er Waerom M. Rogier droef uitziet. ZOO (Demerbode). Het fransche gouvernement is gemagtigd de francs-maQons te doen vervoeren naer Algerië of de Cayenne, als vyanden der zamenleving; en in België hel zyn de francs-maeons-logiën die den Staet besturen, de kandidaten aenwyzcn voor de het zy voor onze en schreven. kiezingen der wetgevende Kamers, en M. Verliae- ghen, de Voorzitter van de Kamer der Represen tanten, is de venerabele van die sekte. Is het daerna te verwonderen, dat het gouvernement en de libe rale gazetten gedurig uitvallen tegen het klerikael, ’t is te zeggen tegen de religie? Dat de catho- lyken nu oordeelen welk betrouwen zy mogen stellen in de gazetten der franc-maQonnery. ons bekennen dat de Kerk, die goede, die voor- zigtige. die wyze Moeder haten vloek niet zal, niet kan uitspreker! tegen gezelschappen, die onver schillig of wehneenendzoo het onze franc-ma^ons voorwenden, ten opzigte van den Godsdienst te werk gaen. Neen, de kerkelyke overheid gaet niet dwaes en vermetel te werkals zy hare kinderen iets op zoo strenge straffen verbiedt, geiyk zy ons allen ver- j maenl van alle geheime gezelschappen ons te ont houden en dezes leden te vlugten. Die geheimheid a.léén is genoeg om ons die genootschappen te doen kennen; die eed die er algeëisrht wordt om blindelings zonder te weten aen wie of in wat aen een vreemd onwettig hoofd te gehoorzamen; de formulier van aenneming, enz. dit alles zegt genoeg dat er iets schuilt, dat niet regl gaet, iets kwaeds in opgesloten ligt. Die de waerheid en de geregtigheid mintzoekt het licht; slechts de boozen haten het en zoeken de duisternis. Wy zyn kinderen des lichts en niet kinderen der duisternissen, daerom moeten wy, als kinderen des lichts, in het openbaer wandelen en nimmer het licht schouwenof wy geven ge tuigenis van ons zelven dat wy geene kinderen Gods meer zyn maer kinderen van den duivelden prins der duisternissen. Gy zult ons zeggen, maer dat is een waer ser- moon,eene preek, die beter in de kerk dan in eene j gazet zou passen. Ei lieven! zyn dan de grondbeginselen van den j Godsdienst ook niet de ware giondbeginselen van den bloei en welstand van den Staet? Is het ambt Ook ziet er M. Rogier ten minste alzoo afgemat j uit als M. Thiers, by zyrie aenkomst te Brussel of j de heer Greppo, die in zynen br..k deed toen de soldaten van den nieuwen Cesar hem van zyn bed haelden! Arme Mynheer Rogier! DE GEHEIDE MAETSCHAFPYEH IN FRANKRYK. Deze organisatie der geheime maetschappijen dagteekent van het jaer 1849, toen men in de constitueerende vergadering, de wet tegen de clubs voordroeg. Eene der eerste was de Solidarity Re- publicaine, gepresideerd door den represantant Marlin Bernard. Zy wierd het middenpunt van een netdat zich over Frankryk uitspreidde. In 1850 en 1851 was dat net reeds bewerkt. Velen hadden eenen naem, anderen er geenen; nog andere ver borgen zich onderden naemvan vrymetselaerslogie. Op het einde van 1849 waren erniet minder dan 60 sociteiten te Ryssel. Het middenpunt van Parys en Lyons stonden in betrekking met Londen en Geneve, de uitwendige broei-nesten van de zamenzwering. De lyonsche organisatie is vaster en werkdadiger, al was zy dan ook kleiner dan die van Parys. Te Lyon bestaen nog overblyfsels van 4 maetsehappen van 1850 tot 56 gesticht; er waren er by, die 6000 man telden. Tc Algiers waren er in 1850 dry geheime maet schappyen. Het iV hoofdstuk van de documenten over deze maetschappyen door den Conslitutsonnel afkondigd, M. Rogier op zyn slagpeerden kwam met hel schrikkelyke jaer 1852 vöor dendag. WasdeSenaet niet genegen om twintig millioen te stemmen ter afleiding van de Maés en ten voordeele van Luik alleen, weigerde hy yzerwegen te laten leggen, i die nergens toe kunnen dienen, ten ware de steed- I jes te ruineren langs welke zy moeten loopen, met een woord wilden de Kamers niet dansen’op het fluitje van hel ministeriezoo aenstonds trok M. Rogier zyn spook van 1852 uit den zak, en maekte de wetmakers zoodanig