van eene
moedige poogingen ten voordeele en in het belang
van landbouw, nyverheid en koophandel.
Men weet dat H. M. de Koningin der Belgen
by eigenhandig testamentgroote sommen geeft
aen I
bescherming genomen had.
Nu, die sommen, volgens het testament van
LOÜISÈ-MARIE, moeten in handen gesteld wor
den van geestelykèn en andere persoonendie
door de leeringender Nieuwe-Politiek onbekwaem
verklaerd zyn om het goed van den armen te kun
nen bestieren.
Wat zal M. Tesch, opvolger en voortzetter der
leeringen van M. de Haussy nu doen? Zal hy bet
voorwaerden van hetzelve goedkeuren?
Indien hy de vermetelheid heeft het testament
te breken van Haer, die beweend wordt door eene
gansche natie om hare godvruchtigheid en chris-
telyke liefde, och! alsdan zal er een geroep van
te stellen.
Van de eerste stemopneming wierd M. Desmai
sières met eene grooTe meerdei
liefdadige gestichten welke zy onder hare
zyrié medeambtenaren gekozen om
schap te bekleeden. Iedereen Weet dathy de ivèrken
dezer kommissie met eene zoo onpartydige en uit
stekende wyze bestuurde, dat de drukpers, ‘die
zich meest tegen dit onderzoek stelde, er zelfs den
grootsten lof van deed.
wyzen van fabriekatie verbeterden eene menigte
nieuwe iiyverhedeuzoo als borduurwerk, kant
verbeteringen enz., enz. wierden in Vlaenderen
overgebragt.
De handwerk-kant, welke men verloren en ver
nietigd geloofde te zyn door den mekatiiek-kaut of
tui, kwam weder teenemael op, onderden voort
gang welke de hand werkschoten aen die kostelyke
fabriekatie deden maken, en reeds in 1843, toen
de krisis van deduerte der eet waren zoo hevig druA-
ten op onze werAeiide bevolking, waren er in elAe
Vlaendersche provinlie 43 a 16000 jonge dochters,
die eertydsspinsters met de hand zouden geworden
zyn en waervan mén geluAt had kantwerksters te
vormen, eenen dagloon winnende, ten minste
gelyk aen dengenen welke de spinsters wonnen,
ly lens den voorspoed der oude lynen-nyverheid.
En om dezen krisis van duerte der levensmidde
len te doortrekken, van welk nut zyn de talryke
nyverheidskomiteiten niet geweest, gevormd door
de permanente deputatie der provintiale raden van
beide Vlaenderen in navolging dergene van het
genootschap gesticht door M. Desmaisières? Dit is
in volle Kamer door de meeste tegenkanters dezer
instelling herkend geweest.
Men moet ook niet vergeten dat dit genootschap
buiten de navofschingen welk hetzelfs in Frankryk
en Duitschlandgedaen heeft, nog door zyne
poogingen, de instelling eener Gouvernements-
kommissie beioepen en verkregen heeft, welkers
merkwaerdig en volmaekt werk in 1841is ver
kondigd geweest en die gelast geweest, is een by-
zonder onderzoek te doen op de lynen-nvyerheid,
niet alleenlyk van het land, maer nog van E igeland
Ierland, Frankryk en Duitschland. Ook heeft men
dit genootschap altyd op loer gezien voor de ver
anderingen ontworpen of bygebragt door de
vreemde besturen aenhunnelol-tariefs, enaenstonds
de aendachl van ons ministerie gaende makende
op degene dezer veranderingen die aen onze vlaen
dersche werklieden konden schadelyk wezen.
In 1846, de ramspoedige uitwerksels van de
duerte der levensmiddelen, hadden elks oogen
geopend. De bezorgdheid was in het land algemeen
gewordenten voordeele der neerslige vlaendersche
werklieden. Twee groote middelen eigen om hen
gansch uit hunnen droevigen toestand te trekken,
waren nog niet gebruikt geweest. M. Desmaisières,
als Volksvertegenwoordiger en Gouverneur van
Ooslvlaenderen, dreef uit al zyne krachten het
Staetsbestuer aen, om de zelve in het werkte
stellen. Hy vond het bezield met de levendigste be
geerte en den vasten wil om op de krachtdadigste
wyze de ongelukkige Vlaenderen ter hulp te komen.
