II
PHILE P00RE
Jong öijJöflflen öud öij Oud
Blijspel met zang in één bedrijf.
i
Leger-herinrichling.
VAN VEURNE
Bescherming van
den Kleinhandel.
Tooneellief hebbers
e
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
86e «laar.
ZONDAG 20 OCTOBER 1912,
om 5 1/2 ure ’s avonds,
VERTOONING
met de medewerking der Tooneelspeelster
JEANNE V’LEMINCKX, van Brussel.
J
n I
Zaterdag 19 October 1912
In ’t Willemsfonds.
Maar hel
Algemeen Stemrecht.
Snippertjes.
Gaat morgen allen naar het prachtig
tooneelstuk PHILE POORE zien, opge
voerd in Stadsschouwburg.
Wie ontbreekt zal het zich beklagen.
ALLEN ER NAAR TOE
i
Nr 42
'i
SCHOUWBURG VAN VEURNE.
y
lies enden weg.
Laat ons honen dat, onder den drang
van de meerderheid der kiezers, zoowel
libeialen, socialisten als katholieken, het
klerikaal gouvernement zal toegeven aan
de eischen die gesteund zijn op billijkheid
en rechtvaardigheid.
inlijstingen, likeurstoke-
papierwinkels, suiker-
aan
moeten
bijsprin-
|4
I
I
Maatschappij van Rnelorica.
Pregrnrnnia
Drama in drie bedrijven.
De Vertooning zal eindigen vóór 10 ure.
Zie de aflichen.
Hi
Notarieöle annoncen 15 c. den <1 rul< regel. Reklamen 50 c.
Alle artikels moeten tegen Donderdag avond vrachtvrij en onderteekend toekomen,
opgenomen.
[)e Annoncen voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office
Men schrijft in by CAMIIXE nilLW:!*, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne,
Gezien de woorden uitgesproken door
den heer Pary op het Congres van den
Katholieken Volksbond die de weerspie-
ling zijn van de gedachte die bij de katho
lieke arbeiders heerscht, zou men van
minister de Broqueville mogen verwach
ten, dal hij het land eene algemeene werk
staking zal sparen die noodlottig zal zijn,
zoo voor grooten, als voor kleinen.
De kwestie van zuiver algemeen stem
recht moet in ’t kort haar oplossing krij-
Zondag laatst was de Veurnsche af-
deeling van hel Willemsfonds voor het
eerst bijeengeroepen lot een Concert-
Voordracht.
Veel, zeer vele leden waren opgekomen,
vooral vele damen en jufvrouwen.
Als spreker trad op de heer Voorzitter
DOKTER BARBIER, die ons de Geschie
denis van de Veurne-Ambachtsche Zeekust
verhaalde. Met eene ongemeene kennis
De katholieke Belgische Volksbond heeft
eenige dagen geleden te Namen eene alge
meene vergadering gehouden, waar de
kwestie van het algemeen stemrecht be
sproken is geworden.
Het klerikaal dagblad
geeft in dezer voege
Indien men de klerikale gazellen moet
gelooven gaal ons lekker ministerie een
nieuw ontwerp van leger-inrichting neer
leggen bij de opening der Kamer.
Men zou nu twee zonen per huisgezin
doen soldaat worden. Men zou de solda
ten niet meer betalen, enkel deoudeis
die in de armoede verkeeren zouden nog
15 fr. per maand ontvangen, de soldaten
krijgen niets meer.
Nochtans zou dit nieuw leger nog 6 mil-
lioen per jaar meer kosten van onderhoud!
En men zou voor 1OO millioen nieu
we forten bouwen, wapens koopen enz.
De diensttijd wordt niet verkort.
En zeggen dal de klerikalen zoo scherm
den met den frank daags die zij aan de
soldaten gaven en er zoo op stoeften dat
zij maar een jongen in ieder huisgezin
namen. Nu is de kiezing voorbij, en zij
nemen twee jongens en den frank wordt
afgeschaft.
En wij zullen eens in onze zakken mo
gen schieten om die 100 millioen te be
talen.
En dan zullen wij nog een mank leger
hebben dat op niets zal trekken.
