:,a
;hr
h.
Achttiende jaer.
N° 50.
11 December 1864.
ilixmude, Zondag
1
ian in
Ier.
iUDE.
nende
a het
aller-
•ys-
3 ont-
'n aen
tive ie
c.
godsdienstige kwestien naer den kant der schyn-
liberaleu heeft overgeheld,— de solidairen, dat zyn
geworden, en dan werpen wy in twee dagen om
wal de geesielyken slechts in twintig jaren hebben
kunnen lot stand brengen en dan geeft de Siael
eene Méthode d’enseignemenl uit, en de juffrouwtjes
die deze methode niet geern zouden aennemeo,
wèl. we onttrekken ze hare subsidie, en daer zullen
er al tien anderen gereed staen om deze te vervan
gen die, te kwezi lachtig zytide, geloöven zouden de
rationalistische onderwys-methode van bel goe-
veruemenl niet te kunnen aeuveerrlen. En dan
nog, de geest van hef volk, vooral in de sleden, is
liberael, en die geest zal van langsom liberaelder
worden, dank zy onze gazetten die overal, zoowel
in de hut van den arme als in bet huis van den
ryke, de leering van het ralionalismus aenprediken;
en zoo zullen de vaders en moeders hunne doch
Iers by preferentie naer de gesubsidieerde scholen
van den Staet zenden, want in de nonnescholen
riskeren hunne dochters te veel van nonne te wor
den, en dat is (och immers van onze eeuw niet
meer DE KLOOSTERS ZYN DE RANKED DER
SAMENLEVING
Ja, zoo spreken de liberators, en mol dit inzicht
werken ze, en is ’t by aldien dal de katholyken
geene hand aen ’i werk leggen en uit hunnen doo-
delyken slaep niet ontwaeken, hewel, ja, de toe
komst behoort aen de ongodsdienstigheid, de god
deloosheid zal zegepralen over ’l Kruis!
Men is thans bezig in de Kamer met de dis-
kussie over de artikelen van T budget van open
bare werken.
Onder de vragen die by de beraedslaging van
dit budget zyn gedaen geweest, moet deze van de
heeren Coomans en Detheux vooral in acht ge
nomen worden; dezelve bestaet hierin, namentlyk
dat eene brievenbus geplaetsl zoude worden in al
ile gemeenten waer de landelyke briefdragers
voorby trekken, alsook om eene bus te maken aen
de poslrytuigen.
UITZINNIGE LIEDEN die onder voorwendsel van
beschaving en vooruitgang, de maelschappy wéér in
de barbaerschheid willen ueérstorten
Is dit nu geen kaekslag voor de Solidairen? Nog-
tans, dat dit de katholyken niet te veel hoop geve
in de toekomst; hel is niet genoeg met eene slech
te zaek al te keuren, men moet ze daerenboven te
genwerken; en, gelyk een dief zich weinig gelegen
laet aen de afkeuring der eerlyke lieden als hy
maer in den bak niet peraekt, zoo zullen de solidai
ren zich ook weinig gelegen laten aen de afkeuring
van den Koning, als *t ministerie en de liberaler
gazetten hun maer voort in hunne plannen onder
steunen.
In zitting van 7 dezer, heelt M. Jules Desmedt,
representant van het kies-distrikl Veurne, de aen-
dacht van den Minister van openbate werken inge
roepen op den slechten staet waerin zich de vaert
van Veurne op Bergen bevindt, welke vaert bet
noorden van Frankryk verbindt met ons zoo ryk
en uitgestrekt Veurn-Ambacht. M. Desmedt heelt
gevraegd dat, in voordeele van bel distrikt welk hy
vertegenwoordigt, er zoohaest mogelyk verbete
ringen aen die vaert zouden gebragt worden.
Verders heeft Al. Desmedt nog de aendacht van
den Minister ingeroepen op den slechten staet der
haven van Nieuport en op de werkingen welke,
krachtens de wet van 1859, tot verbetering van
den Yservaert en in voordeele van deszelfs aen-
landers worden uitgevoerd. En zoo veel te meer
beeft de Veurensche vertegenwoordiger op de
spoedige uitvoering van dit laelste werk by den
Minister aengedrongen, daei, zegde hy, uiloorzaek
van den laelsten droogen zomer, de zoo ryke lan-
deryeu van Veurnambacht van water zyn beroofd
Minister Tesch trekt er van door; hy gaet zich
aen ’t hoofd stellen van eene groote Industrie waer
er meer geld meê te winnen is dan met Minister te
zyn. Maer wie zal hem als Minister van justitie
opvolgen? Men heeft gesproken van M. Pirmez,
representant van Charleroy en gematigde liberael,
maer hy wil voor ’t oo^enblik geen Minister worden
men stelt nog M. Sabatier voor, ook vertegen
woordiger van Charleroy, maer verscheidene dag
bladen vinden die kandidatuer belagchelyk; zonde
liet misschien M. Bara kunnen zyn die Minister
resell vervangen zal? Wy vinden ’t nietonmogelyk
bel zal locii aen de logien niet moeten geweten
worden als Bara geen Minister van justitie wordt.
