1
Achttiende jacr.
1V 55.
1 September 1864.
Dixrnude,
Een DonderdagsblafL
Het Weekblad en het schyn-
liberalismus.
>n
I
L
II
ia
n
dé
VIER HliPElim
oil het leven van de kinderen eens moordenaers.
Hewel, wat denkt gy dat de Indépendance, het
hoofd-orgaen der liberalen, daervan zegt? Ziehier
Wy beklagen dit feit, zegt het blad, omdat het
eene inbreuk maekt op de persoonlyke vryheid;
maer als wy naer de oorzaek daervan zoeken, vin
den wy dat DE PL1GTIGE DE KATIIOLYKE
GODSDIENST ZELVE IShel is de katholy ke gods
dienst die de oorsprong is van het kwaed en van de
misbruiken die gepleegd worden in name van het ge
loof. Als de pastoor de opvoeding der hinders niet zoo
zeer betrachtte, dewyl de Kerk de zielen maer VER
SLA VEN KAN en ze dikwijls naer het VERDERE
LEI<>T, dan zouden wy van zulke aenslagen geen
getuige zyn. Daertegen bestaet maer een middel,
namelykDEN GODSDIENST OP EENEN
GEHEEL ANDEREN VOET IN TE RIGTEN.
De HERVORMING, ziedaer hetgeen wy moeten
hebben.
Welnu, kalhclyke lezers, is dit klaer genoeg?
’T is onze godsdienst die moet veranderd worden,
de Indépendance zegt het uitdrukkelyk’lis de
hervorming die wy moeten hebben zoo als ze in de
XVle eeuw gevorderd wierd door Luther en Calvyn
Geen wonder dus dat de liberale kiezingen te
Brussel, te Brugge, le Gent, te Nyvel, te Bastogne.
te Soignies, te Thuin, enz., gevierd geweest zyn
onder het geroep van Weg met de kalool! weg met
de kloosters! Geen wonder dat te Charleroy, by den
uitslag der kiezingen welken in voordeele was der
liberalen, de protestanten hunnen tempel verlicht
hebben de schynliberalen willen het protesiantis-
mus invoeren; ze willen ons, katholyken,protestant
maken, het is zoo klaer als dat twee en twee vier
is. En wat zegt hel Weekblad? Dat de liberalen
VOORSTAENDERS zyn van den godsdienst. Eu
wat zal hel zondag op deze regelen antwoorden:?
Geen woord.
Ziedaer de reglzinnigheid onzer tegenstrevers!
En ziel daer hoe die liberale bladen zich uit slag
tre.kken
Maer al is *t dat het Weekblad alzoo met den
eersten keer tenden is gezet, zullen wy niet laten
van hel eenen tweeden, eenen derden en eenen
honderdsten keer den mond le sloppen.
Wy houden dus staende dat hel sdhyn-liberalis-
mus den godsdienst VYANDIG is, en lol nader
bewys geven wy het volgende
Hetgeen wy gaen schryven is geheel nieuw, acn-
gezien hel maer ten kalven de verledene week is
voorgevallen.
Onze lezers welen dal de Indépendance en de
Echo du Parlement de hoold-organen zyn van ons
ministerie. Welnu, wal schryft de Indépendance
ter gelegenheid van een feil dal wy zoo aenstonds
zullen uitleggen? Ziehier
Woensdag laetst, zoo rond den middag, gael
een bejaerde priester, de heer abbé Van Relcom,
dooi de gaendery St.-Hubert, le Brussel, en wordt
er ontmoet door een man der werkende klas die,
zonder een woord te spreken, den onderling eenen
geweldigen slag in bet aenzigt geeft. De priester,
weel in bet eerste met wat er aen hebben, maer
ziende dat de vent noch zot noch dwaes was, en
enkelyk de slem der prieslerlyke liefde aenhoo-
rende, zegt hy hem O ongelukkige, bet is le
veelmaer ik vergeef u dewyl gy toch niet weel
wal gy doel.
Op die woorden antwoordt de schurk, die wel
wist wal hy deed Ik had gezworen den eersten
geesielyke, dien ik zou ontmoet hebben, eenen
kaekslag te geven. En daerna, met dezelfde ge
rustheid voegt hy erby Nu, doel my aenhouden
als gy wilt.'»
De priester zegde niets meer en ging zynen weg
voort.
