8
I
telyke Jeer in de scholen? Waerom de scholendie
zy opgeregl hebbenzonder het geld der contri-
buabelen, willen doodigen? Zyn die scholen slecht?
worden er verdertelyke leeringen in verspreidt,
schadelyk voor het volk, voor het vaderland, voor
hel opkomende geslacht? Indien gy het gewild had,
de vrede, de goede verstandhouding was allerge*
inakkelykst; hiertoe moest gy slechts onpartydig
te werk gaenen het goede nemen daer waer gy
het vond. Maer neen T is den oorlog dien gy van
overlang verkiaerd hebt aen den catholyken gods
dienst. ’T is het liberalismus, of om beter te zeggen
het egoismus, de ikzucht, die gy wilt, in de
herten der menschen de plaets doen vervangen
van de godsdienstige gevoelens en van den eerbied
vooralle gezag, uitgenomen voor hei uwe.
Dai de kiezers moediglyk hunnen pligt vervullen
zonder om te zien; indien er zich kandidaten voor
stellen die legenstrydiglyk handelen aen den Gods
dienst of Grondwet, dat zy ze verwerpen. De ge--
volgen dier verwerping vallen op de party welke,
zonder regl of redenons den oorlog aendoet en
ons lafhertiglyk met eenen opstand bedreigt, zoo
zy in haren boozen gang tegenkant wordt; zyen
zy alleen is verantwoordelyk voor de gevolgen.
Kiezers! kwyt uwen pligt, de uitslag zy zoo als het
God belieft.
volledig. Slechts twee leden, de heer Malou en de
baron de Royer de Woldre waren door onpasselyk-
heid te huis gehouden, en woonden de zitting niet
by. Dus waren er.
52 leden tegenwoordig.
52 hebben de wet aengenotnen
19 hebben er tegen gestemd;
1 heeft zich onthouden.
Hebben gestemd voor MM. Van Remoortere,
baton de Potesta, Grenier-Lefebvre, baron de
Bagenrieux, baron Daminetde Ridder, graef de
Renesse, Vergauwen, Dindal, baron de Favereau,
Savait,graef de Marnix, P.Spitaels, VanMuyssen,
F. Spitaels, baron de Tornaco, baron de Chestret,
graef Coghen, prins de Ligne, de Pitteurs, de
Schieter, baron d’L’dekem, Ch. Rullen, V. Van
Leempoel, de HaussyVanwoumen, Mosselman
Van Schoor, baron de Waha, Ch. Wyns, Pieten
en Dumon-Dumortier.
Hebben gestemd legen MM. d’Omalius, Ch. de
Bethune, graef de Ribeaucourt, Eloi de Burdinne,
baron Gilles baron de Pelichy, Ch. du Trieu-de
Terdonck, Cogels, graef d’Hane, graef Vilain XlHI,
graef de Baillet, baron d’Anethan, Ch.deWouters,
markies de Bodes, hertog van Ursel, d’Hoop,
burggraef Desmanet de Biesme, de Neckere en
Cassie rs.
Indien men de schynliberalen gelooven wilde
geestelykheid mag zich met geene kiezingen be-
moeijen; dit belaemt hacr karakter niet, zeggen zy,
en de priester, met zich in het slrydperk.Ie be
geven, benadeeligl niet alleen zyne weerdigbeid,,
maer daerenboven,werpt hy de misachting op den
godsdienst zelve; zyn ryk is immers van deze we
reld niet. Indien deze aengehaelde tekst tot
bewys van het gezegde der liberalen dienen moet,
er is byna niets waermede een priester zich zal
mogen bemoeijenwant er is een oneindig getal
zaken in de wereld welke, schoon lydelyke zaken,
evenwel met de godsdienstige gevoelens in nauw
verband staen, ja, onder elkander schier broeder
en zuster zyn. Zekerlyk, indien de kiezingen uit
kwamen op enkel stolfelyke belangen, op loutere
wereldscbe zakende pripsler zou wel doen van in
de strydbaen niet te tredenmaer ongelukkiglyk
zoo gaet het in de staetkundige wereld niet. Onze
wetgevers bemoeijen zich maer al te dikwyls met
zaken die den godsdienst betreffenen om die
reden is het zeer noodzakelyk dat de wetgevende
kamers zamengesteld zyn uit mannen die den gods-
eerbiedigen. Sedert dat de godlooze Voltaire, de
groote patriarch der hedendaegsche liberalen
openlyk geleerd heeft, dat de eerlooze, ’t is te
zeggende godsdienstmoest verpletterd worden;
sedert dat hy zyne liberale tydgenoten wys
gemaekt heeft dai het goed is geduiig te liegen en
de katholyken zonder ophouden te lasteren;
sedert dat Keizer Joseph en vader Willem gepoogd
hebben de katholyke religie in slaverny te brengen;
sedert dat. dit alles, zeggen wy, plaets gehad heeft,
er heeft zich eene party gevormd die dezelfde ver-
De liberalen stellen alle slach van middels te
werk om hunne mannen in de Kamer te behouden.
