. Na de kiezing, hoorde men de meening uitdrukken dat, indien de liberalen ver slegen werden, dit toe te wijlen was aan deze omstandigheid, dat ze met de socia listen op gemeene lijsten hadden ge streden. En die denkwijze was zelfs door velen bijgetreden. Nu dat de eerste ontroering voorbij is, kan men koelbloediger den toestand be- oordeelen. En wat spruit er uit dit nader onderzoek Eerst valt er op le merken dat hel, dank aan 'l kartel is, dat een zetel is ingewonnen te Soignies, waar de klerikaal Gravis buiten wordt gekegeld. Is hel uil oorzaak van 't kartel dat we de zetels hebben verloren in Limburg, te Nijvel of te Kortrijk? Neen; want, in deze twee laatste arrondissementen, is het juist nog eens, dank aan 't kartel, dat vroeger de liberale representanten May en Van Leynseele werden gekozen; en in Limburg werd in vorige kiezingen geen kartel gesloten, even zooals nu. Te Antwerpen hebben we, wel is waar, eenige stemmen verloren. Te Brussel ins gelijks, alwaar nogtans de liberalen en de socialisten met afzonderlijke lijsten voor uit kwamen. Doch mag men die kiezers, die ons heb. Het zal misschien min de goesting val len van de schrijvelaars dier lastertaal, wanneer wij, binnen 15 maanden, eens de euveldaden en hooge feilen van het kleri kaal ministerie zullen aanhalen, wanneer wij aan de Veurne-Ambachters de nieuwe belastingen zullen laten k nnen welke het klerikaal gonvernement, van nu tol dan heeft moeten inbrengen om hel kolossaal tekort aan le vullen, welke in de Staats kas bestaat, en ook om jaarlijks de beloof de 20 millioen le kunnen betalen aan de kloosters, die met al hunne macht de klerikale kandidaten hebben ondersteund. Dat goed werk verdient belooning, niet waar 'voord hooren, dan hel woord en broederliefde der waai' Politieke priesters! Er moet dus in 't vervolg landlieden worden gegaan en getracht te doen verslaan dat het kartel op gemeen- zamelijke punten van bet liberale en van het socialistische programma berust. Alle hervormingen die een liberaal gouverne ment alleen zou uilvoeren kan het zonder de stemmen der socialisten tot komen. Het is nog.eens het geval te zeggen: dat de macht der klerikalen, de macht der duisternissen is. Hoe minder het volk wordt ontwikkeld, hoe gemakkelijker men het bedriegt en onder den voel houdt. De geloofskwestie ook al is op bet tapijt kon niet anders, hoewel had Innht ADVERTENTIEBLAD «iiin loot Innht w.-ijJ ->J- -r- - - Wnnht mnnr

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1912 | | pagina 1