Dixmlde, 25 Mei 4850, Vierde «Iaën N.* 184. DIXMUDE. algemeene Belangen. Een Bonderdagblad voor Aenkondigingen, Tydverdryf en i 3 KRONXK. digd en ondersteunden 't is door zyne tusschen- moesten de inwoners het magistraet vernieuwen en daer zy ditmael mogten kiezen zonder door het federale leger beschermd te worden, hebben zy al de opperhoofden van hel Sonderbund aen het hoofd van het bestuer geplaetst. De terugroeping van den fransche ambassa deur uit Londen, en wederkeeriglyk degene van den engelsche afgezant uit Parys hebben eenige ont steltenis in die beide landen doen ontstaen. De en- gelschen beschuldigen hunnen ministerlord Pal merston van sedert twintig jaren de tweedragt in Europa te zaeijenen de toevlugt te zyn van al de wederspannelingen. De fransche montagnards ook, zeggen zeworden door dien minister aengemoe- liep en hoe vele amandementen de Senateurs aen zyne wet gedaen hebben. M. de Haussyzegl dat het de schuld is van M. den baron d’Anethan; toch niet; het is zyne eigene schuld M. d’Anethandoet slechts zien dat broddelwerk niet door gepraet kan goed gemaekt worden. De Ministers stellen overal hunne klubs- mannen aen het werk om te doen petitionneren by den Senaetvoorde wet op hetmiddenbaer onderwys. Eergisteren moest het verslag der kommissie van den Senaet op de wet van hel onderwys aen- geboden woiden. De kommissie besluit, met vyf stemmen tegen vier, ter aenneming van de wet. Het pruisisch Gouvernement heeft eene lee- ning bevolen van67 1/2 millioen franks, van welke een groot deel bestemd is om, des noods, het leger op den voet van oorlog te brengen. De Moniteur verkondigt de wet, waerbyeene Nationale Bank, meteen kapitael van 25millioenen voor25 jaren woidt ingesteld. M. Dindal is verslaggever, voor het onder zoek der wet op het middenbaer onderwys in den Senaet benoemd. komst dat deuitwykelingenalhunnebrandschrillen in Frankryk verspreiden. In Duitschland verslaen ze elkander geenzints om de eenheid in de verscheidene Staten te ves tigen. Men verzekert dat Ledru-Rollin in Parys is. MBaraguay-d'Ililliers is uit Romen te Parys aengekomen. Te Parys zyn zondag en maendag geene dag bladeren, verschenen, ter oorzaek van het broe- derlyk banket dat de drukkers en letterzetters die dagen alle zarnen hielden. Onze Senaet heeft zaturdag het onderzoek der artikels van de wet op de bankeroeten en fail- liten geëindigd. De tweede stemming was gesteld op dingsdag. Het was een pleizier om naer te zien hoe onze rappe Minister van Justicie blauwe schenen Verzoekschrift der Bisschoppen van België, aen den Senaettegen het wetsontwerp op het mid- deaO gewèldlg'e( IDJ r- De Bisschoppen van België komen een verzoek schrift aen den Senaet te sturen, wegens het wets ontwerp op het middenbaer onderwys. Zy, die niet gewoon zyn hunne stem te verhellen in bet midden der staetkundige beraedslagingenmoeten de zaek allergewigtigst vinden voor de zamenleving en den golsdienst. Wydeelen verder dit verzoekschrift aen onze lezeis mede. De gapers der libe a'e en ver- lutile drukpers zullen zoo wal verwonderd zyn te zien dat de onafhankelykheid van het burgerlyke gezag van hunne uitvinding niet is, en dat het een Paus was, die van in de vyfde eeuw der Kerk, dezelve bewaerheidde. Hunne dagbladen zeggen nu dat de Bisschoppen te lael gezorgd hebben om menschen te verlichten die ziende blind zynen dal de Se naet naer de Bisschoppen niet moeten luisteren; dat het slechts een kiezingsmiddel is dat zy ge bruiken, enz. Ongelukkigendie de bewaerders