Zamenspraek
Die les is toch uw’ kluit wel waerdig?
Gy?Gy hebt my
r
«.1
zonken, zag hem niet, en ging altyd voort in de
rigting van Elterbeeck; de bedelaer volgde hem
met moeite en mompelde met eene afgebroken
stem Eene kleine ja!moes, als ’t u belieft? Na
drie minuten wierp M. Debrouckere hem eene Kluit
toe om van zyn geklag verlost te zyn. Maer op
hetzelfde’oogenblik ontving hyeenen zoo geweldigen
stokslag tusschen hals en nek, dal zyn hoed tien
stappen verre vloogzyne eerste beweging (niet
van den hoed, maer van M. Debrouckere) was zich
te werpen op den ellendeling, die hem, op zulke
eene wyze, bedankte over zyne almoes.
Maer er schoot hem aenstonds te binnendat
hy, deel makende van het vrede-kongres, niet mag
vechten. Ook liet hy den bedelaer los, ging zynen
hoed oprapen en vroeg den schooijer zeer vreed-
iaem
Wat gaet gy doenmyn vriend
De bedelaer had zich opgeregt, en vertoonde
zich als een kloeke en wel gespierde kerel. Hy
antwoordde
Gy, myn vriend?,
onteerd
Ik heb u
Onteerd, zeg ik; en dewyl ik noch pistool
noch degen heb, ik vraeg voldoening, den stok in
de hand.
En dit zeggendeschortte de vreeslyke bedelaer
zyne hemdmouwen op, die hy niet had. M. De
brouckere wierd ongerust, hy keek langs alle
kanten, of er niemand hem ter hulp zoude komen
maer het was al verloren gekekenniemand ver
toonde zich. Voor my, ik beken het regtuit, ik zou
bang geworden zyn en de vlugt genomen hebben
door de velden, al hadde ik moeten de ooren
aflerten.van den eenen of anderen kool, t.ste prys
der landbouwexpositie. M. de Volksvertegenwoor
diger deed beterhy trad in onderhandelingen
zegde
Verschoon, burger, ik heb geenszins u
willen
Logentaelgy hebt wel willengy hebt er u
over gevleid in de Kamer, en dat nog luid op, gy
hebt het herhaeld in ’t publiek, en geloof my,
schoone sire (hy heft zynen stok op), uwe woorden
zyn niet gevallen in de oor van eenen haesof ten
minste,bekent het, die haes is een doortrapt konyn.
Gy misgrypt umyn vriendik ken u niet, dus
heb ik u niet willen onteeren.
Ik misgryp my? ’T is mögelyk! Indien het
zoo is, geeft aen een ander de betaling over, welke
gy ontvangen hebt. Maer zyt gy niet mynheer
Charles Debrouckere, burgemeester van Brussel,
enz., enz., en broeder van Henri Debrouckere, die
gelukkige zieke, aen wien wy eene almoes geven
van 36,000 fr. ’s jaers, om naer Romen te gaen
granaetappels en macaroni eten
Ja!
T is ook gy, niet waer, die in de Kamer deze
domme en onmenschelyke woorden gesproken
hebt, dat de almoes dengene onteert die ze
ontvangt?
Maer
’T is gy die beweerd hebt dat de ongelukkige,
die een stuk brood vraegt, om niet te sterven van
honger, zich onteert?
Ik
Dat de verstyfde ouderling, die do hand uit
steekt, zich onteert?
Ik beken
Dat de weduwe, die noodig heeft ondersteund
te worden, zich onteert?
*T is
Dat het kind, dat. in een wcezenhuis opgevoed
wordt, zich onteert? Dal Ie zieke, die sterft op
een bed, in het hospitael, zich onteert?myn
bloed kookt in myne aders!!! (M. Debrouckere
vryft aen zyn voorhoofd). Achbedankt den Hemel
dat ik, n'etlegenslaende de armoede die my over
stelpt, nog in God geloof en in de goddelyke Voor
zienigheid die regtveerdig is en u wel zal weten te
vinden op zynen tyd; anders, weet gy wat ik met u
zoude doen? Dewyl gy zegt dat ik my onteere met
de brokkelingen te vragen, die van uwe tafel
vallen, ik zoude gcwcldigerhand eene plaets aen
uwe tafel nemen, en daerna wierpe ik u de deuren
uit
G DEVILLERS.
Fra when, wenjiu user da Belgen,
(Via m in y.
Zy niet, die het volk bederven
En gaen preekenom in’t rond
Godverzakers acn te werven
Zy nietdie al vloeken sterven
Met het schuim op hunnen mond.
En alleen de schatten roofden
Neen, myn vriendenzy toch niet.
Leert'hier peis en vrede minnen
Steekt het moordstael in de scheê
Leert hier boe men moet beginnen,
Om een’ ryken oogstte winnen
Dan kent gy noch druk noch wee.
Rust nu lieve landgenoten
D’ergste jarenizyn voorby;
Satan wordt thans uitgefloten,
’t Goed is uit het kwaed gesproten
Ru'et nu maér; en ademt vry.