Hoe lang nog zullen die volksbedriegers
onze, buitenlieden voor den aap houden?
Kiezing. Zondag laatst hadden
gedeeltelijke gemeenlekiezingen plaats te
Dinant en te La Bouverie.
Te Dinant werd de Liberaal gekozen
met 164 stemmen meerderheid; te La
Bouverie bekwam de Liberaal 1612 stem
men tegen 1139 gegeven aan den kandi
daat der Socialisten.
Dus twee liberale zegepralen.
M. Beernaert, de klerikale Staats
minister stamde af van eene echte liberale
Oostendsche familie. Na zijn studiejaren
te Leuven, en zijn proeftijd bij den toen
vermaarden advokaal Dolez, een liberaal,
voorzitter der Kamer, begon hij in 1859
zijn loopbaan als advokaat bij het Ver
brekingshof. Hij was toen zelf liberaal en
behoorde zelfs tot den beheerraad van de
Etoile Beige, maar speelde geen rol in de
politiek.
Zeven jaar later werd hem door Malou
eene plaats in het katholiek ministerie
aangeboden; hij aanvaardde ze, en nam
dan eerst eene besliste politieke houding
aan in de katholieke partij.
Oorlog. - Over eenige dagen heeft
Montenegro den oorlog verklaard
Turkye. Volgens overeenkomst
Servie en Bulgarie, Montenegro
gen; men denkt dat Griekenland er zich
ook zal bijvoegen.
De groole mogendheden hadden slap
pen aangewend, om de botsing te beletten.
Nu zullen zij pogen de uitbreiding des oor-
logs aan geheel Europa te vermijden.
I Zoolang de klerikale Regeering aan het
I bewind is, heeft ze nooit iets gedaan ten
I gunste van den kleinhandel. Dal is een feit
I welk niet te loochenen is.
I Destijds rezen zooveel klachten langs
I alle kanten op, dat de klerikale Regeering
I onder den drang der openbare meening,
I eindelijk een algemeen onderzoek bevool.
I Met veel omhaal van woorden en be-
I slissingen werd dit onderzoek ingesteld.
I De eerste daad van het klerikaal gouver-
I nemenl was natuurlijk aan sommige poli-
I tieke vrienden vetbetaaldepostjes te geven.
I Doch, op ernstige wijze werd niet uitge-
I zien naar doelmatige middelen, waardoor
I de toestand van de kleine burgerij en der
I neringdoeners zou kunnen verbeterd zijn
geworden.
Het onderzoek bleef onvolledig.
Trouwens, hoe kon hel anders? Om de
I redenen na te gaan, die hel verval van den
I kleinhandel voor gevolg hebben, zou er
I eene volledige statistiek moeten opge-
maakt zijn van de ontelbare bedrijven, die
in de kloosters uilgeoefend worden, of
door kloostergeid worden in ’t leven ge
houden. Voor het laatste punt zou het ten
andere moeilijk geweest zijn die statis
tieken op te maken.
De kloosters welen de schatten die zij
bezitten onder vorm van roerende goede
ren, geld, actiën, enz. zóó behendig te
verbergen en aan alle navorschingen te
onttrekken, dat het onderzoek te dien op
zichte zeer weinig aan ’t licht zou bren
gen, alhoewel het voor niemand een ge
heim is dal er in alle stadswijken, in alle
dorpen en gehuchten, winkels van allerlei
soort opengehouden worden, lot nadeel
van de neringdoeners en voor rekening
van de schatrijke kloosters, die zooveel
millioenen uit de openbare kassen weten
te pullen en Jer ons nog veel meer zou
willen doen uitzweeten, zooals onlangs
nog bleek uit het voorstel der nieuwe
schoolwel. Voor wat betreft de bedrijven
uilgeoefend in de kloosters, daarvan zou
de statistiek gemakkelijker te maken zijn.
Het is genoeg geweten dat er in de
kloosters brouwerijen, bakkerijen, slach
terijen, schoen- en kleermakerijen, weve
rijen, kant-, korset- en handschoemake-
I Le Patriote
geeft in dezer voege verslag over de rede
voering uitgesproken door den heer Pary,
een der bijzonderste inrichters van de
Krislene Werklieden-Syndicaten.