De Journal de Rrurelles die de zaek de eersle
heeft aengehacld, liet de vermelding van dit feit
van de volgende regelen volgen
Dat hel Weekblad op niet eene onzer vragen die
wy het donderdag in ons eerste artikel hebben ge-
daen, zou geantwoord hebben, noch dat het niel
I eene der bewyzen die wy lol slaving onzer gezeg-
I den hebben aengehaeld, zou getracht hebben te
wederleggen, hebben wy voorzien. Immers al
T geen wy gezegd hebben is niet le weerleggen.
De schyn-ïiberale dagbladen mogen wel van het
eene einde van het jaer tol hel andere herhalen dat
I ze geen vyand zyn van den godsdienst, dat kunnen
ze nog enkel de onnoozelaers wys maken, wanl de
preuven van hel kontiarie slaen te styf in d’ooge.
Hel Weekblad, om te proberen dat het bastaerd-
libcralismus van hel ministerie Frère-Rogier den
I godsdienst eerder voor dan legen is had tot
preuve aengehaeld dat de liberalen kerken eu pas-
I lorven als paleizen gebouwd hebben en de
I pensioenen der geestelyken hebben verhoogd.
Welnu, wy hebben klaerlyk beloond, ten eersten,
I dal ze er niel van tusschen kunnen en moeten sub-
I sidien geven voor T onderhoud en ’i bouwen van
I kerken voor zooveel als ’l noodig is; ten tweeden,
I wy hebben beloond dat, wanneer ze pastoryen bou-
I wen als paleizen, ze vooreeisl het niel eens zyn
I met hun zelven, aengezien ze de kloosterlingen
I aenvallen omdat deze te groote en le schoone ge-
I bouwen maken, leiwvl zy, liberalen, pastoryen als
I PALEIZEN bouwen, iels ten anderen dal niel
I noodig is en wal de pastoors ook niel vragen
I wy hebben daerenboven klaetlyk bewezen waerom
I de liberalen dit doenen len derden bobben wy
I getoond waerom ze de pensioenen der geestelyken
I hebben verhoogd.
Hewel, opal hetgene wy daer gezegd en breed
I bewezen hebben, antwoordt hel Weekblad geen
I woord; eene prenf dat hetgene wy gezegd hebben
waer is. Alleenlyk en dit zegt bet om dat hel
met de zaek gcenen weg weet alleenlyk, zeggen
I wy, schryft hel dit: dal het met onsgeene diskus-
I sie zal aengaen, want dat het niets anders zou
I moeten zeggen op eik woord dal wy schryven,
I als GY LIEGT!
üaM»
HET BOTERKUI
is
P
FEUILLETON VAN ’T BOTEHKUiPJE.
O
O
O
O
dn,
zyn
de
Slid
den
un-
ag-
ire
:rd
ge
en,
on-
)ok
aer
ïen
rat
en
is
:u
a-
in
jen
lie
>n,
lie
is.
‘kt
iet
‘re
y-
iet
en
;r-
he
yk
y-
e-
el
n
l.
O
ie
er
d
y-
e.
ld
DOOR A. SNIEDERS, Jr.
i
In die houding rolde zyn roorgaendelyk leven in wilde
boglen, in vlugüge tafereelen, voor hem heen. Zyne eerste
jeugd, zyne eerste liefde maer neen! hy bad nooit be
mint men had hem te vroeg in plaets van woorden van
liefde, woorden van haet doen uitspreken de naem zy-
ner moeder, zyner zuster klonk in zyn hart, Daer wrong
zich eene onstuimige bron van tranen, door de dikke korst
die zyn hart omgaf, en zy stroomden over zyne wangen.
Maer plotseling sprong hy open zyn hollen stop
driftig door den kerker doende weergalmen, morde Ly
«Weg! weg! beelden van het verledene, gy pynigt my!
Gy doel my reeds den doodstryd ondergaen.... Gy tnaekl
tuy week als een kind....
Te vergeefs trachtte hy die gedachten te verwyderen,
zy stonden hem voor de oogenzy riepen hem toe, en
smeekten hem tol haer te komen
Ik kan niet!... ik kan niet!.... riep hy jammerend uit,
en sloeg Vich de gebalde vuisl op het voorhoofd. Het is te
hel!... Daeris geene vergiffenis voor my.... Laet my in
vrede! ik wil sterven gelyk ik geleefd heb.... Ik wil niet
vergeven..-, ik wil dat tuyn laeisle ademlogt eene ver
vloeking zy.
Te vergeefs kwam hem het beeld van den gryzen pries
ter in de gedachte, die hem jaren geleden op' het kerkhof
der armen toesprak. Zyne woorden bragten geene balse
ming in de ziel van den misdadiger. De stryd duerde
voort. Het geweten klopte herit uu klagend in het hart, en
deed hem angstig en gejaegd zyne cel op en neder slap
pen, en soms in wanhoop om den dood vragen.
