I
Kuiperyen.
De Kamer.
I
r-'
I
1
De petitiën voor de onschendbaerheid der katholyke
kerkhoven zyn thans bekleed tuel zes honderd drie-en-
van
jaer
|la«
s do
jove
yeer
'teek
>>enr
M
d
fen
the
fen
pri
len
Icn
lood
|elig
laeu
lesl<
I De
ilael
H
vel
fen
r
Zlat
ven
69
>e,
an
'an
'em
all
vee
le,
Ml
rof
1 On
fen
Damt
«chai
van o
ten l<
ken
■S, I,:
Mere'
Oude
ca pp
Wou
He
4, Ai
Coxy
sued
Nieu
ca pp
kerki
2 en
He
■tam
Da-je gy nog liet slimme Weekblad waert, ge zoudt gy
schryven, na gezegd te hebben dal de liberalen alléén
mannen van orde en gcwetenspligt zyn, dat hel by de
klerikale party is dal zy leste moeten nemen, dat aldaer
eendragl hecrscht, men aldaer niet twist over NIETIGE
zaken, maer aen grondbeginselen houdt.
Engeland, lael er hem een paer jaer verblyven, geef hem
toen de groole naturalisatie, en maek alsdan hel volk wys
dat uw langharig beest, met ile groole naturalisatie te be-
komen, een engelsch poedelhoudeke geworden is! Zoo
is ’i ook met den genaturaliseerdefranaschinan. Nu,had
moest gedaen worden. Zoe moet hel zyn. Gelyk hel initi
atief van welkdanige instellingen aen den burger moet
overgelalen worden, zoo moei hem insgelyks hel regt ge
laten worden de zaken te schikken naer zyne goesting,
dat is zoo als hy 'l meent liet best te zyn.
Om te betoenen tot hoe ver de gemeente-vryheden zich
vroeger uitstrekten, zullen wy zeggen dal hctgeenc thans
als eene onmogelykheid voorkomt, namelyk dal elk eige-
naer, elke gebruiker van grond, eeue vrye jagl op zynen
eigendom hebbe, zulks gedurende vyf eeuwen en half, tot
het einde der achttiende eeuw, eene der grondwetten was
van Brabant. Indeidaed, in de Blyde Inkomst, dit stuk dal
als de eerste kiem van onze, vrye Grondwet muel beschouwd
worden, en onder hel bebeer van Maria-Theresia uilge-
veerdigd wierd, leesl men dat al de vrye Brabanders, de
byna geheele bevolking uitmakende der sleden en gemeenten
van Brabant, het regt hadden om zonder jagiverlof op
hunne landen jagt te maken op alle slack van wild. Dit
regiem wierd maer algeschafl in 1794, door de Sans
culotten, onze verlossers. En wal ziel men nu! Deu kleinen
hovenier, den landbouwer, die geuuodzaekt wordt zyne
vruchten te laten beschadigen door de hazen en konyuen,
en dit alleen om den ryken heer het vermaek niet te be
nemen cenige lustige uren lydens hel jagtsaizoeu dour te
brengen.
De afschaffing der Bloedwet wordt door velen voor eene
oumogelyke zaek gehouden. En wal ziel men echter in
vroegere lyden, toen dat er niet minder geoorloogd wierd
L.J 19 f» I.. I ..J I...»
dan hedeudaegs? Behalve eenen korten tyd, ouder hel
beheer van Philips den vytïle, was de konscriplie in Eu
ropa niet gekend; voor deu inval der Sans-Culotleu in
België, kenden de helgeu de Bloedwel niet, en niemand
moest tegen wilendanksoldaet worden. Deze halelyke wet,
die eene der grootste inbreuken maekl op de gemeeute-
vrytieid, dagteekent maer van bel einde der verledene eeuw.
,De benoemingen van burgemeester en schepenen, door
den honing onderteekend voor den vorm, worden thans
gedaen door mannen vreemd aen de gemeente, niet zelden
door franschrnannen genaturaliseerde franschmannen,
wel is waer -
eenen genaluraliseerden en eenen niet geualuraliseerden Supplement
Da-je president waert van d'hospicen, ge zoudt liever
dan aen uw gegeven woord getrouw te blyven, zeggen dal,
alhoewel de kozynljes u uit eenen geest van miskenning
niet bezocht hebben, u toch gedwongen hebben om u te
onthouden by de stemming in eeue zaek die *1 voordeel van
de stad betrof.
