N.f 217
Vyfde Jaer.
50 January 2851.
DIXMUDE.
HEILIGE ODILLA.
Dixmlde,
Een Donderdagblad voor Aenkondigingen, Tydverdryf en algemeene Belangen.
KRONVK.
DE SPELONK
NOG EEN BRIEF VAN M. BORTIER.
M. Bortier is een onvermoeijeiyk schryver, gelyk
men ziet, en die, zoo als kapitein Barth, regt naer
zyn doelwit gaet. Over zes weken deed hy ons de
eer te laten weten, dat M. Debteyne wel, met der
daed, vryelyk en ongedwongen lot representant
was gekozen geweest door de meerderheid der
kiezers, alhoewel, zegde hy, de buitenlieden
wisten dat M. Debrevne voor de wet op het mid-
denbaer onderwys had gestemd en dat hy zich niet
vyandig toont aen den vryen graen- en veehandel.
Alsdan bewezen wy duidelyk bet tegenslrydige;
maer M. Bortier was doof op die oor; hetgeen hy
wilde, was den hoon werpen op de catholyken en
geestelyken van alle tydenen dé koopers en ver-
koopers der nationale góederen verregtveerdigen.
Hietby opperde hy nog een half dozyn andere
vraegpunten, zoo als hetgene dér inkwisitie, der
tienden, der franc-ma?onneiy, enz.
slaen en hun het regt ontkent zulke gestichten op
te riglen indien zy ze niet willen stellen onder het
bestuer van den Staet.
Die heer verwyt ons verders het konkordae* niet
te aenveerden, hetwelk het bezit der nationale goede
ren bekrachtigt; en eenige regelen leeger, zegt hy
dat de nationale goedkoopers die bekrachtiging niet
noodig hebben om wettige bezitters te zyn van
goederen door de Nationale Vergadering ver
kocht. Het zal waerschytielyk by vérsirooidheid
zyndat deze tegenstrydigheid de pen van onzen
achtbaren tegenspreker ontglipt is.
Ziet hier nu wat bet art. 15 des kon’ ordatts van
15 july 1801, tusschen hetFrans"h gouvernement
en Z. H. Pius VII acngegaen, wegens de geeste-
lyke goederen meldt Zyne Heiligheid
veiklaert, dat noch Hy, noch Zyne Opvolgers
geenszins zullen stooren degenen die geestclvke
goederen gekocht hebben....... f is als ol hy zeide
Gy vraegt myne goedkeuring OM DAT GY WEET
DEZELVE NOODIG TE HEBBEN ten einde uwe
eigendommen onveranderlyk zouden kunnen blyven:
ik geef u myne goedkeuring nietmaer voor het
welzyn van den godsdienst in Frankrykbelove ik v,
dat gy door My, noch door myne Opvolgers niet, IN
REGTE, zult gestoord worden voor de goederen
welke verkocht zyn tot heden 15 july 1801.
Hier verder over uitweiden is van onze bevoegd
heid niet; maer wy kunnen niet nalaten de omstan
digheden aen te halen in welke de Vader der
geloovigen zich bevond tydens het maken van het
konkordaet.
De openbare oefening van den katholyken gods
dienst was in Frankryk verboden; hy duizende
priesters waren vervolgdgebannen of Ier dood ge-
bragt geweest; al de kerkelyke goederen waren
aengeslagenen een gedeelte der zelve aen geld-
Na dat M. Rogier in de Kamer verklaerd had,
dat Z. M. de'Koning de ziike van hel leger iu zyne
handen had overgegeven, wierd óe beraedslagiug
over den budget van ooi log voortgezet. M. Rogier,
met de zinnebeelden van den landbouw in de eene
band, en het zweerd van den oorlog in de andete,
even als Janus die met twee aenziclilén geschilderd
wordt, heefl bewezen, gelyk twee en twee vier is,
dat hy nooit 'van gevoelen heeft veranderd in zake
der inrigting van het leger. Ook is het voorstel van
eene kommissie te benoemen om de wet op het
leger, in al hare deelen le onderzoekenspoedig
door de meerderheid aenveerd geweest. Het is uu
te zien wat de Senaet daer van zal zeggen.
