I
I
"r
!N.
De Kamer, M. Chazal heeft
fe|W-
üixmude, Zondag,
gesprokén.
IV,
te
daling,
SECK,
-dyk.
dk'&oven
Noord-
emaeker
Iepen,
le gars-
d’hof-
te Wou-
Francis
ie land
’OPEN
Wilgen,
eronder
ill
Het satyriek en geleerde blad, le Sancho, van
Brussel, bevat in zyn laetste nummer een heel
merkweerdig artikel nopens de schrikkelyke on
heilen die de ongodsdienstige en goddelooze libe
raler drukpers over ons landeke trekt. Wy hebben
in 1857 te Gent, te Brussel en te Jemmapes een
begin van plundering gezien der kloosters; dit
was het gevolg der redevoeringen tegen de kloos
ters op dit tydstip in de Kamer gehouden door de
franema^ons Fiére en Verhaegen. Wy hebben over
eene tnaend de goddeloosste der heiligschenderyen
zien bedryveu in drie kerken te Leuven; dit is
het gevolg der leeringen van eenen Laurent, van
eene indépendance en eenen Journal de Gand,
welke bladen de godheid van Christus loochenen.
Een blad van Brussel, ’l Algemeen Nut, schreef
zondag laetst
Men noeme dit niet overdreven. Komt
Ja. Minister Chazal heeft gesproken en tl
lang zelfshy heelt byna twee dagen lang
ken, maer af hy de beschuldigingen legcrib
gebragl opzigtens zyne manie om altyd en ovehrk
soldaelje le spelen, heeft weerlegd, dat is wat an
ders. M. Chazal heeft voor de twintigste mael in
de Kamer getoond dat hy een doortrapt advokaet
is, en het hem even gemakkelyk is nevens als over
de kwestie le spreken. Maer M. Chazal heeft zyne
tegenstrevers niet overtuigd, al trachtte hy ook le
bewyzen dal een magtig en sterk georganiseerd
leger, voor een land waer het bestaet, 'eene bron
van welvaert en beschaving is. M. De Laet een re
presentant van Antwerpen, beeft integendeel be
toond dat een magtig en goed ingerigt leger, in
alle landen, een gevaer is voor de vryheid. En tot
preufWaerloe dient het magtige russisch leger?
Om de vryheid te dooden in Polen. Waerloe dient
het in Frankryk? Om de franschen die klagen over
de weinige vryheid die ze hebben, te paeijen met
den roem en de gloire militaire die het leger hun
geeft ten koste van honderden miljoen en vyftig
duizend menschenlevens. Keizer Napoleon doet de
franschen uitroepen Vive la gloire! omdat ze niet
zouden uitroepen Vive la liberléDaervoor dient
hel leger in Frankryk.
Maer M. Chazal, waerom in gods namen in ons
Belgie een permanent leger onderhouden van hon
derd duist man? Als een onzer geburen van over
den Rhyn of de oorlogvoerder uit ’l land van chez-
nous het in den kop krege, voor een idee een uit
stapje naer ons land te komen doen met een gevolg
van twee mael veertig duizend goed geoefende
soldaten, wat zouden onze honderd duist arme jon
gens, die nooit geen vuer hebben gezien, tegen
tachtig duist, alwaer het ook maer vyftig duist
goed geëxerceerde soldaten vermogen? Een be
stendig leger van honderd duist man voor ons lan
deke is dus een volslagen onnoodig meubel.
Jatnaer, zegt gy, als nu de Franschen of dePrusi-
schen ons land komen overrompelen, en we heb
ben een leger van honderd duist man, dan kunnen
ze toch nooit in 24 uren ons land hebben ingeno
men, en middelerwyl kunnen we op hulp wachten
van Engeland, by voorbeeld, van Holland. Op
de hulp wachten van Engeland! Maarzoo sprak
ook Denemarken hel verleden jaer, wanneer de
Prusischen en Oostenrykers in Denemarken vie
len; en toch kwamen de Engelschen niet op, al
hoewel daerby de toekomende koningin van En
geland de eigene dochter is van den Koning van
Denemarken!Doch laet nu eens veronder
stellen dat de Engelschen ons by eenen aenval van
den vyand ter holpe komen, en wat zal men zien?