Ztfnder te spreken vatl de bevelen die door het mi
nisterie gegeven zyn aen de Distriktkommissarissen
en verdere beambten, ten einde zy al hunne
krachten zouden inspannen om de kiezingen meester
te zyn, wordt menigte schrift in het licht gegeven,
om de kiezers den schrik op hel lyf te jagen. Wy
hebben versebeide dier boekjes gelezenin welke
er gezegd wordt dat de kiezers zich wel moeten
wachten de liberale representanten nie te her
kiezen wantzeggen zezoohaest de meerderheid
der Kamers niet meer liberael iswordt eene re
geringloosheid, een opstand,onvermydelyk. Men
ziet het, *t is altyd dezelfde taktiek; of wel de libe
ralen zullen alles meester zyn en blyVen of zy
zullen eene revolutie maken; en daerin bestaet
hunne liefde voorde vryheid en voor het vaderland!
Maer, vryzinnige broeders, de catholyken hebben
er niets tegen dat gy aen het schoteltje zit’t zyn zy
die er u, sedert 1831, overal aengezet hebben,
metuit toegevendheidu tot byna al de ambten
en bedieningen te benoemen. Zy hadden nogthans
moeten voorzien dat zy eene slang in hunnen
boezem kweektendie hen zou dooden zoohaest zy
er de kracht toe haden niettemin zouden de ca
tholyken er nog niets tegen hebben datgy ministers,
gouverneurs, representanten bteeft, ware het niet
dat gy alles doet wat gy kunt om hen te
tergen en te onderdrukken. Waerom, dewyl de
goede verstandhouding onder al België’s kinderen
zoo wenschelyk en zoo noodig is, byzonderlyk in
deze akelige tydenwaerom de catholyken den
oorlog aengêdaen voor de liefdewerken die zy
plegen iegens den arme? waerom hun goddelyke
zending miskennen voor het onderwys der cljris-
foeijelyke leeringen in België tot stand tracht te
brengen. Om tot haer einde te komen, deze party
heeft niet zoo zeer ter herten dan de goede en be
kwame katholyken uit de wetgevende kamers te
verdryven en ze te doen vervangen door mannen
bet valsche liberalismus toegedaen. Waerom zyn
immers de verdienstvolle heeren DubusDumortier,
D’Huart, Malou Dumonceau, Desmaisièresenz.,
uit de wetgevende kamer gesloten geweest? Om
niets anders dan om hunne aengekleefdheid aen
den godsdienst onzer voorvaderen.
Met weet dat het in al de francmaconiesche
logien en andere klubsis, dat het valsche libera
lismus zynen zetel geplaetst heeft; dat het daer
is dat allerhande verderflyke leeringen gebroeid
worden;en dat deze genootschappen hunne
zendelingen en nieuwsbladeren hebben byna geheel
België door; en een priester, juist omdatjjhy
priester is, zou dit alles moeten aenschouwen met
eene onverschillige oog! In het bywezen van alle
deze middels van verleiding, hy zou zyne armen
op de borst moeten kruisen en zeggen dit alles
gaet my niet aen; want, als priester, mag ik my
met geene politieke zaken bemoeijen; myn ryk is
van de wereld niet! Niet een onpartydig rnensch
zou den priester gelyk konnen geven overjoo eene
pligtige onverschilligheid.
