KIEZING VAN DIXMUDE.
Geweldenarijen der Liberalisten.
dreigend gelaelEn hierop, hel geweer terug
trekkende, School de uitgever van den roestige»
Posthoorn zyn poer naer de mussi hen.
Het viel goudsmil Lésaflër te beitrt de eer te
hebben zyn geweer af te schieten door de tralien
der koetspoort van M. Ghyselen.
Het doel ons waer‘yk pléisier onze lezers te
mogen kenbaer maken, dat er ons (lezer dagen
i verscheide protesUUe» toegcKomen zyn van wege
Inlnsscben kwam den avond aen, en de ver
lichting nam eenen aenvang. Van dat oogenblik af
tol na middernacht, zag er Dixmude uit als eene
stormenderhand ingenomen stad. Men boorde langs
alle kanten niets anders dan kanon- en geweer-
scherrten; de straten krielden van volk, waer onder
vele aengewerfde buitenlieden; de lucht weêrgalmde
door alle slach van gehuil en getier.
Om 8 ure, sleepten eene bende, die wv niet
weten hoe te noemen, een kanon op wielen langs
de stratenen losten hetvan tyd tot tyd af, maer
byzonderlyk voorde huizen waerer geene keers-
kens aengestoken waren. De onlploflingenwelke
den schrik wierpen in de buizen en de straten met
j eenen dikken rook vervulden, deden eene menigte
I glasruiten in stukken springen. In den café de
Casino vielen er elf ter neder; inliet huis van
den heer Baert, zeven, en in vele andere wo
ningen naer evenredigheid. Zoodanig dat hy, die
’s anderendaegs onze straten doorliep, gemeend
zoude hebbendat de stad door eenen schok van
aerdbeving geteisterd was geweest.
Maer het schandigste nog van al
Maer het schandigste nog van alen hetgeen
allen zedelyken menseb verontweerdigdewas eene
spotschildery opgehangen aen den voorgevel van
eene kroeg. Onze pen weigert de onzedigheid van
dat vertoog te beschreven en wy twyfelen of de
politie van Parys, die ontuchtige stad, diergelyke
dingen zoude laten ten toon spreiden!
Al deze stichtende tafereelen zyn door Je heeren
Debreyne, Deruysscher, Bortier, enz. nagezien
geweest,
Voor hel huis van den ketelaer Delahaye stond
ook eene spotprinl. Hier ten minste bad het Boler-
kuipje de eere te figureren op eenen houtstapel, en
zynen aulo-da-fé te mogen doen op hel inquisitie-
vuer van eenen d<r geruglmakeadsle redenaers
onzer stad.
Lagchen d part; een ander schandael heeft ook
de verontweerdigingder weldenkende lieden gaende
gernaekt. Zekere Tanghe, hoedenverkooper, ver
gezeld van eenige anderenheeft geheel den nacht
de herbergen en stralen doorloopen, gekleed als
een priester, met eene lampe in de baud en een
opschrift op zynen rug. Gisteren voormiddag nog,
hebben wy hem, alzoo uitgedoscht. onze straten
zien doorkuisen.
meesters waieii die de koertjes,om têgaen drinken^"
aen het volk uitdeelden, en dat, in zeker leesge
zelschap, er te drinken wierd gegeven aen degenen
die aldaer de uilgespreide spotliederen wilden
zingen.
Ziet daer dan de vryheid, de verdraegzaemheid
het liberalisnins der liberalenniet alleenlyk van
onze stad, maer van geheel België. En vergelykt
de gematigdheid, de regtzinnigheid en goede
trouw der bewarende party, en zegt, de hand op
de consciëntie wie het is die men hier verleidt, die
men hier bedriegt! En zondag aenslaende zal het
Weekblad niettemin zeggen, dat die liberalen beter
den godsdienst en de zedelykheid kennen, uitoe
fenen en verstaen dan de priesters, den bisschep
van Brugge en den Paus van Romen.
Kiezers, peist er op na!gy zult vermoedelyk
later uwen misslag met bloedige tranen beweenen;
want de meerderheid, welke donderdag uit de
stembus gekomen is, verbeeldt niets anders dan
passien; zy steunt slechts op passien, zy handelt
reglslreeks tegen de stoffelyke en redelyke be
langen der inwoners van ons distrikt en van het
geheele land. Wy zyn dus verzekerd dat de toe
komst aen ons is, zoohaest de passien wat zullen
ges ild worden en dal de landbouwers de uitwerk
sels der Nieuwe Politiek nog wat meer in hunne
horzen zullen gevoeld hebben.
En gy,eerlvke werklieden, armen, die, wanneer
gy in den nood zyl, honger en koude lydl, u het
eerst by de priesters begeeft om hnlpeen troost;
gaet nu!.... Maer neen de priester vergeet den
oiiverdienden smaed welken men hem aendoet; hy
vergeeft aen zyne vreedsle wandennaer het
voorbeeld van den Zaligmaker der wereld; gy. die
slechts pligtig zyl om dal gy u laet verleiden, gy
zult by de priesters voort bysland vindett^jJacr
1 uwe trotst h.» verleiders u mgnigmael mel»j£ty>ch-
heid zuilen verstopten.
