19 September 1850.
Vierde Jaer.
N.- 198.
DIXMUDE.
Een Donder dagblad voor Aenkondigingen, Tgdverdryf en algemeene Belangen.
£7* Degenen onzer inschrijvers, welker inschryving
op een postkantoor genomen eindigtworden ver
zocht hetzelve te vernieuwen, indien zy ons blad
willen blyven ontvangen. IFy verzoeken de anderen
het beloop van hun abonnement te willen voldoen ten
onzen huizeom zoo veel mogelyk de onkosten van
den post te vermyden.
D1X.HU DE,
Onze konfrater van de vischmarkl heeft het dit
mael op zyne krachl tegen de klerikale nieuws
bladeren. Ziet hier ter welker gelegenheid.
Erbeslaet, te Par^s, een catbolyk dagblad ge
noemd l’Univers religieux. Dat blad, een derkun-
digste en onvermoevelykste kampvechters van
gansch Europa voor de belangen van den gods
dienst en de reglender catholykenhad het ongelyk
gehad, tydens de beraedslaging der wet op het on
derwys in Frankryk, de belangryke toegevingen,
welke de Staet toestoud aen de vryheid van onder-
wys, te verstouten. L’Univers wilde van geene toe-
gevingen hoorenen eischte de herstelling van at i
de grieven en de volstrekte vryheid van hel onder
wys, zoo als dezelve geschreven staet in de Consti
tutie van België en voor ons eene waerheid geweest
is tol den 1 juuy II. Dal blad was daer volstrekt de
meester van, haddehet zich uielstylboofdiglyk ver
zet tegen het gevoelen der bisschoppen van Fran
kryk, welke voorziglig oordeelden dal de toege
vingen van den Staet konden en mogten aenveerd
worden, en dat het gevaerlyk zoudezyn, voor het
oogenblik, meer te eischen in een land waer het
onderwys, sedert zestig jareu, geheel en al wercld-
lyk was geweest, en in banden van de tilosof'en. De
handelwys van den Uniters had dus geen het
minste betrek met de petitiën der catholyke Belgen
tegen de wet op het middcnbaer onderwys. Wy,
Belgenverdedigden onze regtenin de Grondwet
geschreven, tegen degenen die er ons wilden van
beroovenwy wilden den Staet beletten naer het
grond helpen. Maer dat zy hunne vreugde matigen
de herders weten goeddat tnsschen hen en hunne
kudde, de belangen dezelfde zyn; en dat, gclyk zy
maer eenen en denzelfden Godeen en hetzelfde
geloof en dezelfde vyanden hebbenzy ook maer
een en hetzelfde hert, eene en dezelfde ziel hebben;
dat zy een en hetzelfde leger uitmaken, altyd in
slagorde geschaerd, en te zamen dezelfde stryden
uitstaende, dezelfde beproevingen lydende, en
dezelfde zegepralen behalende want, de Kerk
bestaet niet alleen uit de geestelykheid, maer uit
de geestelykheid met de geloovigen vereenigd door
de banden van het geloof en van de kerkelyke
regeltucht.
Ditmael denk ik niet noodig te zyn ’t Dixmudsch
Weekblad iets voor zyne gezondheid te moeten
geven;’t is bezig met voor zich zelve eene excel
lente boterpil te maken, veel beter dan de gene
die ik maken kan. God gave dat z’hem wel beviele.
Het bladje hetwelk zich gedurig met zaken die
priesters en godsdienst rakenbemoeit, geeft in
zyne kolonnen het merkweerdig mandement van
den aertsbisschop van Parys, voor doel hebbende
deze schriften te beteugelenwelke schryveu in den
zin van 't Weekblad.
De goede man begint zyne voorrede juist gelyk
een oud vvyf, welke geene tanden meer in haren
mond hebbende, al snerzen hare woorden uitbrengt,
en geeft klaer te kennen, dal er geene zalve aen
hem te stryken is.
Een veurnambachtsche boer.
KRONYK.
