Wy roepen nog eens tie aendachl onzer volks
vertegenwoordigers in over de pligt die zy hebben
van ten ernstigsten aen te dringen by wie het be
hoort, ten einde dezen beweenlyken toestand te
doen ophouden. De Kamers hebben 9 of 10 tnilli-
oen gestemd, tol bel reglmaken van de Macs te
Luik, en de vallei van den Yzer, de schoonste en
vruchtbaarste landstreek van Vlaenderen, blyft
zonder de minste weermiddels, blootgesteld aen de
overstroomingen. De heerClep, toen hy represen
tant was, had zulks verstaenook heeft hy de
dankbaerheid en den lof weggedragen van allen,
voor den moed en wysheid waermede hy de be
langen der bewoners van den Yzer allyd verdedigd
heeft. Sedert dal M. Clep uit de Kamer is, wordt
er nooit meer gesproken van middels om onze
overstroomingen te voorkomen, en de representant
van Dixmude zelve heelt, tot nu toe, weinig of niets
geJaen om zyne commettanten der oevers van den
Yzer regl te doen wedervaren.
I
geraedzamer dat
Men leest in den Denderbode Gelyk men weet, heelt de
nieuwe tuchtraed onzer burgerwacht den Denderbode-
garde-civiek veroordeeld tot de hoogste straf, te wéten
96 bekomen heeft?
Onze tegenstrevers meenden misschien verstandig te
werk te gaen, met zich dood te gebaren inliet Weekblad,
en ons maer aen te randen' in een fransch blad, hetwelk
veel te ongodsdienstig is om door ons gelezen te worden,
en, vervolgens, in onze handen niet zou vallenmaer, zoo
men ziet, dat verstand der lafhertigen, die ons in het don
ker willen slaen, wordt hun ook niet aengerekend. Wy
hebben vrienden, die ons verwittigen, eiken keer dat dier-
gelyke schandbladen tegen ons of de onzen eenigen uit
val doen. De Dixmudsehe korrespondenten van die bladen
zullen ons alzoo allyd op onzen post vinden, en indien zy
ons schelden in slecht fra/isch, wy zullen in goed en ver-
slaenbaer vlaemsch hunne laffe handelwyze naer behooren
schandvlekken.
Men meldt ons uit Noordschote, 17 April
Op dit oogenblik zyn wy hier zoodanig omringd van
water, dat het gezigl er van, niets dan eene ruime zee ver
toont; en, ware liet niet dat men in de verte, de torens
der naburige dorpen ziel opsteken, men zou waerlyk ge-
looven, dat wy ons hier in eene zeehaven bevinden, vooral
wanneer men ai die bootjes of kleine vaertuigen op het
kerkhof ziet aenlanden. Om er maer een gedacht van te
geven Men vaert van de plaets, ten westen, regtstreeks
naer Reninghe; ten noorden naer de Knokke-brug, en
oostwaerls (weinig heeft hel ditmael geschild), of men kon
ook tot by Merckems dorpplaels varen; zoodanig dat mon
hier omtrent woont als op een schier-eiland. Gelukkig dat
wy nog allyd, zuidwacrls, le voel naer hel gehucht Luzerne
kunnen gaen, alhoewel het een uer om is en dat de weg
allerslecht is. Wat nu de bewoners van den Poczelschen-
Wyk betreft, die hel derde deel der bevolking dezer ge
meente uilmakenmenigmalen heb ik geweten dal, wilden
zy naer hunne parochie kerk komen, zy ookverpligt waren
van den walerwagen gebruik te maken, of wel zy moesten
eenen omweg doen van ongeveer twee uren ver. Oordeel nu.
