De Nieuwe Politiek en de Kalkvette.
Zommige kalkbranders en kooplieden in kolen,
van het arrondissement Ypere, begaven zich over
eenige dagen bj M. Carton, distrikt-kommissaris en
voorzitter der Landbouwmaetschappy, ten einde
zyne bescherming in te roepen over hunnen han
del. M. de kommissaris, in zyne bezorgdheid voor
de boeren, antwoordde hun dat hy geenzins ge
negen is voor helvetten met kalk, alhoewel het
zelve zeer voordeelig is aen de kleene pachters
■want, voegde hy er by, het is wenschelyk dat er
geen kleine pachters meer zyn; de eigenaers van
landen zyn veel beter betaeld door groote dan door
kleine pachters!.. En dit heeten wy den landbouw
beschermen ten nadeele der pachters en ten profyte
der grondeigenaers. In Engeland zyn er ook geen
kleene gebruikers, en dewyl men zoo veel kas
maekt van den engelschen landbouw, is het niet te
peizen dat men hier in België werkt om dat er ook
maer twee soorten van menschen meer zouden zyn,
arme en ryke?
Een man alleen kan het mekaniek, 't welk aen
eenen kortewagen gelykt, besturen. Dit mekaniek
-
Een Polakdie te Brussel woontheeft een
werktuig uitgevonden om het graen te maeijen.
getal dier giftendie ingehouden of ingetrokken
worden.
Eene liefdadige juffer van Brugge. Mej. D’Herbe,
eenevandie parochiën wilde eene som van 21,686 fr. besteden voor het
opbouwen eener leer- en werkschool voor arme
kinderen, op den wyk Bentille, St-Jan in Eremo
(distrikt Eecloo)ouder voorwaerde dat deze gilt
bestuerd wierde door eene kommissie van welke
de heer deken van 't distrikt en de heer pastor
der parochie moesten deel maken. Uit haet jegens
de geestelykheid, beeft M. De Haussy geweigerd
deze gilt te activeerden; en aldus blyven de arme
der gemeente van St-Jan in Eremo beroofd van
gemelde weldaed. Mej. D'Herbe is nogthans bereid
om de gift te doen wanneer men bare eenige voor
waerde zal willen aenveerden. Vlaming.)
FRANSCHE KLUITEN.
Men leest in den Echo de la Frontière De
speculatie trekt haer voordeel uit hel besluit van
den Honing der Belgen by welk de Iransche kluiten
in België afgeroepen worden. Het schynt dat de
spekulateurs dezelve aldaer opkoopen onder de
waerde en ze naer Frankryk overbrengenwant er
komen bier dagelyks op den yzerweg wagons toe
geladen met dikkestuivers. Êene reden te meer
welke de noodzakelykheid doet zien van het her-
slaen onzer kopermunt. Wy gelooven niet dat
het belgisch gouvernement de fransche kluiten
afgeroepen heeft; het heeft alleenlyk de burgers
doen herinneren dat die munt in Belgie geenen
wettigen koers heelt, en dat het gouvernement in
Frankryk, sedert twee jaren, bemagtigd is om
dezelve in te trekken. Het ongelukkigste hierin is,
dat de neringdryvende persoonen en arme werk
lieden hier door nog eens verliezen zonder dat het
gouvernement er ooit op gedacht heeft om hen
schadeloos te stellen. Toen het Hollandsch gouden-
geld, hetwelk eenen wettigen koers had, alhier wierd
afgeroepen, de ministers-gazelten zeiden dat er
geene schadeloosstelling noodig was, om dal de
bezitters van goud ryke lieden waren. Nu dat het
arme menschen zyn die op de kluiten moeten verlie
zen, zegt de Nieuwe-Politiek Bah! ze moesten
ze maer niet aenveerden! Wat zyn die mannen
regtzinnig!
doet het werk van 15 menschen. Terwyl men het
graen maeit, wordt het zelve ook door het meka
niek regt gezet.
