01
V,
minglyk
•I
I
Dixnnide, Donderdag,
18 Jan ua ry 88 5
Negentiende jaer.
taerdige
5.
!:d
He Kerk is eene za
moeder.
V’
p
ij tl
an over-
ergier in
aer eene
Blom me,
in werk-
larkt, te
:r te ma
tei regt
SYSTEEM
enderWn
welk geweld
dwang
ten allen
als zy by
re syste-
e menig-
achienen
den laten
e aenge-
nl Van-
lixmnde
den dal
decem-
uien aan
jlyksche
Dorsch-
teu dien
sloof-,
narkt, le
iigevoerd
er goede
met hel
broeks,
il Parys,
ft.
bliek..
fr. 100
75
50
50
25
20
n, haver
de hoe-
bekendmakingen.
fa cl. den drukregel.
Bureel Wilgendyksiraet,
N“ 11.
'lal de eersten hunne eigene landgenootcn lyranni-
seerdeti. Ziedaer'hel geheim.
Maer, roepen fen tweeden, onze tegenstrevers uit,
de Pauzen hebben zich voorstaenders getoond der
Spaensche Inkwisitie, en dil moest zvn waul ’t was
in voordeele van den katholyken godsdienst dat
dezelve geschiedde
Alweer een leugen, welken is verzind geworden
met hel eenige doelwit ombel Pausdom, om de
berk hatelyk le maken aen het volk. De waerheid
is, dal Paus Sixtus IV opentlyk geprotesteerd heeft
tegen de Spaensche Inkwisitie; en diljkunnen onze
egensltevers met den besten wil der wereld
met loochenen. Maer wat ze kunnen, dat is de
waerheid verzwygen, dezelve verdraeijen, verval-
schen, en dat doen ze. Maer wy, goede lezer, wy
zullen op lyd en stond hunne valschheid doen uit-
schynen, wy zullen hun het masker alrukken dat
hun huichelaers wezen verbergt opdat de waerheid
naekt en bloot voor het oog van eenieder kunne
mtschynen. Want, wy herhalen het, niet alleen
heeft de Kerk altoos afschuw gehad van dwang en
geweld, maei in alle omstandigheden,
lyde, heeft ze er legen geprotesteerd.
Wy zullen dit ia een volgend nummer klaerder
betoenen.
van
zyn
wat de zoo schoonc
over de zoo gezegde
h --- op de monarken en
volkeren inde middeneeuwen; ze stellen immers
in grondbegm vast dat uit name der geicelensvru
heid de magligen der aerde hel regl hebben de klei
nen te verdrukken.
Zien wy nu welke moorderyen en i.JI.
de I auzen al hebben gepleegd of laten plegen
de volkeren tot hel katholycismus over le halen, of
om ze le belellen zich ervan al te scheuren.
Vooreerst moeten wy beginnen met de Spaen
sche Inkwisitie; want dat is hel stokpeerd onzer
iberalers. Zyn de protestanten, na de abdikaïie van
keizer Karei, en m hel uilgeslrekl Spaensche ryk
door den tyran Philip II niet levend veibrand ge-
vryuciS' inPic'^fi tfÜl lifiliuWt'fiTfeuTeirei vryeiyii ie
mogen uitoefenen? Wierd alwie lydens de rege
ring van Philip II het met den kalholyken gods
dienst niet hield, niet als verrader van zyn vader
land aenschouwd en te dien titel naer hel schavot
geleid? En bestonden er toen geene vriendschap-
pelyke betrekkingen tusschen het Spaensche hof
en het hof van Romen? Ergo, was de Paus die ten
dien lyde op den troon zat.de medepliglige niet van
den spaenschen dwingeland?
Ziedaer de redeneering onzer tegenstrevers. Ile-
wel, die redeneering is van het begin tot Iwl einde
valsch. Wat immers de vyanden van den gods
dienst hier met een berekenend doel verzwygen,
*t is ten eersten dat lydens de regering van Philip
II, de katholyke godsdienst in Spanje door den
Slael voor den eenigeneeredienst van het landende
wetten van de Kerk als wetten van den Slael erkend
waren. Zoo als thans in Engeland de proteslant-
sche en in Rusland de schiesmatieke eeredienst de
eenige eerediensten zyn die door de gouvernemen
ten van Engeland en Rusland respectievelyk zyn
erkend, zoo was op hel laelsl der XVI' eeuw de
I.
Het bladje kan het over zyn hert niet krvgen
dat er nog zujke k^HgifcriU'P'Ifin vm
wondering des te meer kracht te geven, haeil hy
de getuigenis »en van het dagblad Le Monde van
Parys en van graef Duval de Beaulieu. He, roept
de goede man uit, wat zegt ge nu, gy, Bolerkuip,
die zoo onverstandig waert van de verklaringen van
’t IPerikMad voer kleingeestig le doen doorgaen
Ge staet nu, he, le zien als een uil in een pmte-
glas!