hoe wy hier in progres zynNu wat anders, en daer ligt
geheel de knoop wy aenschouwen met droefheid, al dia
overstroomde meerschen, vetweiden en zaeilandeu die, in
't algemeen genomen, onder de beste dernrovinlie mogen
gerangschikt worden. Wal al groote schade moet dit aen
onze landbouwers niet veroorzaken Voor hel oogenblik
ware dit onmogelyk uiteen te doen; daerenboven, herin-'
neren wy hierby nog eens die talryke verliezen welke zy,
sedert vyf-en-twintig jaren, door diergelyke overstroo-
mingen(namelykdooi de zomervloeden),onderslaen hebben,
en men zal er geen einde aen vinden. Dit nu zoo zyude,
zouden er geene middelen bestaen om dezen ongelukkigen
toestand van zaken le verhelpen? Zoo ja, men spreekt van
merkelyke verbeteringen aen den Yzervaert le bewerkstel
ligen; anderen zeggen dat dit nooit maer halve genomene
maetregelen zullen zyn, om het oogwit te bereiken dal men
bedoelt. Wat er van zy, hel algemeene gevoelen is hier
en zoo heb ik gisteren nog een bevoegd man hooren spre
ken, dat het veel beter zou zyn, een uitloozings-kanael
te graven, ten minsten te beginnen aen het gewezen lort de
Knok, regtstreeks naer Nieuporl; en dan zal men gemak-
kelyk deze groote massa’s wateren kunnen af halen;
Welligl zal men hiertegen komen opwerpen dat de uitvoe
ring van zulke groote werken zeer kostelyk zullen vallen;
wy hebben dit ook voorop gedacht, maer hetgene wy ook
welen, is dat deze vruchtbare streek er magtig veel kan by
winnen, indien wy dit eens in hel werk konden zien leggen.
enkele verdediger van den onschuldigen zich in de gansche
stad Jerusalem bevinde
Joram Waerom zouden wy dezen regtveerdigen om zyne
regtveerdigheid laten sterven?
EhibcrisOfschoon hy regtveerdig is, moet hy ter dood
gebragl worden, mits de menigte door zyne woorden tot
oproer wordt aengezet.
Nicodemus Oordeelt onze wet eenen mensch, voor
aleer men gehoord en onderzocht hebbe waeraen hy plig-
tig zy?
Diarabias Vermits hy voor den raed beschuldigd wordt,
moet hy sterven.
Sereas Een oproerige brengt schade toe aen het land,
daerom moet hy onder het volk niet meer gerekend worden.
Rabinth Schuldig of onschuldig, mits hy zich tegen onze
wetten stelt, mogen wy hem niet langer dulden.
JosaphalDat men hem voor allyd in de gevangenis
werpe, en met yzeren ketens hinde.
Plolemeus Indien hy noch pligtig noch onpligtig is,
waerom toeven wy dan zoo lang om hem ter dood te bren
gen, of uit het land le verbannen.
Seras Het is zonder twyfel beter en geraedzamer dat
hy uit het land gedreven, of aen den keizer overgelerd
worde.
Mesa Is hy regtveerdig, zullen wy zelven ons tot hem
bekeeren, maer is hy schuldig, verstooten wy hem dan
van ons.
Samech Sluiten wy de zaek in vrede, op dal hy ons niet
wederspaunig zy, en wil hy dan zich volgens ons niet voe-
schoonHoort wat
er tegenwoordig.
M. Verhacgen predikt waerlyk wel. Vooreerst, men
was verwonderd hem de verachting der rykdommen le
hooren prediken, en zyne politieke vrienden waren verer
gerd van hem te zien eene zulke groote achting koesteren
voor de woorden van Mgr. den aertsbisschop van Parys,
dewelke hy, van letter tot letter aengehaeld en met eenen
finantiëlen mantel omhuld heeft doch, daer hy sprak met
Een sermoen van den venerabele Verliaegcn.
Sedert dat de vrede verzekerd is, beginnen de exploitan
ten der openbare fortuin en de bezitters van kapitalen
naer middels le zoeken om hun gold te doen winste op
brengen en hunne fortuin te vermeerderen. ’T is alzoo dat
er het gouvernement eeneaenvraeg komt gedaen te worden
tol het bekomen der toelating om eene magtige krediets-in-
stelling,onder den naemvSn mobilier Krediet,en onder den
vorm van eene naemlooze maetschappy, in België in te
rigten.
liet mobilier of roerende Krediet heeft voor doelwit hel
leenen van kapitalen en hel uitgeven van aktien en obliga
tion tot het ondernemen van groote werken van landbouw,
koophandel, it^verheid^^rwegen, scheepsvaert, enz.
De heeren Frère en Rogier hebben, tydens hun bestuer,
naemlooze maatschappijen voor het grondkrediet en
meer dan twintig andere welke de heer Verhaegen
altemael prystlaten tot stand komenen waren zy
langer aen het roer gebleven, ongetwyfeld dat het mobi
lier Krediet insgelyks alreeds zou bestaenmaer ’t is juist
om dat het niet onder minister Frère is, maer onder minis
ter Mercier dat de aenvraeg gedaen wordt, dat ze M. Ver
haegen allerslechts vindt en schadelyk naer ziel en lig-
chaem.’T is nogthans jammer dat eene diergelyke dryfveer
den venerabele prediker geleid heeft, zyn sermoen was zoo
er de Emancipatie van zegt, die was
eene zoo groote zalving en diepe overtuiging, kon men niet
langer meer twyfelen of de maledictie, welke hy uitsprak
legen hel gulden kalf, was regtzintiig.