De buitenwerkman is nog niet ongelukkig
genoeg sedert dat de wevery niet meer bloeit, men
gaet hem nog eens onderkruipen. Volgens het geen
men zegt, zouden er van de 15 maeijers maer een
noodig zyn. Laten wy verhopen, in hel belang van
den werkman, dat de nieuwe uitvinding eene prul
is, want, regt uit gezeid wy geven er geen het
minste geloof aenalhoewel de ministeriele gazet
ten er groot laweit van maken.
Verscheidene daedzaken schynen aen te duiden
dat M. Tesch, voor wal de weldadigheid aengaet,
den weg zal volgen welken M. De. Haussy gebaend
heelt. De arme zullen aldus beroofd blyven van
Mynheer
Ik oordeele met regt te moeten voldoen aen de begeerte
der inwoonders van ons gemeente, met ruglbaerbeid te
De guano wordt zeer voordeelig gebruikt voor klaver,
gras en koolzaed; hel loof wordt ook geern met guano ge
vet, maer de rapen worden hier door welhaest voos. De
aerdappels met guano gevet, zullen eene voldoende hoe
veelheid geven, maer zy zullen walerachtig zyn. Hel vlas
dal alleen hiermee gevel wordt, zal eene voldoende lengte
bekomen, maer zal niet sterk van bast syn. Indien men
voor de tarweroggehaver en boekweit te veel guano
gebruikt zonder hulp van andere vettemen zal veel strooi
hebben maer weinig graen in den zak.
Om al het mogeïyke voordeel uit den guano te trekken
strooit hem niet dik op land dat bezaeid is met tarwe
rogge of haver en waer er veel navette in zit. Wat het vlas
aengaetbezigt hem niet op vei landmaer op mager land
waer er navette in is.
Nu iets over het kalk.
Is kalk vette? Ja. Waerorn zyn er zoo vele tnenschen die
zeggen dat kalk geen vette is? Omdat zy niet welen hoe
hetzelve moet gebruikt worden. Het kalk wordt by vele
menschen in de aerde gesleken en vier a vyf dagen nadien
omgekeerd als hel alreeds versteend is en nimmer meer zal
blusschenen aldus wordt het veertien dagen daerna op
het land open gestrooid.
Het is eene zeer voordeelige en langdurende vette; maer
om deze hoedanigheden te hebbenmoet het van dage in
aerde geslekenmorgen omgekeerden den anderen mor
gen op het land gestrooid worden, terwyl het nog brandend
heet heeft. Ik herhale hier nog eens, en dat uil loutere
ondervinding, dat kalk een allervoordeeligste vette is, en
alle die op de wyze welke ik kome aen te toonenhet
zelve zullen gebezigd hebbenzullen welhaest hiervan ten
vollen overtuigd zyn.
Indien men aldus te werk gaetzal men niet meer het
kalk koud en versteend op het land vinden liggen en vier
a vyf jaer na dat het gestrooid ishet vlas zien vernieti
gen.
Men moet meer gebruik maken van het kalkzoo niet,
zal het loof alle jare meer kwabbels krygen en de aerdappels
zullen met pokken overdekt worden.
Wat nu de kleine menschen betreftdie wat korte vette
vergaren om hun gerief aerdappelen te konnen planten,
deze zullen schoon gebluscht kalk in hunne vette vermen
gden en ik durf hun verzekeren dal de aerdappelen hier
mee gevetdoor de pokken niet zullen aengerand worden.
Dezen artikel heb ik u toegezonden omdat'gy onderparlydig
den groolen laslenbelalerdie meest alle boeremenschen
zynte vooren staet zoo wel als de koopmans en negocian-
ten en dat gy ook de groote gcldverkwistingen van die
boerescholen te Thourout en elders niet kan opkrygen
gelyk als ik mynen kozyn van Thourout hooren zeggen
hebbehet komt toch ook al van de lasten die de boer-
kens moeten uitzweeten. L. Landbouwer.
(N. G. van Thielt.)