En da-je gy nog het slimme Weekblad waert, ge zoudt
gy zeo naïef zvn van te zeggen dat gy den naem van uwe
party niet wilt verloochenen, alhoewel ze uilschynt door
kleingeestige tegenkantingen en heerschzucht, maer dat
hei liberalismus gelyk staei in beteekenis meiorde en
regtzinnigheid.
O de logika
van
vbiti
zyn
Van
pas
'V
ge l<
bel
i».
troi
yoo
tie i
Da-je gy bet Weekblad waert en gezegd hadt dat het
Kuipje expres naer Brussel is geweest om de portefolie
van Minister te aenveerden, ge zoudt gy u aenhieden om
een der sekretarissen te worden van hel Kuipje, len einde
in uwe geboorle-stad zulk geene domheden meer te schry
ven als Er zit meer verstand in den prachtiger) inkt
koker van M. Gustaef Debreyne dan er in de dertien hon
derd (1500) boekdoelen kan zitten van M. De Coninck
zelfs geenen schoolboek aennemen die niet komt van hel
goevernement, en om haer de moeite te besparen zelve
de noodige schoolbehoeften aen te knopen, doel de pro
vince zulks VOOR HARE REKENINGEn waren nn onze
bestuerders nog van zin dien toestand te veranderen en te
verbeteren maer bet schyn-liberalismus werkt thans met
handen en voeten om de gemeenle vryheden op nieuw in
te korten, met eene katholyke gemeen te te DWINGEN om
mannen in het KATHOLYK gedeelte van het kerkhof op te
nemen, alhoewel hun laetste adem een vloek was tegen
God!
Bemoeide zich deSlael in vroegere tyden met de leer-
koersen in de akademien van kunsten en wetenschappen
en trachtte hy. by middel van jaerlyksche geldeiyke toe
lagen. dezelve onder zyne voogdy te brengen? In 'l geheel
niet. Kapitale sleden rekenden hel zich tol eene eer luis-
teriyke instellingen lot stand, te brengen, de edelen en
burgers roemden er zich op zulkdanige instellingen met
begiltigiugen te verryken, en dan konden zy mei fierheid
uitroepen, met den vinger op die groetsche instellingen
wyzendeZiedaer ONS werk! Doch welke stad, welke
gemeente kan hedeudaegs, op hare schoonste inrigtingen
wyzende, uittoepenZiedaer ONS werk? Het goeverne-
meul isdaer, de Slael, de Proviulie zyn daer, en die roe
pen uil Roem niet over uwe communale school;
het gebouw hebben wy doen maken, den onderwyzer
hebben wy u gezonden, de schoolboeken hebt gy van enr
gekregen, en ge zyl maer de nederige uitvoerders meer
van onzen wille.
Ziedaer wat er van de gemeente-vryheid geworden is!
De burger, de ingezetene der gemeente is tol een werktuig
verlaegd geworden iu handelt van een opslorpend Slaets-
bes'.uer. Eu men roeme dan nog de vryzinnige denkbeelden
onzer eeuw; men roeme nog hel vrye regiem waeronder
wy leven; tueu roeme nog de burgerlyke ontvoogding
Do,
«ve br
liteld
uaesl
Soudan van Egypte hebben om hel leven gebragt.
Nadal de minister deze laetste woorden uitgesproken
had veranderde hy teencrnael van kleur en houding, en
stierf op slaenden voet.
Nauwelyks was deze veropeubaring bekend geiuaekt,
of het volk liep in buitengewoon» menigte naer de woo-
ning des ministers, maekle zieh van de verborgen wapens
meester, bragt 's verrraders familie omhals en zwoer te
zegepralen of te sterven.
'S anderendaegs, had de zon oog nauwelyks hare eerste
stralen over ’l aerdryk neèrgescholen, toen de Turken
alreedc met eene sterke vloot het eiland omringden, maer
dewyl zy zich aen eenen zoo hevigen weérstaud niet ver
wachtten, meenden zy van zelfs zonder slag of sloot de
overwinning te behalen, maer zeer deerlyk bedrogen
wierden zy na een bloedig eu langdurig gevecht, over den
Bosphorus terug gedreven.
Te midden der viklerie-gezangen, riep de kranke ma
gistraat bel volk voor zyne wooniag byeen en sprak lot
de vergaderde menigteGy ziet dezen vreemdeling,
Bonifacius met dea vinger aenwyzeade, eiwelhel is hy
die ons allen gered beeft hel is hy die den verrader heeft
doen spreken. Eere zy aen den jongen vreemdeling!