In de nijverheidscentrums wordt de
algemeene werkstaking voorbereid. Op
Maandag wordt er niet meer verlet; veel
geld wordt van de spaarkas terug ge-
trokken en hel alcoolverbruik is veel
verminderd; zoo weinig aankoopen mo-
gelijk worden gedaan. Dat alles laat
voorzien dat de algemeene werkstaking
ernstig wordt voorbereid.
Wal is onze rol
Aan ons behoort het de openbare
meening voor te lichten en de rampen
»aan te toonen die uit de werkstaking
zouden voortspruiten. Wij zijn aan onze
werklieden den steun en hulp verschul-
digd tijdens de kwade dagen die hen
bedreigen. Laat ons het openhartig zeg-
genDe katholieke arbeiders uit onze i
nijverheidscentrums zijn partijgangers
van het zuiver algemeen stemrecht
Ziezoo nu weten we’t ineens. Een der
leiders van de katholieke werklieden
beweging verklaart onomwonden dat de
katholieke arbeiders voorstaanders zijn
van bet algemeen stemrecht en uit zijn
verklaringen blijkt duidelijk dat de kleri
kalen hunne partijgenooten tijdens de
dagen van tegenspoed die een algemeene
werkstaking onvermijdelijk na zich moet
slepen, zullen steunen.
Wat zal de rol van de klerikale regee
ring zijn Zal zij bij de heropening der
Kamers die verklaringen afleggen welke
noodig zijn om aan de rechtmatige eischen
van al de arbeiders voldoening te geven
en aldus de algemeene werkstaking te I
voorkomen waarvan de gevolgen niet te I
voorzien zijn I
den Zaterdag. - Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjpars; per post 5 fr. Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel.
Dit blad verse hj - 1 Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
L.:._Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
-de Publicité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
en in al de Postkantoren.
1 rijen, boekbinderijen, boekdrukkerijen,
fabrieken van inlijstingen, likeurstoke
rijen, boek- en
goedwinkels, enz., bestaan.
Voor de zwaarbelaste neringdoeners
zou het nuttig wezen te weten tot hoever
bij deze bedrijven de handenarbeid ge
ëxploiteerd wordt van de in deze kloosters
geplaatste weezen, ouderlingen, en zelfs
ziekelijken en krankzinnigen, waarvoor
deze kloosters rijkelijk betaald worden
gen: door het geweld dus of langs vrede- uil de openbare kassen. Tot hoever onl-
- vangen deze menschen eenig loon voor
hunnen arbeid, ol zijn deze loonen niet
zóó schandalig laag dat de loonen van
andere arbeiders builen de kloosters er
door lijden en dal alle concurrentie van
de neringdoenden onmogelijk gemaakt
wordt?
Hel onderzoek door de klerikale Regee
ring bevolen, leverde dus niet den mins
ten uitslag op, daar over dit alles geene
rekening gehouden werd, zoo min als van
de boerenbonden, die den kleinhandel op
den builen dooden.
In eene der laatste Kamerzittingen leg-
1 den MM. Franck en Vekemans een wets
ontwerp over het krediet ten gunste van
den kleinhandel néér, dal, indien hel
gestemd wierd, onschatbare diensten
aan den kleinhandel zou bewijzen.
En wal deden de klerikalen?
Toen bet wetsvoorstel werd neergelegd
werd hel naar de Commissie verzonden, i
waar hel zal wel blijven; want de kleri- I
kale Regeering is den kleinhandel niet
genegen.
Kloosters bevoordeeligen, die eene doo-
dende concurrentie aan den kleinhandel
doen, dat is de leuze en de bedoeling van
onze klerikale kopstukken; dól zal altijd
hunne bedoeling zijn, vermits de Regeering
feilelijk afhangt van de kloosters, die er
alle belang bij hebben dal de kleinhandel
achteruit ga.
-
i
i i
I
'i
V
r
-1
GEVOLGD DOOH
ADVERTENTIE-BLAD
■■■ut wiwnni~i -r~rnrnTT~r:^~ wtöanra-HOiT#,.'■osMEWEsaai
A
