VAN VEURNE
I
2e Concert-Voordracht
lie Liberale Dagorde.
p
Belgie eo de Oorlog.
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
BERICHT.
Een flink bestuur.
I/*
I
j l'
Willems-Fonds.
Zaterdag 9 November 1912.
Nr 45
86e Jaar.
Hel Klerikaal Onderwijs
geklopt.
Katholieke Geschenken.
1
lieden lot einde
liet Algemeen Stemrecht
N. G. A.
i ver
klaar en zoo
Het is noodig terug te keeren op de
uitslagen van den wedstrijd van het mid
delbaar onderwijs waarover wij reeds
gesproken hebben.
De klerikale pers wist niet hoe zich uit
den slag te trekken; ze beweerde dat in
sommige vakken de colleges niet meedoen
(de druiven zijn te groen) ofwel herkende
dat zij in natuurlijke wetenschappen voor
d’officieele scholen moeten onderdoen.
Wij willen thans bewijzen dat zelfs
buiten scheikunde, aardrijkskunde, teeke-
nen, physica en zoo meer, de uitslagen
van den algemeenen wedstrijd een klopping
van belang zijn voor de klerikale scholen.
Voor hel fransch, oude humanileiten
rhelorika, behalen de officieele scholen 27
benoemingen, de colleges 8. In ’t vlaamsch
en men weet dat in ’t vlaamscbe land
de meeste colleges zijn terwijl de officieele
gestichten er zeldzaam zijn behalen de
laatste toch 10 benoemingen tegen 20. In
Duitsche taal, 1 officieele benoeming.
Voor de tweede taal, Vlaamsch opstel,
hebben de officieele scholen 12 benoe
mingen, de colleges 4. In Duilsch opstel,
de officieele scholen 7, de colleges 0. In
Fransch opstel, de officieele scholen, 22,
de colleges 0.
In de tweede klas der oude humanitei-
ten Fransch, Vlaamsch en Duilsch, eerste
en tweede taal en derde taal, Duilsch of
Engelsch, behalen de officieele scholen te
zamen 114 benoemingen tegen 55 aan de
colleges.
Voor Rhetorica der moderne humani-
leilen (vereenigde sectien) hebben de offi
cieele scholen, 123 benoemingen, de col-
les, 0. In de handels- en nijverheidsaf-
deeling, 19benoemingen en decolleges 0.
In hel tweede der moderne humanitei-
len, 130 onderscheidingen voor de offici
eele scholen de colleges, 0.
Tezamen: officieele scholen, 465 be
noemingen en de colleges, 77.
Wat zal de klerikale pers nu uitvinden
om de nederlaag harer scholen te ver
bloemen?
Vóór de kiezingen van 2 Juni 11. bewe
zen onze liberale vrienden, met cijfers in
de hand, dat de klerikale regeering niet
alleen de openbare schatkist ledig gemaakt
had, maar dat ze schulden op schulden
gestapeld had, en ons land regelrecht naar
den afgrond voerde. Maar de klerikale
kiesagenlen schreeuwden bij hoog en bij
laag dal de finantieele toestand van ’t land
schitterend was, dal de regeering groote
besparingen gedaan bad en dal hel budget
overliep van boni’s.
Maar de waarheid is wal anders
Pas de kiezingen voorbij of de klerikale
regeering ging uil leenen; zij vroeg de
bagatel van 300 millioen, niets meer.
Maar de financiers, die zooveel vertrou
wen in de klerikale boni’s niet hebben,
lieten onze ministers in den steek en de...
300 millioen zijn helaas nog niet gevon
den.
Nu zoeken onze spaarzame ministers
Dit
Notarieöle annoncen
Alle artikels moeten tegen
jij
Onnoodig te herhalen, dal het krediet
van Belgie, dank aan hel klerikaal bestuur
fel aan T zakken is.
Op den vreemde wil men van de Bel
gische Staatswaarden niet.
In ons land zelf is de burgerij zoo ver
vaard van de Belgische fondsen, dal zij
ze niet meer durfi verkoopen uit vrees van
nog eene grootere daling teweeg te bren
gen.
De klerikale staatsambtenaren doen al
wal mogelijk is, om de menschen af te
raden de Belgische waarden te verkoopen,
ten einde ze nog wat te houden aan den
koers van 80 fr.
Wie vermag uit te rekenen welk verlies
die daling daarstell voor werkman en
kleinen burger? Dit verlies cijtert met
miljoenen.
Wat meer is, hel ministerie heeft sedert
lang, de maatschappijen van ouderlingen
bijstand verplicht hunne spaarcenten in
Belgische fondsen te plaatsen.
