I
I
I
CONSCIENCE
Bij de Oud-Soldalen.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
i'i
■I
Belangrijke
Verklaring.
Geldaftruggelarij
HULDE
Hoe deftig!
86e Jaar.
Nr 35
17 Augu'ti Ï912.
Zaterdag
Stemrecht en Meiden.
De Strijd voor
Algemeen Stemrecht.
Hij leerde zijn volk lezen.
du predikant Roche
F
redevoeringen
dat eens wisten
avond vrachtvrij en
opgenomen. L
het Algemeen
daarom gebieden
worden is de
romans, is de
Ja
den
de kiezing is voorbij en de aap komt uit
de mouw.
De Belgische Rente, die voor de kiezing
87 fr. stond, is plotselings gedaald tot 80
frank.
En de onnoozele snullen die alles ge-
looven wat de klerikalen schrijven, zijn
eens te meer gefopt
De klerikale Regeering, die voor de
kiezing nog pochte op 220 millioen frank
boni, is thans verplicht 300 millioen
frank te leenen om uit Iiare
schulden te geraken.
Die leening, uitgegeven aan 4 l. h., is
de onvermijdelijke daling van al de gelijk
staande fondsen. De bezitters van fondsen
die voor de klerikalen hebben gestemd,
mogen dus een loflied zingen te hunner eer.
Thans ziet men hoe eerlijk onze strijd
was; al wat we zegden of schrev’en over de
slechte klerikale Regeering was dus nog
verre beneden de waarheid de feiten be
wijzen het ten overvloede.
De klerikalen, integendeel, hebben u op
alle manieren bedrogen. Al» wij de waar
heid schreven werden wij uitgescholden
voor leugenaars en discipels van Bonnot.
De klerikalen hebben door de kunstma
tige s'ijging der Belgische Rente, eenige
dagen voor de kiezing, het volk bedrogen
en aftruggelarij gepleegd. Zij wisten dat
de Staatskas ledig was en 300 millioen
moesten leenen. En toch fopten zij het
volk!
Schande over die bedriegers!
Op Zondag 4 Augusti 11. vierden de
Genlsche klerikalen hunne zege van
den 2 Juni.
Op het banket legde de heer Minister
van Justicie Carton de Wiart, in naam der
regeering, de volgende verklaring af, be-
trekkelijk de schoolwet: De Broqueville.
In zake onderwijs zullen wij ons pro
gramma ten uitvoer brengen.
De vrijheid van den huisvader zal ge
waarborgd worden zonder dat er moge
lijkheid zal bestaat voor de openbare
macht, zich in de plaats van de ouderlijke
macht te stellen
Bij den eersten aanblik schijnt die ver
klaring nog al dubbelzinnig, doch voor
iemand die tusschen de regels kan lezen
is zij zeer duidelijk en doet ons zien, waar
heen de zoogezegde gematigheid van sieur
de Broqueville ons leiden wil
Antiklerikale vrienden, gij zijl in tijds
verwittigd en kunt er de noodige maat
regelen toenemen.
schaamde zich niet zich
j te midden der lie-
nonnen verjagen en
in hunne scholen
zijn, en met eene wellelijke vrouw, ware
heel iels anders
Nu, ’t is waar ook, hel gebeurt toch
zóó zelden, dat er pastoorsmeiden ver
huizen
Hoe komt dat
Ja, vraag hel hun ’tien keer
H
Vóór de kiezing schreven de klerikale
bladen dal de daling der Belgische Rente
slechts tijdelijk was en dal deze daling de gelegenheid der vereering die u te beurt
hel Koninklijk besluit, in date 21 Septem
ber 1911
Deze vereering hebt gij te danken, ge
achte Medebroeders, aan hel voortdurend
werken der heeren Schoullelen, voorzit
ter van hel Bondgenootschap der maat
schappijen van oud-strijders 1870-1871 en
den betreurden heer Leo Chomé, stichter
onzer maatschappij en die helaas, te mid
den zijn streven, uil ons midden ver
dwenen is, vooraleer de vruchten van zijn
werk te zien.
Laat mij toe hier hulde te brengen aan
deze bijzondere vrienden die met eene on
bedwingbare krachtdadigheid en eene bij-
schuld was der anli-klerikalen, die door
hunne valsche lijdingen hel Belgisch kre
diet hadden geschokt.
