I zoo uiet waerheids- De Senaet heeft gister het budjet van oorlog ge stemd met 26 stemmen tegen 5 (MM. de Robiano, Osy en Pirmez). 4 ONTVOOGDING DER BURGERY Al will gy nu de burgers nilnoodigen om lot het systeem der kozynagie en onder de roede van M. den kommissaris terug te keeren, en moeslen ook al uwe datnen hunne laerlen in Dixmude doen bak ken en nwejiuïers al hunne wekedaegsche robe» door onze ingezetenen doen maken; en moeslen ook alle uwe heeren geen ander bier dan onal hankeljk bier meer drinken, en de hemel help me! Weekblad, maer nog zonden onze burgers daermeê lagcheu. Vraeg het liever aee Leo Vanghillewe, als ’t geen waer is? tien labrickant te verzwaren, gedeellelyk eenige dezer gelukkige uitslagen in gevaet te brengen? Vreest gy niet een gedeelte der grondstoffen der ïabrikatie te zien uit bet land voeren ten voordeele der gelykslachtige nyverheid by den vreemde? De belangen der fabriekalie van inlandsche sui ker verdient ook de aendacht te vestigen van al- wie eene ware bezorgdheid koestert voor de wer kende klas. Inderdaed, door de groote hoeveelheid afval be stemd tot het voederen en vetten van vee welk zy oplevert, bestaen er weinige nyverheden die beter in staet zyn om hel volk te verschaffen helgeen heden maer kan aengekocht worden door de ry- ken, te weten een gezond en toereikend voedsel door de vermindering der pryzen van het vleescli. De droevige toestand waerin de suikerfabrie- katie zich in Belgie bevindt, krenkt zwaerlyk de belangen van den landbouw, het is noodig hierin onmiddelyk en krachtdadiglyk le voorzien. Er bestaet maer eene suikerfabriek in bet dis- trikt dal ik de eer heb te vertegenwoordigen, maer de voordeelen welke zy aen den landbouw liewyst, zyn my te zeer bekend opdat ik my niet vei pligl geloove een wetsontwerp le verwerpen dat deze nyverheid volstrekt ten gronde moet helpen in Belgie. bossche, sclrryft het bladje het volgende Nu, de waterput bestaet en zal in tie grootste droogten nooit zonder water zyn, want onder bel water bevindt er zich nog eene diepte yan min stens dry meiers zanjj. Wat hel Leerwerkhuis betreft, de kommissie is ingerigt, de rioodige gel den zyn door de stad gestemd, de subsidien door het Slaetsbestuer en het Bureel van weldadigheid toegeslaen, en op hel tier dal wy deze regelen schryven bevindt zich de heer Inspekleur der Leerwerkhuizen in onze stad om diesaengaende de laelste maetregelen vast le stellen, en het Weekblad, tlie ieverige voorstaender van hel onder- wys der werkende klas roept nit line lang zal het nog duren vooraleer wy den heer Vandenbus- sche, orn al zyne arme plannen en projeklen, door de vensters van hel Stadhuis zullen smyten?.... Tydens de regeering van koning Lodewyk Filip, zegt het Weekblad, genoot Frankryk achttien jaren rust, voorspoed, fykdom en vryheid. Doch hel volk was niet te vreden, en het maekle revolutie. En nu, vervolgt het bladje, nu zucht Frankryk onder loo- den wetten en ouder eene veraclilelyke tyran nic. Het Weekblad spreekt hier waerheid. Hewel, besluit de konfrater, zoo ook is het ge- gaen met Dixmude deze stad was gelukkig, vry, voorspoedig, onder hel dertigjarig besluer van M. Debreyne; de burgers genoten vrybeid en welstand, hel onderwys bloeide er en overal heerschle voor spoed en welstand. Hola, konfrater, uw gezegde hier bevat geen waerheid meer, maer wel zooveel onwaerheden als er woorden in deze regelen zyn. Vooreerst was er geene vryheid onder de rege ring van het vorige siadsbesluer; dan, het onder wys, dal er voormalig bloeide, isdoor dal Besluer in de VVeezenschool uitgedooid geworden; de nee- ringdoeners stonden onder eene yzeren roede, tol zells de vryheid niet meer te hebben van te lag- chen en zich le vergeesligenEn wie hoon men nu klagen? is T de bnrgery? Neen; zyn hel de ar me heden? Neen; zyn T de neeringdoeners? Neen; maer hel Weekblad alleen, wiens mannen de bur- gery niet meer kunnen doen dansen gelyk zy schuilden, is misnoegd en zou de slceneu uil den grond klagen!.... Waerom houden de liberaters mordicus aen T verpliglend maken van T onderwys? Waerom roept hel Weekblad uit De Staet moet zorgen dat de ouders de belangen hunner kinders niet verwaerloo/en? Hel is gemakkelyk om raden. Het franctnacon- nismus wil de scheiding van Kerk en Staet, doch niet in voordeele der Kerk maer alleen om des te gemakkelyker de Kerk te kunnen onderdrukken. Hebben wy niet gezien dal nu, met de afkondiging der Pauzelyke