Eetiige leden der Kamer waren beweegd lot krysschens
toe, en men zegt zelfs, doch wy hebben het niet gezien,
dal er vurige tongen zweefden boven zyn hoofd wanneer
hy de verzaking aen de vergankelyke goederen dezer aerde
predikte, en dat eene kroon van licht zyn vcnerabel hoofd
omstraelde. Wy zouden niet verwonderd zyn le hooren
zeggen dat de achtbare representant, de eerste bekeerd
door zyn sermoen en waerlyk getroffen door de gratie, by
hel uitgaen der Kamer, al zyne goederen is gaen uitdeden
aen de armen. Welk een voorbeeld, indien hy hel geeft!
Indien hy hel geeft, al zyne Br.-, zuilen hem navolgen,
en de hedendaegsche zamcnleving verlossen van de aen-
bidding van het gulden kalfindien hy weigert, men zal
nog eens kwaed van hem spreken, en hem valschelyk uit
geven voor eenen hypokriet en eenen aertslogenaer. De
wereld, trouwens, is zoo boos
gwnn I Iiifii.111—
lyks al hunne, gezegden zoo blykbaer wederlegde, dat men die onafhankelyk is door zyn personeel karakter en zynen
oveial, in verstacnbaer vlaemsch, vertelde hoe zy, slag op maetschappelyken stand, en die onbetwiste kennissen bezit
slag, plat geslagen ivoren. Zy durfden zelfs hunne kandi- in hel geen de wettenen de administratie betreft, zyn niet
daten voorde buitengewone gemeenle-stemming van 12 april j minder onverstandig en onbetamelyk. Zy schelden hem,
niet kenbaer maken in hunnen stomgeslagemMomteur. Met alleen om dat zy hem vermoeden van oppositie te kunnen
alzoo in tyds te z.wygen, loonden zy ten minste dat er I
nog een weinigje verstand overbleef; waerom toch zyn ie
dat restje gaen verspelen naer Brugge?
'L'j schryven dan, onder het nameloos onderschrift Un
abound, eenen franschen brief aen den Journal de Bruges;
maer of het fransch is met hair op!’ De brief bestaet slechts
uit vier zinsnedenmaer zy hebben in lengte hetgeen ont
breekt in welluidendheid ludien wy te schryven hadden
voor lezers die met den eigenaerdigen franschen schryflrant
goed bekend zyn, wy zouden hen, door eene letterkundige
ontleding van twee dezer zinsneden, hertelyk doen lag-
chen; maer dewyl wy in het vlaemsch schryven, voor Vla- hebben, hadde hy zich op rang gesteld, 69 stemmen tegen
mingen die hel best hunne eigene lael kennen, -het zy ons
genoeg te doen bemerken dat die zinsneden, volgens een
fransch spreekwoord, lang en plat zyn gelyk de sabel van
Karel-den-Groote. W’ie, immers, die in hel fransch een
weinig ervaren is, zou niet grimlagchcnd zyne schouders
optrekken, by hel lezen van de volgende woorden, die wy
hier lelterlyk uilschryven? Depuis la cküte de la memo
rable congregation des trepasses, de défunle mémoire, oil its
ont laisseleursplumes....Hy,die versland heeft, zal misschien
kunnen navorschen wal die Mósieurs willen zeggen; maer
hy zal zekerlyk veel gemakkelyker verstaen, dat zy geen
verstand genoeg hebben om te schryven ’t geen zy schryven
willen. Is deze laelste bemerking wat hard, het is onze
schuld niet dat zy verdient aengehaeld te worden. W’aerom
ook schryven zy in eene tael welke zy maer onvolmaeklelyk
kennen?
Kennen zy misschien beter bet lalyn? Dat men oordeele.
