KIEZING VAN DIXMUDE. Geweldenarijen der Liberalisten. dreigend gelaelEn hierop, hel geweer terug trekkende, School de uitgever van den roestige» Posthoorn zyn poer naer de mussi hen. Het viel goudsmil Lésaflër te beitrt de eer te hebben zyn geweer af te schieten door de tralien der koetspoort van M. Ghyselen. Het doel ons waer‘yk pléisier onze lezers te mogen kenbaer maken, dat er ons (lezer dagen i verscheide protesUUe» toegcKomen zyn van wege Inlnsscben kwam den avond aen, en de ver lichting nam eenen aenvang. Van dat oogenblik af tol na middernacht, zag er Dixmude uit als eene stormenderhand ingenomen stad. Men boorde langs alle kanten niets anders dan kanon- en geweer- scherrten; de straten krielden van volk, waer onder vele aengewerfde buitenlieden; de lucht weêrgalmde door alle slach van gehuil en getier. Om 8 ure, sleepten eene bende, die wv niet weten hoe te noemen, een kanon op wielen langs de stratenen losten hetvan tyd tot tyd af, maer byzonderlyk voorde huizen waerer geene keers- kens aengestoken waren. De onlploflingenwelke den schrik wierpen in de buizen en de straten met j eenen dikken rook vervulden, deden eene menigte I glasruiten in stukken springen. In den café de Casino vielen er elf ter neder; inliet huis van den heer Baert, zeven, en in vele andere wo ningen naer evenredigheid. Zoodanig dat hy, die ’s anderendaegs onze straten doorliep, gemeend zoude hebbendat de stad door eenen schok van aerdbeving geteisterd was geweest. Maer het schandigste nog van al Maer het schandigste nog van alen hetgeen allen zedelyken menseb verontweerdigdewas eene spotschildery opgehangen aen den voorgevel van eene kroeg. Onze pen weigert de onzedigheid van dat vertoog te beschreven en wy twyfelen of de politie van Parys, die ontuchtige stad, diergelyke dingen zoude laten ten toon spreiden! Al deze stichtende tafereelen zyn door Je heeren Debreyne, Deruysscher, Bortier, enz. nagezien geweest, Voor hel huis van den ketelaer Delahaye stond ook eene spotprinl. Hier ten minste bad het Boler- kuipje de eere te figureren op eenen houtstapel, en zynen aulo-da-fé te mogen doen op hel inquisitie- vuer van eenen d<r geruglmakeadsle redenaers onzer stad. Lagchen d part; een ander schandael heeft ook de verontweerdigingder weldenkende lieden gaende gernaekt. Zekere Tanghe, hoedenverkooper, ver gezeld van eenige anderenheeft geheel den nacht de herbergen en stralen doorloopen, gekleed als een priester, met eene lampe in de baud en een opschrift op zynen rug. Gisteren voormiddag nog, hebben wy hem, alzoo uitgedoscht. onze straten zien doorkuisen. meesters waieii die de koertjes,om têgaen drinken^" aen het volk uitdeelden, en dat, in zeker leesge zelschap, er te drinken wierd gegeven aen degenen die aldaer de uilgespreide spotliederen wilden zingen. Ziet daer dan de vryheid, de verdraegzaemheid het liberalisnins der liberalenniet alleenlyk van onze stad, maer van geheel België. En vergelykt de gematigdheid, de regtzinnigheid en goede trouw der bewarende party, en zegt, de hand op de consciëntie wie het is die men hier verleidt, die men hier bedriegt! En zondag aenslaende zal het Weekblad niettemin zeggen, dat die liberalen beter den godsdienst en de zedelykheid kennen, uitoe fenen en verstaen dan de priesters, den bisschep van Brugge en den Paus van Romen. Kiezers, peist er op na!gy zult vermoedelyk later uwen misslag met bloedige tranen beweenen; want de meerderheid, welke donderdag uit de stembus gekomen is, verbeeldt niets anders dan passien; zy steunt slechts op passien, zy handelt reglslreeks tegen de stoffelyke en redelyke be langen der inwoners van ons distrikt en van het geheele land. Wy zyn dus verzekerd dat de toe komst aen ons is, zoohaest de passien wat zullen ges ild worden en dal de landbouwers de uitwerk sels der Nieuwe Politiek nog wat meer in hunne horzen zullen gevoeld hebben. En gy,eerlvke werklieden, armen, die, wanneer gy in den nood zyl, honger en koude lydl, u het eerst by de priesters begeeft om hnlpeen troost; gaet nu!.... Maer neen de priester vergeet den oiiverdienden smaed welken men hem aendoet; hy vergeeft aen zyne vreedsle wandennaer het voorbeeld van den Zaligmaker der wereld; gy. die slechts pligtig zyl om dal gy u laet verleiden, gy zult by de