benauwd, dat zy alzoo buigzaem wierden als lighonden en zacht moedig geiyk schapen. Nu is het met 1852 geheel anders gesteldLouis Napoleon heeft de fransche schreeuwers van den stok gegeven, de gamins de Paris braef doen geeselen en eenige geruchtemakers op Vincennes, of Londen gestuprd, en alzoo M. Rogier beroofd van het roode schrikbeeld hetwelk hem sedert drie i jaer zoo nuttig was om de Belgen te muilbanden! den staet van beleg, laet Louis Napoleon alles ondernemen wal hy wil tegen de wetgevende Ver gadering en tegen aide vryheden. Zoo zeer is het volk aldaer de advokaten moede, die niets beters weten uit te vinden dan redevoeringen en revolu tion, en de vryheden uit welkenietsandersspruiten dan wanorders en ongelukken. Van over lang was hel liberalismus veroordeeld door de gezonde rede, door de grondregels van den godsdienst en van de zamenleving. En nu is het veroordeeld door zyne werken. Het is niet meer noodig te bewyzen,dat hetzelve I naer de regeringsloosheid geleidt, en van daer noodzakelyk naer het despotismus. In Frankryk was de regeringsloosheid gekomen, niet onderden naem van het liberalismus,maer onder dengene van deszelfs kind, het socialismus, of de gansche vernietiging der maetschappy En hierop is gevolgd het despotismus van Louis Napoleon, hetwelk de Franschen nu genieten! Moge dit tot lesse dienen aen de volkeren die zich nog door het liberalismus laten geleidenbe driegen en bedervenMogen zy, met tot den regten maetscbappelyken weg weder te keeren, den ondergang voorkomen van hunne vryheid en de buitensporigheden van het despotismus de politieke waerheid van de godsdienstige waer- heid verschillend alsof de waerheid niet één ware Houdt gy, schynheiligenop altoos van Gods- dienst en gcestelykheid te sprekendie slechts die eene oï aXïnmuwe confribuGe; aenstóndsTprong °«rd™ i“ de,‘ m°nd ?P lippen hebtom het - o volk het kortziende volk te bedriegenen laet de zorg, het bestuer der Kerk aen hen, die er van God toe aengesteld zyn over. Bekommert u niet, laet u niet eens met de kerkelyke zaken in, waer gy het eerste woord niet van begrypt, waer gy steke blind in voorts sukkelt en u de eene blauwe scheen op de andere loopt. Vry staet het u naer de heilzame stem der alléén zaligmakende Kerk te luisteren of niet, toch spaert u de moeite uwe verderfelyke leerstelsels ons voor te houden, wy die weten dat buiten de Kerk, dat is, zonder onderwerping aen hel gezag der Bis schoppen, er voor den Staet geen geluk, geen voorspoed mogelyk is, wy die overtuigd zyn en voor de geheele wereld verklaren met een der grootste wysgeeren der vorige eeuw De Kerk die slechts voor doel schynt te hebben het geestelijk, liet eeuwig heil harer kinderen, is de eenige sleunpilapr der Staten, de grondslag van het geluk, I van den voorspoed en bloei der volkeren. Gelukkig voor Frankryk, Lolis-Napoleon heeft I het aldus begrepen, hy gaet voort in den weg van I wyshejd en vooruilzigt, die hyzoo moedig is inge slagen, en zyn vaderland is gered en behouden. Zyn naem wordt in de jaerboeken der volkeren aengemerkt en vereeuwigd als die van den man der voorzienigheid en der verzoening van de verdwaelde schepselen met hunnen Schepper en Vader. Helaes! Ja, waervan dan komen alle de onhei len alle de wederwaerdigheden die de wereld ont rusten en bestormen? Laet het ons regtuit zeggen God is een jaloerze God; hy schiep alles voor den mensch, den mensch alléén voor hem zelve. Geen wonder dus dat hy zyne wraek uitwerkt over die ongelukkige natiën, die zyne goedheid miskennen, DE CLUBSEN EN CLUBISTEN. Over weinige jaren verhieven de Bisschoppen van België de stem om hunne onderhoorigen te herinneren dat de Kerk op het strengste de logien van de vrymetselarenof verholene maetschappyen aen alle christenen verbiedt. Pleglig riepen zy de j doeming door verschillende Pauzen tegen dezer leden uitgesproken ons te binnen. En wat gebeurde er? Een algemeen geschreeuw ging er tegen hun op, en vele, ja zeer vele kortziende, hoewel welmeenende