Maer welke titels kan bel doornyksch advokaelje
doen gelden om dit verheven ambt tebekleeden?
Hy heelt zich ;n de Kamer doen kennen door^zyne
woelige en bitsige uitvallen tegen alles wat gods
dienstig is, en om dal hy een goddelooze is hebben
de logie-gazellen hem bewierookt. Ziedaer de
eenige titels die Bara beeft om Tesch als Minister
op te volgen. Doch, dit doet er niets aen. Wat het
logien-Liberalismus wil, ’t is den oorlog voeren
tegen God en de Kerk. Nu, geen beleren kunnen
de francmaQons vinden dan Bara, die, als Minister
van justitie eu der eere diensten, heel goed hun
werk zal doen met de katholyken op alle wyzen in
de uitoefening van hunnen godsdienst op de vyan-
digsle en onregtveerdigste wyze te kwellen.
Ja, ze beginnen te vallen, de maskers! Moest
men de liberaler gazellen gelooveu, dan is het
liberalismus niet anti-kalholyk, niet ongodsdien
stig, ver van daer! De Iiberaters eerbiedigen en
beminnen den godsdienst, en de Kouslilutie van
4851 heeft geene reglzinniger en getrouwiger
vrienden can de bewonderaers van hel ministerie
Frère-Tesch-Ragicr. Ongelukkiglyk dat zoo dik-
wyls hunne woorden door hunne daden worden
tegengesproken en de iiberaters dus door hunne
werken toonen wal ze wezentlyk in ’t herte
zyn. En tot preuf
Te Gent is eene Universileit, eene Slaets Univer-
siteit, T geen wil zeggen dal ze betaeld en onder
houden wordt met T geld der konlribnabelen.
Doch dat is T niet wat wy hier bedoelen willen. In
die Staels-Universiteit zyn professoren die het
Ministerie benoemt, en omdat hel Ministerie zegt
onverschillig te zyn in zake van religie, zendt Lel
naer die Universileit geene katholyke profes
soren maer mannen die de godheid van Chris
tus loochenen en hunne leerlingen de diepgrondig
heid der filozoüe van deu iïazareër voor oogeu leg
gen I En onder die professoren van Gent is een ze
kere AlLau rent, die levens ook gemeente-raedsheer
is. Nu, de kopstukken van het Genlsche liberalis-
mus, de burgemeester aen ’l hoofd, gaven in
’t eerste dezer week een banket ter eere van den
heer Laurent. ’T is wel waer dal ze hel eene
snpersticie heelen een goed werk te doen ter eere
van eenen heiligen, maer een eetmael geven ter
eere van M. Laurent, dat is heel iels anders. Hewel,
op dit banket wierden er mondvollen gesproken
en onder andere sprak er de heer Laurent ook
eenen die wel wal lang duerde, ’t is waer, maer die
niettemin telken stonde door al de aenwezige libe
ralen op de geesldrilïigsle wyze wierd toegejuicht.
Ziehier onder andere wal M. Laureut daer altemael
uiteen deed
Ik, zegde hy, ik heb maer ééne verdienste,
'l is van 't orgaen te zyn van uwe gedachten wan-
neer ik lyf om lyf de hooge geeslelykheid ('t bisdom
en de jezuieten) bevecht. Oorlog lol de dood toe
aen hel jezuielismus! Ziedaer myue kenspreuk.
En daerop volgden langdurige toejuichingen,
schryfl de Journal de Gand die op T feest tegen
woordig was.
Zoadat de heer Laurent wel wezentlyk T orgaen
is der Iiberaters, wanneer hy lyf om ly[ 'l bisdom
en de jezuielen bevecht. Niet een der aenwezigen
aen T banket heeft tegen die woorden geprotes-
teerl, ze hebben ze integendeel door langdurige
toejuichingen goedgekeurd, en nog niet een liberael
dagblad noch weekblad heelt lot nu toe gezegd dat
de goddelooze Laurent, sprekende over hel libera
lismus, in dwaling is, en zy hem voor de hu ,nen
niet erkennen.
Verder, in eenen tweeden mondsvol, zegde Lau
rent ’l volgende
De kracht der Kerk, zegde hy, ze ligt in T on-
derwys. Wat moet men dan doen om die magt
te verbryzelcn Men moei haer de jeugd, de kin-
deren en vooral de vrouwen ontrukken (Langdu-
rige toejuichingen). Ik ben gelukkig, mynheeren,
over die toejuichingen, niet voor my, maer voor
onze goede zaek, voor het LIBERALISMUS.