Ypere, den 15 September 1850.
Mynheer den Opiteller van 'l Boterkuipje.
Ik bedank u voor de goedheid die gy gehad hebt van
mynen brief de voorleden week in uw gazelje te willen
drukken ’K was verlegen dat gy dit niet zoude willen doen
hebbenom reden dat ik niet veel geleerd ben om brieven
tesebryven; maer aengezien datgy dat gedaen hebt, 'k ga
u nog eenS verzoeken van dezen brief te willen drukken
want ’k en heb niet alleen te Pervyse geweest,maer ook op
de andere parochiën waer den Gouverneur gewandeld
heeft, als hy afkwam van de Veurensche boere-leute of
knol expositiezoo gy T best verstaat. ’K had u vergeten
te zeggen.dat ik cigenllyk te Yper woonachtig ben, en dat
menigvuldige giften die het noodlottig stelsel van
’t ministerie van hun afkeert. Ongelooflyk' is het
ik overal waer ik profylen zieer met myn pak naer toe ga
om er te verkoopen en ook om mynen boutykel 't Yper te
recommanderen. Den zaterdag voor dal ik te Pervyse was,
•k bad by eenen burgemeester van
->ow -iw-
"OS eene nieuwe uitvinding.
geweest en er eenen kostclyken broek verkogten ter die
gelegenheid zyne vrouw zeide my de reden waerorn haer
man moeste dien nieuwen broek hebben hy hadde, zeide
zyeem-n vetten brief van Mynheer den achtbaren com
missaris van Veurne ontvangen dat den Gouverneur ging
komen op de gemeenteen dat hy die groote en eerbied-
weerdige personagie moeste trachten luisterlyk te onthalen,
en dat hy verders al de mensch, n daer by nog moeste straf
engageren om veel te pareren tegen zyne komste. Peisl
keer, waer mèe dat toch die ootmoedige mannen gediend
zynHebben ze misschien nog niet genoeg met de menschen
den zot gehouden En als al die soorte van groote mannen
nu bykans onze beuzen plat geleid hebben zou men dan
nog moeten t’hunner eere pinten? ’K zou verduiveld wel
welen van iets te doen voor al die groote uileters van ons
landvoor die verdraeide liberalenmet hunne geitebaerden,
en toen nog voor Mynheer den eerbiedweerdigen Gouver
neur, die Tverledenjaer, inde wydingvan onzen Bisschep,
niet eens zyn aenzichte heeft willen toonen en die kwan-
zuis eene wandeling was gaen moeten doen. Dat hy loope
waer hy wilt, ze zullen nooit kunnen zeggen dal Karei de
pakkedrager iets voor zulke vogels zal gedaen hebben, en
de menschen die van goê bedde zyn, zullen doen gelyk
Karei't en ware zy half gedwongen warengelyk de bur
gemeesters en andere menschenvoor een welzyn.
'K en had woensdag morgen te Lampernisse maer mynen
brief geschreven en met haeste itPde postbusse doen steken
als ik myn logement verliet en my van daer naer Alve-
ringhem, Loo, Pollinchove, enz. begaf en van daer terug
naer myn huis kwaem en T was nog gister avond laet als
ik arriveerde; ’k vond er reeds mynen broeder die vrydag
avond naer huis gekomen was, hy had immers ook met zyn
pak langst de kanten van Thourout en Dixmude geweest.
'K vroeg hem als hy geen nieuws had hooren vertellen
ja zegt hy, en ging aen ’t zeggen. Onder ander hy begon te
spreken van eenen brief die in het Boterkuipje van Dixmude
gestaen hadmaer hy wiste nog niet dat het ik was die hem
geschreven hadde, en hy zeide my dat al de goè menschen
waer hy geweest had met de inwoonders van Pervyse ge
boft haddenverre zy van met hunne boonpersen te lag-
clien. Zy kunden in tegendeel die parochiën niet wel ver
dragen waer ze zoodanig gepareerd hadden, maer't was
juist het contrarie 't geen de liberalen klaptenwant die ge-
ruchtemakers zyn duvels kwaed als men de mannendie
van hunne klyke zyn, niet wel onthaelt.
