Dixmlde, 25 Mei 4850,
Vierde «Iaën
N.* 184.
DIXMUDE.
algemeene Belangen.
Een Bonderdagblad voor Aenkondigingen, Tydverdryf en
i
3
KRONXK.
digd en ondersteunden 't is door zyne tusschen-
moesten de inwoners het magistraet vernieuwen
en daer zy ditmael mogten kiezen zonder door het
federale leger beschermd te worden, hebben zy al
de opperhoofden van hel Sonderbund aen het hoofd
van het bestuer geplaetst.
De terugroeping van den fransche ambassa
deur uit Londen, en wederkeeriglyk degene van den
engelsche afgezant uit Parys hebben eenige ont
steltenis in die beide landen doen ontstaen. De en-
gelschen beschuldigen hunnen ministerlord Pal
merston van sedert twintig jaren de tweedragt in
Europa te zaeijenen de toevlugt te zyn van al de
wederspannelingen. De fransche montagnards ook,
zeggen zeworden door dien minister aengemoe-
liep en hoe vele amandementen de Senateurs aen
zyne wet gedaen hebben. M. de Haussyzegl dat het
de schuld is van M. den baron d’Anethan; toch
niet; het is zyne eigene schuld M. d’Anethandoet
slechts zien dat broddelwerk niet door gepraet kan
goed gemaekt worden.
De Ministers stellen overal hunne klubs-
mannen aen het werk om te doen petitionneren by
den Senaetvoorde wet op hetmiddenbaer onderwys.
Eergisteren moest het verslag der kommissie
van den Senaet op de wet van hel onderwys aen-
geboden woiden. De kommissie besluit, met vyf
stemmen tegen vier, ter aenneming van de wet.
Het pruisisch Gouvernement heeft eene lee-
ning bevolen van67 1/2 millioen franks, van welke
een groot deel bestemd is om, des noods, het leger
op den voet van oorlog te brengen.
De Moniteur verkondigt de wet, waerbyeene
Nationale Bank, meteen kapitael van 25millioenen
voor25 jaren woidt ingesteld.
M. Dindal is verslaggever, voor het onder
zoek der wet op het middenbaer onderwys in den
Senaet benoemd.
komst dat deuitwykelingenalhunnebrandschrillen
in Frankryk verspreiden.
In Duitschland verslaen ze elkander geenzints
om de eenheid in de verscheidene Staten te ves
tigen.
Men verzekert dat Ledru-Rollin in Parys is.
MBaraguay-d'Ililliers is uit Romen te Parys
aengekomen.
Te Parys zyn zondag en maendag geene dag
bladeren, verschenen, ter oorzaek van het broe-
derlyk banket dat de drukkers en letterzetters die
dagen alle zarnen hielden.
Onze Senaet heeft zaturdag het onderzoek
der artikels van de wet op de bankeroeten en fail-
liten geëindigd. De tweede stemming was gesteld
op dingsdag. Het was een pleizier om naer te zien
hoe onze rappe Minister van Justicie blauwe schenen
Verzoekschrift der Bisschoppen van België, aen
den Senaettegen het wetsontwerp op het mid-
deaO gewèldlg'e( IDJ r-
De Bisschoppen van België komen een verzoek
schrift aen den Senaet te sturen, wegens het wets
ontwerp op het middenbaer onderwys. Zy, die niet
gewoon zyn hunne stem te verhellen in bet midden
der staetkundige beraedslagingenmoeten de zaek
allergewigtigst vinden voor de zamenleving en den
golsdienst. Wydeelen verder dit verzoekschrift aen
onze lezeis mede. De gapers der libe a'e en ver-
lutile drukpers zullen zoo wal verwonderd zyn te
zien dat de onafhankelykheid van het burgerlyke
gezag van hunne uitvinding niet is, en dat het een
Paus was, die van in de vyfde eeuw der Kerk, dezelve
bewaerheidde. Hunne dagbladen zeggen nu dat de
Bisschoppen te lael gezorgd hebben om menschen
te verlichten die ziende blind zynen dal de Se
naet naer de Bisschoppen niet moeten luisteren;
dat het slechts een kiezingsmiddel is dat zy ge
bruiken, enz. Ongelukkigendie de bewaerders
van het geloof oordeelen naer hun eigen zelve! En
om dat, by hen, alles atgedaen wordt door party-
listen, omkoopjnz,yn en dreigementen, zy beelden
^zich in dat d«,,/fiannen vati)Op^e zich ook vol-
ke beweegrede» ragen
''zEergisteren heeft de irëi'iedslaging op de
kieswet inde Wetgevende Vergadering, te Parys,
aenvang genomen.’T is M. Leon baucher die er
verslaggever van is.