Encycliek, de kreet der liberaters deze was Scheiding van Kerk en Staet? Zells voor iemand die een beetje klaerziende is, is T laslelyk dal men daerloe komen wilhelgeen een öntegen- sprekelyk bewys daervan oplevert, ’t is dat ons ma^onniek Liberalismus sedert eenige jaren alles aenwendl om de Kerk hare vryheden de eene na de andere te onttrekken. Heelt het haer niet alreeds de vryheid van liefdadigheid ontnomen? Heelt het geene wet gemaekl waerdoor de priester, die eene ongodsdienstige wel door het anli-kalholyk minis-, lerie voorgedragen, op den predikstoel zou laken, zich blootstelt aen eene gevangzilting van eenige maenden en eene boel van verschelde honderden franks? Heeft hel haer niet de Beurzen, vooreen KATHOLYK onderwys door godvruchtige men seden gegeven, ontstolen om die aen zyne Logien- Uuiveisiieiten te kunnen geven? Schendt het niet alle dagen onze kerkhoven, van welke hel niets dan eene openbare delfplaets maken wil? Doch dit is niet genoeg; om geheel eti gansch de Kerk te kunnen oveiheerschen, is hel vooral noodig dat de Stael haer hel onderwys, dal is hel katholyk on derwys ontrukke, en daerom wil bet mordicus het Verpiiglend STAETS-onderwys inriglen. Van daer dal elke katholyk zich tegen dit on derwys verzeilen moet, om dat hetgeen, wy herhalen het, zoo klaer is als de zon het voor doel heeft de vernedering, de ONDERDRUKKING VAN DE KERK in voordeele van de Francmaton- nery en HET BEDERF DER JONGHEID. De dagbladen van ons land bespreken nog voortdurend de laelste stemming van den Senaet, by welke de beslissing van den Mechelschen Gemeenle-raed is goedgekeurd geworden. Hei gold hier immers eene groote kwestie van princiep, en helgeen zeer le verwonderen is, T is dal de Senaet daer zoo liglelyk is overgegaen. ‘i Is waer, wan neer hel den godsdienst belreli, wordt er kort spel gemaekl met de kwestie der grondbeginselen, want even als onze tegenstrevers aen geene gods dienstige grondbeginselen houden omdat deze de veroordeeling zyn van hun zedelyk leven, zoo houden zy ook aen geene grondbeginselen in zake van slaelkunde, wanneer deze niet strekken tot de volvoering hunner kortzigtige plannen. Onze Gtondwel roept wel de vryheid uil voor allen en in alles, doch zy willen van de vryheid maer voor zich en voor zich alleen. De katholyken roepen de vry heid in voor hunnen eerediensl; zy vragen dal het kerkhof, de ruslplaets hunner broeders en zusters in het geloof, geëerbiedigd zoude worden, gelyk het kerkhof der Joden, der Protestanten wordt geëerbiedigd; echter neen: eene nieuwe sekte ryst op, om zoo te zeggen uil de hel, deze der Soli- dairen en daer, de vryheid voor de katholy ken wordt onder de voelen getrapt, hun kerkhof wordt onteerd, en het ministerie stelt vast dat voortaen hel katholyk kerkhof zal mogen geschon den worden door den eersten burgemeester den beste, en zulks wel in voordeele dier goddelooze sekte welke leert dal DE VREDE DER ZIEL BE STAET IN DE LOOCHENING VAN GOD!... D( giste Mext en v debi en 4 Onder den titel Het verpliglend Onderwys, zegt hel Weekblad in zyn nummer van zondag laelst In zyn Verslag over bel Onderwys voor de werkende klas roept M. Vandeubussche uil Zou nu eenieder, by het lezen van bovenstaende regelen uit hel Weekblad, niet denken dut ge noemde blad deze edele gedachten van Van- - denbussche by eene eerste gelegenheid toejuichen en dezelve in groote letters in zyne kolommen zou overgedrukl hebben? Echter, zie eens hoe ver de reglzinnigheid vaa den konfrater gaet. In hetzelfde nummer van zondag laetslleden, waerin boven staende regelen te lezen slaen, en handelende over de manier van zien van den heer Vanden- Alweêr het konduit uil de Noordstraet, roept hel Weekblad uil; maer hebben wy niet menigmael den heer schepen Venneesch hoeren getuigen dat hel maken van die riool een nuttig werk was en dal hel le wenschen ware dal er onder alle stralen afloopbuizen konden gelegd worden, tot grool voordeel van de openbare gezondheid? Waerom, raedsheer-redakleur, spreekt gy ook waerom zyl gy niet régtziumg eu bevend? r. Alzoo spreekt het Weekblad! Nu,wy antwoorden hierop Deheerschepen Ver- meesch heeft gelyk, en gy, Weekblad, hebt onge- lyk. Vraeg eens aen M. Vermeesch ol hy dit werk niet had kunnen doen met 10,01)0 franks in plaels van, zoo als uwe mannen, er 20,000 voor le ge bruiken? En ofhy ook de Beerslsltael blootgesteld zou hebben van in eeoen afgrond te verzinken, al hoewel zulks in bel geheel niet