Sedert verscheidene weken doorkruisten de
liberalisten onzer stad al de gemeenten van hel
distrikt. Zv gingen van buis tolhuis, van pachthof
tot pachthof, van de eene herberg naer d’andere.
Bv de eenen vertelden zy, dat de geestelyken maer
tegen MM. Debreyne en Rogier warenomdat dezen
hunne pensioenen wilden verminderen en alzoo
spaerzaemheden brengen in de uitgaven van den
Staet. By andere kwamen ze met alle slach van
dreigementen voor den dag de boeren die niet
voor den heer Debreyne wilden stemmen zouden
hunne hofsteden moeten verlaten, en niet alleenlyk
de hofsteden die de Dixmudsche heeren toebe-
lioorenmaer ook degenen welke de eigendom zyn
van liberale propfietarissen. Anderen nog «aren
bedreigd dat men ze zoude vëïVolgttl lot dé vierde
een milliöttnairdie hier de
overal rondge'oopengheeft, zegde aen
Rml^^ahffie het legen I0,000 ff. t~gemel, óm
hen te doen verhuizen indiêti ij' Diet stemdenjtoor
den heer Debrevne.
Hier ter slede vielen hünhè handlangers in dé
herbergen uil op de schandigste wyze tégen de
heeren Desmaisiêres, CassieCs, en tegen al wie zy
wisten van de party niet te zyn. Tot by klaren dage
Wierdén die heeren, en anderen nog, uitgejouwd
in de straten der stad.
Het Weekblad had van overlang de wegen helpen
bereiden, met alle slach van spotternijen en laste
ringen üit té kramen tegen dé priëstefS, die het
zwartrokken noemde, hoognioedigendie de
leering van Christus niet vólgen. Z.H.de Bisschop
van Brugge, die zoo geleerde en godsdienstige
man, wierd niet beter behandeld dan zyne priesters;
ja, de Paus van Romen zelve wierd niet gespaerd
en dat goddelooze blad dreef openlyk den spot met
de kerk wéllen en den ban der H. Kerk.
Intusscheh schreven de voornaemsten der kop
stukken, in den Impartial van Bruggedagblad
van den gouverneur, de smadelyksle artikels tegen
dep eerweerden heer deken en andere priesters,
en het eerlooze schimpschrift, genaemd het Brugsche
Vrye, opgesteld door den priester apostael Beeck-
man, nam de stinkendste mededeelingeu op, welke
de handlangers in hel Weekblad niet durfden
zeilen.
De dag der kieZing gekomen zynde, bevonden
ziel) de uilzendelingen en toegekomen francs-ma?ons
van Brugge, YpeE Veurne, Ni'eupofl,Röusselaerè,op
bunnen aengéwezëh' po’st. Hóe vele buitenkiezers
*er aengerand ëii hiinne. stembriefjes) met dreigin
gen of door beloften afgehómen zyn geweest, ware
ons onmogelyk te zeggenmaer het getal derzelve
moet groot zyningezien onze party eene meerdei-
dieiil van vylii’g stemmen zeker was. Men zegt zelfs,
doch dit zouden wy nog niet kunnen bewyzei),dal er
op zommige gemeenten tot vyflig franks voor eene
slem belaeld zyn geweestDe francs-maijons-logien
hebben immers geld genoeg en T is ongelwy’feld
aen haer dal M. Debreyne zyne meerderheid te
danken heeft.
Ónze lezers zyn neg indachtig dal, op net ein'de
der verledene week, een groot getal builenkiezers,
Daer er verscheide inschry vers op het Boterkuipj e
ons zondags Supplement niet hebbengelooven
wy nuttig den volgenden artikel nog eens itt te
lyvên.
met réden beangst voor hunne personele veiligheid
voor den dag der kiezing. een verzoekschrift inge
diend hadden aen de Kamer der representanten,
ten einde het gouvernement te verzoeken eenige
hulptroepen naer Dixmude te zenden. Al andete
minister als M. Rogier zoude onverwyld eene dier
gelyke vraeg ingewilligd hebben, om de kiezers ten
minste buiten alle lyfsgevaer te stellen. Maer onze
liberale minister meende het anders;hyantwoordde
en dat hy goed onderrigt was
i van
Dixmude. Doch de uitval heeft bewezen water van
die goede inzigten te verwachten stond.
Gelnkkiglyk had M. de vrederegter, zonder het
antwoord van M. Rogier af te wachten, doen af
kondigen dat de geëischte militaire magt zou toe
reikende zyn om alle wanorders te voorkomen. En
inderdaed, den woensdag, om 5 ure ’s avonds,
traden alhier een zestigtal militairen in stad. De
verwondering was groot onder de liberalisten,
doordien zy daegs te voren, in eene hunner gazet
ten hadden doen afkondigen, dat er geene mili
tairen gingen inkomendat de politie in state was
om door haer zelve alle wanorders te voorkomen,
dat M. de burgemeester alleen hier de meester was,
enz. Ondertusschen het kollegie 'an Burgemeester
en Schepenen scheen te weigeien logemenlbiljelten
af te leverenen men zegde openlyk dal de sol
daten nog den avond zelve de stad zouden moeten
verlaten. Eindelyk, na twee uren wachtens,kregen
zy biljetten om te gaen logeren in heibergen, en
’s anderendaegs wierden zy geconsigneerd in het
gevangenhuis.