Oh ja! T godsdiensthatend liberalismus weel wel
waer het zyne schichten moet schieten om zyn
doelwit te treffende kracht der Kerk ligt in hel
onderwys; ONTRUKKEN WY HAER DAN DE
JEUGD, DE KINDEREN, EN VOORAL DE
VROUWEN. En daerom, rigten wy hel verplig-
tend onderwys in, maken wy volksbibliotheken,
roepen wy Barrabas op de kloosterscholen, maken
*y, dank zy de wet op bel onderwys van 1842 die
de katholyken hebben gestemd, zoo vele door den
Staet gesubsidieerde vrye scholen als mogelyk; we
zullen voor het oogenblik wel een beetje meehel
pen in 't voordeel van de Kerk met vrye godsdien-
&lige scholen te stich-ten, maer eens maglig genoeg
e- oj
'ar we-
romen
pryzeo
cianl
Onze lezers weten wat de Solidairen zyn; ’l zyn
mannen die, niet te vreden met de menschcn ty-
dens hun leven door hunne schriften en voorbeel
den verbeest te hebben, ze nog in bel tier hunner
dood aen den heilzamen eiy, godsdiensligen invloed
van de Kerk gaen onttrekken, om alzoo die on
gelukkige slagloflers van hun goddeloos iibera-
lismus, onvoorbereid en vyand van God. in de
eeuwigheid te zendenhet zyn mannen die, als
ware zendelingen der hel, de wacht houden by bel
doodsbed van den stevende, om te beletten dat
de priester, de dienaer Gods, hel bed van- den ly-
dende kunne naderen; hel zyn eindeiyk mannen
die, in hunne hoeveerdy, niet aerzelen om tegen
God op te staen en met den socialist Proudhon uil
te roepen: Wy bestryden maer een kwaed, en dit
kwaed, 'l is God!
Welnu, de Solidairen, die zich de verachting op
den nek hebben gehaeld van alle goede katholyken,
moeten ook wel zeer leeg gevallen zyn in de ach
ting van onzen Koning, opdat Z. M. zich zoo
openilyk tegen hen durve verklaren als by het doel
in eenen brief waervan wy hier verder melding
maken.
Ge moet weten dat er te Brussel een genoot
schap van St Barbara is ingerigt, met het doelwit om
de arme lieden gedurende hunne ziekte hy te staen
en om ze, na hun overlydeu, eeoe behoorlyke ka-
tholyke begravenis en eene uilvaert te bezorgen.
Dit genootschap staet onder hel bestuer van den
eerw. heer Deken van Brussel; en hel is klaerblyke-
lyk ingerigt om als tegengewigt te dienen aen het
genootschap der solidairen. Hewel Koniug Leopold
heeft dezer dagen aen dit genootschap eene gift
gedaen van 1000 franks, welke som vergezeld was
van eenen brief, geleekend door den Inlendent der
burgerlyke lyst, Burggraef de Conway, en waeruit
wy, onder andere, de volgende regelen overnemen
in die rigling de evangelische liefdadig-
heid verlevendigen, schryfl burggraef de Conway,
in name des konings, is op eene allezins iceerdige
<s wyze antwoorden aen die uitzinnige lieden die on-
der voorwendsel van beschaving en vooruitgang,
de maelschappy buiten de wegen des kristendoms
t willen dringen, met een zeker gevaer van haer wel-
dra in de barbaerschheid le zien terug zinken!
De solidairen, ziedaer dus, volgens ’l gedacht
van den Koning zelve, die, alhoewel hy Lulberaen
is en altoos, mag men zeggen, in de staetkundig-
i
II c.
50
18
!■?-
I
I
t
AINE.
5 50
5 57
6 05
6 15
6 25
6 55
6 15
6 50
7 05
len 15;
28.
BEKENDMAKINGEN.
15 et. den drukregel.
Bureel VVilgendykstraet,
N* 14.
Voor elk afzonderlyk num
mer, 12 cenlimen.
2 5G
5 57
2 09
18 50
12 25
12 50
15
9 25
7 45
8
8 05
8 15
8 25
8 55
8 42
8 50
9
11 72
8 97
15
gut-
50
158.
29
28
26 00
18
15 50
27 50
6 25
5 27
100 Ó0
84 50
18 28
1
I
INSCRKYVINGS PRYS.
Buiten stad, franks.
Mel Suppl. S
Het Boterkuipje verscliynt
den Donderdag in gelieel blad
en deu Zondag in half blad.
ifte Kaaicr.
minister Tesch trekt er van door.
Re maskers beginnen te. vallen.
Era brief van den Eioning.