Z. H. de Paus heeft doen weten aen Mgr. den
Aertsbisschop van Turyn dat hy zyn gedrag vol
komen goedkeurt. De Aertsbisschop blylt voort, in
zyne gevangenis, de hulde der geestelykheid en ca-
tholyken van bet gansche konjngryk Sardinië ont
vangen.
In Zwitserland beginnen de zaken van ge-
daente te veranderen. De kiezingen in het kanion
Bern zyn ten voordeele der gematigden uitgevallen.
In het oudste kanton van Zwitserland, te Ury,
moesten de inwoners het magistraet vernieuwen
leert
Dus
k
PRYS DER INSCHRYVING, betaelbaer voorop
Voor een jaer, in stadfr. 500
Builen stad vrachtvry 600
MET EEN GRAENTJE 70UT.
ANNONCEN. 15 centimen den drukregel. Degenen,
welke tevens in betzondags SUPPLEMENT moeten geplaetst
worden, genieten eene merkel) ke prysvermindering.
tegenstaende de veranderingen die het ondcrgaen heeft,
dit wetsontwerp aen het gouvernement een wezenlyke
de regten der l
Alle aflichen, by den uitgever van dit blad gedrukt,
worden onvergeld in hjjt eerstkomende nummer geplaetst.
Brieven en geld vrachtvry toe te zenden.
ET BOTEROIPJE.
Aen Mynheeren den Voorlater en Leden van den Senaet.
*T is met een diep gevoelen van droefheid, dat wy
het wetsontwerp op het middenbaer onderwys, door
de Kamer der Representanten gestemdaen uwe bo-
raedslagingen hebben zien voordragen, om dat, niet-
magt toekent in geestelyke zaken, en
Kerk diep kwetst.
I. Het ontwerp, volgens de stellige verklaringen van
het ministerie, herkent de bisschoppen het regt niet
gezagtshalve in de middenbare scholen te treden.
Noglhans, 't is aen de apostelen alleen en aen
hunne opvolgers, de bisschoppen, dat Jesus-Christus
gezeid heeft Gaet, onderwyst alle volkeren.
hun te onderhouden alles wal ik u bevolen heb.
de waerheden des geloofs en de voorschriften der
evangelische zedeleer onderwyzen is een regt dat maer
aen het geestelyk gezag toebehoorten derhalveis
het ten tytel van gezag, dat de catholyke bisschoppen
of hunne afgezanten, het godsdienstig en zedelyk
onderwys moeten geven in de middenbare scholen. De
wet op het middenbaer onderwyszoo miu als de wet
op het lagere onderwys, kan niet dubbelzinnig zyn
op dezen grondregel.
God behoede ons, Mynheeren, de onafhankelykheid
vau het burgerlyke gezag te willen betwistenwant
deze vermaerde woorden, door den Paus Gelasius tot
den Keizer Anastasius gestuerd, zullen altyd waer
zyn De wereld w besluerd door twee magten, de
geestelyke magt en de wereldlijke magt. Zy zyn beiden
ópperst, volstrekt en onafhankelyk in de zaken die haer
betreffen.
Indien er gemengde zaken zyn, moeten de beide
magten elkander verstaen om dezelve te regelen; en
de wet op het lagere onderwys heeft bewezen
dat deze goede verstandhouding, die «00 wenschelyk,
zoo nuttig en zelfs zoo noodzakelyk is voor het .geluk
des lands, niet moeijelyk om bekomen is van onzent
wege.