't Is waer, en wy hebben het ons nooit lot eene
illusie gemaekt; als ge wilt over ernstige dingen
spreken, dan moet ge het Weekblad noemen. INog-
tans, het bladje zal het ons veroorloven dit te
zeggen hadden wy, vooraleer bovenstaende re
gelen te schryven, de gelegenheid gehad om het
Weekblad van zondag laelsl te lezen, dan echter zou
den wy dezelve maer onder voorbehouding hebben
Paimerston" neêrgesclireven, want voor de eerste mael van zyn
lalmerston, dg konfra(er dal het verstand met
altoos by hem zoo schitterend licht als de vuerba-
ken op den oever van het strand.
Hoor eens, goede leter-, hoe de zaken over de
Encycliek tusschen ons en den konfrater staen.
katholyke godsdienst in Spanje o„k de eenige i ere-
dienst die door het Spaensche besluer eikend was.
Au, wal zag men op dil tydstip in Spanje gebeu
ren? De Nederlanders, onder amlerc, mankten als-
toen eene spaensche bezitting uit, Cn in bet uoor-
derdeel der Nederlanden, ol in hel huidige Hol
land, was eene sekte van liberators opgekomen zoo
als men ze thans in Helmie ziel, doch minder slecht
dan de solidairen-sehle en die vyanden van den
kalholyken godsdienst wilden zich van dea katbo-
lykcn godsdienst afscheiden en protestant worden.
*iaer ze konden geen protestant woidcn of ze
moesten de wellen van den Staet overtreden, want
ie wetten lieten niet toe dat een vaLscbe eeredienst
den oorlog kwam voeren tegen den waren gods
dienst welken door de algemeenheid van het volk
"as 1)e,cdetl- Hewel, de aenhangers van
V\illem-de-Zwyger zoo beetle het hoofd der op
standelingen rigtten zich op tegen de wetten
van den Staet, en ze bedreigden hunnen monark
met eenen gewapenden opstand; —en ge vindt
hel onredelykdat Philip IIde onschendbaerheid van
s lands Grondwet tegen eenen hoop opstandelin
gen wilde handhaven? Maer gy, (iberalers, die aen-
houdend de gedachtenis inroept van den spacu-
schen gemylerden vorst zoo als ge Philip II heet
wanneer er gewag wordt gemaekt van eenen dwin
geland, waerom verheft gy thans de stem niet te
gen den russischen keizer Alexander II, die de on
gelukkige Polakken naer Siberië zendt, en ze al-
daer laugzaem het hert uit het Ivf martelt omdat
ze de schiesmatieke dwaling niet omhelzen willen
omdat ze hun Geloof niet willen verzaken, omdat
nu’nnen meJeïandgênóót, iuróepeii?
Waerom verheft gv de stem niet tegen eenen
Hendrik VIII, eeneu Cromwell, eene Elisabeth,die
geheel Engeland le vuer en te bloede hebben gezel
om den slatidaerd deruieuwe leering, denstandaerd
van het proteslantismus, op de rookende puinen
van het katholycismus te planten?
Waerom verheft gy de stem niet tegen die en-
gelscbe aristokraten die sedert meer dan twee hon
derd jaren de ongelukkige katholyke Icelanders als
verworpelingen, als het schuim der maetschappy,
te pletteren leggen onder hunne voeten?
Waerom?...
Maer, ja, wy weten waerom gy de stem niet ver
heit tegen ai deze anti-katholyke menschenbeulen,
wy welen waerom gy geen woord afkeuring hebt
voor eenen Calvyn, eenen Hendryk VIII, eenen
Cromwell, eene Elisabeth, eenen P_-
eenen Alexander II, maer al uwe gal uitspuwt te
gen den spaenschen monark Philip II! Het was
immers niet legen den kalholyken godsdienst dat
Philip II wreedaerdig te werk ging, daer het inte
gendeel ter VERNIETIGING WAS DER H. KERK
In ons vorig nummer hebben wy uiteen gezet
hoe valsch de ledeueering'onzer tegenstrevers is,
wanneer zy uil de eenheid van gedachten en ge
voelens welke nopens de katholyke leering tus-
soh-n prinaclI etivorsteii en het' Opperhoofd der
kerk bestond, besluiten dat de Pauzen in de mid
deneeuwen een stelsel van overheeisching hadden
ingevoerd op de volkeren en monarken, en zulks
we omdat de monarken en leenheeren in oorlof
ofin zware geschillen met hunne geburen of on
derdanen, zeer dikwyls de bemiddeling van den
l aus inriepen, van weerskanten vast-besloten
zich aen zyne uilspraek, hoedanig deze ook
mogt, te onderwerpen.
Wy hebben ook getoond
princiepen van 89 al leeren
overheersching der Pauzen
18^
j|
9
hö
oorsaekte
1)1)01-
VEN 200
l
I.