van het geloof oordeelen naer hun eigen zelve! En om dat, by hen, alles atgedaen wordt door party- listen, omkoopjnz,yn en dreigementen, zy beelden ^zich in dat d«,,/fiannen vati)Op^e zich ook vol- ke beweegrede» ragen ''zEergisteren heeft de irëi'iedslaging op de kieswet inde Wetgevende Vergadering, te Parys, aenvang genomen.’T is M. Leon baucher die er verslaggever van is. Z. H. de Paus heeft doen weten aen Mgr. den Aertsbisschop van Turyn dat hy zyn gedrag vol komen goedkeurt. De Aertsbisschop blylt voort, in zyne gevangenis, de hulde der geestelykheid en ca- tholyken van bet gansche konjngryk Sardinië ont vangen. In Zwitserland beginnen de zaken van ge- daente te veranderen. De kiezingen in het kanion Bern zyn ten voordeele der gematigden uitgevallen. In het oudste kanton van Zwitserland, te Ury, moesten de inwoners het magistraet vernieuwen leert Dus k PRYS DER INSCHRYVING, betaelbaer voorop Voor een jaer, in stadfr. 500 Builen stad vrachtvry 600 MET EEN GRAENTJE 70UT. ANNONCEN. 15 centimen den drukregel. Degenen, welke tevens in betzondags SUPPLEMENT moeten geplaetst worden, genieten eene merkel) ke prysvermindering. tegenstaende de veranderingen die het ondcrgaen heeft, dit wetsontwerp aen het gouvernement een wezenlyke de regten der l Alle aflichen, by den uitgever van dit blad gedrukt, worden onvergeld in hjjt eerstkomende nummer geplaetst. Brieven en geld vrachtvry toe te zenden. ET BOTEROIPJE. Aen Mynheeren den Voorlater en Leden van den Senaet. *T is met een diep gevoelen van droefheid, dat wy het wetsontwerp op het middenbaer onderwys, door de Kamer der Representanten gestemdaen uwe bo- raedslagingen hebben zien voordragen, om dat, niet- magt toekent in geestelyke zaken, en Kerk diep kwetst. I. Het ontwerp, volgens de stellige verklaringen van het ministerie, herkent de bisschoppen het regt niet gezagtshalve in de middenbare scholen te treden. Noglhans, 't is aen de apostelen alleen en aen hunne opvolgers, de bisschoppen, dat Jesus-Christus gezeid heeft Gaet, onderwyst alle volkeren. hun te onderhouden alles wal ik u bevolen heb. de waerheden des geloofs en de voorschriften der evangelische zedeleer onderwyzen is een regt dat maer aen het geestelyk gezag toebehoorten derhalveis het ten tytel van gezag, dat de catholyke bisschoppen of hunne afgezanten, het godsdienstig en zedelyk onderwys moeten geven in de middenbare scholen. De wet op het middenbaer onderwyszoo miu als de wet op het lagere onderwys, kan niet dubbelzinnig zyn op dezen grondregel. God behoede ons, Mynheeren, de onafhankelykheid vau het burgerlyke gezag te willen betwistenwant deze vermaerde woorden, door den Paus Gelasius tot den Keizer Anastasius gestuerd, zullen altyd waer zyn De wereld w besluerd door twee magten, de geestelyke magt en de wereldlijke magt. Zy zyn beiden ópperst, volstrekt en onafhankelyk in de zaken die haer betreffen. Indien er gemengde zaken zyn, moeten de beide magten elkander verstaen om dezelve te regelen; en de wet op het lagere onderwys heeft bewezen dat deze goede verstandhouding, die «00 wenschelyk, zoo nuttig en zelfs zoo noodzakelyk is voor het .geluk des lands, niet moeijelyk om bekomen is van onzent wege. IJ. De benoeming van al het persooneel der ge stichten van openbaer onderwys aen het gouvernement overlatende, staet het wetsontwerp hetzelve toe, tegen- strydiglyk met het art. 16 der Constitutie, de magt om de bedienaers van den eeredienst te benoemen belast met het godsdienstig onderwys; want, in de gestichten