Een wetsontwerp wierd den 24 december de
Wetgeving voorgedragen om eene maetschappy van
lynen-uitvoer aen te stellen, waervan M. Desmai
sières van in 1854. de instelling gevraegd had, en
een algemeen reglement vastgestekl door den Mi
nister van hel Inwendig, graef Detheux, regelde
de bezigheid der bestaende komiteitenhandwerk
scholen en leerwerkhuizen, terwyl er geboden
wierd andere te vormen in de plaetselykheden waer
zy nuttig zouden geoordeeld worden.
De laetste belangryke akt van M. Desmaisières,
in hoedanigheid van Volksvertegenwoordiger, is
het wys, redekundig en verlichte verslag geweest,
dat hy op dit wetsontwerp gemaekt heeft, hetwelk
eene maetschappy van uitvoer daerstelde. Zyne
laetste poogingen waren dan ten voordeele der
vlaemsche belangensgelyk het zyne eerste geweest
waien Ongelukkiglyk tot heden, en hoewel het
overzeesch vertier voor de zoo gezegde russiasche
zitting vin den provintialen Raed van
deren, en nog onlanger de tentoonstelling van
Brugge hebben eene terugkomst van voorspoed
onderdo werkende klassen der Vlaenderen, be
wezen. Welnu, wat men er ook moge van zéggen,
deze goede uitslag is verschuldigd aen de Nyver-
heids-Komiteiten, handwerkscliólen en leerwerk
huizen. Hoeveel grooter zou deze verbetering niet
geweest zyn indien men gevolg gegeven had aen
het wetsontwerp dat eene maetschappv van uitvoer
instelde.
Dus, gelyk wy het gezegd hebben toen wyde
reeks onzer artikelen begonnen en verkondigd
hebben in het oogwit om den goeden keus te be-
wyzen welke de kiezers, in het belang van ons dis-
trikt, even als in hetgeen der Vlaenderen en van
het gansche land, gedaen hebben met M. Desmai
sières Volksvertegenwoordiger te kiezen, zonden
wyeen groot^ boekdeel vol te schryven hebben,
indien wy gansch de parlementaire en besturende
levensbeschryving konden doen van M. Desmai
sières, welkers wys, weldadig en verlichte bestuer
in geheel Oostvlaenderen de schoonste nagedach
tenis gelaten heeft, en er hel levendigste leedwezen
opwekt. Wy zullen dan niet verder gaen; doch, Rogier, en ’l zal om deze reden zyn dat hy zoo vele nuttige
om te eindigen, moeten wy melding maken van --- -- -
d’edele beloonihg door de Kamer zelve aen M. Des-
lynwaden welke de Kommissie van het gevang Van testament van de Koningin brekenof zal hy de
St-Bernard aen het land bezorgd heeftklaei blykelyk
heeft geloond van welk groot nul deze Maetschappy
wezen zou, is het wetsontwerp die dezelve inslelt,
nog in wel niet verkeerd geweest.
De gcntsche tentoonstelling, de redevoering uit
gesproken door M. De Vrière, by het openen der verontweerdiging ontstaen onder al de klassen der
Westvlaen- i bevolking; alsdan zal de hatelyke handelwys van
het liberalismus algemeen vervloekt worden, en
derzelver naem zal het voorwerp zyn
éeuwige, verfoeijing.
Néén het ministerie-zal niet durven!
En indien het niet durft, hoe zal het de Consti
tutie uitleggen, die verklaert dat al de Belgen gelyk
zyn voor de wet?
Beweenlyke keus! weerdige belooning van de
hktelyke handelwys eener bende oproermakers en
vreemdelingen iegens de christelyke gevoelens van
het belgiesche volk, de edelmoedigste natie der
wereld
icoere iiEtiEitkni;
Het testament van de KtHTSGlX en de Nienwe
Politiek.
I tien aen de boeren jont, en waervoor men al die landbouw-
komiezen opregt? Anders niet dan dat de Nieuwe Politiek
bezig is met té doen éVen als de kwakzalvers, die met
hunne rare toeren ea kunsten, met hun recommanderen
en explikeren, eenen algenezenden pak slechte kruiden aen
d’eenvoudige menschen weten te verknopen, en die daerna
met hunne kluiten een goed smullingje doen Op de gezond
heid van degenen die zy bedrogen hebben. Met al die libe
rale poetsen wilt men de boeren doen verstaen dat men
die men moet ddoden is een Koning. Philippe-le-Beldie
het orden der Tempeliers vernietigd heeft. Op hel oogenblik
dat de ingewyde uit het hol komt, het hoofd van dezen Ko
ning dragende, roept hy uit Nekom, ik heb hem gedood.
