EEN' DONDERDAGBLAD
VOOR AENKONDIGINGEN, TYDVERDRYF EN ALGEMEENE BELANGEN.
l¥.a 206.
DIXMUDE, 25 December 1851.
Zesde Jaer.
DIXMUDE.
De liberale party en den
2 december.
E
vaendel van 89 zegepralend wapperde op byna al
de hoofdsteden van Emopa.
Te Romen, te Geneve, te Weenen, te Parys, te
Berlyn, te Turynte Brusselin al de duitsche
prinsdommen en kantons van Zwitserland aenbad
te verwenschen.
Napels roept Leve de Honing! weg met de
I van
zyn parlement en beschouwt met vreugde de her-
men de liberale vryheid, dochter van Voltaire,
kleindochter van Maerten Luther en moeder der
toekomst en van den vooruitgang.
En wat was de liberale vryheid, die het volk
overal zoo gelukkig zou maken
De vryheid van het kwaed, van de rede en van
de wellusten.
De liberale vryheid bestaet in het uitbreiden van
al de vryheden die het meest strydig zyn met het
order en het gezag, en die regtstreeks geleiden
naer de regeringsloosheidnaer den opstand en
naer de bedorvendheid van het hert; en in het
beslryden van die vryhedenwelke het order en
het gezag kunnen staven, en de goede zeden voort
zetten.
Het liberalismus heeft tegen het volk gezegd, dat
het de meester was van alles, en over alles kon be
slissen.
Het heeft de vryheid gegeven aen de liberale
kongressen, aen de logien, aen de klubsen en aen
al de revolutionnaire byeenkomsten.
Het heeft de vryheid van denken uitgeroepen,
de vryheid van het vermaek en van de baldadig
heid
Het heeft het volk gewapend tegen het gezag en
aen eiken burger een geweer gegeven om den vorst
te bevechten.
Integendeelhet liberalismus heeft zich overal
gesteld tegen de vryheid van bet goede’, tegen de
vryheden die voordeelig zyn aen het geeslelyk en
wereldlyk gezagtegen de vryheid van den
godsdienst, van het onderwys en dér christelyke
liefdadigheid.
Er bestaen geene liberale en revolutionnaire
gouvernementen die zich niet gewapend hebben
KRONYK.
By hel diskuteren over den budget der openbare
werken heeft de verslaggever, M. Debrouwer de
Hogendorp het slechte bestuer van ’s Slaels yzer-
wegen deftig over den hekel gehaeld en eene menigte
geld vet kwisterijen melden vinger aengewezen. Wy
zullen er hier slechts eenigen van aenhalen De
stoomwagen, n.° 54, in het werkbuis gevoerd in
October 1849, om hersteld te worden, staet er nog
en is niet voltooid, alhoewel hy reeds 25,041 fr.
voor herstellingen heeft gekost. De n.° 79 heelt j
by de40,000 fr. van herstellingen gekost, terwyl
een nieuwe, veel krachtiger, maer 52,500 fr. moet
kosten. De bevoorradingen zyn veel te aenzien-
lyk, en wanneer men ze niet noodig heeft worden
ze verkocht voor oud yzer. M. Vanhoorebeke
heeft bekend dat M. Debrouwer op vele punten
gelyk had. En ziet daer hoe het komt dat het
gouvernement alle jaren meer dan 7 millioen franks
te kort komt in de besturing van den yzerweg, en
dit niettegenstaende, wil het ministerie denzelven
niet afstaen aen byzondere Maetschappyenwelke
er alle jaren al zoo vele zonden op winnen. En de
reden hiervan, zult gy zeggen? De reden is om dat
M. Rogier alsdan al die mannen ten dienste niet
meer zonde hebben voor zyne Nieuwe Politiek. Is
dat niet een vaderlyk gebruik maken van het geld
dat wy zoo duer moeten winnen?