Wi
i’e zich le
genl der
i om
ERSTE.
vuer deZ
■Inge pre-
vruchlen.
Dec.
■0 a 20
- a
0 a 12 25
-a-
- a 12 SO
- a
-a--
- a 15
- a-
iO a 27
o a--
0 a-
INSCHRYVINGS PRYS.
Buiten stad, G franks.
Nel Suppl. fi
Het Boterkcipje vcrs< l.vut
den Dondcidag in geheel Id.id
en den Zondag in half blad.
Voer e|k afzonde) lyk
/nier, 12‘<-ei)lnneu.
•t volk, dat gelyk men het wil doen gelooven, eenparig
de annexie heeft gestemd.
Den zondag, vertrokken wy, omtrent den middag,
met hel konvooi naer Napels. Eene zeer hreede drove,
langs beide zyden met eene dubbele reek plaenboomen of
platanen beplant, leidt van T paleis van Caserta regl op
Napels; deze is zekerlyk de schoonste dreve welke ik ooit
gezien heb. Te Napels verbleven wy slechts 2 uren daer
wy om 5 uren met hel konvooi vertrokken naer Cava, dorp
of stad van 26,000 zielen, rondom begaerd met kasteden,
waer al de ryke familien van Napels den nazomer
komen overbrengen om er de zoete lucht en de buitenge
wone schoonheid der landstreek te genieten. De yzeren
•eg loopt langs de zeekusten tusschen de bergen en heu
velen. 'k En kan geen juist gedacht geven van den rykdom der
lauden welke men doorreist. Men ziel er de velden overlom
merd met alle slach van hoornen zoo als vygboomen,
moerbeziën voor de zyworms, notelaers, populieren, enz-,
enz.langs die hoornen staen de druivelaers, welker stam
men tol in de kroon opklimmen en van daer hunne takken
met blauwe en wille trossen geladen tot elkander uitreiken
om, als het ware, malkander de hand te geven en een nel
Den iis,e", ’s morgens, gingen wy mis lezen in de
kapel van hel koninklyk paleis, en dit voor de wederkomst
der koninklykefamilie; dacrni bezochten wy geheel liet
paleis met zynen hof en zynen vermaarden waterval. Myn
reisgezel, die zegde Versaillien gezien te hebben, verklaer-
de my dat laetstgenoemde stad met Caserta in vcrgely-
king niet kon komen zoo zeer is Caserta groolscher, sta
tiger en treffelyker T overtreft inderdaed al wat men zich
kan inbeelden. T ware le lang om het u ganseb te be-
schryvcn; de byzondersle deelen zyn de gioole trap, de
waterval met zyne standbeelden en badplaetsen en de
theaterzaal voor T koninklyk Hof. De koninklyke familie
verbleef er gewoonlyk 8 macnden 'sjaers, zoo kunt gy
ligtelyk beseffen welk verlies ditsleedje sedert hunne af
wezigheid moet ondcrgacn hebbenook is het T nieuwe
besluer dood moede. Wal later zal ik u in t byzonder een
weordje sturen over den toestand en oen wensch van
gww tui 1 i km *iwiwpih—mm»
van den heer abbé Stroom aen zyne familie le Sluyvekensk.
pu vervolg.
D« PauEelyke Eseyeliek li^t het WEEKBUU
op de maeg.
■i .1
van groe»e kransen «ver den grond te vlechten. Onder dat
nel groeijen met vlyl en lust alle slach van vruchten.
'T wis reeds de tweede oogst, welke die landen voorlbrag-
ten, en alles was er nog zo» malsch en zoo groen als uwe
vruchten in de schoonste lentedagen waerlyk men zou
zegge» dal die landen onuilpuUelyk zyn. Men ziet er onder
andere lurksche tarwe, hutteboonen, kaloenplanten en
vele andere voortbrengsels welke by u gansch onbekend
zyn. Tusschen ai die rykdommen die den grond schynen re
overlasten lol op 2 slappen afstand van hel zoute zeewater
vlogen wy neerslig henen naer de statie van Cava. Van
daer begaven wy ons naer een ander Benediclinenklnosler,
La Cava genaemd het is zoo grooisch cn zoo statig niet
als Monte Cassino, maer de lucht is veel zoeter en de land
schappen veel schilderachliger’t is een waer aerdsch
paradys. Wy verbleven daer twee nachten en een dag, cn
den la4'"’s morgens, zynde den dingsdag. wandelden wy
naer hel oude Salernum. Wy lazen er inis, de eene op het
oraf van den II. Apostel Mattbeus, wiens feestdag wy
heden vieren, de andere op het graf van den grooten Paus
den II. Gregorius Vil. De onderkerk der kathedrale is zeer
merkweerdig; men ziet er de borstbeelden van 17 of 18
-