Vooreerst gaen we beginnen met twee meesters in
ons land te hebben, le weten de magtige vyand
die ons aenvalt en de magtige verdediger die ons
ter hulp snelt. Ten tweeden, de oorlog zal op zulk
eenen-voel ingei igt worden dat vooraleer de uit
val beslissend zy lusschen beide legers, hel land
tolael verwoest en vyftig duizend jongelingen ge
sneuveld zullen zyn. En neemt dat we den zegen-
prael behaeld hebben. Ons land is verwoest en on
ze jongens zyn gedolven op het slagveld, en dan
komt Engeland en eischl een honderd miljoen van
ons af voor de oorlogskosten die het in onzen
naem gedwongen was te doen. Maer wy hebben
geenen duil meer, onze akkers zyn verwoest, onze
sleden en velden zyn door den vyand en de oorlog
voerende legers geplunderd geworden? Goed,
liet doet er niets aen. Ge kunt niet betalen? He-
wel, ik Engeland, die voor u gevochten heb, ik zal
u voortaen beschermen, en ik zal een goeverne-
menl uit engelschmans te Brussel vormen, en wy
zullen goed overeen komen, ziet ge, zoo lang gy,
bcigisch volk, zult bandelen volgens mynen wil.
Zoo zoude Engeland tot de Belgen spreken.
*K heb ik, zegde gister M. Coomans in de
Kamer, over vier jaren le Napels geweest, en daer
wierd ik aen de tafel van eenen minister genoo-
digd, en 's achternoens, binst dat we een wande-
lingske in de stad deden, had eene groote revue
van ‘t leger plaets.
Wy bleven voor de legertroepen stil houden.
Hewel, M. Coomans, zegde my de minister,
terwyl hy myne aendachl op hel schoone leger
trok dat we nu gedeellelyk voor ons hadden, wat
zegt ge van ons leger? Ik vind het prachtig!
was antwoord van den heer Coomans; doch
bevonde ik my in uwe plaets, ik verminderde het
op de helft, want toch zal uw leger in een kritiek
oogenblik het land niet redden.
De minister bezag my met verwondering aen,
als wilde ik met hem spottenechter bevesliede
ik hetgeen even nau gezegd.
Het was toen in 1861. Nu zyn we in I860; zoo
dat vier jaren verloopen zyn sinds het onderhoud
dat ik met den napolilaenschen minister heb gehad.
Welnu, wat is er van hel koningryk Napels
geworden, niettegenstaande het schoone en prach
tige leger dat jaerlyks, zoo als by ons, wel zestig
miljoenen aen het land kostte? Het is genoeg
geweest dat een handvol zeeschuimers en niet-
deugen met Garibaldi aen hun hoofd, hel land in
vielen en de gemoederen van *1 volk ophitsten, om
hetzelve te verliezen. En wal deed ondertusschen
het leger? Het bleef in de straten paradeeren, wyl
de vyand bet land inviel, en leverde daerdoor eens
te meer bel bewys op dat de groote legers de
kleine landekens tegen de overmeestering van een
magtigen vyand niet behoeden kunnen.
Of is het 't zelfde niet geweest met het schoone
en magtige leger van den Koning van Denemarken,
wiens land het verleden jaer gedeellelyk de prooi
geworden is van de Duitsche Mogendheden? Of
met het schoone leger van Koning Olhon van
Griekenland?...
De liberaters gazellen van Brugge en elders
kunnen er niet over dat de katholyken zoo veel
geld geven aen den Paus die T niet noodig heeft,
zeggen ze, terwyl de arme familien der zoo onge
lukkige slachtoffers van Dour zoo veel lyden en ar
moede uit te staen hebben. En ze hebben, zy, deze
van Brugge, eene lyst geopend voor hunne vrien
den tol verlichting der arme familien van Dour.
Hewel, die lyst welke le Brugge is geopend, heeft
155,50 fr. opgebragt, en de lyst die de katholyken
voor hunne vrienden hebben geopend, beloopt in
de Patrie tol 587,94 fr.
Is ’t dan hier T geval niet om uit te roepen dat
de almoesen die aen den Paus worden gegeven,
den armen niet verarmen? De katholyken van
Brugge hebben wel 5000 franks aen den Paus ge
zonden; maer heeft dit hun belet van by de 600
franks le zenden naer Dour, voor de familien der
aldaer verongelukte steenkool wei kers? De libera
ters van Brugge hebben geene centiem aen den
Paus willen zenden, ze hadden liever hunne ael-
moesen te geven aen den armen, riepen ze uit, en
als het al uilkoomt, hoeveel zenden ze voor den
armen van Dour? Nog de helft niet van hetgeen de
katholyken hebben gezonden.