’T is ook ter gelegenheid des onderzoeks van
den budget der openbare werken, dat de kwestie
van de overstroomingen der vallei van den Yser te
berde is gekomen M. Clep, representant "oor het
distrikt Veurne, heeft de belangen der aenlanders
van onze rivier talentvol verdedigd (wy deelen
verder zyne redevoering mede). Op hem is gevolgd
graef Demeulenaere, oud-gouverneur van Wesl-
vlaenderen. M. Debreyne heeft niet willen ten
achter blyven en heeft ook een diskoersje afgelezen
om de aendacht van bet gouvernement in te roepen
op de menigvuldige overstroomingen die ons teis
teren. M. Vanreninghe zelve heeft geloofd het zyne
te moeten hydragen ter verdediging van eene zaek,
die bet gouvernement al gelyk zal laten gelyk zy is.
Waren de Westvlaenderlingen Luikerwalen, of
sterke geesten, die den spot dryven met God en
zyn gebod, zy zouden wel hun deel krvgen van de
HONDERD TWINTIG MILLIOEN FRANKS, die
de liberale Kamer dit jaer toegestaen heeft om yzer-
wegen en paleizen temaken in de statiën; maer!...
Nu, patiëntie, het zal wel eens beteren :het onregt
heeft geenen duer. Intusschentyd, het zy ons toe
gelaten eene kleine bemerking te maken op de
bemerking, welke het Weekblad van Dixmude zon
dag laetst maekle over de handelwys van de heeren
Clep en Demeulenaere. De eerste, volgens dat
Kladje, zoude, tegen wil en dankaenleiding hebben
gegeven om de uitvoering der voorhandige werken
te vertragen. (Wy verstaen dit niet M. Clep is
niet gelyk M. Debreyne, die moet dansen zoo als
de Ministers schuifelen, en die, hierom, niet
alleenlyk zich niet heeft mogen verzetten tegen den
vrijen in- en doorvoer van het hollandsche vee,
maer er nog daerenboven vóór heeft moeten
stemmen, tot meerder eere eh profyt van de Veurn-
ambachtsche boeren, zyne commeltanten!!) De
schop, welken de hydrograef van het Weekblad rigt
naer den oud-gouverneur, den besten administrateur
van België, volgens de getuigenis van zyne vrienden
en vyanden, is tastelyker Men verwyt M. De
meulenaere ons niet indachtig te zyn geweest
dienden er hun voordeel in vinden te sparen en
oplettend te zyn; terwyl op de wegen van den
Staet, alleman maer onbevreesd door het geld
loopt, om dat niemand eenig voordeel vindt in ge-
spaerzaem te handelen. Daerna is de budget in
zyn geheel aengenomen geweest door 75aenwezige
leden. Er waren maer 53 representanten te kort.
Den pré-dag zullen zy allen op hunnen'post zyn’,
en uitroepen met Titus Dit is evenwel geen ver
loren dag!
De tweede Kamer der Algemeene Staten, in
Holland heeft, na drie dagen te hebben beraed-
slaegdhet koophandeltraktaet aengegaen met
België, aenveerd met 54 stemmen tegen 21.
Men kan van nt|,al\verzekei endat Louis
Napoleon byna al de sieipmen zal bekomen. Wan
neer men ziet dat steden,zoo als Ryssel, Rouanen,
alwaer men sedert vier jaer de werklieden het
socialismus aengepredikt hadde vier vyfden van
hunne stemmen aen den President geven, alle
oppositien hebben gedaen en moeten zich buigen
voor eene dietgelyke eenparigheid. Maendag na
middag beliepen de gekende stemmen der depar
tementen tot 2,450,000 voor en 589,000 tegen.
wanneer hy Minister, Gouverneur en almogende
was, en men duidt liet hem ten kwade nu de hand
uit té reiken om ons te helpen! Hoe, Weekblad! de
Ministers, uwe patroonen, krygen honderd-twintig
millioen [ranks op eenen keer om openbare werken
te doen verrigten, en gy, die hen alle dagen op
beide uwe kniën aenbidl, kunt nauwelyks een klein
gedeelte voor ons bekomen van de 600,000 fr. die
toegestaen zyn ter verbetering van de Senne, der
beide Nethen en den Yser! YVelaen, thans dat gy
almogende zyt, stel u aen het werktoon dat gy
meer kunt dan M. Demeulenaere; het geld is daer;
maekt dal wy er ons regtvëerdig deel van krygen,
of houdt op uit te bazuinen, dat M. Rogier de
vlaemsche boeren geern zieten dat hy Vlaenderen
gered heeft of wil redden.