IJ. De benoeming van al het persooneel der ge
stichten van openbaer onderwys aen het gouvernement
overlatende, staet het wetsontwerp hetzelve toe, tegen-
strydiglyk met het art. 16 der Constitutie, de magt
om de bedienaers van den eeredienst te benoemen
belast met het godsdienstig onderwys; want, in de
gestichten van middenbaer onderwysvercischt het
onderwys van den godsdienst en van de zedeleer
uitbreidingen die maer door geestclyken kunnen gegeven
worden.
De benoeming dezer geestclyken behoort ons toe
wy zouden niet kunnen afstand doen van een regt dat
eigen is aen het bisschopschap, een regt dat de Con
stitutie zelve herkent en waerborgt. Maer indien de
wet zoodanig is dat er niets ons belet mede te
werken in hare uitvoering, wy zullen op dergelyka
wyze handelen dat, in ’t gebruik maken van dit regt,
onze keus maer zal vallen op persoonen die aen het
burgerlyke gezag aengenaem zyn; even als wy zullen
verwachten dat dit gezag maer tot leeraers zal be
noemen mannen die regtzinniglyk godsdienstig zyn,
bekwacm om, met de bedienaers van den eeredienst,
een gelykdenkend persooneel uit te maken, op dat er,
by de christelyke opvoeding der jongheid, eenheid van
inzigten en werking zy; dit is eene voorwaerde die
noodzakelyk is voor den voorspoed der scholenvoor
den goeden uitslag der opvoeding en voor het geluk
der familien.
lil. Met aen het gouvernement het uilsluitelyke
bestuer van het middenbaer ondsrwys in zyne ge-
gestichten toe te kennenloochent het wetsontwerp
op eene er onder verstane wyze, aen de opperhoofden
y -
en zedeljk onderwys te regelen en gade te slaet:^ reu
regt nogthans hetwelk de Kerk alzoo noodzakelyk toe
behoort als hetgeen van dit onderwys te geven.
IV. Met toe te laten een onbepaeld aental gestichten
op te regten ten koste van den Staetkrenkt het
I wetsontwerp de hekomene regten der catholykendie,
krachtens de vryheid van onderwys, ten hunnen koste
een groot getal opvoedingshuis n gesticht hebben en
j welke het vertrouwen der vaders van familie weerdij
zyn. - t
i V. Eindelykmet zich te bepalen de geestelykheid
i uit te noodigen om hel godsdienstige onderwys te geven,
en alzoo slechts mede te werken ai’hankelyk van den
wille des gezags dat uitnoodigt, in den goeden uitslag
van gestichten dievolgens de bekentenis van den
Minister, opgeregt zyn tegen den invloed van de ge
stichten zelve der geestelykheid, stelt het wetsontwerp
de bedienaers van den eeredienst in eenen toestand;
dien uwe hooge wysheidMynheerenzal weten te
waerdcren, en welken zy ongetwyfeld weinig wcerdig
zal vinden van hun karakter en van hunne heilige
zending.
Deze beweegredenen, Mynheeren, benevens anderen
die het te lang ware op te helderen, maken het on»
lot eenen pligt u te verklaren dat, indieh het ontwerp
niet wezenlyke wyzigingen in zyne grondslagen onder-
gaet, de wet ons in eenen neteligen, droevigen en
gevaerlyken toestand zal brengen.Wy verhopen, Mynheereir,
dat gy ons er niet in zult willen stellen.
Onze innigste begeerte is, te kunnen opregtelyk
medewerkenter uitvoering dier gewigtige wetgelyk
wy medegewerkt hebben in de wet op het lagere
onderwys van 1842gelyk wysedert 1830medegewerkt
hebbenin al de maetregelen voor welke het buvgerlyk
gezag, in zaken van maetschappelyk belang, onte
medewerking gevraegd heeft.
Deze begeerte, op hel naderen der tempeesten die
de tamenleving bedreigen, la des te levendiger, c<n
dat niets, volgens onze wyze van tien, meer zal
medebelpen om den openbaren vrede dien België het
geluk gehad heeft tol uu toe te gcuieUnto versterken,
dan de volmaekte overeenstemming van het burgerlyke
gezag met hel kerkelyke gezag in de eerste der maet-
schappelyke kwestien, te weten degene vau het onderwys
en de opvoeding der jongheid.