I
dat d’heeren
Een Vbvlaet.
het
1
aen
dislrikt Dixinudegedurende den tyd dat
hy in Kamer gezeten heeft.
(t) Woerden van M. Rogier in de Kamer der Volksver
tegenwoordigers zilljng van 18 November,
(i) Hangtn op, Brillat-Savaringy hebt nooit geene
kievillen geêten, en de goede en onnoozele M, Debreyne ver
zekert u dat dit goede en onnoozele gevogelte een zear
lekker wild is.
maer wy hebben nog bet eerste woord hierover
te verwachten.
Wy hebben dus moeten, om te weten wat die
goede en onnoozele M. Debreyne in de Kamer al
verrigt heeftde Annalen der Kamers doorsnuffelen;
en ziel hier wat wy er in vinden
Vier of vyf redevoeringen in alles en voor alles;
en nog zyn dezelve onbeduidend, onnoozel en van
weinig uitgestrektheid, nietlegenslaende M. De
breyne eenen proeflezer ten zynen dienste had. Onze
lezers zullen er over kunnen oordeelen door de
merkweerdigste van allen, welke wy hier, in ex-
tenso, laten volgen. M. Debreyne moet een goed
jager zyn, want de meesten zyner vier of vyf rede
voeringen hebben betrek op de wet der jagt. Zie
dus bier de doorslaendsche zyner speaks, lelterlyk
uitgeschreven uil den Moniteur, zitting der Kamer
van 24 January 1845
M. breyne Myne heerenzoo ik
goed den achtbaren heer Mast de Vries verstaen
heb, (hy was inderdaed niet gemakkelyk te verstaen)
hy moet u gezegd hebben dat hy nooit geene kie
vieten geëten heeft. Eh wel, ik, die er geêten heb,
ik boude slaen dat de jonge kievitten, de kievitten
die nog geen jaer oud zyneene lekkere mul op
leveren. (2)
Voor wat aengaet hetgeen het achtbare lid ge
zegd heeft wegens het leggen, hierin durve ik hem
niet tegenspreken. (De vraeg is inderdaed te moei-
jelyk en van te groot belang). Nogthans, ik heb
nooit geboord, in ou/.e streek, dal de kievit, na
dat men zyne eijeren geroofd heefter andere legt
in hel zelfde nest. Overigens, Myne heeren, dewyl
wy bet wild aenzieu als deel makende van den ei
gendom waerom zou de eigenaer geen meester zyn
van den kievit die in zyn veld komt nestelen, even
als hy het is van den kwakkel en van den patrys?
Myne heeren, indien de kievitten eijeren leggen
naer male dal men hen dezelve ontrooft, vraeg ik
hoe liet koomt dat het kievittenras om zoo te zeggen
uilgfroeid is. Zoo de voorstemmer waerbeid ge
sproken had, de kievit zou geméener zyn.
Onze opzoekingen, in de Annalen der Kamers,
ons de redevoeringen hebbende doen ontdekken
van M. Debreyne wegens bet vermaekof, zoo men
het liever heeftde kunst der jagt, hebben wy ook
willen zienwat hy gezegd mogte hebben op de
laetsle wel aengaeude de graengewassen en bees-
tialeu.
Het spyt ons te moeten kenbaer maken aen onze
i lezersdatna al de beraedslagingen en rede
voeringen overlezen te hebben takende die zoo
belangryke wel voorden landbouw, en byzonderlyk
voor de landbouwbelangen van ons dislrikt, wy
geen het minste woord gevonden hebben dat
M. Debreyne uitgesproken zoude hebben in deze
discussie. Zyn naem staet zelve niet aengestipl in
de stemming! ’Tiswaer, dal M. Debreyne, zich
bevindende tusschen zyne begeerte van ja te zeggen
op de voorstellen van het ministerie, welks grond-
leeringen in laudhouwbeseberming tegenstrydig
zyn aen de belangen van Veurnambacbt, en de
vrees die hy had van dezen ja uit te spreken, out
de ongunst van de kiezers van Dixmude niet in te
loopen, voorzichtig vond te huis te blyven, en
zynen kozynden senateur Van Woumen alleen te
laten stemmen tegen de belangen der landbouwers
van hel dislrikt Dixmude. Maer wat moeten de
boeren daer van zeggenen wie van hendie niet
gedwongen is, zal nog ooit aen zulke onnoozelaers
of onwetenden zyne stem geven?
Nog wat nieuws! Onzefynooren weten niet meer
hoe het aengaen om éene meerderheid te krygen
tegen 12 december aenstaende zy zenden nu
hunnen grooten argumenleur, H. D. B., by de
koeiboertjes. Die vakgeleerde man doorsnuffelt
hunne papiertjes, en roept uil hoor, vervl....,
ehje zy gy stemmer; allons, vite, na de burge
meesters, en je'moe je name op de lyste doen
zetten, en je moe stemmen voor Breyne; dat is een
braefman, van iedereen bemind, en Desmaisières
is maer een franc-ma^on da ze elders buiten ge
schopt hebben; toe! steek je maer uitHi! hi!
hi! Geen twyfel, of de uitzenders van dien
werver lagchen gildig in de vuist met zyntyi ijjver
voor de liberale poliliek.
lasten
’T is alzoo dat gy zult redeneren gelyk die
weerde burgemeester hel in juny II. deed, en gy
zult M. Desmaisères mei eene groote meerderheid
naer de Kamer zenden.