M. Louis Bonaparte heeft de wetgevende
Vergadering eerie Boodschap toegezondenom te
laten weten dathy een tvdelyk ministerie kwam aen
te stellen, buiten de Kamer genomen. Die nieuwe
ministers, welker namen wy verder opgeven, zyn
inderdaed meestal onderhoorige bedienden.
KTe Romen hebben ze eën groot getal personen
vastgezet, welke beschuldigd zyn eene zamen-
zwering te hebben gesmeed tegen het pauslyk
staetsbestiier. Men zegt dat Mazzini, de voorzitter
der romeinsche Republiek van over twee jaren,
groote sommen geld ontvangt van deAnglikaensche
kerk in Engeland, welke zich alzoo wil vreken
over de inrigting van katholyke bisdommen, onlangs
bevolen door Pias VII.
diefstalen degenen die de sterksten zyn hebben regt
om te stelen? Wy zien niet wat de H. Hyeronimus,
die leefde in de 4de eeuwte zien kon hebben in de
goederen, welke nationael verklaerd, zyn geweest,
of Montesquieu, welks werken de eerste bron zyn
waeruit de ülcsofy die de fransche omwenteling
van 1789 heeft te weeg gebragt, haren oorsprong
heeft genomen.
M. Bortier, alhoewel hy degansche katholyke
geestelykheid met hebzucht beschuldigt, vindt nog-
thans trelfelyke en menigvuldige uitnemingen, zegt
hy, en hy buigt zich voorde deugden van verscheide
geestelyken, die hospitalen en toevlugtshuizen
stichten voor noodlydenden. Dit is zekerlyk edel
moedig geredeneerd van zynent wegemaer waec
toe kan dat alles dienen, dewyl hy den Staet het
Wy geloofden niet noodig die beschuldigingen,
door Voltairè en zyne aenhangers, sedert eene
eeuw van hier, tegen den godsdienst ingebragt, te
moeten weerleggen, en wachtten met ongeduld,
dat M. Bortier de geweldenarijen en schanddaden der
liberaters, vóór en na de kiezing gepleegd, zonde
hebben willen verregtveerdigen of uitdrukkelyk
ontkennen, om alzoo dengene, wiens kies-agent
hy wel had geweerdigen te zyn, de onaengenaem-
heid te besparen te moeten aenzien worden voor
eenen opgedrongen representant. Maerwy wachtten
te vergeefs; het inzigt van den heer Bortier schynt
te zyn altyd te beschuldigen en naer geene verregt-
veerdiging te willen luisteren; daerby, hy wil en
zal, dat men het eens zy met hem wegens de wet-
telykheid der kerk-en'kloostergoederen, door de
fransche omwentelaers verkocht, en de nutteloos- regt herkent de goederen dier geestelyken aen te
heid der kloosterorders.
Daer het Botérkuipje niet do gewoonte heeft
achteruit te wyken, eiken keer dat het gewaegt van
regt en godsdienst, en ingezien de uitdrukkelyke
begeerte van M. Bortier, willen wy wel ons ge
voelen over de nationale goederen uiten; wy zyn
zelfs bereid, indien het onzeparyschekorrespondent
aengenaem kan zynlater een woordje te reppen
over al de andere punten, iu zynön brief van 15 Ja
nuary opgegeven.
Vooi wat de vveftelykheid der kerk- en klooster
goederen acngaet, helzy men dezelve onderzoeke
in ’t algemeen, of in ’t byzonder, wy gelooven dat
het bezit van geene wereldlyke eigendommen zoude
winnen met, op eene gewetensvolle wyze, er by
vergeleken te worden. Het is geschiedkundig be
wezen, dat de hionikken,' in de middeneeuwen,
de omploegers waren van Europa, de meesters der,
landbouwkunst en van al de kunsten. T is by het
oprigten der kloosters, welke de zwakken onder
steunden en den roof der Grooten tegenhielden
dal de dorpen en gehuchten ontslaen zyn. En ware
hel niet eene vraekroepende onregtveerdigheid
de lauderyen te onttrekken van dezen die ze
vruchtbaer hebben gemaekt? Degenen, welke de
kloosterlingen niet uil de onvruchtbaerheid hadden
getrokken, hebben zy gekocht met geld dat niet
gestolen was, of bekomen door vrywillige giften,
en meest altyd bezet meteen eeuwigdurende last.