België, zegden de klerikalen, zwom in
hel goud en in den overvloed. En om aan
dit gezegde een schijn van waarheid te
geven, kocht de Regeering al de Belgische
Staatsrenlen op, zoodal deze van 83 fr.
tot 87 fr. klommen. Vele sukkelaars lieten
zich bedotten en kochten Staatsrenlen bij,
terwijl de Regeering zich spoedde hare
Renten te verkoopen aan die lichtgeloo-
vige lieden.
Maar nu komt loontje om zijn boontje;
klerikalen willen van
weten en
de chrislene vakbonden niet mede
dien rechtvaardigen strijd,
i de chrislene werklieden
die kluchtspelers laten foppen
Sedert er sprake is van algemeen stem
recht, met bijvoegelijke slem voor ge
trouwde lieden, wordt er in al de pasto
rijen van heel Belgie van niets anders
gesproken dan van die tweede stem
Gij zult zeggen noch pastoors, noch
onderpastoors zijn getrouwd, wat kan
het hun dus sc elen? ’t is waar, maai
nu rekenen al die mannen der eeuwige
zuiverheid daar op, dat de paus hun zal
toelalen in het huwelijk te treden, om
zooveel te meer kiezers te hebben.
Hoe een simpel kiesstelsel nog goede
gevolgen kan hebben Ja, deze wel zou
er kunnen doorgaan.
Ten ware de geestelijken liever voort
eene meid hielden die kunnen ze nog
wegzenden, als ze dezelve moe geworden
betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
0 c Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
e'l onderteekend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
viaar)deren) worden ontvangen door het Office üe Publicité, Nieuw straat, 36, Brussel.
Belaie en Buitenland 'behal' e de oeta
De Aitnoncen ---- Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
-- Mel, „hrüft in bil
Hij wordt voorbereid.
De socialistische werklieden richten
zich op bijzondere wijze
Uit Frankrijk, Duitschland, Engeland,
van alle kanten komt hulp voor den groo-
t<? HetXmokratisch Europa heeft de oogen
op het kleine Belgie gericht.
Zal het recht zegevieren
indien de strijd kalm er, vaslbera-
wordl geleverd.
Het volk wil algemeen stemrecht.
Ook de liberale partij neemt eene zeer
beslissende houding aan: Zij ook
drog hare mandaten heeft veroverd
Zoo “ja'Van'" ouden de ne.olgeo voor
OI1S leger bezielt, want reeds hebben
SX, in Him. nldekn—P'-n
gehad.
Intusschen hebben de
ten eene t
algemeene
politiek is.
De ld-
slemrecht niet
zü aan
te doen aan
Hoelang zullen
zich door t-
AAN
Veel is er deze dagen over onzen volk-
^chrijvor gezegdde grootste dagbladen
lebben den man en zijn onvergelijkelijk
werk geprezen;in gansch’t vlaamscbe land
•o steden en dorpen, wordt hij herdacht;
deze week hebben de beste redenaars,
onze geleerdste taalkundigen zijnen lof
ongesproken en zijne nagedachtenis doen
herleven doch schooner hulde zal men
hem niet brengen:
Hij leerde zijn volk lezen
He omvang van zijne werken is ontza-
Kt'lijkgeen enkele aard van letterkunde
bleef hem vreemd. Maar wat niet ge
noeg in 'i licht gezel kan J*
sentimenlale zijde zijner
v'‘rheerlijking der edelste gevoelens die
uil al zijn- boeken straalt —Geen hoekje
onz-’s li.irit’n of hij heeft het doen trillen,
geen ed, Ie g< i|:’chte of hij heeft ze glan
zend doen schilleren, geen van ’smenschen
schoonste, rijkste gevoelens of hij heeft
het opgehemeld.
Hebben onze jongelingsharten niet van
aandoening, van fierheid geklopt bij het
lezen zijner vaderlandslievende romans
Wie van ons heeft hij niet lot de erkente
lijke liefde onzer voorouders opgebracht,
•Oen bij ons den groolschen strijd onzer
Vlaamscbe trotsche gemeenten zong,
strijd voor verlossing van vreemdq over-
heerscliing, ,’voor verlossing van dwang
van adelheeren en prinsen, slrijrJ voor
vrijheid en volksontvoogding.