Ja maer, zeggen onze hedendaegsche liberalen
wy aenveerden al de leeringen van Voltaire niet;
wy eerbiedigen den godsdienst en deszelfs ware
dienaren. Schynheilige taelwelke is de godsdienst
dien gy eerbi.edigt?Is liet dezen die door de hoofden
der kerk geleerd wordt? Neen, duizendmaal neen;
gy wilt eenen godsdiehst volgens uw beeld en ge-
lykenis, volgens uw goeddunken, overeenkomstig
met uwe driften en vooroordeeleneenen gods
dienst gelyk uwe liberale confraters van Zwitserland
en Italië tot stand gebragt hebbengy beweert u
wyzer, in zake van religie, dan al de Bisschoppen
van België. Gy eerbiedigt, zegt gy, de priesters;
gy wilt datzy de achting van iedereen verwerven.
Schoone eerbied voorwaer! En in uwe klubs-, in
uwe dagbladengy noemtze klerikalen, onwetende
heerschzuchligefanatieke menschen! Gy zegt,,
met den wulpschen Eugeen Sue, dat zy het
menschdomtot slaverny willen terugbrengendat
zy verfoeijelyke leeringen uifstrooijen, enz. Vindt
men al deze schoone dingen en duizende andere
niet dagelyks in uwe gazetten en andere schriften
En gy noemt dit de priesters eerbiedigen
Men heeft schoon te zeggen dat de priester in
de kiezingen met dwang te werk gaetdat hy zynen
enkelen wil als een gebod de kiezers wil opdriugen
welker overtreding hun de hel opent. Onze li-
beralisten weten wel dat zulks niet geschiedt; dat
het loutere beschuldigingen zyn welke zeer wel ge*
lyken aen deze die de volksvertegenwoordiger
M. Lebeau, over eenige jaren, voltairiaensehe vo/
deryen naemde, geensints weerdig van wederJeiu
te worden.
De schynliberalen laten toe dat de priesters wel
iets of wat te zeggen hebben in de kiezingen, maer
dan moeten zy enkelyk te werk gaen als borger etl
niet in. hunne hoedanigheid.van priester. Wy
vragen aen onze tegenstrevers hoe zy dit verstaen.
van
kinders heeft my hem verkocht.... ’t is zy die hem genomen
heeft.... T en is ik niet.... doth'ik heb zeer slecht gehandeld
met dat kind te koopen.... Och! myn God! myn God!
vergeef my.
God zal u vergeven gclyk de priester 11 vergeven heeft.
zegt my alles.
Wat wilt gy dat ik u zegge.... ik zie niet meer..,, daet*
is myne grafstede, niet waer?.... en dan een regter, en
eene vrouw, eene moeder.... och! vergeving, vergeving.
De stervende bewëegde zich op zyne bedstede.
De Engelschman vreesde niets te kunnen vernemen
eensklaps zet de stervende zich regl, vestigt zyne oogen op
eene oude kist, die in den hoek van de kamer stoitd, start
uit zyne bedstede op, gaet regt naer den koffer, êir zich
buigende om denzelven te openen, valt...;, valt pm niet
meer op te staen. Hy was dood....
De wille van den Savooijer was nu genoeg gekend om tien
Engelschman loc te laten den koffer te openen.,.. In den
zelve vont! hy eenig verspaerd geld van dep ouderling, ett
in eenen lederen handschoen, een blad papier op. Wtifkdeze
woorden geschreven stonden
.By myne dood zal het geld, dat'ik-hezil, Georges
toebehoonn.... Dit klein signet is het zyne, de vrouw had
het gevonden in dm zak van het kind...s en zegde dat men
er misschien' veel geld mede zoude kunnen winnen.... ik
heb geene vrienden meer.... alles zal Voor Geoiges.zy'n....
ik verklare hél in den naem des Vaders en des Zo'ouS en des
Héilig-Geest. AWmóSittt.
Dit testament zegde alles;, op het signt t, 'Öat.'u il Schot -
landsch steen-gesneden washerkende de engélsché lord
het Mmsitraed der familie Montaguen de eerste letter
van dien naem....'
''Hél tinde hierna.)
zingen....
