fl
N° 48.
1 December 1864.
•EN,
aert
ren
b
Achttiende jaer.
Dixmude, Donderdag,
Verslag
ieder.
herberg
c tonne
ningen
1,1
fer.
UDE.
en de
g werk
versie*
y de
kery.
xmnde,
eesters
len go-
rekend
le her-
ig der
ugge,
er by
Fruit-
im-
aeo
Os,
dag,
n 15.
rg den
!i, te
rbakker,
r kennis
en aen-
i winkel
ach van
i Peerett
Is’l voor de afschaffing van den slavenhandel
dal de Noorderlingen der Vereeuigde Stalen den
oorlog voeren legen de Zuiderlingen? Wel zou ’t
wel. De Noordei-Stalen zyn vol fabrieken die voor
hunne voortbrengsels voordeelige uitwegen zoeken,
en een der voordeeligsteuitwegen voorde Noorder-
Slaten, dal zyn voorzeker de Zuiderlyke Staten,
want daer, by middel van hunne iuvoerreglen,
genoten zy om zoo te zeggen hel monopolium,
Hewel, ’1 is legen, dit monopolium ol tegen dit
alleenverkoopersregl, dat de Zuiderlingen sedert
vyf en-dertig jaren reeds, op eene wettige wyze
st'rydeu. En, in den twyl'el van ooit hunne regleu
le kunnen doen geldeu, hebben ze zich mei geweld
van de eenheid afgescheurd en willen ze eeneu
ooafhankelyken Slael uilmaken. Maer dil regt
ontkennen hun de Noorderlingen, en ten einde
den goeden wil der geheele wereld le verwerven,
wal doen ze? Ze doen uitbazuinen dal ze voor de
vryheid der Negers vechten, alhoewel het gekend
is dal de Zwarten in de Noorder Stalen mei eene
groolere verachting bejegend worden dan deze in
de Zuiderlyke Staten.
luderdaed, in de Noorderlyke Staten wil geen
Witte zynen Zwarten broeder de hand geven daer
worden de Zwarten in geen gezelschap van Witten
loegelateu; daer moeten de Zwarten zelfs in de
kerken eene byzondere plaels nemen, nel alsof ze
aen’i mensebelyk geslacht niet behoorden; daer
wordteen blanke of wit man die met eene Zwarte
of hall-zwarle zou trouwen, uit alle betamelyke
gezelschappen gesloten; daer mag eene blanke die
de vrouw zoude worden van eenen Neger of mu
latto, by niemand meer haeraenzicht toonen; daer
by de tribunalen doet de getuigenis van twee
Zwarten maer zoo veel als die van éénen Wille;
daer bezitten de Negers geene politieke regten
enfin, de Neger is voor den Noord-Amerikaen zoo
veel als een houd, en liet zou toen voor de afschaf
fing zyn van den Slavenhandel, hel zou voor de
viymaking zyu der Slaven, dat de Noordctlingeu
vechten? Maer, T is om te lagcLen
over de beheerende zaken der stad Dixmude van 1“
October 1865 lot laetsten September 1864, gedaen
aen den Gemeenleraed, in zitting van 5 Oct. 1864.
TITEL VI. Openbaer ondertvys.
Het openbaer ondërwys voor de kindëren der
Werklieden en behoelligen is alhier op eenen
goeden voet ingerigl. De leerlingen volgen regel
matig de klassen en de onderwyzers van de Ge-
meente-school, zoo wel als de Damen van Sint-
Nicolaus, belast mei het ondërwys der meisjes,
verdienen onzen lof en dank.
Over den vooruitgang der Gemeente-school
hebben vvy kunnen ooideeleo ter gelegenheid van
het bezoek des kantonalen schoolopzieners en op
de laelste prysdeeling.
Indien onze Gemeente-school onder de eerste
der lagere scholen van de provinlie uitschitter!,
het is aen den ouvermoeijelyken iever en vlyt van
den heer F. Reynaert, hooid-ondet wyzer, dat wy
hel le danken hebben.
Betvaerschool.
Deze school, sedert vier jaren ingerigt voor de
kinderen der werkende klas, heelt alhier reeds
groote vooideelen opgebragt.
200 kinderen, van beide geslachten, van 2 tot
6 jaren oud worden er kosteloos bezorgd en
onderwezen.
Dit onderwys-gesticbt is een der best ingerigte
van dien aerd en deszells nut wordt door de wer
kende klas goed begrepen; dank zy dan om de
handelwyze der Damen van Sinl-Nicolaus die div
gesticht met zoö veel kennis, iever en goede zorg
besturen.