En ziedaer de liberaliteit van hel baslaerd-Libe-
ralismus
Het taelgenootschap de Vanduyse’s Vrienden
heeft besloten te trachten een carnavalfeest op le
rigten met de medewerking van de verschillige
maelschappyen van stad. De kommissie benoemd
om de eerste maetregelen te nemen, heeft den vol
genden brief aen al de maelschappyen van stad
gezonden
He, dal het loonecl een roerend eflïkt zon ma
ken? En we zonden een leger van honderd duist
man gehad hebben? En Engeland zon -ms ter hulp
gesneld zyn? En wy zouden de viktorie behaeld
hebben? Maer.... die schrikkelyke maer!
zoude ons leger van honderd duist man ons tegen
't verlies onzer nationaliteiten voor bet despotis-
mns van den vreemde lu bben bewaerd?....
Ziedaer eene vraeg, goede lezer, die wy u aen-
raden eens goed te overleggen. Begreep ze minis
ter Chazal zoo goed als gy ze begrypen zult, dan,
voorwaer, riep hy dadelyk uit Neen, geen leger
van honderd duist man voor Belgie meer; geen
ruieneerend soldatenspel meer, maer liever wat
minder belastingen voor den konlribnahele, en wal
meer nyverheid en landbouw voorgestaen.
En ziedaer hoe we dan ook aen Minister Chazal
zouden hebben leeren verstand gebruiken, zoo als
’t zyn moet.
naer Brussel, en gy zult door de kerels, als
zekere hoogheid over de street gaet, hooren
Zeggen: H eiken lang'enschoonen hals hee/l hy
Wal tal hel rn.es dacr^jemakkeiyk op vullen!
En dezen morgen lezen,wy Antwerpsch
llatidelsblad, dat over twee dagen de politie van
fvamen drie kerels heeft aèngeho'uden die fy
vp ue '«uren der t.nnfd«lnd plakl.act tlCCllttOn
van den volgenden inhoud
A bas le gouvernement
Mort aux lyrans!
Vivenl les vrais libéraux!
Dat wil zeggen Weg met hel goevernement
De tvrannen naer de guillotien! Leve de ware
liberalen welke deze zyn die God uitzynen heiligen
Tempel willen velbannen, de kloosters vernietigen
en de priesters aen kant helpen.
Onze H. Vader zegt in zyne Encycliek, op
0. L. Vrouwdag, 8 december laetst, aen al de bis
schoppen der katholyke wereld gezonden Een
verschrikkelyk tempeest bedreigt Europa, en
daerom voorkoom ik myne kinderen en 'k stel
hun heden opentlyk voor wal ze gelooven en
verwerpen moeten om hel Geloof te kunnen be-
waren en eens hel eeuwige leven le verwerven.
Hewel, hoe wordt het woord van ons geeslelyk
Opperhoofd in Europa aenveerd? In Belgie wordt
het door onze liberaler gazetten veracht en ver
worpen; in Frankryk, Italië en Porlugae!, drie
katholyke landen, mag hel aen de geloovigen in de
kerk niet afgekondigd worden; blyfl nog Oostenryk
en Spanje die beide katholyk zyn, maer alwaer de
geest van onverschilligheid in zake van godsdienst
nog sterker afgeteekeud is dan byons; eindelyk
hebt ge nog Rusland, Pruisen, Zweden, Holland,
Engeland, de Duitsche Confederatie, Denemarken,
en Noordwegen, welke allen protestant zyu.
En ziedaer de toestand van Europa. Kortom,
wy wandelen op eenen vuerberg, zoo als men het
in Frankryk zegde in 1789.
c!
a
a
a
4.
15 cl. den drukregel.
Bureel Wilgcndykstraet,
N- 14.
Voor elk a (zondert) k num-
iner, 12 ccinimen.
den. 41
en2
Ian.
a 27
a
a 17
a 28
a-
a-
INSCHRYV1NGS PRYS.
Buiten stad, 4» franks.
Met Suppl. fi
Het Botebkuimf. verscliynl
den Dondiidar/ in geheel blad
en den Zondag in half blad.
Dc toekomst heeft weinig goeds in.
Jan.
5 -
6 75
8 75
0 87
7
5 05
Ohzc zyn zoo milddndlg voor den armen
Cavalcade in voordode der sla- (offers van floor.
aua.
a 18
a 10 75
a 12
a 13 75
a 8 25
tiuary.
a 29 50
10».
a 28 50
a 27 50
a 25
a 17 50
a 15 50
a 28
a 7
a 5 18
a 97
a-
nuary.
a 16 90
a 12 48
a 11 31
a 9
a 15 17
2 36
3 57
2 18