Drukt ons vry de broederhand
Leert bier hoe wy ’l kruid verdelgen,
’t Onkruidkomt, wy zyn de telgen
Van het zelfde vaderland.
Dan eerst zult gy mogen roemen
Op uw rnagt en uw vernuft,
Dan zal u geen volk meer doemen
Elk zal u met eerbied noemen
Als gy ons niet meer verbluft.
Gansch Europa haektnaervrede,
Al de vorsten wenschen rust.
Luistert naer de regte rede
Draegt thans een olyftak mede
Als gy zeilt naer vreemde kitst.
Vrede, vrede! Laet uw dolken.
En uw sabels tot een’ ploeg,
Maer hersmeden Alle volken r
Schrikken nu voor d’onweerswolken
Die nog dreigen. O genoeg!
God is reeds genoeg verbolgen
D’aerde walgt, van 't menschen bloed
Dat zy pas heeft ingezwolgen
Owie zou nog Baal volgen
Wie nog kampen tegen ’t goed
’f TUSSCHEN
EENEN LANDBOUWER, OUD LID VAN DEN
KIESKLUB, EN EENEN ADVOKAET, VOORZITTER
VAN GEMELDEN KLUB.
Frankryk, ach! hoe onbezonnen,
Is uw kroost!’t Gestortte bloed,
Zeg, wat hebt ge er mee gewonnen?
Al uw ryke welvaertsbronnen
Hebt gy zelve toegevroet.
Wie kan nog meêdoogen voelen,
Als gy treurt, en zucht en weent?
Zien wy u zoo altyd woelen
Onze liefde moet verkoelen
Blyft ons berte niet versteend.
De advokaet. Eh wel! myn vriend, beklaegt gy het van
medegewerkt te hebben aen de toekomst van de Nieuwe-
Poliliek, van dat ministerie het welk beslael uit deugd
zame en onomkoopbare, intelligente en doorslaende, vrye
en onafhankelyke, wereldlyke en burger genegene mannen,
van die slaets mannen welke de feere en gloriehet geluk
en den voorspoed van myn vaderland bewerkt hebben?
De landbouwer. Noch trotsch, noch gelukkig.
De advokaet. Hoe dan?
De landbouwer. Sedert dat de Nieuwe-Poliliek aen het
roer van den Slael is, heeft de goddelyke Voorzienigheid my
goede vruchten geschonken, talryke veulens, vele kalvers
en verkens, eene groote. menigte ganzen- kalkoen- en
heneijers
De advokaet. Bedankt er de Nieuwe-Poliliek voor; zy
heeft u, boeren gehandeld als bedorvelingen.
De landbouwer. Zy heeft my ook de ellende gezonden.
De advokaet. De Voorzienigheid?
De landbouwer. Neen, maer de Nieuwe-Poliliek.
De advokaet. De Nieuwe-Poliliek, ous ministerie? Dili»
onmogeiykgy zyt een ondankbare.
De landbouwer. Gy schertst, advokaetwilt gy dat ik
herkéntenis hebbe voor uwe ministers om dal zy my
ruineren en dat'ik zegge met de fabel. Neen! Neen!
dit is geen kwaed! 'I verstrekt ons tot veel eer dat zy om
eten willen
De advokaet. Gy vergeet hunne weldaden.
De landbouwer. ”T *zyn ry die de erkentenis vergeten,
wat al heeft men ons niet beloofd om dat wy zouden
stemmen voor hen en voor hunne kandidaten? Wy hebben
gestemden nu steken zy ons in de klcêreniets dal zeer
leelyk is, en zy ruineren ons, hetgeen onverdragelyk is.
De advokaet.. Het ministerie beschermt u op eene byzon-
dere wyze.
De landbouwer. Geen uitnemingen. Het ministerie, zegt
gy, is een ministerie van gclykheid; dat het ons dus be-
schermegelyk hel den koophandel eu de nyverheid
beschermt.
De advokaet. Het beschermt u op zyne mode.
De landbouwer. Zyne mode is de mode der landbouwers
niet.
De advokaet. Het stelt expositien in.
De landbouwer. Ja, ik exposere myn graon op de markt
en kan het niet verkoopen.
De advokaet, Het geeft u eerekruisen.
De landbouwer ’T is welmaer er moet iets hy zyn.
De advokaet. Het regt landbouwscholen op.
De landbouwer. Dal heter zelve naer toe ga! In land
bouw kennissen bezit het geen andere dan deze van ons in
den grond te helpen.
De advokaet. Het zend kleine boekskens geschreven door
advokalen en andere geleerden.
De lvndbouwer. Leeren die kleine boekskens ons den
middel om ons graen 20 fr, den hectoliter te verkoopen in
plaets van 15fr. 75?
De advokaet. Neen.
De landbouwer. Eh weldat het ministerie zyne kleene
boekskens en medalien zende naer de boeren van Rusland
en Amerika, hen verzoekende hunne granen t’huiste houden.