Men neemt zynen eed af en men maekl hem kenbaer dat de
vryheid en gelykheid bestaen in geene overheid te herkennen
op de aerde, zoo we. in het tydelyk als in het geeslelyk
besluer. De hertog van Orleans, vader van Louis-Philippe
'onderging al de beproevingen van dozen graed.
Dus, in dé graden van leerling en gezelde sekte begint
met de woorden van vryheid en gelykheid op hel lapyl te
brengen. Naderhand houdt zy hare nieuwelingen slechts
bezig met kinderspelen en maponniesebe maeltydeu; maer
reeds gewent zy hen met het ondoorgröndelykste geheim
door eenen sclirikkelyken eed.
In den graed van meester, vertelt zy hare fabelachtige
historie van Adoniram welken men moet vrekenen de
gene van het woord dat moet wedergevonden worden.
In dengene van verkorene, gewent zy hare ingewyde» tot
de vraek, zonder te zeggen op wien die vraek moet vallen.
Zy herinnert hun de patriarchen, de tyden op welke,
volgens haer, al de menschen geenen- apderen godsdienst
hadden als dengenen van de naluer, waer allen gelykelyk
priesters en olferaers waren; maer zy zegt pog ijiej dal
mei» moet yerzaken aen allen godsdienst veropenbaerd
Oudenburg geven, welke school thans zoo luisterlyk floreert.
zou ik nog wel willen eerst de vryheid nemenin hoedanig-
die kondigen liberale schryver en verdediger van ons
het uitgevonden heeft ter verbetering van den landbouw
en welke vooral bestaen in landbouwscholen en knol-
expositien opgeregt te hebben. Slechts eene eenige vraeg
grond neder, en by het flauwe licht van eene nachtlamp,
wordt hy aen zich zelve overgelaten om te mediteren over
zyne sftvcrny en om de wacrde der vryheid te leeren kennen.
Een der broeders komt eindelyk by, en leidt hem in, de
koorde in eene hand en een bloot zweerd in de andere, als
om hem ermede te doorsteken indien hyeenigen wederstand
zou bieden. Hy wordt slechts vry verklaerd na eene reeks
ondervragingen ondersteen te hebben, eti vooral na
gezworen te hebben op zyne ziele zaligheid van nooit de
geheimen te ontdekken welke men hom gael doen kennen.
De graed van Ridder des Roien-Kruis volgt daer op. De
schotsche vrymetselaers zyn ook vry, ook priesters; maer
hier moet men ontdekken door wie de eerediensl van het
godistendom afgeschaft is geweest. *T ishy die ware moor-
denaer is van Adoniram, de roovervan hel berugle woord,
hetwelk Jehova was. De sekte verfoeide dienroover, en men
moest denzelfden haet aen al de gewyden inboezemen. En
’t is ’l geen men doet by de inwyding van de Ridders des
Rozen-Kruis. Nu, ’t is Onze Heer Jesus Christus dien zy
aenzien als de vernietiger der eenheid van God. Hun wacht
woord is JNKI. Inden graed van Kadoch, öfden herschapen
mensch, wierd de gordyn gansch geopend. Hier zyn de be
proevingen nog vreemder dan in de andere graden de
meester, welken men te vreken heeft, is Hiram niet in *er,
>1 is Malay, de grool-meester der Tempeliers en dengenen
r 1ÏT ui x ii -l uiiKCLvvyiciu uci uicunyucu uijicjjucaciiiu iicuijvu aen vaucr
- r~--T- - i
Wilt gy weten waerom de boeren doof en onleerzaem
blyven ten aenzien van al de schoone boere listen welke
ons door de verlichte mannen van ’t nieuw politiek gegeven
worden? Wilt gy weten waeraen het liegt dat al de goede
middelen door deskundigen uitgevonden en hemelhoog ver
heven zoo jammerlyk van de hand gewezen worden Hoor
eens waeraen een welbekend liberael blad van Dixmude er
van de ooizaek toepast ’t is zegt'de goede man toe te
schryvenraed eens waer aen? Aen de onkunde der boeren!
welja, daer ligt juist de kneep. De onkunde der boeren zal
ongetwyfeld het medelyden ingeboezëmd hebben aen vader
landbouwscholen gratis heeft gesticht. Eene zoo belangryke
tyding zal noodzakelyk de boeren opwekken om ievers de
maisières gegeven voorzvnc begaefdheden en edel- hherale kunde te gaen leeren. Zy zullen zich gezaméntlyk
i,„. t naer de boerenscholen wenden om er de vereischte kennis
mouh0e poogingen ten vootdecle en ip het belang te |iunneQ kiygén, en welligtdeu voorkeur aen degene van
-j - - - Oudenburg geven, welke schoot thans zoo luisterlyk floreert.