Onmeedoogend bevocht hij de driften
die het volk vernederen en onteeren,
schande riep hij over slechte zeden, strijd
voerde hij tegen dronkenschap doch,
zijn zedt^lijke invloed is meer te danken
aan de meesterlijke wijze waarop hij de
liefde, dt‘ reine edele liefde ophemelde.
Zijn z<idelijke invloed is bijzonder te wij
len aan de onovertrefbare bladzijden,
waarin hij hel schoonste, bel zoetste en
tevens het hevigste aller gevoelens be-
wierrookt, de bladzijden waar hij de
moederliefde uitschildert op zoo’n aan
doénlijke wijze, in zoo heerlijke woorden
dat bij 't lezen hel hart in
jaagt en ieders oog een
Cousci'oce was een
natuur; iedere
sche gewesten
eens schilders.
Conscience was ‘volksgezind en volks-
lievendzijne romans zijn allen verheer
lijking van vlaamscbe taal en reine vlaam-
sche zeden; uit allen spruiten als uit mil
de bronnen edele zedelessen bestemd tot
verbetering, verzedelijking, verheffing
zijns volks.
Eu T is omdat hij een groot vader-
lander.een overprijsbare zedeleeraar was,
dat hij een echte overtuigde volksvriend
was, dat alle Belgen zich moeten en wil
len aansluiten bij de hulde die zijne nage
dachtenis gebracht wordt ter gelegenheid
zijns honderdsten geboortedag.
karton-demokra-
dagorde gestemd waarin zij de
werkstaking afkeuren omdat
fUt blad verscli/nt den Zaterdag. Abonnementvoorop
Notarieële «nnoncen 15 c. den drukregel.
Alle artikels moeten tegen Donderdag l
Voor de derde maal op weinige weken
is boofdminister de Broqueville op hee-
terdaad van leugen om belerswille betrapt.
Ondervraagd door een Franschen dag- J
bladschrijver over den uitslag der verkie-
zingen, heeft sire de Broqueville verklaard
dat de Regeering, wegens hare overwin
ning in de verkiezingen, de gelukwesnehen
ontvangen heeft van een groot-rabbijn der
Israëlitische kerk en van den predikant
Rochedieu, voorzitter der Synode en der
Protestansche kerken.
De groot-rabbijn van België heeft eene
krachtdadige logenstraffing itegen die be
wering afgekondigd en
dieu laat eenen brief openbaar maken,
waarin hij uitdrukkelijk verklaart nooit er
aan gedacht te hebben den klerikalen mi
nister geluk te wenschen, daar de Pro
testanten zich in hun tempel aan de poli
tiek niet gelegen laten.
Minister de Broqueville is zich onlangs
gaan uitrusten in Frankrijk; er bad zelfs
een groot, diner plaats en i
werden uitgesproken.
En de minister
verheugd te gevoelen
den, die paters en i:
Bonnot’s en Garnier’s
kweeken.
Dal de boeren
Zondag laatst, na deel genomen te heb
ben aaa den inhuldingsstoet van den heer
senator de Spot, als burgemeester dezer
stad, werd deze omstandigheid waarge
nomen om eene buitengewone vergadering
te houden bij den Bond der Gewezen Sol
daten van Veurne-Ambacht om hulde te
brengen aan de gedecoreerden van 1870-
1871.
Bij de opening der zitting, worden de
leden die vereerd geweest waren met het
eereteeken van 1870-1871 uitgenoodigd
vóór het bestuur te komen plaats nemen,
alwaar de dd. secretaris, de plaats in
nemende van den heer Voorzitter De Bois,
die insgelijks met decoratie vereerd was,
de volgende redevoering uitsprak:
Geachte Voorzitter,
Geachte Medebroeders.
Ik ben fler en gelukkig, hier in deze om
standigheid de tolk te mogen wezen van al
de medebroeders, om U onze beste, onze
innigste gelukwenschen aan te bieden ter
valt als strijders van 1870-1871, ingevolge
waar
itscliildert op
den boezem
traan ontvliedt,
bewonderaar der
beschrijving onzer Vlaam-
is als hel kunstgewrocht
‘volksgezind
zijn
«H
I
3VM
I