Er is geen ander merkweerdig nieuws in ons
land als dat de Koningin nog al zwaerlyk ziek is te
Oostende. Men zegt dat zy eene leering heeft. De
laelsle tydingen varen geruststellend, de hoest was
veel verminderd en men vond geene teekens van
borstziekte. De huisdoktoors van de familieOrleans,
Chomel en Moreau waren door den Kouing ont
boden geweest, doch zyn nu naer Parys terug
gekeerd. Het schynt dat de koninglyke familie, op
het einde dezer week, naer Brussel terug zal
keeren.
Onze Ministers houden zich sterk bezig met
de inrigting van de aenstaende septemberfeesten te
Brussel, en vooral met de gedenkzuil welke aldaer
zal ingehuld worden ter gedachtenis van het
Nationael Kongres hetwelk d«t Constitutie gemaekt
heelt. De Nieuwe Politiek heeft die Constitutie zoo
wel tot eene doode letter gebragt, dal ze wel eene
kermis mag oprigten by hare begraving.
In Spanje hebben ze byna geene liberalen
voor de Cortes, of Kamers gekozen.
De keurvorst van Hessen-Cassel is naer
Hanover gevlngt met zyue-mttHSlers. Hessen-Cassel
is een onafbankelyke Staet in Duilschlaiid, hebbende
eene bevolking van ruim een half millioen zielen.
Dè prins, of keurvorst, had er twee malen de
Kamers ontbonden. Dezen verbitterd, hebben het
ligten der belastingen geweigerdDe moeijelyk heden
hebben alzoo elkander opgevolgden het Gouver
nement heeft eindelyk de vlugt genomen en alles
in den brand gelaten.
Een bloedige slag is nog eens geleverd ge
worden tusseben de Deensche iroepen en het leger
van Schleswig-Holstein. De stryd heeft twee dagen
geduerd, en de zegeprael is gebleven aen het leger
van den Koning van Denemerl en. De troepen der
Hertogdommen zyn in hunne eerste legerplaetsen
terug gekeerd.
In Frankryk komen de politieke dagbladen
nu uit, op de aerdigste wyze van de wereld, ge
spikkeld met alle slach van namen; want volgens
de wet moet elke schryver zynennaem zetten onder
elk artikel dal hy geschreven heeft. Indien ze die
wet willen stiptelyk uitvoerenzal het uitgeven van
dagbladeren onmogelyk worden.
In Piëmont dreigt het Gouvernement al de
klooster- en kerkgoederen aen te slaen. Zulks is
een groote slap tol de invoering van hel socialis-
mus; want indien het loegelalen is de goederen der
geestelyken te nemenwy zien niet waerom het
ook niet loegelalen zoude zyn de goederen van
andere lieden te stelen de eigendom is een regt
voor allen, of het is geen regt voor iemand.
M. Louis-Napoleon is donderdag te Parys
terug gekomen van zyne reis. Deze terugkomst is
door eene menigte geweldenaryen van wegens de - -
voorstanders van het Keizerryk gekenmerkt gewor- gevoelen over de wyze op welke zytot den dag
den. Niet alleenlyk wierd er geroepen Leve de
Keizer! maer men dwong de voorbygangers ook geërbiedigd en de openbare zedeleer aerigepredikt
dezelvekretentedoenhooren. Verscheidepersoonen hebben? Zy gelooven nu zeker ook dat de bis-
zyn mishandeld geweest. i schoppen mogen en moeten mandementen uitgeven
ÓC
twyfeld aen de bisschoppelyke vermaningen deswege
stiptelyk onderwerpen?
Wy gelooven er niets vanwant
Wie zyn ze die zich verergeren over den iever
der wereldlyke verdedigers van den catholyken
godsdienst?
’T zyn dezelfden dienog over weinige dagen
in de wet op het middenbaer onderwys, slout-
moediglyk het goddelyke gezagderKerk loochenden
in zaken van geloofspunten en van zedeleer. 'T zyn
dezelfden die zich boven en in de plaets van de
Kerk gesteld hebben, met te doen in de wet
schryveu dat zy bet regt hebben den catholyken
godsdienst te onderwyzen in de scholen zonder de
Kerk, in weerwil van de Kerk en tegen de Kerk!