noodig was? En of hy al de sleenpulteu van de ooslzyde van stad zou droog getrokken hebben Hoor, Weekblad, lael toe dat wy daer een woordje over zeggen Uwe mannen zullen nooil iels vergeten, omdat zy nooit iels geweien hebben Er heeft zich inderdaed lydens hel besluer Debrey ne, in onze stad een voortgang verwezenlijkt, maer zulks is niet te wylen aén M. Debreyne, integen deel deze voortgang heeft zich verwezentlykt, ja, spyts M. Debreyne. En dezelve bestaet in.... DE 1 nig (Wordt Voortgezet.) dag i nog< van i van Behe wed haer zoo sc It kan Na| besti noot voor fr.) i van en 0 is or nierl veld dere akti( nu g tuoe gen han< mai iusi gcs feck dag die i n in F hoo gesi chei H hei| try mar war HH de I gelr dad van vero U geva boet gen 8 da en w Bi over V: boel S: jagt M. beno zal een aen zoo een dro en I uil< eie Nit we vyf kw Mir tier ver slu 1 woi ber te I aen eene dorre en onvruchtbare wildernis, maer de men- schen van de streek zeiden ons; dal zy by de 8 maenden 's jaers begroeid is met vei en jeugdig gras en overdekt met kudden van duizende en duizende schapen of hoorn- dieren en zelfs peerdeft, en zulks geloof ik zonder moeite alhoewel hel op T zigl allet-n byna ongeloof baer is. Op don weg van Romen naer Civila Vecchia is er eene vallei van dezelfde soon; gy herinnen u misschien nog met welke bewondering ik overjaer in mynen eersten brief van Romen van de groene en gebloemde beemden sprak die ik doorreden hadhewel, op myoe reis van Napels, sprak ik met eencn Franrchen heer die my zeide dat de streek van Civila Vecchia naer Romen eene dorre wildernis was. ’lts juiste ’t zelve mei de onmeetbare vlakte die ik nn doorreisde. Na de regens van september begint hel ver droogde of beter hel verbrandde gras weder uit le schie ten; tegen half October is de zomèrsehe wildernis veran derd in eene groene weide; dan komen tie kudden van alle slach van dieren die gedurende de vier zomermaenden tusschen de bergen en rotsen voedsel en schaduw gaen zoeken waren, naer de valletje terug en zy vinden er eene kermisiafel bereid die duert van rond Allerheiligen tot balf juny. SSUW -tsg-a J r-w—.t Hel onlbreekl den heer V:in<ienhussche nooit aan woorden noch stofte om opgeblazen redevoeringen le maken, als wilde hij door zijnen langdradigen rijmram, zijne NUTTELOOZE plannen doen vergelen die reeds zoo veel kolommen in de IMerkuip vervuld hebben. No is het een leerwerkhuis welk bij de burgeren van verre loont op het papier, met al hel geluk en den voorspoed der nog begravene toekomst;.... dau is hrl een nieuwbakken Dix mude dat hij voor het oog stelt; een ander keer zal de gelukkige stad een sleeiipui hebben voor drinkwater. Wal al projeklen! en wal at kasleeten iu Spanjen! Gij ziet, burgers, hij droomt van cijfer- en meetkun de, van nijverheid, van theorie, van bouwkunde, slang- buizen, droogbakken, enz., enz. Wij zouden wel wenschen uwe eerste beloften te zien vervullen, heer Verslaggever, eer gij er aan denkt om nieuwe kaarten huizekens te bouwen. Dat ijdel gepraat begint ons le vervelen. s Het Verpliglcnd Onderwys. De laelste stemming van den Sennet. Elegtzlnniglicid van hel WEEKIBE^AI*. De werkman moet vrrliclH tijn en men moet hem dwingen ie leeren. Alle nieuwigheden zijn moeijelijk om uil te voeren, dat welen wij al lang, maar mag dit ons voor het noodzakelyke afscln ikken? De voortgang der nyverlieid is op ons tydslip eene gelukkige noodZakelykheid geworden; nn, de vooruitgang is niets anders dan hel verstandelyk vermogen ten dienste gesteld van het werk, dan de toepassing d<-r wetenschap aen de voortbrengselen der nyverlieid. Onder dit opzigl zouden de Dixmtidcnaren, die zoo veel aetileg tonnen voor hel werk, moalen zonder begoocheling even als zonder ontmoediging, de leemten gevoelen die in hun onderwy.-, beefaen. Mynhecren, er is als oen voorgevoelen in deze ver- eeniging dezer twee takken van onderwys, malkandereu eene broederlyke hand leeueudedal deze twee leer vakken, onder onze toejuichingen, hunne vruchtbare ver- •■emgiug komen kluitendal de teckenkunde ai-n bet induslrieele onderwys de duizend voortbrengselen barer gainenslcllingen, de duizend verscheidenheden harer vor men byvoere; met eeu woord, dal de kunst liet blinde werktuiglyke vervange, en alsdan zal Dixmude de plans innemen welke haer voorbehouden was ouder de uyver- heid-sledeH van Belgie.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Boterkuipje (1846-1871) | 1865 | | pagina 2