Zouden onze klerikale confraters ons
niet kunnen zeggen, op hoeveel dit verlies
komt, alleenlijk voor de maatschappijen
van ouderlingen bijstand?
Mocht men dit verlies kennen, vele
oogen zouden open gaan, en men zou de
verdiensten van het huidig beheer kunnen
oordeelen naar waarde.
Noemt ons een land, dal beter be
stuurd wordt dan ’tonze! riepen de kleri
kale gazetschrijvers.
En wij antwoorden:
Noemt ons een land, waarvan^ de
Staatsfondsen, zoo dapper als de onze, den
dieperik ingegaan zijn.
De personen die aan Mr BUYL iels mede
te deelen of te vragen hebben, worden
verzocht zich lot hem te wenden op hel
volgende adres Ktrijgsluan, 1.0%,
i wel gansch Europa te
zwaard kunnen zetten, en
De personen die een abonnement nemen
op hel ADVERTENTIEBLAD voor het jaar
1913, zullen ons blad van hcdo" »>nrfn
1912 gratis ontvangen.
Abonnement: Een jaar: 4 fr.
Met de post; 5 fr.
ZONDAG 24 NOVEMBER 1912,
om 7 ure ’savonds,
Spreker: De heer Advokaal LESAFFRE.
ONDERWERP
YPER en zijne Geschiedenis (mei zichten).
_^De leden van den Libe-
■®ralen Volksbond of één
lid hunner familie zijn lot
de Concerten-Voordrachten van bet Wil-
lems-fonds vriendelijk uilgenoodigd.
I Bevoegde mannen zeggen neen; maar
I klerikale politiekers en L__
uitgemaakl
Wij moeien den moed te vinden om dal
allemaal eens duidelijk ie zeggen tol el
kaar, en.eens dbl gedaan, eenmaal malkan
der uil gauscher hart de absolutie gegeven
dan vinden we vanzelf wel de middelen
om het gestichte kwaad te herstellen.
Die middelen, ze zijn reeds aangegeven
in de dagorde der linkerzijden. Zij moe
ten voor algemeene basis hebben: Zelf
vertrouwen. Vertrouwen in het goede
rechl van de liberale partij, in de gezond
heid van haar princiepen, in haar kracht,
in haar toekomst.
Wij moeten gelooven, vast gelooven,
dat we nog tot geen wanhoopsmiddelen
moeten overgaan om onze beginselen te
doen zegevieren. En algemeene werksta
king, dat kan nooit wat anders dan een
wanhoopsmiddel zijn.
Wij moeten ons volle vertrouwen be
waren in de macht die onze partij in het
Parlement ontwikkelen kan.
In de dagorde van de liberale linker
zijden staat dat zij, op eigen hand, een
voorstel tol herziening van de Grondwet,
met het oog op het Zuiver Algemeen
Stemrecht, indienen zal. Goed zoo! Maar
opdat dit voorstel werkelijk indruk make
op het Land en de Regeering in moeilijk
heid brenge, is het noodig dat hel alleen
maar steune op het goede rechl, en geen
zins op bedreigingen met geweld, die aan
de Regeering hel 'schoonste voorwendsel
tot tegenstand verschaffen dat zij maar
wenschen kan.
Deze meening wordt nu ook uitgedrukt
door den heer G. Lorand in Le Ralliement,
dat bet orgaan is van de meest radikale
leiders onzer partij, van mannen als Paul
Janson, Emile Féron, Hanrez, Lambiotte,
en Hermann Dumont, die nog voor de ge
boorte der socialistische partij in België,
de pionniers van het Algemeen Stemrecht
waren.
En dan voegt de heer Lorand daar nog
de gewichtige verzekering bij, dat Paul
Janson zelf, die de vergadering der linker
zijden niet bijwonen kon, de dagorde in
liaar geheel gestemd zou hebben.
Zouden er in onze partij nog zijn, die
meenen dat de liberale werklieden mede
moeten doen aan eene staking, welke door
niemand vuriger wordt gewenschl dan
door... de klerikale Regeering, dan
stellen die zich dus nog liberaler aan dan
Janson en Feron zelven. Doch deden ze
dan niet beter, maar inééns af heelemaal
socialist te worden?
PdeiTZaterdag. Abonnement: voorop betaalbaar 4 fr. ’sjaars; per post 5 fr. -Een nummer 10 c. Extrakten 20 c. den drukregel,
blad verse njn {jrukregei. Reklamen 50 c. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. den drukregel. Groote letters volgens plaatsruimte.