De advokaet. Die kleene boekskens leerenu hoe gy het
doen moet om vele voort te brengen.
De landbouwer. En ons graen schier voor niets te ver
koopen?
De advokaet. Neenmaer vele voort te brengenen voor
al een goed en verzekerd profyt te doen met goedkoop te
verkoopen,
De landbouwer. Om veel voort te brengen, zyn er vele
onkosten noodig.
De advokaet. Zeker javan niets komt nietszegt het
spreekwoord.
De Landbouwer. Om vele onkosten te doen, moet meu
vele hebben; om veel te hebbenmoet men vele winnen,
het spreekwoord moge er van zeggen wat het wil.
De Advokaet. ’T is juist.
De Landbouwer. Nu aen den tegenwoordigen prys van
het graen, ik zou wel willen weten wal wy kunnen winnen.
De Advokaet. Dat de grondeigenaers de landpachten
verminderen.
De Landbouwer. De kwestie ligt daer niet. Dat de granen
op eenen eerlyken prys stacnen dan zullen wy onze mees
ters kunnen betalen.
De Advokaet. Het zyn de eigenaers die zich verryken ten
uwen koste, die achteruitkruipers
De Landbouwer. Wat is er beter, onze meesters te ver
ryken, of wel de boeren van Amerika en Rusland? ’T is eene
wonderlyke zaek te zien, hoe uw ministerie de vreemde
landbouwers en eigenaers beschermt, en zoo vryposlig
spreekt van de inlandsche grondeigenaers. Er is hier geen
gewag van achteruitkruipers; ik, gy weet hel, gebruik
eene abdy-hofslede’t is te zeggeneene hofstede dia aen
eenen goeden liberael toebehoort, en myn pachtprys is nog
wat hooger dan degene der landbouwers die patrimoniale
landen pachten.
De Advokaet. liet ministerie beschermt niet de eigenaers
van Rusland en Amerika, maer wel den belgischen koop
handel en nyverheid daer ligt de rede van zyne handelwys,
en daerom weigert het een beschermend regt te stellen 'op
den invoer der granen.
De Landbouwer. De belangen van* n koophandel zyn zeer
eerbied weerdigmaer zyn dezen van den landbouw zulks
minder? De belangen van den koophandelin deze zaek,
zyn alleenlyk degenen van Antwerpenvan eene enkele
stad mag men de belangen der twee derden van hel land
slagtofferen voor eene stad allegn? En in Antwerpen zelve
zyn er slechts zes of zeven huizen die den graanhandel
uitoefenen is het dus niet eene schreeuwende onreglveer-
digheid twee millioen en half landslieden te verstooten voor
de fortuin van zes of zeven personen? Nog meer, de voor-
deelen dier zes of zeven graenhandelaers bepalen zich niet
hy den vryen invoer der vreemde granen, zy gaen verder
de tolregten op de Scheldewelke door de schepen, die
vreemde granen invoeren, aen Holland moeten belaeld
wordenzyn ten laste van den belgischen Staelen wanneer
diezelfde schepen dezelfde granen uitroeren, geeft men hun
eene tweede macl die regten weder. Ten wiens laste wordt
die wedergeving gedaen? ten laste van het land, van de
contribuabelen;met een woord,ten laste van den landbouw.
Is dit regtveerdig?
De Advokaet. Maer de industrie, de nyverheid
De Landbouwer. De industrie, de nyverheid, heeft regt
om beschermd te worden, iedereen bekent dit; maer moet
men daer voor den landbouw doodigen, die ook bescher-
ming noodig heeft en verdient, mits hy veel meer menschen
werk geeft dan de nyverheid
De nyverheid is beschermd door hoege duwaenreglen,
door premien aen degenen die hunne uyverheidsvoorlbreng-
selen uil het land voerendoor den buitengewoon lagen
prys der vervoerreglen op de vaerten en yzerwegen. Is het
regtveerdig dat zy nog daerby beschermd worde ten koste
van den landbouw, door den schier vrijen invoer der
vreemde granen! En, in allen gevalle, wal vragen wy? Wy
vragen niet dal men de fabrieken en manufakturen ruinerc;
wy vragen de gélykheid voor de wet, die gelykheiddie ds
Constitutie óns verleent, en welke hel ministerie op eene
zoo schreeuwende wyze, ten onzen nadeele, si bindt. Of
wel, beschermreglen voor allen, of voor niemand.
De Advokaet. Voert uwe voortbrengsels uit, doet gelyk
de industrie.
De Landbouwer, M. Rogier geeft ons daer eenen geestigen
raed! Dat hy ons eene premie toesta van 20 ten honderd
gelyk aen de katoenen van Gent. In dat gevalbeloof ik u
dat al ons graen welhaesl uit het land zal vertrokken zyn,
en alsdan kan het vreemd graen inkomen zonder regten.
Maer men zal alsdan zien wat er hel land en werklieden der
steden hy zullen winnen. Doch zonder dia premie, hoe wilt
ii mi. ii i -nna. im—.