In hare zitting van 18 mei 1840, de Kamer der Doch voor aleer ik my naer een dusdapig geslicht begeef,
zou ik nog wel willen eerst de vryheid nemenin hoedanig-
I heid van onkundige boer, van eenige vragen voor te stellen
j aen die kondigen liberale schryver en verdediger van ons
schrander Staetsbestuer, nopens de goede middelen welke
F» zit ii itrrzu-Anrbni lirwxft tzit> xrzii’lkcit zit’i i»«r vuri don I a n I It/in ur
sedert de patriarchen.
Dit laetste mysterie wordt verklaerd in de schotste gra
den. De vrymetselaers worden er eindelyk vry verklaerd;
het zoo lang gezochte woord is dat der godisteryT is de
eerediensl van ichovazoo als de filosofen van de natuer
denzelven herkend hebben. De ware vrymetselaer wordt de
priester van Jehova; en dit is het groot geheim dat hen ver
klaerd wordt als iri de duisternissen latende alwic met hel
zelve niet bekend is.
In den graed der Ridders Rozen-Kruisde gene die het
woord weggenomen heeften den waren eeredienst van
Jehova vernietigdis de insleller zelve van den christen
godsdienst’t is over Jesus-Christus en zyn Evangelie dat
men de broeders, de priesters van Jehova moet vreken.
Eindelyk, in den graed Kadoschweidt de moordënaer
van Adoniram de koning, dien men moet vermoorden om
den groot-meester Molay en het order der vrymetselaers
opvolgers der Tempeliers, te vreken. De godsdienst dien
men moet vernietigen om het woord of de leering van de
waerheid, te vernieuwenis de godsdienst van Christus,
zyn eeredienst gevestigd op tie veropenbaring. Dit woord,
in den vollen zin is de vryheid en gélykheid te herstellen
door'de uitroeijing van al de koningen en door de afschaf
fing van allen uilwendigén godsdienst,
(Wordt
Volksvertegenwoordigers ging over tot het kiezen
eener kommissie gelast 1° met den uitwendigen
toestand der koophandels te onderzoeken in betrek
king met ’s lands nyverheid en landbouw; 2° met
te onderzoeken of de bestaende wetgeving Ontoe
reikend was5° in geval van ja, dé grondslagen v -
van he. hoophaudel- en zeestelsd aen Ie Kalen
welk men in s volks belangen, ion beltoeven daer jk heb eene panie meersch wélke noch labeur noch vette
noodig heeft. Zal hel hooi dal’ik er van opdoe, eenen duim
wierd M. Dèsmai- lan8er groeijen opdat ik van meeting ben er mede naer de
meerderheid lid der kom- exP°silie te gaen? Zal myn land eenen halven hcktoliter
t x 1 graen meer op brengenomdat ik voor eenige uiigekipte
missie gekozen. Het was hy die het meeste getal hauwen jlen éérsten prys bekomen heb? Zal niyn os eene
Stemmen bekwam en hy wierd vervolgens door kilö meer wegen? Zal myne koe» eenen dreupel melk meer
hel voorzitter- geven? Zal myne veérs een strootje hooger groeijen? Zal
i myn kalf een weinig beter termenom dieswil dat ik er in
d’expositie den eersten prys medé gewonnen heb Koude
ik myn arme kalf wys maken dat de zilvere medalie, welke
met een groot zyden lint op myne borst hangt my gejond is
geweest voor zyne welgemaekiheid en dat de eer welke ik
er door geniet aen ’t beestje toekomt, dan zou ik beginnen
verstaen dat de uitvindingen der Nieuwe Politiek ons zeer
voordeelig zyn én dat <‘e kundige Verdedigers van ons
libérael ministerieverlicl te mannen zyn. En nog, veron
dersteld dat zy met al hun groot vernuft en liberale kunsten
difdoél konden bereiken, en dat er een leerling der beste
boerensphooi slim genoeg ware om myn kalf verstand en
kennis in te blazen; zou het daer door wel eert hair te
grpbter worden?.. T is nogthans dat ’tgéen men aen de
onkundige boeren schynl te willen doen verstaen en met
geweld in hun hoofd printen! Wilt gy weten wat ik denk
van al die schoone eere ptyzekeus,, welke men in d’exposi-