Eer ik mynen brief eindige, ’k moet nog spreken van een
klein Compliment in verzen, ’twelk een burger die van nie
mand dependeert op zyne voordeur geschreven had legen
de komste van den Gouverneur. 'T is het volgende’k heb
het zonder missen uitgeschrevenleest eens
Mynheer den Gouverneur,
’K wil hiervoor myne deur
In ’t minste niet pareren.
Ze zeggen al te mael
Dat gy zyt een lib’rael
Die ’t land helpt ruineren;
En ik ken veel te wel
Al dat bedriegers spel
'K begin er by te beven
'K zou liever met myn wyf
U vallen op het lyf
En fraei veel klikkers geven....
Zou dezen burger geen gelyk hebben?
Een Pakkedrager.
Veurnambacht, 15 September 1850.
M. den Uitgever van hel Boterkuipje.
üit krachte dat het regt voor iedereen is, zoo wel voor
de groote als voor de kleenedurve ik verhopen dat gy het
volgende in uw nieuwsblad niet zult weigeren te stellen.
In antwoord op mynen brief van den 51 augustus, in
welken ik sprak van ailos van waters, van het maken van
een sluis, van hel ophouden van waters, van het werpen
van eenen dyk, werken gedaen door M. Degrave, en welke
voor gevolg hebben een groot nadeel voor de aenliggende
gebruikersantwoord dien heer met commodos en incom-
modos en andere meubels die geexposeerd zouden geweest
in het huis van commune telkens inzage voor dal die werken
gjpgen beginnen.
Ik weet wel dal wy nu de eeuwe der expositien beleven
en hoe meer boeren er zullen uitgeschud zynhoe meer ex
position wy zullen zien; maer wat komt dat hier te pas?
Hetgeen ik zoude willen hooren, wareeene direkle ant
woord op de volgende vragen
Is hel waer ol geen waer dat, sedert het doen der gezeide
werken en veranderingen aen de Vliet en het leggen van den
zandweg en van eenen dam door de Beverdyk-vaert, er
menigvuldige garzingen zyn die, sedert de laelste groote
regens, nog hun water niet hebben kunnen lossen?
Is het waer of geen waer datvoor het doenvan die ver
anderingen, men het water zag vloeijen in de grachten
gelyk in zoo vele betenen dattwee dagen na de grootste
regens, de waters op hunnen gewooneu val gekomen
waren
Is het waer of geen waer dat, sedert het doen van die
werken, het gras van menig melkweide zuerachling wordt,
en dat andere weiden staen om te veranderen in een moe
ras?
Is het waer of geen waer dat, sedert het doen van die
werken, pachters hunne granen hebben moeten pekken
staeude tot aen de knoezels in het water?
Is het waer of geen waer dat de Beverdyk-vaert van eene
zoo groote plaetselyke aengelegenheid isdat de Waler-
staet noodig oordeelde den zelven te verdiepen na de inun
datie van 1829?
Is het waer of geen waer dat, door de bovengemelde
werken, M. Degrave zyne landen beveiligt tegen de water
vloeden en dezelve van water voorziet in tyden van droogte?
Is hel regt of onregtdat de bovenlanders van M. De
grave, of wel overstroomd worden, ofwel uilgedroogd
zynnaer het welgevallen en interesten van hem
Indien dit waer is, en niettegenstaende al de commodos
en incommodos'van geheel Veurnambachtzullen de bena-
deeligde pachters niet nalaten zich te adresS ren by hunne
respective proprielarissen, wiens belangen niet min ge
krenkt zyn als de onze; want indien dit nogeenige jaren
alzoo vóorlgaet .zommige weiden zullen meer aisde helft van
hunne weerde verliezen.
Een Landbouwer.
- i -
Pollinchove, den 15 september 1850,
- n- --