priesters voort bysland vindett^jJacr 1 uwe trotst h.» verleiders u mgnigmael mel»j£ty>ch- heid zuilen verstopten. Sedert verscheidene weken doorkruisten de liberalisten onzer stad al de gemeenten van hel distrikt. Zv gingen van buis tolhuis, van pachthof tot pachthof, van de eene herberg naer d’andere. Bv de eenen vertelden zy, dat de geestelyken maer tegen MM. Debreyne en Rogier warenomdat dezen hunne pensioenen wilden verminderen en alzoo spaerzaemheden brengen in de uitgaven van den Staet. By andere kwamen ze met alle slach van dreigementen voor den dag de boeren die niet voor den heer Debreyne wilden stemmen zouden hunne hofsteden moeten verlaten, en niet alleenlyk de hofsteden die de Dixmudsche heeren toebe- lioorenmaer ook degenen welke de eigendom zyn van liberale propfietarissen. Anderen nog «aren bedreigd dat men ze zoude vëïVolgttl lot dé vierde een milliöttnairdie hier de overal rondge'oopengheeft, zegde aen Rml^^ahffie het legen I0,000 ff. t~gemel, óm hen te doen verhuizen indiêti ij' Diet stemdenjtoor den heer Debrevne. Hier ter slede vielen hünhè handlangers in dé herbergen uil op de schandigste wyze tégen de heeren Desmaisiêres, CassieCs, en tegen al wie zy wisten van de party niet te zyn. Tot by klaren dage Wierdén die heeren, en anderen nog, uitgejouwd in de straten der stad. Het Weekblad had van overlang de wegen helpen bereiden, met alle slach van spotternijen en laste ringen üit té kramen tegen dé priëstefS, die het zwartrokken noemde, hoognioedigendie de leering van Christus niet vólgen. Z.H.de Bisschop van Brugge, die zoo geleerde en godsdienstige man, wierd niet beter behandeld dan zyne priesters; ja, de Paus van Romen zelve wierd niet gespaerd en dat goddelooze blad dreef openlyk den spot met de kerk wéllen en den ban der H. Kerk. Intusscheh schreven de voornaemsten der kop stukken, in den Impartial van Bruggedagblad van den gouverneur, de smadelyksle artikels tegen dep eerweerden heer deken en andere priesters, en het eerlooze schimpschrift, genaemd het Brugsche Vrye, opgesteld door den priester apostael Beeck- man, nam de stinkendste mededeelingeu op, welke de handlangers in hel Weekblad niet durfden zeilen. De dag der kieZing gekomen zynde, bevonden ziel) de uilzendelingen en toegekomen francs-ma?ons van Brugge, YpeE Veurne, Ni'eupofl,Röusselaerè,op bunnen aengéwezëh' po’st. Hóe vele buitenkiezers *er aengerand ëii hiinne. stembriefjes) met dreigin gen of door beloften afgehómen zyn geweest, ware ons onmogelyk te zeggenmaer het getal derzelve moet groot zyningezien onze party eene meerdei- dieiil van vylii’g stemmen zeker was. Men zegt zelfs, doch dit zouden wy nog niet kunnen bewyzei),dal er op zommige gemeenten tot vyflig franks voor eene slem belaeld zyn geweestDe francs-maijons-logien hebben immers geld genoeg en T is ongelwy’feld aen haer dal M. Debreyne zyne meerderheid te danken heeft. Ónze lezers zyn neg indachtig dal, op net ein'de der verledene week, een groot getal builenkiezers, Daer er verscheide inschry vers op het Boterkuipj e ons zondags Supplement niet hebbengelooven wy nuttig den volgenden artikel nog eens itt te lyvên. met réden beangst voor hunne personele veiligheid voor den dag der kiezing. een verzoekschrift inge diend hadden aen de Kamer der representanten, ten einde het gouvernement te verzoeken eenige hulptroepen naer Dixmude te zenden. Al andete minister als M. Rogier zoude onverwyld eene dier gelyke vraeg ingewilligd hebben, om de kiezers ten minste buiten alle lyfsgevaer te stellen. Maer onze liberale minister meende het anders;hyantwoordde en dat hy goed onderrigt was i van Dixmude. Doch de uitval heeft bewezen water van die goede inzigten te verwachten stond. Gelnkkiglyk had M. de vrederegter, zonder het antwoord van M. Rogier af te wachten, doen af kondigen dat de geëischte militaire magt zou toe reikende zyn om alle wanorders te voorkomen. En inderdaed, den woensdag, om 5 ure ’s avonds, traden alhier een zestigtal militairen in stad. De verwondering was groot onder de liberalisten, doordien zy daegs te voren, in eene hunner gazet ten hadden doen afkondigen, dat er geene mili tairen gingen inkomendat de politie in state was om door haer zelve alle wanorders te voorkomen, dat M. de burgemeester alleen