I
r
Juny 1864.
Dixrnude,
Achttiende jaer.
N° 25.
SUPPLEMENT VAN
5
'4
De Kamer.
)or de
6
11
ordea
IDE.
n.
i
men
n as-
k der
rifle a
ben, en zegt, wie heefi hier by dit alles op eene
deloyale wyze te werk gegaen, de katholyken of
de liberalen?..
ree de
bier),
1 52
64.
r,
R.
en er
12ANG-
hoone-
geene gegronde reden is gevestigd. Ook wachtte
de heer Dechamps niet zynen tegenstrever het on-
gerynide zyner verklaring bloot voor 't oog te leg
gen, hetgeen de algemeene toejuiching verwierf
van ’t publiek in de tribunen.
Om niet te breedvoerig te zyn over de uitleg
gingen van M. Dechamps, zullen wy ons bepalen
by de besluitselen die hel hoofd der bewarende
gezindheid op ’t einde zyner verklaringen heeft
gemaekt.
Na dat de heer Rogier het de regterzyde tol
eene grief bad gemaekt de kwestie van verlaging
van den kiescyns voor de gemeente en provincie
lis te
ie van
de te
van
i.
Jn zitting van donderdag kwam de beurt van
spreken aen den jood Hymans, die zondag in het
O/ficede Publicilé zegde dat de Staet het regt moest
hebben om al de geeslelyke afpersingen, als die
voor den Sinl-Pieterspenning, voor de kinderen
van China, voor de Maegd van Salette, de Kongre-
galien en Bedevaerlen, in het land te verbieden
en dal de Staet het kwaed moest kunnen treffen
aen zynen oorsprong, namelyk te Romen.
Dal hy gesproken heelt in den zin van Bara,
laet dus geenen twyfel over. Het was ter gelegen
heid der redevoering van den brusselschen gede
puteerde, dal de heer De Theux, een der oudste
leden van de Kamer, ze^de nooit eene zitting der
Kamer te hebben bygewoond waer men zoo zeer
alle welvoegelykheid vergeet.
Na de redevoering van den heer Hymans, sprak
de heer B. Dumortier, allusie makende op hetgeen
de Doornyksche gedeputeerde Bara daegs te voren
gezegd had, namelyk dat een heer van Doornyk,
vriend van den heer Dumortier, een erfdeel ge
roofd had in voordeele eener geeslelyke ordede
heer Dumortier antwoordde dat dit eene bloole
lastering is dat zyn kozyn M. Nedonchel zich
nooit aen zulke daed pligtig heeft gemaekt. Maer
de Voorzitter der Kamer riep hierop de heer Du
mortier tolde orde, zeggendedat het zyne beurt niet
was van spreken. Echter kon de beer Dumortier
over dien verergerden leugen van Bara zyne ver-
ontweerdiging niet langer bedwingen, en riep uit
dat hy niet wachten kon van spreken by het hooreu
In zitting van woensdag, heeft de heer Royer de
Behr het programma der regter zyde, zoo als M.
Dechamps, in den waren zin doen uilschynen.
Doch hier heeft een lid der linker zyde het woord
genomen en getoond waertoe de haet tegen het
katholicismus al in staet is, zelfs wanneer er geene
kwestie is de leering van Christus of de Kerk aen
te vallen. De jonge gedeputeerde Bara, die mei de
beurzen der kanonikken van Doornyk zyne studiën
heeft gedaen, heeft ondet voorwendsel van het
programma der regter zyde te beslryder, maer in
feite met het doelwit om de aendachl van hetzelve
af te trekken, bet katholicismus op de halelykste
wyze aengevallen.
Met die kwade trouw bezield welke het kenmerk
is van al de wanden der Kerk, heeft hy schier van
anders niet gesproken dan van de hatelyke lasten
die de Kerk op de katholyken en vooral op de
arme katholyken legt, namelyk met hun het werk
van den Sinl-Pieterspenning aen te bevelen, met
aelmoesen te verzamelen voor de verlatene kinde
ren van China. Hy heeft gesproken van de erfdeel-
tooveryen door de geeslelyke orders gepleegd en
gezegd dal de katholyken, met aen 't Bewind te
komen, maer eene zaek in ’t oog hadden, namelyk
de kloosters, die hy voor eene pest aenziet in de
maetschappy, op eene schrikbarende wyze te ver
menigvuldigen.