In hunnen brief halen zy eene latynsche spreuk op, die
bestaet uil zeven woorden, en, hoe weinig lalyn wy kunnen,
wy weten er genoeg om te vinden dat zy drie taelfouten
bedryven. Zy willen schryven non dignus intrare in dodo
corpore, en zy schryven non digNVM intrare in docTE cor-
PEre. Dne fouteu op zeven woorden!! Geeft alsdan geld uit
om droeve jongens jaren op jaren lalyn te laten leeren
en van de party van het progres te doen zyn
Hebben zyer hun latyn by verloren, zy hebben er waer
lyk ook niet by gewonnen, noch in scherpzinnigheid, noch
in welvoegelykheid, zoo als het zal blyken uit het volgende:
Het Boterkuipje is nooit maer in liet strydperk getreden,
wanneer een kandidaet zich aenbood, welks princiepen, of
Moorgaeiide, handelwyze, geene genoegzame paerbqrg
waren, datfiy in alle omstandigheden, onafhankelyk, on-
partydig en gematigd zou zyn. Daer het Weekblad, zoo als
wy het alreeds gezegd hebben, geene kandidaten noemde,
zelfs zes dagen vóór de kiezing, wy hadden niemands poli
tiek leven le beoordeelen, goed te keuren of tcbeslryden,
en wy hebben derhalve, gelyk hel redelyk was, geen enkel
woord over de kiezingen gerept. Ouzc stilzwygendheid was
een nieuw bewys dal wy niet stryden om le stryden, maer
alleenlyk als het er op aenkomt van den godsdienst, de
zedelykheid en de conslilutionncle vryheden onzer mede
burgers te verdedigen. Die verstand heeft, begrypt dat ge-
makkelyk; doch is niet scherpzinnig die wil. Onze tegen
strevers bewaerheden dit laelste gezegde zeer wel, als zy in
'hunnen brief doen zien dat zy niet vatten, hetgeen voor een
ieder tastelyk is, en dat zy maer juist verstand genoeg
hebben, om, tegen alle welvoegelykheid en in slecht fransch,
scheldwoorden te werpen naer.het hoofd van den opstel
ler van het Boterkuipje, die geenen enkelen voet in hunnen
weg gesteld heeft.
Hunne schandige uitvallen tegen eenen achtbaren heer>
gen, zal hy zyne straf dragen.
Caiphas Gy weel allen niet wat gy zegt het is beter
dal een enkele mensch gedood worde als dat een gansche
volk verdelgd worde. (Joannes. 18. 14.
De volksmenigte riep Pilatus legen
ludien gy dezen mensch los laet, zyt gy den vriend van
Ccsar niet. (Joannes 19. 12.
Hierna spreekt Fabricius van de koperen plael welke
men te Aquila, zegt hy, in eene rots van marmersteen
ontdekt heeft, en welke luidt als volgtVonnis, gespro
ken door Pontius Pilatus, stadhouder van Neder-Galiloee,
luidende, dat Jesus van Nazareth de kruisdood sterven zal.
In het zeventiende jaer der regering van Tiberius Gesar,
den 25* dag der maeud maerl; dan volgt, met uit
zondering van hel vierde beschuldigingspunt, het oordeel,
omtrent woord voor woord, zoo als wy het boven neder-
sehreven.
Wy eindigen met de woorden van den duitschen schryver
Thesmar, aen welken wy deze byzonderheden ontleeuen,
met de volgende beweegrede Indien het waer is dat, by
de bekentenis der goddelyke leering, het weinig hier op
aenkomt of deze oorkonde echt of vaisch zy, worden zy ten
minste belangryk voor de christenen, aen wie hel Evangelie
eene kracht Gods is, bokwaem allen zalig te maken, die
daeracn gelooven, en welke zich niet schamen hel te be
kennen, onbekommerd over den lof of de spotternv der
menigte.
slag, plat geslagen waren. Zy durfden zelfs hunne kandi-
12 april minder onverstandig
hun doen, en zy weien niet dat alle wettelyke administratie uit
t verscheidene leden moet bestaen, op dat er zou oppositie, en
vervolgens wederlegging en beredeneerde beraedslaging zyn;
met een woord, op dat de waerheid zou spruiten uil de
wryving der denkwijzen. Is hel scherpzinnig voor onze .M<5-
sieurs zulks niet le verstaen, en te loonen dal zy zelfs niet
weten in welke eeuw en onder welke grondwet zy leven?
Is het verstandig en welvoegelyk eenen achtbaren heer le
schelden, die zoo veel byval gevonden heeft onder zyne
medeburgers, dalhy, zonder moeite, in onze afwezigheid
en in de afwezigheid van velen die voor hem zouden gestemd