hier de meester was, enz. Ondertusschen het kollegie 'an Burgemeester en Schepenen scheen te weigeien logemenlbiljelten af te leverenen men zegde openlyk dal de sol daten nog den avond zelve de stad zouden moeten verlaten. Eindelyk, na twee uren wachtens,kregen zy biljetten om te gaen logeren in heibergen, en ’s anderendaegs wierden zy geconsigneerd in het gevangenhuis. Den donderdag, om 10 ure, nam de kiezing aenvang, en de werkingen liepen regelmatig af. Zoo haest de aflezing der stembriefjes deed voor spellen dat de ui komst voordcelig scheen voor M. Debreyne, begon men overal te schieten met kanonnen en geweren en de vaendels uil te steken. Toen de kiezing geëindigd was, wierd er de gen darmen bevolen (wy weten niet door wie) de markt te verlaten, ingezien alles vreedzamig was afge- loopen. Jamaer, ’t was juist het oogenblik dat de kiezers uit de zael van het stadhuis moesten komen; en de oproermakers, ’t zy dal zy het woord hadden of niet, vielen gelyk briesschende wolven op de priesters aen. M. Lampe wierd nageloopen, be dreigd gtacholden q£<mishandel^k£üi<g£)e bende ^^■■■Jmofd1 ^^Ï^^^^HTTêvorfd^yeneer onderpastoor van Clercken wierd van gelyken aengerand langs twee kanten; men wierp op hem met slokken of steenen, en gelnkkiglyk dal hy, beschermd door eenen dér officierenwelker soldaten in de gevangenis op gesloten waren, zich langs een achterpoortje, dal open stond, in een naburig huis kon verschuilen. Nog vele andere priesters wierden nageschreeuwd en gehoond, en meer dan een deed zich ’s na middags door met slokken gewapende mannen tot bu ten de stad vergezellen. Dé senateur Cassiers, ook langs het achter poortje van het stadhuis willende vertrekken, wierd, zoo als den onderpastoor van Clercken, aldaer door de woelzieken aengerand. Hy trok zich terug, deed zyn rytuig bereid maken, stapte er in om langs voren te vertrekken. Maer langs dien kant ook wierd hy nageloopen, en vond zich verpligt eenige gendarmendie zich alsdan op de markt bevonden, ter zyner hulp te roepen. Alzoo reedt hy voortgevolgd van de schreeuwende menigte en van de gendarmen Om 5 ure stelden zich eenige muziekanten en leden van verschillige gilden op weg, om het por trait van M. Debreyne, versierd met eene lauwer kroon, rond de stad te geleiden. De busseniers waren gewapend met hunne schietgewerenen de stoet was opgeleid door de brigade gendarmen. In het voorbygaen van zommige huizen hief men hourra’s aen en schoot men de geweien af. By de drukkery wan het Bo'erkitipjegekomenhernam het geschreeuw, en een hunner,de genoemde Vanhaute, verliet zynen rang en kwam zyn geweer afschieten tegen den dorpel van onze woning. Na deze helden- daed vervoegde hy zich zegevierend by zyne mak kers, en wienl hertelyk loëgejuicht dooi zekeren heer Holhoofd. Anderen nog losten Imnne ge weren, en onder dezen, rigtté drukker Stock den i loop van het zyne naer onze vensters, met een lEn Iiiefop, hét geweer tertrg lvv|/ an iivv j 11 «-• iiuvi 11 vu-hvi o ill vi C-Cli j Protestation, het Boter lu'p je toeg’elio"!en tegen de geweldenarijen ven den derer. Bm r^'djtersdal hy voor de Nïeuwe-Potïliëkdal de armmeesters het eerst te zorgen hebben. Gelnkkiglyk dat alle menschen nog niet naer dc Nicuwe- Poliliek zyn gegroeid, dal is dat zy nog niet al lafhertig en verslaefd zyn dit zal komen met tyd en geduldmaer in afwachting gansch België juicht het edele eu vrymoedig antwoord toe van eenen vrijen burger, van M. Vanbiervliel geneesheer van het hospitael en der armen van Dixmude. Men zegt dat MesseigneursDautrieourt en Feys, welke dien heer dreigden van zyne bediening af te stellen indien hy plat af van neen weigerde te stemmen voor M. Debreyne, in’t kort het i wegens de riislmimiende iuzigïen der libeiaien kruis van eere zulfeti ontvangen, in vergelding der diensten door hen bewezen aen hel lydende menschdom met M. Vanbiervliel te willen dwihgeh zyne stem tegen aen M. Debreyne. VXy weten toch nu waerom de liberalen zich overal aen het hoofd der frureelen van weldadigheid, godshuizen en liefdadige g stichten hebben willen stellen ’t is om den invloed van de NieuwC-Politiek te bevoonleeligën de armen zullen het overige hebben.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Boterkuipje (1846-1871) | 1850 | | pagina 2