In eenen aen itaenden brief, zal ik vaneen hooger
punt de zaek beschouwen, enloonen wal nood
lottige gevolgen de liberale poliliek na zich moet
slepen, welke politiek M. Debreyne, door‘zyne
jaknikkingenaltyd ondersteund heeft. Ik voeg
hier alleenlyk by, dat wy in drie jaren, onder lipt
liberael ministerie honderd milhoen franken zyn
achteruit gegaendat is 24 franken per hoofde; en
’t gact al moeten betaeld zyn. Zoo dat zulke zaken
niet lang konnen blyven duren zonder eeneu alge-
meenen ondergang na zich te slepen ’T was
dan meer als tyd dat de kiezers van het dislrikt
Dixmude in’t byzonder hunne oogen opendeden
om hunne stemmen op Mynheer Desmaisières te
vereenigen.
Die manin een boekwerk dat hy destyds uitgaf,
toonde dat deze maetregelen slechte gevolgen gin
gen hebben; dat zy geschikt waren om den land
bouw uit te putten en te doen vervallen, tot groot
nadeel van het land; want ’t is immers de hoer die
alles houdt leven, en als de boer lyd, de neering-
doeude persoenen in stad lydenook.
Ziet hier op welke grondregels hy zich staefde.
Eene groote duejte is nadeelig voor den land
man maer als daerop volgt een buitengewoone
afslag, zy is verplettende.
Dit zou, in het eerste opzicht, een tegenzin
schynen, en nogthans nipts is zoo waer. De reden
is, dat eene groote duerte de landpadden schielyk
doet opslaen, en gelyk eene groote deurte, zoo
als a|le geweldige zaken, maer van korten deur
kan zvnzoo volgt daer uit dat de hooge pachten
nog plaels g'ypenalswanneer de voorbrengsels
van den landbouw aen eenen leegeren prys zyn
gedaeld en alzoo bevinden zich de pachten builen
alle evenredigheid met den prys van 1»^, uvtucu, uui^cuktsici vail IIC1CUL, 1JV L.CUVÜU.
l^nd|)Quw vooflbrengt. I Alhoewel ik burgemeester ben, sprak hy, nog-
Men zal misschien antwoorden, dat d heeren luaua ucu ik uuk lanauuutcer, en in ui
hunne paeh(en. afslaen. *T ware goed dal zy het nigheid geloof ik wel het regt te hebben
deden. Maer ’t geval is, dat de liberalen en liber-
echangislpn, die rpepst schreeuwen tegen deregten
op het vrpemrj graenook hunne pachters geene
gratie gevenen ik heb niet booten zeggen dat
d’heer Karej V^nwoumen, die nogthans ook voor
den vryen invoerder beesten en granen heeft gestemd
zyne pacbtpryzen heeft verminderdter contrarie.
Indien alle schielyke afslag nootlottige gevolgen
heeft voor den landbouwer, wat moet tiet niet zyn
alswanneer dezelve buiten alle evenredigheid is.
’T was het geen M. Vanderstraeten voorzag in
1819 in 1820; en de menschen die geboerd hebben
in de jaren 1822, 1^25, en 1824 moeten getuigen
dat hy waerheid heeft gezeidwanneer hy den
grooten afslag voorspelde. En ware de heer
Den afslag is nu nog zoo gewigtig niet om reden bewezen door M. Oebreyne,
dat de magazynen, uitgeput door de noodlottige
jaren welke zich gansch Europa door hebben doen
gevoelen, nog niet zyn opgepropt; maer wacht een
weinig, het zei er van komen. ’T jaer 18i9en 4820
was hy ook noch zoo groot niet; daerom waren er
veel die naer den wvzen M. Vanderstraeten niet
wilden luisteren; ja, hel gouvernement, in plaets
van zynen raed te volgen-, in plaets van regten te
stellen op de vreemde granen, betrok hem voor de
regibanken en zond hem in ballingschap!