Dit geroep wierd herhaelde malen luidruchtig toege-
juicbl en Bonifacius wierd iu zegeprael naer dé openbare
feeslplaets gedragen, alwaer de magistraten en inwooners
van allen rang hem allerlei kostelyke juweelen len ge-
•cheuke aenbodea.
(La Paix).
vyflig duizend zeven honderd twee-en-dertig (655,752)
handteekens en er zyn er nog een groot aenlal die, ofwel
niet ingekomen, of niel medegeteld zyn.
Wanneer er in 1829 pelitien opgemaekt wierden om de
herstelling onzer grieven te bekomen, beliep het getal
handteekens maer lot het cyfer 510,000
De nationale betoogingen van 1828 en 1829 kannen dan
niet vergeleken worden aen hetgene er nu geschiedt we
gens de petitionnering voor de onschendbaarheid der
katholyke kerkhoven.
Ook zal deze betooging der katbolyken geheel het land
door eenen grooten indruk doen, en uiet zonder reden
overal zal men zien dal de kalholyken by menigte hunne
stem laten hooren wanneer er kwestie is van hunne gods
dienstige vryheid; want, men kan het niel loochenen, 't is
die vryheid welke geschonden wordt wanneer men hunne
kerkhoven ontheiligt. Hel kerkhof maekt deel van de kerk,
en het eene is zoo heilig als de andere; de gebeden, die in
de kerk beginnen, worden op bet kerkhof voltrokken, en
T is niel meer geoorloofd hel lyk van een vrydenker op
hei katholyk kerkhof te begraven, dan hel in de kerk te
brengen.
De katholyken verzeilen zich dan legen de aenslagen
welke legen hunne godsdienstige vryheid zyn gepleegd ge-
geweest, en wy zyn er zeker van, lief of leed, zal men
hunne regtveerdige reklamatiën moeten iuwilligen, want
T is geene gunst, 't is een Regt uat zy eischeu.
Da-je gv het Weekblad waert en het vooral op den
VLAEMSCHEN STYL gemunt had, ge zoudt gy als proef
stuk van uwen vlaemschen slyl en laelkennis, aen T hoofd
van uw blad schryven Er worden wekelyks exemplaren
van dit blad er staet wel de blad, tnaer dit nemen
wy voor eene drukfout giiatis gezonden in de voornaem-
ste herbergen der gemeenten in welke de te verkoopen of ver
pachte goederen in de annoncen vermeld die in ons blad ge-
insereerd worden, gelegen zyn.
Eenen BON aen den schooljongen die dit gebrabbel ont
leden kan.
Da-je van de boschmanie aengedaen waert en lid waert
van d’hospicen, ge zoudt voor eenen dag aen uw eenzaem
leven vaerwel zeggen en in een hondeuweér naer stad op
trekken om eene zitting van d'hospicen by te woonen, ten
einde door uwe stem eene gewigtige en voor de burgery
hoogst voordeelige zaek te helpen verwerpen. En da-je
toen het Vischbladje waert, ge zoudt in den vuist lachen
over de schoone en edele daed die uwe mannen komen te
verriglen en waerdoor zy een bewys geven dat ze met de
grootste onpartydigheid de hun toevertrouwde arin-goe-
deren bestieren.
Da-je gy de slimheid had van het Weskblad, ge zoudt gy
zeggen dat de liberalen alléén de voorstaenders zyn van de
verlichting eu den vooruitgang, en twee regels verder
zoudt ge schryven dal er altyd een kritieke toestand op
handen moet zyn om de liberalen lol de werkzaemheid op
te wekkenI
Knoopt dit aeneen.
oor
>ud I
raed
eind
jpei
ge ui
ten
Da-
■ille ti
|en ni
dacht
Da-je gy het Weekblad waert, ge zendt gy stoutweg
zeggen dal de klerikalen eenen aengeboren af keer hebben
vour de verlichting eu de beweging der geesten, en in-
lusschen zoudt ge geene andere praktische middelen aen te
duiden hebben om tot die verlichting te geraken, dan te
bassen op het klerikael, uil te vallen tegen de pelitien op
de ouschcndbaerheid der katholyke kerkhoven en uil te
roepen dat alwie hel program der liberale vlaemsche
meeting van Gmt uiet hygetreden is, een vyand is van
deu vooruitgang.