Waerachtigdal is nieuws! Zy die indeXVIde eeuw
met de dood hunnen opstand legen Spanje be-
taelden, zyn zoowel martelaers als de apostels en
hunne opvolgers die hun bloed vergoten hebben
voor de goddelyke leering van den Zaligmaker,
'ii geloof dat er nu maer eene zaek meer noodig
is, men moet den burgemeester van Doornyk, Ba
ron de Rasse, toch eenen nieuwen titel geven voor
die geschiedkundige navorsching en heiligver
klaring. ’T is zeker om die heiligen te verhellen
dal men hen al te samen toorstelt in hel standbeeld
van de graven Egmond en Hoorn? Beinaert de
Vos wist het nog niet goed in zyn vorig nummer
van den 20°, nu zou hy het niet meer durven vra
gen. De nieuwe burgerlyke paus heeft nu andeis
niets meer te doen datt eene breve op te stellen
om al diegenen die hel nog niet wel gelooven, in
den burgerlyken ban te slaen, en terzelfder tyde
al de oorkonden le vernietigen en vaLch le ver
klaren die reeds gedrukt zyn en het nog zullen
worden in korten tyd, hopen wy, om de omwen
telingen der Noorder-proviutien in het waer dag
licht te plaelsen. Al die geschiedschryvers, ka-
tholyken en protestanten, die over Willem den
Zwyger en zyue aenhaugers geschreven hebben
om hem als een opstandeling te verwyzen en hem
als een heerschzuchtig man af te schilderen, die
liever had zelf de kroon te dragen dan ze op het
hoofd van zynen wettigen vorst te eerbiedigen, al
die schryvers zullen zeker nu eene gouden pen
of liever eeue gouden tong aen den nieuwen lee-
raer aenbieden. De gazet van M. Coomans van den
4dv“ dezer zal de eerste zyn, wy twyfclen er niet
aen, om een ootmoedig mea culpa te doen en al die
martelaers in hunne eerie herstellen. HalM.de
Rasse, uwe voorzalen dachten voorzeker zoo niet,
niet waer maer ook, wat wisten zy? Van de ware
geschiedenis niet een zier en de tydsornstandig-
heden vergelyken en er de gevolgen uit trekken,
dat was hun zoo veel mogelvk als de maen met
hunne tanden uil de lucht le halen 1 Gy, gy moest
de zaken verefleneu, en de marlelaers-kroon op de
hoofden plaelsen van die kloekmoedige mannen
die zoo heldhaftig iu deXVIdeeeuw de dood ont
vingen van de spaensche bestierders voor het ver
kondigen van hel Evangelie! Die helden moeien
(ol voorbeeld dienen aen de burgers van alle tydeo,
zy, de navolgers der apostelenzy deden toch zoo
wel
In het begin van juny 1865 las men in den
Slandaert van Vlaenderen een klein gedicht waer
in. stond-
Lager ondërwys.
De begroolings-slael van het lager ondërwys
voor het diensljaer 1864 is vastgesteld in ont
vangsten en uitgaven op 5125 franks.
Gedurende het scbooljker 1865 1864 zyn de
lessen der Gemeente-school gevolgd geweest door
157 leerlingen.
De leergang voor de ftausclie tael wierd ge
volgd door 12 leerlingen.
26 kinderen hebben in den loop des jaers de
school verlaten van welk 6 beneden de 12 jaer en
4 beneden de» 9 jaer.
Hun graed van ondërwys kan verdeeld zyn als
volgt 12 kunnen lezen, schryven, rekenen, enz.;
8 kunnen lezen, scltrysèu en de beginselen der
rekenkunde; 6 kunnen nauwelyks lezen.
Er valt hier te bemerken dat deze laetsten ge
meenlek jonge kinderen zyn die, of naer eene
andere school gaen of de start verlaten en dus
elders hun ondërwys toonzetten.
Thans zyn er 151 leerlingen in de Gemeente
school verdeeld in 5 aldeelingen als volgt
Laegste klas.
Middensle klas
Hoogste klas
In de aengenotneneschool voor meisjes,bestuurd
door de Damen van St-Nicolaus, wooneu 90 leer
lingen thans de school by. 20 hebben dezelve in
den loop des jaers verlaten.
liet wetenschappelyk ondërwys wordt er gege
ven door 2 religieuzen. Hel kant-, brei- cn naei-
werk wordt er door 2 meestel essen ouderwezen.
(Te vervolgen).