Zalurdag heeft de Kamer, schier te loope, al
de artikelen van den budget der openbare werken
gestemd; het onderzoeken van het koophandel-
traktaet met Holland gesteld zynde op eergisteren
dingsdag. Eene aerdige, doch zeer merkweerdige
vooistel is gedaen geweest door den verdienstelyk-
sten onzer representantenM. Dumortier. Ziende
dat het land zich ruïneert by het exploiteren der
yzerwegen door den Staet, heeft hy den voorstel
gedaendat er aen de bedienden der spoorbaen
een tiende van de profyten zoude gegeven worden.
Een tiende van deprofyten, riep men van alle
kantenMaer den yzerweg gaet alle jaren meer dan
zeven millioen ten achteren’ Ik weet bet wel,
antwoordde M. Dumortier; maer ’t is om profyten
te kunnen verwezenlykendat ik er wil beloven aen
de geëmployeerden; de yzerwegen, die bestuerd
zyn door byzondere maetschappyen, kosten maer I
2o,000 frper myle s jaers, daer de yzerwegen <,ivn u&uucu
van den Staet er 67,000 kosten. En de oorzaek i tegen deze drie vryhedenen daer waer de Staet de
hiervan is dat, op de byzondere yzerwegen, de be- i Kerk niet beheerscht, den alleenhandel van het
onderwys en der liefdadigheid niet heelt (zoo als in
België), daer voert deStaet eenen gedurigen oorlog
tegen de Kerk, en spant alle middels in om de
vryheid van het onderwys onmogelyk te maken.
En hoe zyn al die gouvernementen tot stand ge
komen?
In Frankryk, met de Kerk te berooven en tot
slaverny te brengen.
In Spanje op dezelfde wyze.
Portugael, ZwitserlandItalië en vooral Piëmont
hebben Frankryk nagevolgd; en in België verlangt
men maer naer het oogenblik op welk men de Kerk
zal kunnen overheerschen.
En welke zyn de gevolgen geweest van dat
liberalismus
Overal de gruwelykste wanorders de revolutie
staet niet meer stil; al de klassen der zamenleving
zyn opgeruid tegen elkander, haten elkander en
doen elkander den oorlog aen. Aen het roer van
den Staet heeft eene minderheid de talenten, de
deugd en de ware verdiensten weten te veivangen
door de logentael, den laster en de stoutmoedig
heid;en dat gouvernement valt onder de slagen
van het verleide gepeupelte.
Maer de baldadigheden van het liberalismus zyn
ten hoogste gekomenen de volkerenvermoeid
van al die sefmone en ydele beloften beginnen de
liberale vryheid, die ben zoo lang bedrogen heeft.
Het is nog niet lang geleden dat het liberale 1 Kamers! Duitschland juicht toe aen den val
stelling van hel gezag zyner vorsten. En Pans
dan! Parys, Frankryk, di? defonteine en den o< r-
sprong is van het valsche liberalismus, Frankryk
buigt gedwee den nek onder den sab elwetsih
1
ANNONCEN. 15 centimen den drukregel. Degenen
welke tevens in lietzondags SUPPLEMENT moeten geplaelst
worden, genieten eene merkelyke prysvermindering.
PRYS DER INSCHRYVING, betaelbaer voorop
Voor een jaer, in stadfr. 500
Buiten stadvrachtvry 600
Alle aflichen, by den uitgever van dit blad gedrukt,
worden onvergeld in het eerstkomende nummer geplaelst.
Brieven en geld vrachtvry toe te zenden.
MET EEN GRAENTJE ZOUT.
ET BOTEBKUIFJE.