De toestand van het Ministerie is nog in niets veran-
doch wy vinden al weinig verschil lusschen derd sinds de bemerkingen die wy neèrschreven voor ons
van zondag laelst. De ontslaggevende ininis-
franschman. Trek maer met eenen rosten waterhond iu lcrs zyn nog altoos aen T bestuer en alhoewel er meer dan
eene samenstelling gemaekl is geweest voor het vormen
van eeu nieuw ministerie, is men er nog niel in gelukt
een definitief Ministerie te benoemen. Inlu.sschen heeft de
Kamer eeu wetsontwerp gestemd strekkende om een deel
uvu ..u,hel Ter hameren bosch, behooreude aen de gemeente
een Jan de Zegepraler, een Philips van Bourgondië, een Helles, aen s lands hooidstad iu te lyven. Een ander
Keizer Karei, een Philips de tweede zelfs, die verschrikke-
lyke meester der twee werelddeelen, als een koninklyk
voorregt de benaming gevorderd vau burgemeester en
schepenen iu de steden eu gemeenten vau zyn ryk, men
zou iu onze kleine hertogdommen en graefschappun de
boeren hel schietgeweer en de gaffel hebben zien opnetneu
en in digte gelederen legen de verlreders hunner ge-
lueeuie-vryhedeu zien oprukken.
Deeh waerin bestael hedeudaegs de gemeente-vryheid
Heefl dezelve, zoo als ze thans besloet, nog wel eenen
schyn van vryheid Er moet maer eene gemeentc-school
gebouwd worden, en vooreerst heefl de gemeente het regt
niet eenen eersten steen te leggen vooraleer een vreemd
bestuer haer zulks hebbe toegestaen. De gemeente mag
vervolgens tot gemeente-onderwyzer niel nemen deu per
soon dien zy verlangen zou, maer moei er eenen aenveerden
uil handen van een vreemd bestuer. De gemeente mag
(Hel vervolg hierna).
ontwerp is dan nog ter Kamer neérgelegd geworden, na-
i luelyk door M. Debaels, en voor doel hebbende grond-
1 wettige waerborgeu vast le slelleu voor de vryheid der
drukpers.
Hel werk van M. Debaels biedl eene zeer volkomene
geschiedkundige eu regterlyke uitbreiding van deze kapi
tale zaek, die le regt sinds verscheidene jaren de gansche
onafhaukelyke drukpers iu beweging brengt. Hel is te
verwoudereo dal dil wetsontwerp zoo weinig ondersteu
ning vindt hy de scbyu liberale drukpers, die bel nogthans
met eenparigheid gevorderd heeft. Zou dn stilzwygen som -
wylen niel te wyteu zyn aen de vrees die hel schyn-
liberalismus gevoelt en welke hel meermalen le kennen
heefl gegeven, namelyk van hulde te moeten brengen aen
de regtzinnigheid der liberale gevoelens van de kalho-
lykeu? Hel zyn immers katbolyken die dit wetsontwerp
geleekend hebben. Onze konfrater van het Weekblad, die
echter zoo zeer vooruitloopt met de vryheid wanneer zyne
party-mannen er voor iets hun deel in hebben, zegt geen
woord over het wetsvoorstel van M. Debaels; maer hy
vindt iulegendecl dat hel niel zonder belang is eenen
uilval le wa;»u legende petitiën op de vryheid der ka
iholyke kerkhoven.
Minister Tesch heefl ook in zitting vau zaterdag, een
wets-ontwerp neérgelegd len doel hebbende de opschor-
sing, voor eeneu lyd vau driejaren, der wetgeving op de
vruemdeliugen. Deze wetgeving kan niel dan in deze tyden
als eene veroordeeiitig aenzien worden van onze vrye
iuslelliugeti. Inderdaed, krachtens de wet van 1855 op de
vreemdelingen kan eeu banneling, meermaels een slagt
offer van hel despolismus, welk op onzen gaslvryeu Bel
gischen grond eene schuilplaels heefl gezocht, teu allen
tyde hel slagtoffer worden des willekeurs vau het gouver
nement dat, om zekere mannen le behagen, hel regt heeft
dien ongelukkige, zoo als met kolonelCharras, de gastvryheid
le weigeren, en hem alzoo le dwingen naer het land terug
le keeren waer zyne vervolgers hel op hem gemunt
hebben.
Gisteren, dingsdag, heeft de Kamer een voerloopig kre
diet gestemd van een miljoen franks aen het deparlemeni
vanjusticie, en eeu wetsontwerp tot vrystelliog van de
douaenreglen op 69,000 kil. sulfael.