Was het «el op die manier dat zy deemoedig
het vonnis van hel spaensche bestier ontvingen,
en de marteldood ondeistonden? Ho zekerlyk
neen zal baron de Rasse zeggen, op zoo een ma
nier zouden zy geen martelaers zyn. En al dat
beeldstormen en schandalen aenriglen die men in
geschiedenis-boeken, ja in romans zelve geboekt
vindt, dat alles zyn loutere verdichtsels en uitvin
dingen van gasten die niet wisten wal zy schreven
en geen versland genoeg hadden om de zaken in
der waerheid te vallen en kenbaer le maken. God
gave dal Baron de Rasse uog lange leefde om nog
andere puulen der geschiedenis vast le stellen, dat
zal eene eer zyn voor ons land en een geluk voor
de nieuwe mat lelaers die hy nog kan vinden.
Wat dunkt u, lezer, van zulke heeren, zyn dal
geene opregle goede kristenen? Zy hebben een
vast geloof en eenen diepen eet bied voor onze va
lleis en broeders in godsdienst! Zou nu nog ie
mand durven twyfeieu aeu de godsdienstige ge
voelens van zulke wyze liberators? X.
4INE.
•Sè
10 50
!0 50
13 25
6 50
4
BEKENDMAKINGEN.
15 ct. den drukregel.
Bcreel Wilgeiidykslrael,
N“ 14.
Voor elk afzonderlyk num
mer, 12 centuneu.
9.
2 50
2 50
0
5
47.
46.
58.
’T BOTERKUIPJE
Gael weg uit onze zon, het is ’I ecnigste wat
wy u vragen.
Na dal in de Kamer het budget van wegen en midde
len tael 77 stemmen leger) 8 gestemd was, zegde M.
Rogier, antwoordende aen M. D’llaene de Sleenhuyse, dat
de Antwerpenaers het grootste oiigelyk hebben van de
wereld met alzoo te klagen gelyk ze doen over het verval
van den koophandel in die stad. Als een kommerraat in
groote nesten zit, dan zwygt hy dit stil, zegde M. Rogier;
ergo, zoo moeten de Antwerpenaers ook stil zwygen. Ja-
INSCHRYVINGS PRYS.
Buiten stad, G franks.
Het Suppl. 8
Hel Boterküipje verscbynt
den Donderdag in geheel blad
en den Zondag in half blad.
Waerom ze in Amerika oorlogen
(6' Vervolg, zie ons vorig nummer).
beesten voor. Maer dé achtbare lieer Malou moet
zyue >001 beelden zoo ver niet halen noch byzon-
derlyk die. le. Romen zoeken, in onze geschiedenis
vinden wy omtrent gclyke dzedzakeu. In de XVld'
eeuw waren er ook kiisleucu die hel Evangelie ver
kondigden en ter zellder tyde predikten zy de bur-
geilykeeu godsdienstige vryheid. Wy hadden dan
ook landbestierders in ouze streek; het walen geeue
romeinsche maer Spaensche. Die bestierders zeiden
aen die kristenen Gy zuil hel Evangelie niet pre
diken, en deze aulwoorddeu aen die spaensche be
stierders wal hunne voorgangers in het marteldom
aen de romeinsche bestierders zegden Wy ge
hoorzamen nietEu men deed hunne hoofden op
hel schavot mêrvalleu, of wel men verbrandde ze
levend op onze openbare plaelsen.
Cn. Rogier, minister van builenlaudsche zaken. Of men
sta» ze levend in den pul.
Baron de Rasse. Zoo dan, myuheeren, na IJOOjareu
komen dezelfde zaken voor. Dooreen nieuw slach
van zielverhuizing wareu de romeinsche land
bestierders in spaensche veranderd. De kleedy was
verschiilig maer het ambt was hetzelfde, zy waren
beulen wat de slagloflers van die politieke of
godsdienstige dwiugelaudy betreft, wy geven aen
hunne nagedachtenis den zelfden eerbied. Deze die
voor hunne burgerlyke of godsdienstige gedachten
sterven, vallen martelaers, omdat zy hunne vry-
heid verdedigen.
Elk 't zyue wal hem toebehoort,
Zoo klonk der vad’ren leus;
En hunne kreet werd maer gestoord
Mel't komen van den Geus.
Dan was liet «lal men plinidring zag
En braml en moording ook
Dan schitterden gejuich en lach
By ’l zien van bloei! en rook.
Eene godsdienstige geschiedkundige ver-
geiyklng in den Sennet.
Zitting
2" November 1861, Ann. pari. p. 68, 2d‘ S.
Baron dk Rasse.... Men heeft van rootnsche landbe
stierders gesproken. Kristenen prediken bet Evan
gelie, de landbestierder doet hun verbieden.van het
Evangelie te verkondigen, zy antwoorden Wy zul
len niet gehoorzamen Men werpt ze aeu de wilde