van middenbaer onderwysvercischt het onderwys van den godsdienst en van de zedeleer uitbreidingen die maer door geestclyken kunnen gegeven worden. De benoeming dezer geestclyken behoort ons toe wy zouden niet kunnen afstand doen van een regt dat eigen is aen het bisschopschap, een regt dat de Con stitutie zelve herkent en waerborgt. Maer indien de wet zoodanig is dat er niets ons belet mede te werken in hare uitvoering, wy zullen op dergelyka wyze handelen dat, in ’t gebruik maken van dit regt, onze keus maer zal vallen op persoonen die aen het burgerlyke gezag aengenaem zyn; even als wy zullen verwachten dat dit gezag maer tot leeraers zal be noemen mannen die regtzinniglyk godsdienstig zyn, bekwacm om, met de bedienaers van den eeredienst, een gelykdenkend persooneel uit te maken, op dat er, by de christelyke opvoeding der jongheid, eenheid van inzigten en werking zy; dit is eene voorwaerde die noodzakelyk is voor den voorspoed der scholenvoor den goeden uitslag der opvoeding en voor het geluk der familien. lil. Met aen het gouvernement het uilsluitelyke bestuer van het middenbaer ondsrwys in zyne ge- gestichten toe te kennenloochent het wetsontwerp op eene er onder verstane wyze, aen de opperhoofden y - en zedeljk onderwys te regelen en gade te slaet:^ reu regt nogthans hetwelk de Kerk alzoo noodzakelyk toe behoort als hetgeen van dit onderwys te geven. IV. Met toe te laten een onbepaeld aental gestichten op te regten ten koste van den Staetkrenkt het I wetsontwerp de hekomene regten der catholykendie, krachtens de vryheid van onderwys, ten hunnen koste een groot getal opvoedingshuis n gesticht hebben en j welke het vertrouwen der vaders van familie weerdij zyn. - t i V. Eindelykmet zich te bepalen de geestelykheid i uit te noodigen om hel godsdienstige onderwys te geven, en alzoo slechts mede te werken ai’hankelyk van den wille des gezags dat uitnoodigt, in den goeden uitslag van gestichten dievolgens de bekentenis van den Minister, opgeregt zyn tegen den invloed van de ge stichten zelve der geestelykheid, stelt het wetsontwerp de bedienaers van den eeredienst in eenen toestand; dien uwe hooge wysheidMynheerenzal weten te waerdcren, en welken zy ongetwyfeld weinig wcerdig zal vinden van hun karakter en van hunne heilige zending. Deze beweegredenen, Mynheeren, benevens anderen die het te lang ware op te helderen, maken het on» lot eenen pligt u te verklaren dat, indieh het ontwerp niet wezenlyke wyzigingen in zyne grondslagen onder- gaet, de wet ons in eenen neteligen, droevigen en gevaerlyken toestand zal brengen.Wy verhopen, Mynheereir, dat gy ons er niet in zult willen stellen. Onze innigste begeerte is, te kunnen opregtelyk medewerkenter uitvoering dier gewigtige wetgelyk wy medegewerkt hebben in de wet op het lagere onderwys van 1842gelyk wysedert 1830medegewerkt hebbenin al de maetregelen voor welke het buvgerlyk gezag, in zaken van maetschappelyk belang, onte medewerking gevraegd heeft. Deze begeerte, op hel naderen der tempeesten die de tamenleving bedreigen, la des te levendiger, c<n dat niets, volgens onze wyze van tien, meer zal medebelpen om den openbaren vrede dien België het geluk gehad heeft tol uu toe te gcuieUnto versterken, dan de volmaekte overeenstemming van het burgerlyke gezag met hel kerkelyke gezag in de eerste der maet- schappelyke kwestien, te weten degene vau het onderwys en de opvoeding der jongheid.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Boterkuipje (1846-1871) | 1850 | | pagina 1