Het boezemt ons eenen af keer in ons verder
met de redevoering van dien tolk der francma<;on-
nery op te houden. Genoeg is het te zeggen dat
de lasteringen die hy tegen de Kerk en hare in
stellingen uitbraekte, by deze gelegenheid geens
zins te pas kwamen.
In deze zitting hebben wy nog den heer Soenens
gehoord, den nieuwen gedeputeerde van Brugge,
die onder anderen, in antwoord op de redevoering
van den doornykschen godsdiensthater, uitriep dat
men nooit zulke ontploffing van geweld had
bygewoond.
geene argumenten meer tegen hetzelve kun
nende inbrengen met te verklaren dal de reg
terzyde het overgroote ongehk had gehad van niet
dan met een afgeteekend programma aen ’t besluer
te willen komen. Het programma, zegde hy tol M.
Dechamps, is niets anders dan eene vergulde pil
die gy het publiek hebt toegeworpen om u hel ver
trouwen aen te winnen van hel land.
Alhoewel zulk zeggen deloyael is in den hoog-
sten zin van ’t woord, gezien dit de goede trouw
verdenken is van een man, ol van eene party, die
wel zeker aenspraek maken mag op heerlykheid,
antwoordde evenlwel de heer Dechamps op die
onbeschofte rede van den ouden revolutiounair,
die vroeger geen scrupuef* maekte om, in voor
deele van koning Willem, eene samenzweering te
smeden tegen koning Leopoldwiens innigste
vriend hy heden zegt te zyn.
De reden, antwoordde hem de heer Dechamps,
waerom gy u nu zoo driflic tegen ons Program
verzet, is gemakkelyk te begrypen. Dit is immers
eene takliek van u«ent wege. Inderdaed, hadden
wy geen programma voorgesteld, dan was het uwe
party gemakkelyk het volk wys te maken dat wy
de spoken der midden-eeuwen zouden terug ge
roepen hebben, dal wy een stelsel van inkwisitie
zouden hebben ingerigt, dal wy de schim van Phi
lips den tweeden zouden aenroepen en het land
aen de kloosters geslagtofferd hebben. Maer wy
kennen u; de ondervinding heeft ons geleerd dal
uwe party voor geene middelen achteruit deinst
om tot haer oogwit le komen. Wy weten dat uw
princiep in niels verschilt met dal van achiavel,
namelyk dat alle middelen goed zyn wanneer gy
maer uw doelwit kunt beoogen. En daerom is ’l
dat, vooraleer aen ’l Bewind le komen, wy hel land
volkomentlyk onze manier van zien hebben willen
voor oogen leggen.
Ziedaer de leden waerom gy van ons program
ma niet hebt gewild en onze aenkomsl aen 't Be
wind onmogelyk hebt gemaektGy hebt nooit
ernstig gedacht om uw ontslag van minister le
geven, maer uwe onmagt gevoelende, hebt gy wil
len het land in dwaling brengen. Van den eenen
kant hebt gy gezegd dat ons programma een af
schrift was van ’tgeen gy vroeger hebt gegeven,
en van eenen anderen kant, vindt gy het belagche-
lyk, aensloolelyk. Hoe kunt gy dit aeneen knoo-
pen? Dit alléén bewysl wel zeker uwe kwade
bouw. Nu, wy hebbeu bet gezag niet nagejaegd
gy hadt uw ontslag gegeven en ons gedaegd om
aen hel Bestuer le komenwy hebben n ter goeder
trouw geloofd, hierin loyaler handelende dan gy
iet doel ten onzen opzigte, en ge hebt getoond dat
gy met het land den spot hebt willen dry ven; wel
nu aen u en uwe party de verantwoordelykheid
van uwe daden. Hel land zal oordeelen.
Dit is in ’t kort de verklaring van M. Dechamps.