Indien er bedrog gepleegd is geweest by de eene
of andere inbezitneming, bewyst hel, en na het te
hebben bewezenslaet het goed aenmaer al de
goederen zonder uitneming acnslaendezelve schier
voor niets verkoopenende eigenaers op straet
jagenin de gevangenissen werpenof naer het
schavot leiden, is dat reglpen regtveerdig? En is
dal niet zeggen met Proudhon De eigendom is een
HET BOTERKUIPJE
i
O:
Alle aflichen, by <1en uitgever van dit blad gedrukt,
worden onvergeld iu hel eerstkomende uiiiitnu r gi plaelsl.
Brieven en geld wachlvry toe te zenden.
PRYS DER INSCHRYV1NG, beuelbaer voorop
Voor een jaer, in stad, i fr. 500
Builen stadvrachivry 600
VAN DE
was en zoude blyven.
De jonge vorstin, willende, wat het kosten mogte, hare
belofte volbrengennam een hoopeloos besluit. Zy legde
hare ryke kleeding, hare kostelyke juweelenhaor prachtig
optooisel af, en het paleis haers vaders verlatende, stelde
zy zich op weg naer de oevers van den Rhyn, te voet, met
arme kleederen bedekt en zoo onkennelyk, dal de schipper,
die haer over deu stroom liet over Varen geen loon ont-
vangen wilde, als hebbende een werk van oeimher i ,heid
iegens eene arme vrouw gepleegd.
Zoohaest de graef de vlugl zyner dochter vernomen bad
zond hy overal lieden uil om haer op te zoeken; hy zelve
steeg op zyn en besten draver, en sloeg, by gevalle, dut
weg in dien Odilla was ingëtredcn.
Aen eiken reiziger, dien hy ontmoette, vroeg hy naer
eene jonge dochter, wélke bier ongelWyfeld vooiby was
gegaen; en torn by by dén schipper gekomen was, ant
woordde dize dat hy eene zulke persoone de. rivier over-
v,;uf
MET EEN GRAENTJE ZOUT.
ANN0NCEN. 15 centimen den drukregel. Degenen,
welke tevens in het zondags SUPPLEMENT moeten geplaetst
wordengenieten eene merkelyke prysvermindering.
Attich, graef van den Êlsas, had eene dochter Odilla
genoemd, welke zich niet minder door hare godvruchtigheid
als door hare schoonheid onderscheidde; Odilla had de
belofte gedaen zich aen God toe te wyden, en haer leven in
eene heilige eeuzaemheid over te brengen, wanneer de
graef, haer vader, haer het klooster van Mayenfeld, in
welk zy hare opvoeding ontving, deed verlaten, en haer
verpligtte naer hel hof terug te keeren.
De schitterende hoedanigheden der jonge princes be
wogen hel hert van vele Elsatiescbe heeren, en daerOdilla,
boven hare bevallighedennog zeer aenzienlyke schatten
erven moest,is hel ligt te verstaen dat menigeen naer hare
band kwam te wagen.
i -
Deze hulde, verre van Odilla aengenaem te zyn, fraerde
haer niets anders dan misnoegen. Niels kon, in haer, hel
besluit dat zy genomen had hét-eenzame leven te omhelzen,
uildooven.
Een duitsche prins, die ryk en magtig waskwam ten
hove by den graef van Elsalië. De bekoorlykheid van Odilla
verrukte hem, en hy vraegdc 's gravcn's dochter ten
Lu.xlyk.
Een diergelyke echt vlciddê zeer den hoogmoed en de
ydefheid van den graefhy gaf zyn jawoord en beval zyne
dochter zich tot den huwelyken staet te bereiden.
Odilla antwoordde ootmoediglyk, dat zy de eenzaemheid
en den vrede vau het kloosterleven aen al den luister en
de grootheid der gansche wereld voortrok.
Deze heilige roep wierd door den graef als eene styf-
boofdigbeid en kinderachtigheid aenzien. Hy bleef doof
voor de dringende bede zyner dochter, en, ongevoelig aen
hare tranen, verklaerde hy dat zyn besluit onveranderlyk