Zeg hem dathy kome, ik wil aenstonds vertrekken.
Hola .Mare kom dan spoodig naer benedende
mynheer wil dat gy koorat.
Aenstonds hield het gezang van den schouwvegcr open
het hoofd dal men zich had zien bewegen boven op de
schouw, verdween...!.
Intusschen was- het rytuig op het voorplein van het
kasteel gebragt. De engelsche mynheer stapt er inen doet
de twee kleine schouwvegcrs voor hem neérzitten.
Naer Bazel, riep hyde voetknecht die de poortier
hield, herhaelde tegen den koetsier naer Bazelen dc
koets rolde voorwacrts.
Te Bazel gekomen zynde, geleiden dc kinders den
mynheer naer de arme woning van hunnen meester... De
Savoyard, gelegen op een slecht bed, was overvallen van
dc koorts, en in zynen angst riep hy naer Georges en Mare,
die hy het liefst zag van al de kinderen die voor hem
werklén.
Meester, riep Georges, spoedig by hem loopende, wy
brengen u geld... veel geld.
Er zal er niet veel noodig zyn om iny te doen be-
erven.
Meester, gy znlt niet sterven
Meester, wy zyn in een schoon rytuig gekomen,
voegde Marc by.
Wat begeert die béer,..'diëq gy lyer gebragt hebt,
kinders?'
Myn goede' man, die kleine jongen op (Georges
wyzende)nheeft dezen morgen, in myn kanteel, twee
honderd engelsche guihïés gevonden', welke een engelsch-
man die liet kasteel bewoonde voor myin eenen schoor
steen verborgen had, ik geef ze....
j Mynheer, ik heb altyd gemeend dat het geluk met
Georges was; inaerik, die ga sterven, ik gevoel dat onregt-
----
Iets over dc tusschenkoinst der geestelykheid in
zake van kiezingen.
- «u» uem -
veerdig geld zwaer weegt wanneer men op het punt is Georges is mvn zoon niet.... eene Gypsy, eene diefegge
tusschen vier planken genageld te wordendie Engelschman tinders heeft mv hem verkncht ’t is™ die hem «e.m,
had erfgenamen en voor aleer er over te beschikkenzoadt
gy moeten zoeken
Die erfgenaem is reeds gevonden; ik ben 't, en ’t is
ik die verklare aen Georges te geven het geld dat hy dezen
morgen gevonden heeft.
Ikik heb er zoo veel niet noodigen ik deel het met
mynen meester en Mare,
Goede kleine jongen, ik wil niet datgy schouwveger
blyft, ik zzl u met my nemen.
Ochniet aenstonds, mynheer, meester is zieken hy
heeft my noodig.
God zal u zegenenGeorgeskoom dat ik u zegene in
zynen naemvoor dat ik sterf.
Zult gy toestemmen, brave mandat kind aen my over
te latenik ga eene reis doen naer Engeland......
Naer Engeland! herhaelde de ej.le Savooijér', naer
EngelandGeorges ’t is.... maer, myn God, dit geheim
behoort my niet toe....Ten is ik niet, mynheer... Georges,
ten is ik niet.... ’t is de Gypsy-, de zwarte vrouw.... ik heb
slechts, gekocht.... Oh! myn God! myn God! 't isgjslyk....
ik ben zeer pli^tig.-., en indien de menschv, die eenew
denier gestolen.heeft aen.eett'ander, in het ryk der hémelen
niet zal gaenhoe zal het zyn met hem die g’esjoten beeft?.
maer, nog eens,'t en is ik iriet, ’t is de Gypsisi.ii
Van dat oogeüblik af konjnew uit de gezegden van den
Savoyard niets verstacnbaers meer vattetr. Eindelyk, de
calholyke priester gehoord hebbende, dat eén behoeftige-
vreemdeling op eene. arme bedstede tjf sterven lagbragt
.er de .vertroosting van den\godsdieasty.Me stervende en d«
trooster wierden alleen gelaten,en toen (hipriester benedeh
kwam, de Savooijer, kalmer zynde, riep dew.Engelsehman
boven, en, met eene onderbrokeue. slemzegde*hem
Mynheer, ik inoet my spoeden.-... ik moet it zéggen....