Den donderdag, om 10 ure, nam de kiezing
aenvang, en de werkingen liepen regelmatig af.
Zoo haest de aflezing der stembriefjes deed voor
spellen dat de ui komst voordcelig scheen voor
M. Debreyne, begon men overal te schieten met
kanonnen en geweren en de vaendels uil te steken.
Toen de kiezing geëindigd was, wierd er de gen
darmen bevolen (wy weten niet door wie) de markt
te verlaten, ingezien alles vreedzamig was afge-
loopen. Jamaer, ’t was juist het oogenblik dat de
kiezers uit de zael van het stadhuis moesten komen;
en de oproermakers, ’t zy dal zy het woord hadden
of niet, vielen gelyk briesschende wolven op de
priesters aen. M. Lampe wierd nageloopen, be
dreigd gtacholden q£<mishandel^k£üi<g£)e bende
^^■■■Jmofd1
^^Ï^^^^HTTêvorfd^yeneer onderpastoor van
Clercken wierd van gelyken aengerand langs twee
kanten; men wierp op hem met slokken of steenen,
en gelnkkiglyk dal hy, beschermd door eenen dér
officierenwelker soldaten in de gevangenis op
gesloten waren, zich langs een achterpoortje, dal
open stond, in een naburig huis kon verschuilen.
Nog vele andere priesters wierden nageschreeuwd
en gehoond, en meer dan een deed zich ’s na
middags door met slokken gewapende mannen tot
bu ten de stad vergezellen.
Dé senateur Cassiers, ook langs het achter
poortje van het stadhuis willende vertrekken, wierd,
zoo als den onderpastoor van Clercken, aldaer
door de woelzieken aengerand. Hy trok zich terug,
deed zyn rytuig bereid maken, stapte er in om
langs voren te vertrekken. Maer langs dien kant
ook wierd hy nageloopen, en vond zich verpligt
eenige gendarmendie zich alsdan op de markt
bevonden, ter zyner hulp te roepen. Alzoo reedt
hy voortgevolgd van de schreeuwende menigte
en van de gendarmen
Om 5 ure stelden zich eenige muziekanten en
leden van verschillige gilden op weg, om het por
trait van M. Debreyne, versierd met eene lauwer
kroon, rond de stad te geleiden. De busseniers
waren gewapend met hunne schietgewerenen de
stoet was opgeleid door de brigade gendarmen. In
het voorbygaen van zommige huizen hief men
hourra’s aen en schoot men de geweien af. By de
drukkery wan het Bo'erkitipjegekomenhernam het
geschreeuw, en een hunner,de genoemde Vanhaute,
verliet zynen rang en kwam zyn geweer afschieten
tegen den dorpel van onze woning. Na deze helden-
daed vervoegde hy zich zegevierend by zyne mak
kers, en wienl hertelyk loëgejuicht dooi zekeren
heer Holhoofd. Anderen nog losten Imnne ge
weren, en onder dezen, rigtté drukker Stock den i
loop van het zyne naer onze vensters, met een
lEn Iiiefop, hét geweer tertrg
lvv|/ an iivv j 11 «-• iiuvi 11 vu-hvi o ill vi C-Cli j
Protestation, het Boter lu'p je toeg’elio"!en
tegen de geweldenarijen ven den derer.
Bm r^'djtersdal hy
voor de Nïeuwe-Potïliëkdal de armmeesters het eerst te
zorgen hebben.
Gelnkkiglyk dat alle menschen nog niet naer dc Nicuwe-
Poliliek zyn gegroeid, dal is dat zy nog niet al lafhertig en
verslaefd zyn dit zal komen met tyd en geduldmaer
in afwachting gansch België juicht het edele eu vrymoedig
antwoord toe van eenen vrijen burger, van M. Vanbiervliel
geneesheer van het hospitael en der armen van Dixmude.
Men zegt dat MesseigneursDautrieourt en Feys, welke dien
heer dreigden van zyne bediening af te stellen indien hy plat af van neen
weigerde te stemmen voor M. Debreyne, in’t kort het i wegens de riislmimiende iuzigïen der libeiaien
kruis van eere zulfeti ontvangen, in vergelding der diensten
door hen bewezen aen hel lydende menschdom met
M. Vanbiervliel te willen dwihgeh zyne stem tegen aen
M. Debreyne.
VXy weten toch nu waerom de liberalen zich overal aen
het hoofd der frureelen van weldadigheid, godshuizen en
liefdadige g stichten hebben willen stellen ’t is om den
invloed van de NieuwC-Politiek te bevoonleeligën de
armen zullen het overige hebben.