Wal my aengaet ik heb een beter gevoelen van
de kiezers van het distrikt Dixmude, dat zy naer
goeden raed zullen luisteren, en hunne stemme
vereenigen op M. Desmaisières, die van gevoelen
isdat er regten moeten zyn op bet vreemd graen
alswanneer de prys der granen leeg is, en dat heb
eene schande is voor ons land, dal hel geld weg
moet trekken om vreemde granen in Rusland en in
andere landen aen te koopen, alswanneer de zol
ders van de landbouwers vol graen liggen, dat zy
met verlies moeten afgevendat hel eene schande I
is voor ous ministerie, wiens jaknikker de heer
Debreyne is, dat de bollandsche beesten zonder
regten in ons land komen, alswanneer onze v.et-
leggers met verlies hunne beesten uit hunne handen
moeten smyten; dat hel nogeene meerdere schande
is, alswanneer een afgeveerdigdein een openbaer j
verslag, komt verklaren dat de peerden van het
Noordenen bv gevolg ook van Veurne-Ambachl,
Het Weekblad is ten volle van ons gedacht over
de diensten dooi M. Desmaisières aen Vlaenderen
bewezen, en ’t is waerschynelyk om dat de
werken van zynen kandidaet wat minder
van belang zyn, dat het bladje er nog geen woord
heeft op gesproken. Wy bevinden ons dus genood-
zaekt in die nalating eenigzins te voorzien, en
zelve de byzonderste diensten op te halen, welke
M. Debreyne, in den tvd dal hy representant was,
aen het dislrikt Dixmude heeft bewezen.
In de reeks artikelen, welke wy zoo kort
mogelyk aen onze lezers medegedeeld
hebben, is onbelwistbaer bewezen, hoe veel
voordeeliger het zonde zyn voor ons dislrikt, verte
genwoordigd te worden door eenen man gelyk
M.Desmaisières,dan dooreenenpersoondiedoor den
minister slechts geprezen wordt, als zynde een
I goede en onnoozele persoon iedje un homine moffen-
l
Wy hadden gemeend, dat bet ministeriële tVeek-
hlad onze aenlialingen zoude weerlegd hebben om
alzoo zynen kandidaet aen de kiezers aen te bevelen;
thans ben ik ook landbouweren in deze hoeda-
zoo goed
als de opsteller van’t Lovensch nieuwsblad, om
door myne slem en degene van myne vrienden, een
ministerie tegen te komen hetwelk de belangen der
landbouwers verwaerloost! Immers wanneer onze
binnenlandsche tarwe ten pryze van 53 stuivers per i
alster verkocht wierd alsdan wierdenin de
publieke aenbesteding der tarwe voor het leger te
leveren, nog besproken dat er eenderde deel vreemde
tarwe moest gebruikt en zelfs te Antwerpen ter
plaets genomen worden.
Hoe is het toch mogelyk, aen eenen landbouwer
van een ministerie te ondersteunen’t welk aen alle
vreemde natiën het regt verleent van gelyk met
ons en nevens ons op de graenmarkl te staen mits
eene enkele centiem per ki logramme voor regten
Alexander Degr^ve, van ’s lleerwillemscapellete betalen, zy die in vele gewesten nog zooveel
nog in leven, hy zonde konnen getuigendat hy niet betalen voor hu/rpryzen, als wy voor grond-
deslyds 6QÜ zakken sucrioen leverde naer Schoor-
baklie, aen eene kroon den Veurenschen zak; Ity j
v<;as alsdan landbouwer op het Betkelhof, te
Pervysé.
^iet hier nu uit welhe be weegredenen de schryver
zulks yoorzag, en let wel hier op, lezer, dezelve
heweegredenen beslaen den Van heden ook.
Er zyn landen in £uropa, die weinig bevolkt zyn
in evenredigheid van hunpe uitgestrektheidzoo
ajs Rusland, dat zich uilstrekt Zuiden Noord,
ip. oppervlakte zevenmael Frankryk bevat, en
maer eenen inwoner lelt tegen twintig in Vlaende
ren by gevolg dat men bet land daer zoodanig
niet moet sparen en dat de boerdery er zoo veel
niet kost van arbeid gelyk hier; want men is er
niet zinnelyk, en gelykerwys men er zoo veel niet
betaelt van pachten en lasten te zamen als hier van
lasten alleendaer uit volgt dat de boeren in ge
wone jaren, hunne tarwe aen 4 a 5 franken den
hectoliter met winste konnen afgeven; voegt er
twee franker, by van transport en eenen fiank van
regten, dat is te zamen van zeven tot acht franken
den hectoliter.
Den afslag is nu nog zoo gewigtig niet om reden
geene goede peerden zyn. Dit heeft een liberalen
jaknikker van het gouvernement gedaen, aen wie
de boeren van bet Noorden hunne belangen in de
kiezing van Brugge, hebben toevertrouwd. Kiest
dan liberalen en jaknikkers van bet ministerie!
Moet men dus verwonderd zyn dal de peerden
geep geld meer weerd zyn, aengezien de liberalen
schryven en zeggen dat zy niet meer deugen
Zulk volk is goed voor onze ministers; zy doen
er al mede wat zy willen; ’l is om die reden dat zy
zulk een geweld gedaen hebben om de kiezing van
Dixmude te verbreken, om dat zy wisten dat zy
geenja-knikker meer voor handen gingen hebben,
maer een man die ging durven spreken. Maer ten
zal hun niet baten; de kiezers van ons distrikt
zullen hunne gezonde rede gebruiken, hunne inte
resten inzien, en hunne stemmen nog eens ver
eenigen op M. Desmaisières, een man van een on
verschrokken gemoed.
mcu uuiivu Zy zullen redeneren zoo als de heer L. Vandcr-
het geen de I heyden, burgemeester van Herent, by Leuven.