Donderdag avond vrachtvrij en onderteekend toekomen. Artikels ongeteekend of personaliteiten bevattende, worden niet
opgenomen. De Uitgever heeft het recht artikels te weigeren.
D A on 'en voor Belgie en Buitenland (behalve de beide Vlaanderen) worden ontvangen door het Office de Püblicité, Nieuwstraat, 36, Brussel.
- Men schryft in bij CAMILLE nniiMiiA, Drukker-Uitgever, Nieuwstraat te Veurne, en in al de Postkantoren.
de klerikale kiesdravers, beweren ja.
Hel zal nochtans wel neen zijn, want
goed ingelichte bladen hebben reeds ge
meld dat het ministerie, onmiddellijk na
de opening der Kamers, een wetsontwerp
al neerleggen, waarbij twee zonen per
huisgezin zullen opgeroepen worden in
plaats van één, ten einde alzoo eene leger
macht van 450,000 tot 550,000 man bijeen
te krijgen.
’t Is wal laat gezorgd, want als de
oorlog nu uitbreekt, en de vreemde leger
machten dringen ons land binnen, wie zal
dat beletten
Want die vermeerdering van de leger
macht zal van eersten dag, zelfs van hel
eerste jaar hare gevolgen niet afwerpen;
dat is zoo klaar als pompwater.
En zoo staan wij voor hel gevaar, onze
onafhankelijkheid te verliezen, door de
schuld der klerikale politiekers, die van
geene vermeerdering durfden gewagen,
uit vrees hunne kiezers le misnoegen
En zoo groot is de vaderlandsliefde der
klerikalen, dat zij hun land aan overrom
peling prijs geven, liever dan de dringend
ste maatregelen te nemen
’t Is iets schoons, het Belgisch klerika-
lismus
De dagorde der liberale linkerzijden van
Kamer en Senaat heeft bij de algemeenheid
onzer pariijgenooten liet beste onthaal
getroffen.
Jawel, er zijn er nog die bezwaren op
peren, tegen de paragraaf, die de alge
meene werkstaking betreft, doch die be
vinden zich, overal waar ze spreken
of schrijven, net in denzelfden toestand
als de negen afgevaardigden, die zich bij
de stemming over deze dagorde onthou
den hebben Zij vinden wei dat de verkla
ring betreffende de staking niet beelmaal
deugt, doch zij weten niets voor te stellen
om in de plaats ervan te zetten. Maar in
hun hart zijn zelfs de meest vooruit
strevende liberalen er in geheel niet
kwaad om, dat, door deze dagorde de
antwoordelijke leiders zoo 1:122."
afdoende de algeheele zelfstandigheid van
onze partij tegenover volstrekt alle vraag
stukken bevestigd hebben.
Laat ons de zaken zeggen zooals ze zijn:
In ons méér dan gewettigd misnoegen
tegen de klerikale regeering, hebben wij
ons te ver laten meeslepen jdoor de socia
listen. Als we zeggen WIJ, dan bedoelen
wewij allen, liberalen, zowelen als we
zijn. Hel is eene grove onrechtvaardigheid
nu het blijkt dat onze bondgenoot
schappen met de socialisten ons meer
kwaad dan goed gedaan hebben, al de
verantwoordelijkheid te schudden op dié
leiders, welke de kartels gesloten hebben.
Deze leiders, evenzeer als de liberale bla
den, die het kartel hebben verdedigd, zij
werden daartoe gedreven, wij mogen wel
zeggen door de algemeenheid van de libe
rale partij. Aan dien drang was niet le
weerstaan. Zij toch die bel geprobeerd
hebben, politieke voormannen en liberale
gazellen, werden eenvoudig voor verraders
Onze lezers weten, dat de toestand
sedert langen tijd zeer gespannen zat met
Turkije en de kleine mogendheden, die
vroeger van Turkije afhingen, maar nader
hand onaf.lankelijk werden verklaard,
tegen Turkenland zijn opgestaanzij
willen vermeerdering van grondgebied
ten nadeele van meergemeld land.
Montenegro heeft het eerst den oorlog
verklaard aan Turkije en Bulgarie, Grie
kenland en Servië hebben zijn voorbeeld
gevolgd.
Deze oorlog zou
vuur en te z-
daarom is het noodig dal alle Europeesche
landen in staal zijn hun grondgebied te
verdedigen.
Is Belgie in dit geval
hunne gebieders, I Elsene (Brussel).
UT
I.
I.
ADVERTENTIE-BLAD
I-
I.
f.
I.
li