Zoo als het achtbaer lid der regter zyde tot de
Kamer zegde, zoo ook zeggen wy nu tol onze le
zers Lezers, oordeelt over het gedrag die onze
tegenstrevers opziglens onze party gehouden heb-
Eindelyk weten wy waeraen ons te houden vooi
wat de ontslaggeving betreft van hel ministerie
Frère-Rogier en de niel-aenveerding van hel pro
gram der regterzyde. ’t Was dingsdag dat de Ka
mer moest byeenkomen en dat M. Dechamps aen
bet land verklaren zou waerom ’t program der reg
terzyde door den Koning niet is aenveerd gewor
den. De zaek was van belang; bet land kon niet
I langer meer zyn ongeduld verbergen, immers
’stands toestand was kritiek. Sinds veertienden
january, dag op welken ’t ministerie zyn ontslag
had gegeven, beleefden wy een soort van republiek jn haer program gebragl te hebben, eindigde hy
I waervan T land allengskens moede-was geworden. - -
En niet zonder reden, ’t Ministerie was van kant
getrokken en koning Leopold hield zich op in
Engeland. Middelerwyl daegden de liberalen de
katholyken uit om aen ’t bewind le komen, en
wanneer deze bereidwillig de teugels van ’t goe-
vernement in banden wilden nemen, zegden hun
de liberalen dal ze niet gedoogen zouden dat een
ministerie aen ’t besluer zou komen hetwelk sa-
mengesleld zou zyn uit katholyken. Er bestond
dus hier voorzeker kwade trouw. Wat was de oor-
zaek dat de katholyken aen ’t bewind niet
kwamen? Welke was de reden die de li
beralen aendreel om van ’s lands bestuer niet meer
te willen?
I Ziedaer de kwestie waerover het land wenschtte
ingelicht te worden en over welke de Kamer zich
in hare laetste zittingen te verklaren had.
De zaek was dus van gewigt, wy herhalen het;
ook zien wy dat reeds lang voor de zilling aen-
vang nam, hel publiek zich in de tribunen der Ka
mer verdrong om getuige te zyn der verklaringen
I die door de hoofden der beide partyen zouden ge
geven zyn geworden.
De beurt van spreken viel eerst aen M. Rogier,
die zich bepaelde met te zeggen dat hel ministerie,
na gedurende byna vyf maenden zyn ontslag le
hebben aengeboden, hetzelve den 23 mei heelt in
getrokken en aldus aen het hoofd der zaken blyfl.
M. Rogier besloot met deze woorden, dat, indien
het kabinet bestreden wierd, het deKameis zou
ontbinden en eenen oproep lot liet land doen.
Nu viel de beurt van spreken aen M. Dechamps,
onder wiens naem het programma der legterzyde
is verschenen.
Onze lezers zyn met dit program bekend. Nu,
M. Dechamps schetste in breede trekken de trou
weloosheid af van ’t ministerie dat zyn ontslag had
gegeven, en daerna de regterzyde had uitgedaegd
om aen het roer le komen, terwyl het intusseben
voor geene middelen achteruitweek om de aen
komsl der katholyken aen ‘t bestuer onmogelyk le
maken. Inderdaed, na zich op voorhand verstaen
te hebben met zyne aenhangers om welkdanig
ministerie ook dat niet het ministerie Rogier Frère
was, onmogelyk te maken, verklaerde de heer
Rogier dat de eenige reden waerom het ontslagge-
vend kabinet van geen ministerie-Dechamps wilde,
den opstel was van zyn programma. Dit program
ma vindt de heer Rogier belagchelyk, zoo niet
voor den vorm, dan toch in den grond. En de
grootste grief die hy tegen hetzelve inbrengt, is de
verlaging van den kiescyns voor de gemeente- en
de provinciale kiezingen, alhoewel hy het is die
in zyn programma van 1847 niet eene hervorming
der kieswet voorstelde voor wat de gemeente,
maer voor wat de Kamers betreft iets wat zeker
van een grooter belang is. Toen vond de heer
Rogier deze hervorming grondweltelyknu echter
I vindt hy eene verlaging van den kiescyns voorde
gemeente- en provinciale kiezingen, anti-konstilu-
I tionneel.
Men ziel dat dit een uilvlugtsel is dat wel op
IT BOTERKÜIPJE
4INE.
15 45
9
15 50
15
10
10
0
50
28 -
18
25
55 10
1 50
2 14
19 50
H 50
15 25
12 75
9
95.
5i
29
27 50
18 50
1-4
24
5
2 18
01
98 50
18 97