Grauwer by eiken dag mierden zyne hairen, en yselyker
wierd de uitdrukking van dit verdierlykt gelael.
(Wordt vervolgd).
gebruikt om onder het volk de alschuwelvke loocheningen
en godslasteringen der vrydenkers en der solidairen, uil te
slrooijetu
Moeten al die ophitsingen niet vroeg of laet hunne
vruchten dragen? Zyn de feiten het gevolg der leeringen
niet? En kan het schandael, welk wy aen de algemeens
verachting vooruitzetlen, nog iemand verwonderen, in te
genwoordigheid van het woeste gcgrol dal eene menigte,
gretig naer tegen-godsdienstige betoogingen, eiken avond
in niet al terrine theaters hooren laet, lerwyl de tuinisteri-
eele pers met haer in de banden klapt
Achtste Vervolg.
I Zyne vuist, die bruin als roestig yzer scheen, klampte
IB Zlc'j *n den hals van Frederik, eu drukte hem beweegloos
«pden grond. Dan hel hoofd oprigtende, sprak hy tol
zyne makkers die hem acnspoorden zyne prooi telossen.
EH Laet my hem vermoorden... ik heb dorst naer zyn
«■bloed.Hy W.1S ryg en en wy waren eerlyke
<f»'vei'klie<tenwy waren geene schelmen zoo als thans... Hy
■heelt tnyne zuster misleidt en bedrogen; hy beeft haer in
■schande en oneer gestort; hy heeft óns uil de arme
■^ooning gejaegd, die wy bewóonden, en aen honger en
■♦’Jende prys gegeven.... O, ik heb dorst naer dat bloed....
a‘ S’. en zegt aen de justitie dat ik hel beo die bem
Mvermoord heb.
l.j1' rai,,pzalige wrong zyne vuisten om Frederiks
cel, waeruit kei mende erbartning, genade steeg.
j "as ee|> verscbrikkelyk tafereel in dat enge. Hauw
ei ‘ile 'erblyl. Herman scheen als een duivel des
raeks zyne vingeren met hel bloed zyn» vyands le be-
101 s®1*-Eensklaps deed zich een donderend gedruisch
W an builen hooren. De wacht eischle dal de deur zou
Begunstigd door hen die het bestier in handen heb
ben en met de medepligtigheid der plaetselyke overheden,
neemt de voortplanting der goddeloosheid meer en meer
toe. Alles wordt in het werk gelegd om legen den gods
dienst de minachting op te beuren: dag- en periodieke
bladen, schriften, gezangen, spotprinlcn op de straten uit
gedeeld, theaterstukken, al de verleidingsmiddelen worden
geopend worden. Op die bekende stem ontstond er eene
opschudding in de herborg, en als een weerlicht ver
dween de een voor, de andere na, zonder dat men wist
waer zy gebleven waren.
Herman bleef, en hield zich niet zyne prooi bezig.
De wacht stormde weldra onstuimig binnen en men
rukte den moordenaer van zyn bloedend offer, om bem
de kluisters aen le doen.
Wat gaf hem dit? Was by niet gewoon aen zyne banden
de kluisters te gevoelen? Het grootste deel zyns levens
stond met beiden in betrekking. Wat gaf hem de moord
Hy had in zynen haet legen de zatnenleving, dikwvls ver
langd zyne vingers met dat bloed te kunnen bezoedelen
Hy beefde dus niet, toen men zyne geblekte banden met
boeijen belaedde. Gewillig volgde hy de wachten, lerwyl
men den zieltogenden Frederik de eersle verpleging
toediende.
Titans zien wy Herman in de gevangenis terug. Berouw
gevoelde hy niet’maer de zucht tot leven was weder met
dubbele kracht in hem opgekomen. Hy bad zyne misdaed
bekend, en dit gaf hem wroeging; want die bekentenis
geleidde hem ouwederroepelyk naer hel schavot.
Op het oogenblik dat wy die sombere gevangenis voor
den lezer ontsloten, toonden wy hem zittende aen, het
hoofd in de palmen der hand latende rusten. Zyn hair was
grauw en ordeloos, even als zyn baerd, hoewel hy de jaren
trog niet lelde, dal zyne zwarte lokken moesten vergryzen.
De uitdrukking van zyn gelael was woest, en de treffend
ste spiegel vau een ongeregeld leven, dien men zien kou.
Zyn flonkerend oog was strak op hel luchlgat gevestigd,
alsof hv den blauwen hemel wenschte te verwisselen, met
die natte gewelven der gevangenis.