burgers, vermeenden wel te doen zich met de vyanden van den godsdienst te vervoegen en de handelwyze van onze Bisschoppenzoo niet af te keuren, toch als onnuttig en onvoorzigtig uit te schelden. Helaes! diemenschen wisten niet wat al vergift, wat al ysselykheid zulkdanige instellingen in zich opgesloten hielden. Frankryk is er het slagtoffer van geweest, heel Italië is er door het onderste bovengeschud, Duitschlanden Pruissen ook hebben het moeten boeten op eene allerbeweenenswaer- digste wyze. Zwitserland en Piemont zyn er nog de ellen dige slagtoffers van, en wat ging het naburige Frankryk geworden, warende rampzaligste plannen van de clubsen niet ontdekt geworden? Wie de oogen openen wil aen het licht zal met luidt als volgt Het is thans tyd eenige inlichtingen te geven over de organisatie en de tucht der geheime socië teiten. Die van het Noorden, van het Westen en het centrum staen reglstreeksch onder Parys. De van ’t Zuiden warenzonder twyfel, in corresponden tie, met de roodgezinde representanten der depar tementen, waer zy zyn ingesteld; maer zy schynen geene regtstreeksche verbinding te hebben met de sociëteiten van Parys. Zy waren in dagelyksche betrekking met het comité van Lyon, en van daer kregen zy het orde-woord door het centrum der hoofdstad medegedeeld. De sociëteiten corresponderen met elkander door persoonen, die de inlichtingen der chefs gaen overbrengen. Die commis voyageurs der de magogen zyn dikwyls gcwaende werklieden, die den kiel aendoen en Frankryk doorloopen om werk te vinden Een aental van die zendelingen zyn in hunne reizen aengehouden; hunne onder- I vragingen en de stuks op hen bevondenhebben I de justiciedikwyls op het spoor gebragt. Om hunne zendelingen geloofweerdig te doen zyn, drukten zy eenen zegel op de stukken die zy zich .vel wacht ten te teekenen. Dat zegel was eene langwerpigen vormen verbeelde de gelykheid en het schrik be wind; het duidde ook den winkelhaek, de water pas, het kompas, de roode muts of de byl van den lictor aen Alle sociteiten winnen aen door het werven maer men wierd niet in haer midden toegelaten, dan na een verhoor en eene byzondere plegtig- heid. Ziehier, met eenige variaties, het gewoone formuel van inleiding. De ingeleide, met de oogen geblinddoekt, zit op zyne kniënop twee kruisseling gelegde messen en op twee stukken van vyffrancs. De volgende sa- menspraek vangt aen Verlangt gy deel te maken van de maelscbapp\? Ja. Belooft gy nooit de geheimen te doenTken- nen? Ik beloof het. Zweert gy te gehoorzamen aen alle bevelen welke zullen gegeven worden, zelfs dan, als zy voorschryven uwen evenmenscb te dooden? Wat voelt gy onder uwe handen? Ik voel twee messen en twee vyffrankstiikken. Die stukken zyn er geplaetst om u te leeren dat als de zucht naer geld u aendreef, om de ge heimen der sociëteit te verradenzy u met de dood zou straffen. Op dit oogenblik doel men den blinddoek af, en twee oude leden de messen grypendedoen ze bo ven zyn hoofd blikkeren, zeggende Ja, den broeder die onze geheimen zou verraden, zou de dood verdienen, en wy zonden hem die dood doen onderstaen. Een ander formuel, wilder dan het voorgaeude, Wie weet niet dal het zoo geduchte iaer 1852, gevoegd by de vrees voor het klerikael, eene goud- *a“ gazelschryver heden geen waer apostolaet? Is myn was voor M. Rogier? Dat hy,door het gedurig onder de oogen brengen van dit schrikbeeld, van de Kamer verkreeg al hetgeen hy vraegde? Toon den de Representanten eenigen afkeer tegen de zich van hem verwyderen en zoo zich pligtig maken van de grootste ondankbaerheid. Van haer staet geschreven Twee kwalen haelt myn volk zich over het hoofd, het verlaet my, de bron van alle heil en genoegenen zy graven zich puiten(lm in het <r geheel geen genot, geen welzyn kunnen in- houden. Genoeg, geierde lezers, overweegt en oordeelt, uwe stichting hier neêrge- De franes-Euacons in Frankryk en in België.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Boterkuipje (1846-1871) | 1851 | | pagina 2