En bemerkt, als ’t u belieft, dat die wereldlyken,
welke zich een regt toekennen, dat Christus uit-
sluitelyk aen zyne Kerk gegeven heeft, meestal
harde Irancs-mayons zyngekende aenhangers van
Voltaire, of onwetenden die zich laten by den neus
leiden.
Van waer komt dan die schielyke aenval van god
vruchtigheidvan eerbied voor de Kerk en voorde
regten der bisschoppen?
Hoort Zy hopen dat het mandement van Mgr.
Sibour eenige verdeeldheid onder de catholyken
zal te weeg brengen. (Het Weekblad van Dixmudc,
in zyne godvruchtige opgetogenheid, zegt zelfs,
dat (lit mandement toepasselyk is op al de catholyke
gazetten van België!) Zy hopen dat de kudde zich
zal afscheiden van bate herders, en dat zy alzoo
I veel gemakkelyker de herders zullen kunnen in den
monopolium terug te deinzen, terwyl in Frankryk,
een gedeelte der catholykenmet alles ten eenen-
male te vragenhet Gouvernement in de onmoge-
lykheid stelden iets te vergunnen.Ook heeft M. de
Monlalembert onze poogitigen toegejuichl, terwyl 1
hy krachtiglyk den misstap van den Uniters ver
oordeelde.
De Uniters had nog een ander ongelyk, te weten
dat van, volgens zyn eigen oordeel, te beslissen
over vraegstukken welker oplossing van den Ileili-
gen-Sloel alleen afhangt, zoo als het wonder van
het Onze-Lieve-Vrouwe-beeld van Rimini.
’T is tfsr dezer gelegenheiden om de gevolgen
van diergelyke misbruiken te voorkomen, dat
Mgr. Sibour, aertsbisschop Van Parys, een man
dement uitgeveerdigd heeft legen het dagblad
l’Univers en tegen al andere catholyke schryvers
van zyn bisdom, welke hunne eigene gevoelens
zonden willen doen gelden boven het gezag der
Kerk en van de bisschoppen. Onze driemael regt-
zinnige liberalen, in ’t voorbygaen gezegd hebben
•ongelyk hiervan te spreken, dewyl de Univers, om
den catholyken godsdienst te verdedigen, slechts
gebruik gemaekt heeft van hunne eigene wapens
de vryheid van onderzoek en van de rede.
Al de liberale dagbladen van Frankryk en België,
in hunne godvruchtigheid, vallen op hunne knien
voor het mandement van Mgr. Sibour; en zy, die den
roemi uchtigen Gregorius XVI en de Belgiesche
Bisschoppen door het slyk sleepten, wanneer dezen
de euveldaden, godloosheden en onzedigheden der
liberale drukpers veroordeelden, spreken nu met
den grootsten eerbied over de beslissing van den
aertsbisschop van Parys.
Die dagbladen zullen zeker ook eenige scrupule
jvan
heden, den godsdienst gediend, de geestelyken
geërbiedigd
j S( hoppen mogen en moeten mandementen uitgeven
>1
HE'
o
PRYS DER INSCHRYYING, betaelbaer voorop
Voor een jaer, in stad. fr. 5—00
Buiten stad vraehlvry 6-00
ANNÖNCEN. 15 centimen den drukregel. Degenen,
welke tevens in betzondags SUPPLEMENT moeten geplaetst
worden, genieten eene tnerkelyke prysvermindering.
MET EEN GRAENTJE ZOUT.
Dl
Landbouw.
Wtyniyfame den 12 september 1850.
Ik en myn kozyn van Thouront, sprekende over eenige
dagen van de veile van het landen byzonderlyk van den
guano en het kalk"merkten met spyt dat hel kalk al stil-
lekens achterblyft en ten meerderen deele vervangen wordt
door den guanodie eene voordeelige vette is indien men
Alle aflichenby den uitgever van dit blad gedrukt
worden onvergeld in het eerstkomende nummer geplaetst.
Brieven en geld vrachtvry toe te zenden.
IWog een voorbeeld van Liberale Godvruchtigheid.
3.